تيانشان تورى
تيانشان تورى   ›   ۇيرەنۋ   ›   شولۋ

مەملەكەتتىڭ ستراتەگيالىق عىلىم - تەحنيكا قۋاتىن كۇشەيتەيىك

− باس شۋجي شي جينپيڭنىڭ ەكى اكادەميا اكادەميكتەرىنىڭ جينالىسىندا، جۇڭگو عىلىم - تەحنيكا قوعامىنىڭ 10 - قۇرىلتايىندا سويلەگەن ماڭىزدى ءسوزىن ۇيرەنۋ، دايەكتىلەندىرۋ جونىندە

حالىق گازەتىنىڭ شولۋشىسى

  دۇنيە جۇزىلىك عىلىم - تەحنيكادا قۇدىرەتتى ەلدەردىڭ باسەكەسىندە، باسەكەگە تۇسەتىنى مەملەكەتتىڭ ستراتەگيالىق عىلىم - تەحنيكا قۋاتى. جۇڭگو عىلىم اكادەمياسىنىڭ 20 - رەتكى اكادەميكتەر جينالىسىندا، جۇڭگو ينجەنەريالىق عىلىمدار اكادەمياسىنىڭ 15 - رەتكى اكادەميكتەر جينالىسىندا جانە جۇڭگو عىلىم - تەحنيكا قوعامىنىڭ مەملەكەتتىك 10 - قۇرىلتايىندا، باس شۋجي شي جينپيڭ دۇنيە ءجۇزى عىلىم - تەحنيكاسىنىڭ دامۋ اۋقىمىن تەرەڭ يگەرىپ، پارتيا مەن مەملەكەت ىستەرى دامۋىنىڭ جالپى جاعدايى بيىگىنەن، مەملەكەتتىڭ ستراتەگيالىق عىلىم - تەحنيكا قۋاتىن كۇشەيتىپ، مەملەكەتتىڭ جاڭالىق اشۋ جۇيەسىنىڭ تۇتاس تۇلعالىق ونىمدىلىگىن جوعارىلاتۋ كەرەك دەپ باسا دارىپتەپ، عىلىم - تەحنيكادا قۇدىرەتتى ەلدى جەدەل قۇرۋعا، جوعارى دەڭگەيلى عىلىم - تەحنيكادا ءوز كۇشىنە سۇيەنۋدى، ءوزىن الۋەتتەندىرۋدى جۇزەگە اسىرۋعا ايقىن باعدار كورسەتتى.

  ستراتەگيالىق عىلىم - تەحنيكا قۋاتىنىڭ ىقپال كۇشى مەن تىرەكتىك كۇشى، ەلىمىزدىڭ جالپىلىق مەملەكەت قۋاتى مەن حالىقارالىق باسەكە قۋاتىنىڭ جوعارىلاۋىنا تىكە سايادى، ەكونوميكالىق، قوعامدىق دامۋدى جەبەۋدەگى، مەملەكەت حاۋىپسىزدىگىن قامتاماسىز ەتۋدەگى ”ورنىقتىرعىش“. پارتيا 18 - قۇرىلتايىنان بەرى شي جينپيڭ جولداستى ۇيتقى ەتكەن پارتيا ورتالىق كوميتەتى عىلىم - تەحنيكادا جاڭالىق اشۋدى مەملەكەتتىڭ دامۋ جالپى جاعدايىندا وزەكتى ورىنعا قويۋعا تاباندى بولىپ، جاڭالىق اشۋ ارقىلى دامۋعا دەم بەرۋ ستراتەگياسىن ىشكەرىلەي اتقارىپ، مەملەكەتتىڭ ستراتەگيالىق عىلىم - تەحنيكا قۋاتى قۇرىلىسىن بۇرىن بولىپ كورمەگەن تەبىنمەن كۇشەيتىپ، مەملەكەتتىڭ جاڭالىق اشۋ جۇيەسىنىڭ جالپى تۇلعالىق ونىمدىلىگىنىڭ كورنەكتى جوعارىلاۋىن ىلگەرىلەتىپ، ەلىمىزدىڭ عىلىم - تەحنيكادا جاڭالىق اشۋ ىستەرىندە تاريحي وزگەرىس تۋىلۋىنا، تاريحي تابىسقا قول جەتكىزۋىنە جەتەكشىلىك ەتتى، جەبەدى. بۇگىنگى تاڭدا دۇنيە جۇزىندە، عىلىم - تەحنيكادا جاڭالىق اشۋ حالىقاراداعى ستراتەگيالىق بەلدەسۋدىڭ نەگىزگى شايقاس مايدانىنا اينالدى. ەلىمىز جوعارى ساپالى دامۋ كەزەڭىنە ويىسىپ، ستراتەگيالىق عىلىم - تەحنيكانىڭ تىرەكتىك قاجەتىنە بۇرىنعى ءارقانداي مەزگىلدەگىدەن دە اناعۇرلىم ءزارۋ بولدى. بولاشاقتى بەتكە العاندا، مەملەكەتتىڭ ستراتەگيالىق عىلىم - تەحنيكا قۋاتىن كۇشەيتۋ، حالىقارالىق ەكونوميكا، عىلىم - تەحنيكا باسەكەسى ارناسىنىڭ تەرەڭ رەتتەلۋىنە توتەپ بەرۋدەگى، جاڭا كەزەك عىلىم - تەحنيكا توڭكەرىسى جانە كاسىپ سالاسى وزگەرىسى ورايىن يگەرۋدەگى قاجەتتى تالعام، جاڭا دامۋ قوزعاۋشى كۇشىن تۋدىرۋداعى، ەكونوميكانىڭ، قوعامنىڭ جوعارى ساپالى دامۋىنا تىرەك بولۋداعى وبيەكتيۆ تالاپ، مەملەكەتتىڭ جاڭالىق اشۋ جۇيەسى ورنالاستىرۋىن جاقسارتۋداعى، عىلىم - تەحنيكادا جاڭالىق اشۋدىڭ كەشەندى ناقتى قۋاتىنىڭ جۇيەلى جوعارىلاۋىنا جەتەكشىلىك ەتۋدەگى، جەبەۋدەگى ماڭىزدى تەتىك.

