قۇمىل قالاسى حالىققا ءتيىمدى ناقتى ىستەردى كۇش سالا جاقسى ىستەدى
حالىق تۇرمىسى مەيىرىمگە تولدى، قامتۋى كەڭ بولدى
انار بۇلت / شينجياڭ گازەتىنىڭ ءتىلشىسى ۋي يۇڭگۇي
5 - ايدىڭ 24 - كۇنى قۇمىل قالاسى يجوۋ رايونى يان - ان جولىنىڭ جانىنداعى قۇمىل وزەنى وسىمدىك باقشاسىندا بيىل جاڭادان ەگىلگەن تال، قاراعاش، تەرەك جاسىل جەلەك جامىلىپ، جەلمەن بىرگە تەربەلىپ تۇر. 140 جىلدان استام تاريحى بار زوگۇڭ تالىنىڭ بۇتاقتارى جامىراي كوكتەپ، جاسىل جەلەك جامىلىپ تۇر. وسى وسىمدىك باقشاسى بيىل ”1 - مامىردا“ اشىلعان قۇمىل وزەنى ەكولوگياسىن قالپىنا كەلتىرۋ ينجەنەريا نىساندارىنىڭ ءبىرى.
قۇمىل وزەنى ەكولوگياسىن قالپىنا كەلتىرۋ ينجەنەرياسى − قۇمىل قالاسىنىڭ ”ماڭداي الدى حالىق تۇرمىسى ينجەنەرياسى“. بيىل جىل باسىنان بەرى قۇمىل قالاسى پارتيا تاريحىن ۇيرەنۋ تاربيەسى بارىسىندا ”مەن بۇقارا ءۇشىن ناقتى ءىس ىستەيمىن“ امالياتتىق قيمىلىن ىشكەرىلەي ورىستەتتى، حالىق تۇرمىسىنا قاتىستى ءبىرسىپىرا ناقتى ىستەردى ورنىقتى قادامدا ىلگەرىلەتىپ، بۇقارانىڭ تابىس سەزىمىن، باقىت سەزىمىن ۇزدىكسىز كۇشەيتتى.
حالىققا تيىمدىلىك جەتكىزەتىن ناقتى ىستەر نىسان تىزىمدىگىنە ەنگىزىلدى
”ءبىز باس ماقسات تانىمىن باستان - اياق بەرىك ورناتىپ، حالىق ءۇشىن ىستەۋ ىنتا - ىقىلاسىنان اينىماي، ’مەن بۇقارا ءۇشىن ناقتى ءىس ىستەيمىن‘ امالياتتىق قيمىلىن جۇيەلى جوسپارلاپ جانە ىلگەرىلەتىپ، ۇزاق ۋاقىت بوساڭسىتپاۋدى، سوڭىنا دەيىن يگەرۋدى، يگەرۋدەن ونىمدىلىك كورسەتۋدى ورىنداۋىمىز كەرەك“، - دەدى قۇمىل قالالىق پارتكومنىڭ شۋجيى لي چىڭحۇي، قۇمىل قالاسى ”مەن بۇقارا ءۇشىن ناقتى ءىس ىستەيمىن“ نىسان تىزىمدىگىن جۇيەلى رەتتەپ، اۋىل - قىستاقتى گۇلدەندىرۋ، قونىس ورتاسىن رەتتەۋ - جونگە سالۋ، قۇمىل وزەنى ەكولوگياسىن قالپىنا كەلتىرۋ سياقتى حالىققا تيىمدىلىك جەتكىزەتىن ناقتى ىستەردى جەدەل ىلگەرىلەتىپ، ورنىقتىلىق، دامۋ، رەفورما جەتىستىكتەرىنىڭ ءار ۇلت بۇقاراسىنا اناعۇرلىم ءادىل، اناعۇرلىم تىكەلەي تيىمدىلىك جەتكىزۋىنە مۇمكىندىك جاسادى.
ءبىر - بىرلەگەن حالىققا تيىمدىلىك جەتكىزەتىن ناقتى ىستەر نىسان تىزىمدىگىنە ەنگىزىلىپ، ءار دارەجەلى، ءارقايسى ورىنداردىڭ ەگجەي - تەگجەيلى قىزمەت شاراسىنا اينالدى.