  مەملەكەتتىڭ ستراتەگيالىق عىلىم - تەحنيكا قۋاتى مەملەكەتتىڭ عىلىم - تەحنيكادا جاڭالىق اشۋىنىڭ ەڭ جوعارى دەڭگەيىنە ۋاكىلدىك ەتەدى، مەملەكەتتىڭ جاڭالىق اشۋ جۇيەسىندەگى مىعىم كۇش، جوعارى دەڭگەيلى عىلىم - تەحنيكادا ءوز كۇشىنە سۇيەنۋ، ءوزىن الۋەتتەندىرۋ بورىشىن سانالى تۇردە اتقارۋ كەرەك. مەملەكەتتىڭ ستراتەگيالىق عىلىم - تەحنيكا قۋاتىنىڭ ماڭىزدى قۇرامداس ءبولىمى رەتىندە، مەملەكەتتىك تاجىريبەحانالار ”ءتورتتى بەتكە الۋ“ تالابى بويىنشا، دۇنيە ءجۇزى عىلىم - تەحنيكاسىنىڭ دامۋ اۋقىمىنا تىعىز ىلەسىپ، ەلىمىز دامۋىنىڭ عىلىم - تەحنيكانىڭ دامۋىنا قويعان بورىشىنا، مىندەتىنە ۇيلەسىپ، ستراتەگيالىق، شەشۋشى كەلەلى عىلىم - تەحنيكا جەتىسىكتەرىن كوپتەپ شىعارۋ؛ مەملەكەتتىك عىلمي زەرتتەۋ قۇرىلىمدارى مەملەكەتتىڭ ستراتەگيالىق قاجەتىن باعدار ەتىپ، مەملەكەت دامۋىنىڭ جالپى جاعدايىنا جانە ۇزاق بولاشاقتىق مۇددەسىنە ىقپال ەتەتىن، تۇساۋ بولاتىن ەلەۋلى عىلىم - تەحنيكالىق ماسەلەلەردى كۇش سالا شەشىپ، ءتول جاسامپازدىق وشاعىن جەدەل قۇرىپ، شەشۋشى، وزەكتى تەحنيكادا جەدەل قامال الۋ؛ جوعارى دەڭگەيلى زەرتتەۋ داشۋەلەرى نەگىزدىك زەرتتەۋى قوردالى، پاندەر ايقاسقان، توعىسقان ارتىقشىلىعىن ساۋلەلەندىرىپ، نەگىزدىك زەرتتەۋدەگى نەگىزگى كۇشكە جانە كەلەلى عىلىم - تەحنيكادان قامال الۋدىڭ جالىندى قوسىنىنا اينالۋ؛ عىلىم - تەحنيكاداعى سەركە كاسىپورىندار بازار سۇرانىسى، جاڭالىق اشۋدى شوعىرلاندىرۋ، ۇيىمداستىرۋ تۇعىرى سىندى ارتىقشىلىعىن ساۋلەلەندىرىپ، عىلىم - تەحنيكادا قۋاتتى بولۋدان كاسىپورىن قۋاتتى بولۋدىڭ، كاسىپ سالاسى قۋاتتى بولۋدىڭ، ەكونوميكا قۋاتتى بولۋدىڭ ارناسىن اشۋ كەرەك. جۇڭگو عىلىم اكادەمياسى، جۇڭگو ينجەنەريالىق عىلىمدار اكادەمياسى مەملەكەتتىڭ عىلىم - تەحنيكا سالاسىنداعى جانە ينجەنەريالىق عىلىم - تەحنيكا سالاسىنداعى ەڭ جوعارى ءىلمي قۇرىلىمدار، مەملەكەتتىڭ ستراتەگيالىق عىلىم - تەحنيكا كۇشتەرى. ەكى اكادەميانىڭ مەملەكەت قۇراماسىنداعى ءىلمي جەتەكشىلىك رولىن، شەشۋشى، وزەكتى تەحنيكادان قامال الۋ رولىن، جاسامپاز دارىندىلاردى باۋلۋ رولىن ساۋلەلەندىرىپ، كەلەلى ءتول جاسامپازدىقتاعى عىلمي ماسەلەلەردى شەشىپ، جاڭالىق اشۋدىڭ ”ەل باسپاعان اۋماقتارىنا“ ەرلىكپەن اتوي سالىپ، دامۋعا تۇساۋ بولىپ وتىرعان شەشۋشى، وزەكتى تەحنيكالاردان قامال الىپ، ءبىر توپ جوعارى ساپالى دارىندىلاردى جانە جوعارى دەڭگەيلى جاسامپاز ۇجىمداردى بايقاۋ، جەتىلدىرۋ، شوعىرلاندىرۋ كەرەك.

  كوپ جىل قۇلشىنىس جاساۋ ارقىلى ەلىمىزدىڭ عىلىم - تەحنيكا جالپىلىق دەڭگەيى بارىنشا جوعارىلادى، سونىمەن قاتار ءتول جاسامپازدىق قۋاتى ءالى ءالسىز بولۋ، جاڭالىق اشۋ جۇيەسىنىڭ تۇتاس تۇلعالىق ونىمدىلىگىنىڭ ءالى تومەن بولۋ، عىلىم - تەحنيكادا جاڭالىق اشۋ بايلىعىن بىرىكتىرۋ ءالى جەتەرسىز بولۋ، عىلىم - تەحنيكادا جاڭالىق اشۋ كۇشىنىڭ ورنالاسۋىن الداعى جەردە ساپالىلاندىرۋ، عىلىم - تەحنيكا ۇسىنىلىمى، ءوندىرۋ ونىمدىلىگى ءبىرشاما تومەن بولۋ، عىلىم - تەحنيكا دارىندىلار قوسىنى قۇرىلىمىن الداعى جەردە ساپالىلاندىرۋ سياقتى ماسەلەلەر ورىن تەۋىپ، ۇزدىكسىز زور كۇش جۇمساپ شەشۋدى قاجەت ەتۋدە. مەملەكەتتىڭ جاڭالىق اشۋ جۇيەسىنىڭ تۇتاس تۇلعالىق ونىمدىلىگىن كۇش سالا جوعارىلاتىپ، عىلىم - تەحنيكادا جاڭالىق اشۋ جانە تۇزىمدە جاڭالىق اشۋ سىندى ”قوس قوزعالتقىشقا“ تاباندى بولىپ، ماسەلەنى باعدار ەتىپ، سۇرانىستى جەتەكشى ەتىپ، امالياتتىق دانەكەر، تۇزىمدىك ورنالاستىرۋ، ساياساتپەن قامتاماسىزداندىرۋ، ورتا ازىرلەۋ جاعىندا كۇش سالىپ، جاڭالىق اشۋ نەگىزگى تۇلعاسى، جاڭالىق اشۋ نەگىزى، جاڭالىق اشۋ بايلىعى، جاڭالىق اشۋ ورتاسى سياقتى جاقتارعا ۇزدىكسىز كۇش سالىپ، تەحنيكادا جاڭالىق اشۋ جۇيەسىنىڭ جوعارى دەڭگەيدە جوبالاۋىن ساپالىلاندىرىپ جانە كۇشەيتىپ، كاسىپورىندارداعى، جوعارى مەكتەپتەردەگى، عىلمي زەرتتەۋ ورىندارىنداعى جاڭالىق اشۋ نەگىزگى تۇلعالارىنىڭ جاڭالىق اشۋ تىزبەگىنىڭ تۇرلىشە بۋىنىنداعى يقۋاتتىق ورنىن ايقىنداپ، ءتۇرلى نەگىزگى تۇلعالاردىڭ جاڭالىق اشۋ ىنتاسى مەن ومىرشەڭدىك قۋاتىن قاۋلاتۋ كەرەك. جەر - جەر ءوز باسىمدىعىن تياناق ەتىپ، كاسىپ سالاسىنىڭ دامۋ سۇرانىسىمەن بىرلەستىرىپ، عىلىم - تەحنيكادا جاڭالىق اشۋدى عىلمي، ۇيلەسىمدى ورنالاستىرۋ كەرەك. شارت - جاعدايى بار جەرلەردىڭ جالپىلىق سيپاتتى مەملەكەتتىك عىلىم ورتالىعىن نەمەسە وڭىرلىك عىلىم - تەحنيكادا جاڭالىق اشۋ ورتالىعىن قۇرۋىن قولداپ، ونى دۇنيە جۇزىندەگى عىلىمىنىڭ الدىڭعى قاتار سالاسىندا جانە جاڭادان گۇلدەنگەن كاسىپ سالاسى تەحنيكاسىندا جاڭالىق اشۋ، الەمدىك عىلىم - تەحنيكادا جاڭالىق اشۋ فاكتورلارىنىڭ توعىسقان جەرىنە اينالدىرۋ كەرەك.