بيىل 5 - ايدىڭ 1 - كۇنى قۇمىل قالالىق 16 - ورتا مەكتەبىنىڭ وقىتۋ عيماراتى سالىنىپ بولدى ءارى ىسكە قوسىلدى. بۇل جاڭا مەكتەپتە 1 - جىلدىقتان 9 - جىلدىققا دەيىن كلاس اشىلىپ، 2100 وقۋشى وقي الادى. قۇمىل قالالىق 3 - باستاۋىش مەكتەبىنىڭ 1 - توپتاعى وقۋشىلارى سول كۇنى كوشىپ كىردى. ”پىكىر الۋ قيمىلى بارىسىندا قىرۋار قالا تۇرعىنى وسى مەكتەپتىڭ تەزىرەك ىسكە قوسىلىپ، ءىشىنارا ورتا، باستاۋىش مەكتەپتەردىڭ كلاستا وقۋشى وتە كوپ بولىپ كەتۋ جاعدايىن شەشۋدى ءۇمىت ەتەتىندىكتەرىن ورتاعا قويدى“، - دەدى قۇمىل قالالىق وقۋ - اعارتۋدى قامتاماسىزداندىرۋ ورتالىعى نىسان كەڭسەسىنىڭ مەڭگەرۋشىسى ما فۋچياڭ تانىستىرىپ.
يجوۋ رايونى تيانشان اۋىلى اقتەرەك قىستاعىنداعى باعىمشى وتباسى مامەت عۇپۇر 4 - ايدىڭ باسىندا ءوسىمسىز قارىز اقشادان پايدالانىپ 55 بۇزاۋ ساتىپ الىپ، بورلاپ سەمىرتكەننەن كەيىن ساتۋدى ويلاستىردى.
”بۇرىندارى قىستاق تۇرعىندارى ءبىر جولدا مۇنشا كوپ سيىر ساتىپ الۋعا باتىلدىق ەتە المايتىن“، - دەدى قىستاق پارتيا باس ياچەيكاسىنىڭ شۋجيى ەركىن امەت، - ”بۇرىن قارىز اقشانى ءبىر جىل ىشىندە قايتارىپ بولۋ كەرەك بولاتىن، ءبىراق سويىس سيىردى ساتۋعا كەم دەگەندە 14 اي ۋاقىت قاجەت، باعىمشى وتباسىلاردىڭ مەرزىم بويىنشا اقشا قايتارۋىنا شاماسى كەلمەيدى. بيىل ءبىز قىستاق تۇرعىندارىنىڭ ۇسىنىسىن قابىلداپ، بانكەمەن بايلانىس جاساۋ ارقىلى اقشا قايتارۋ ۋاقىتىن 2 جىلعا ۇزارتقىزدىق“.
”’مەن بۇقارا ءۇشىن ناقتى ءىس ىستەيمىن‘ امالياتتىق قيمىلى بارىسىندا پارتيالى كادرلار بۇقارا كوڭىل ءبولىپ وتىرعان ءبىر توپ قولامتالى قيىن ماسەلەلەردى شەشتى. بۇدان كەيىن ءبىز ’مەن بۇقارا ءۇشىن ناقتى ءىس ىستەيمىن‘ امالياتتىق قيمىلىن قىزمەت ورنىندا ەڭبەك كورسەتۋمەن ۇشتاستىرىپ، قالىڭ پارتيالى كادرلاردى ورنىقتىلىقتى قورعاۋ، دامۋدى ىلگەرىلەتۋ، رەفورمانى جەبەۋ، حالىق تۇرمىسىنا تيىمدىلىك جەتكىزۋ جاقتارىندا ناقتى ونىمدىلىككە قول جەتكىزۋگە باستايمىز“، - دەدى لي چىڭحۇي.
حالىق تۇرمىسىنا قاتىستى ناقتى ىستەر ”كودتا“ بىتەتىن بولدى
2020 - جىلى 11 - ايدا قۇمىل قالاسى ”بۇقارانىڭ حالىق تۇرمىسىنا قاتىستى پىكىرلەرىن كەڭ كولەمدە توپتاۋ“ قيمىلىن اتقارىپ، ”حالىق تۇرمىسى ەكى ولشەمدى كودىن“ قوعامعا جاريالادى جانە ۇگىتتەدى. ەكى ولشەمدى كودتى جايمالاۋ ارقىلى بۇقارا حالىق تۇرمىسىن قامتاماسىز ەتۋ، نەگىزدىك قۇرىلعى، قورشاعان ورتانى قورعاۋ، حالىققا قولايلى قىزمەت وتەۋ سياقتى 6 جاقتاعى ماسەلەلەر جونىندە ۇكىمەتكە ۇسىنىس - پىكىر بەرە الادى. بيىل 3 - ايعا دەيىن قۇمىل قالاسى بۇقارادان جالپى 2381 پىكىر جيىپ، ءبىتىرۋ سالىستىرماسى ％100 بولدى.
”مەن بۇقارا ءۇشىن ناقتى ءىس ىستەيمىن“ امالياتتىق قيمىلى باستالعاننان كەيىن، قۇمىل قالاسى ۇگىتتەۋدى ۇزدىكسىز مىقتى ۇستاپ، ”حالىق تۇرمىسى ەكى ولشەمدى كودتىن“ جۇرت تەگىس بىلۋىنە مۇمكىندىك جاسادى.
يجوۋ رايونى چيانجين باتىس جولىنداعى 20 جىلدان استام تاريحى بار مۇناي شاعىن اۋماعىنىڭ جول بەتى توزعان، كولىك توقتاتۋ ورنى جەتىسپەيتىن. شاعىن اۋماقتىڭ تۇرعىندارى ەكى ولشەمدى كودتى جايمالاۋ ارقىلى شاعىن اۋماقتى جاڭالاۋدى ءۇمىت ەتەتىندىكتەرى جونىندەگى پىكىرلەرىن ورتاعا قويدى.
يجوۋ رايوندىق تۇرعىن ءۇي جانە قۇرىلىس مەكەمەسى پىكىردى قابىلداعاننان كەيىن، مۇناي شاعىن اۋماعى تۇرعان الەۋمەتتىك اۋماقپەن بەلسەنە سايكەسىپ، شاعىن اۋماقتىڭ جولدارىن قاتتىلاندىرۋ، كولىك توقتاتۋ ورنىن كەڭەيتۋ، اۋلانىڭ داۋالدارىن وڭاۋ، لاس سۋ ىعىستىرۋ جولدارىن جاڭالاۋ ينجەنەريالارىن اتقاردى، قازىر جۇمىس نەگىزىنەن اياقتادى. تۇرعىن ياڭ جينيۇي بىلاي دەدى: ”ءبىز توتەنشە قۋاندىق، پارتيا مەن ۇكىمەتكە راحىمەت“.
قۇمىل قالالىق ”بۇقارانىڭ حالىق تۇرمىسىنا قاتىستى پىكىرلەرىن كەڭ كولەمدە توپتاۋ“ قيمىلى كەڭسەسىنىڭ قاتىستى جاۋاپتىسى تانىستىرىپ بىلاي دەدى: بۇقارا ورتاعا قويعان ۇسىنىس - پىكىرلەردى ەڭ الدىمەن قاتىستى تاراۋلاردىڭ بىتىرۋىنە تاپسىرىپ، پرينسيپتىك جاقتان 5 قىزمەت كۇنىندە بىتىردىك نەمەسە جۇمىس ءبىتىرۋ جاعدايىن اڭىس ەتتىك. 4 - ايدان بەرى جيىنى 473 ۇسىنىس - پىكىر توپتاپ، مۇنىڭ 451ىن بىتىردىك.