  عىلىم - تەحنيكا − مەملەكەتتىڭ كۇشەيۋىنىڭ نەگىزى، جاڭالىق اشۋ − ۇلتتىڭ العا باسۋىنىڭ جانى. جاڭالىق اشۋدىڭ ەلىمىزدىڭ وسىزامانداندىرۋ قۇرىلىسى جالپى جاعدايىنداعى وزەكتى ورنىنا تاباندى بولىپ، عىلىم - تەحنيكادا ءوز كۇشىنە سۇيەنۋدى، ءوزىن الۋەتتەندىرۋدى مەملەكەتتىڭ دامۋىنداعى ستراتەگيالىق تىرەك ەتىپ، جاڭاشا بۇكىل ەلدىك ءتۇزىلىس ابزالدىلىعىن ۇزدىكسىز ساۋلەلەندىرىپ، مەملەكەتتىڭ ستراتەگيالىق عىلىم - تەحنيكا قۋاتىن كۇشەيتىپ، مەملەكەتتىڭ جاڭالىق اشۋ جۇيەسىنىڭ تۇتاس تۇلعالىق ونىمدىلىگىن جوعارىلاتساق، ءبىز، ءسوز جوق، جاڭالىق اشۋ سيپاتتى مەملەكەتتەردىڭ الدىڭعى قاتارىنا ءوتىپ، دۇنيە جۇزىلىك عىلىم - تەحنيكادا قۇدىرەتتى ەل قۇرۋ كۇرەس نىساناسىن جۇزەگە اسىرا الامىز.

  (شينحۋا اگەنتتىگىنىڭ 5 - ايدىڭ 31 - كۇنى بەيجيڭنەن بەرگەن حابارى)

جاۋاپتى رەداكتور : سايراش تۇرارجان قىزى

ەسكەرتۋ:

تورابىمىزداعى مازمۇنداردى پايدالانۋعا تۋرا كەلگەندە، ءسوزسىز جازباشا رۇقساتقا يە بولۋ كەرەك. مازمۇنداردى رۇقساتسىز جالعاپ تاراتۋعا، كەسىپ رەداكسيالاۋعا، وزگەرتۋگە، قىسقارتىپ قۇراستىرۋعا، باسقا ورىنعا كوشىرۋگە نەمەسە باسقا تاسىلدەرمەن كوبەيتۋگە ءارى تاراتۋعا بولمايدى، قايشى كەلگەندەردىڭ زاڭدىق جاۋاپكەرشىلىگى زاڭ بويىنشا قۋزاستىرىلادى.