جاپپاي قامتىپ، زەيىن - زەردەنى، كۇش - قۋاتتى شوعىرلاندىردى
قۇمىل شينجياڭنىڭ شىعىس قاقپاسى، ”مەن بۇقارا ءۇشىن ناقتى ءىس ىستەيمىن“ امالياتتىق قيمىلى بارىسىندا قۇمىل قالاسىنداعى ءار دارەجەلى، ءارقايسى تاراۋلار قۇمىلداعى كاسىپورىندارعا، سىرتتان كەلگەن جان سانىنا بەلسەندى تۇردە ناقتى ءىس، جاقسى ءىس ىستەپ بەردى.
4 - ايدان بەرى قۇمىلداعى قۇرلىقتىق پورت زات تاسىمالى تورابى قۇرىلىس نىسانى جۇمىس جۇرگىزۋدىڭ ۇمتىلۋ كەزەڭىنە ءوتتى. قۇمىل قالالىق دامۋ - رەفورما كوميتەتى سياقتى تاراۋلار نىساندى ىلگەرىلەتۋ مەحانيزمىن كەمەلدەندىرىپ، تەكسەرىپ بەكىتۋ ءتارتىبىن ساپالىلاندىرىپ، وسى ءتۇيىندى نىساننىڭ 6 - ايدا قالىپتى ىسكە قوسىلۋىنا شىنايى كەپىلدىك ەتتى. ”نىسان اياق الىسى ءساتتى جۇرىلۋدە، 100گە تارتا زات اينالىمى كاسىپورنى كەلىپ سەلبەستىك جونىندە كەڭەستى“، - دەيدى وسى نىساندى جۇرگىزىپ وتىرعان قۇمىل شينحىڭشۇن زات اينالىم سەرىكتەستىگى قارجى قوسۋ، دامىتۋ ءبولىمىنىڭ ورىنباسار باستىعى ۋىن شيۋ.
4 - ايدىڭ 16 - كۇنى قۇمىل قالالىق سالىق مەكەمەسى پارتيا مۇشەلەرى قىزمەت وتەۋ اترەتىن ۇيىمداستىرىپ، لۋ - ان شينجياڭ كومىر حيميا ونەركاسىپ (توبى) شەكتى سەرىكتەستىگىنە كەلىپ باجى تاپسىرۋىنا جەتەكشىلىك ەتتى؛ قۇمىل قالاسىنداعى جياڭسۋ ساۋدا قوعامى پارتيا ياچەيكاسى ”مەن بۇقارا ءۇشىن ناقتى ءىس ىستەيمىن“ امالياتتىق قيمىلىن ورىستەتىپ، 10 مىڭ يۋان جىلۋ اتاپ، يجوۋ رايونى قارا ءدوۋا قالاشىعى جىبيان ەگىس الاڭى قىستاق باستاۋىش مەكتەبىنىڭ قاقپاسىن جوندەۋگە كومەكتەستى؛ قۇمىلداعى حالىق باسقارۋىنداعى حۇيكاڭ انالاردى بوساندىرۋ شيپاحاناسىنداعى 9 مەديتسينا قىزمەتكەرى باركول قازاق اۆتونوميالى اۋدانى باچياڭزى اۋىلىنا بارىپ تەگىن ەمدەۋ جۇرگىزىپ، قىستاق تۇرعىندارىنىڭ قانت قۇرامىن، قان قىسىمىن ولشەپ، جۇرەك - وكپە قىزمەتىن تەكسەردى...
قۇمىل قالاسى تاعى شىنايى تۇردە قارتتارعا، مۇگەدەكتەرگە ناقتى ءىس، جاقسى ءىس ىستەپ بەردى. 5 - ايدىڭ 25 - كۇنى قۇمىل قالالىق 2 - قارتتار كۇتىمحاناسىنىڭ نەگىزگى تۇلعالىق قۇرىلىسى اياقتالدى، مەجەمەن جىل اياعىندا پايدالانۋعا بەرىلەدى. قۇمىل قالالىق حالىق ىستەرى مەكەمەسىنىڭ ورىنباسار باستىعى بۇركۇت نياز: ”قارتتار كۇتىمحاناسىنا 500دەن استام توسەك ورىن سالىنادى، ءبىز ناقتى ىستەردى ويداعىداي تىندىرامىز“، - دەدى.
