انار بۇلت / شينجياڭ گازەتىنىڭ ءتىلشىسى جىڭ جو 6 - ايدىڭ 6 - كۇنى ۇرىمجىدەن حابارلايدى. 6 - ايدىڭ 6 - كۇنى شينجياڭ ۇيعۇر اۆتونوميالى رايونى ۇرىمجىدە شينجياڭعا ساياتىن ماسەلەلەر جونىندە اقپار جاريالاۋ ءماجىلىسىن اشتى. قاشقار ايماعى، حوتان ايماعى، اقسۋ ايماعى، بايىنعولين موڭعۇل اۆتونوميالى وبلىسى، قىزىلسۋ قىرعىز اۆتونوميالى وبلىسى، تۇرپان قالاسى سياقتى كوپ جەرلەردەن كەلگەن از ۇلت بۇقارا ۋاكىلدەرى وزدەرىنىڭ جەرگىلىكتى ۇكىمەتتىڭ كومەكتەسۋ - سۇيەمەلدەۋىنىڭ ارقاسىندا قاجىرلىلىقپەن ەڭبەك ىستەۋ ارقىلى تاماشا تۇرمىس جاراتقان ءتول كەشىرمەلەرىن باياندادى، بۇل امەريكاداعى، باتىستاعى جۇڭگوعا قارسى كۇشتەر ويدان قۇراستىرعان شينجياڭدا ايتىلمىس ”زورلىقپەن ەڭبەككە سالۋ“ ءومىر سۇرۋدە دەگەن وسەك - اياڭدى تويتارىسسىز - اق توز - توزىن شىعاردى.
اقپار جاريالاۋ ماجىلىسىنە قاتىناسقان از ۇلت بۇقارا ۋاكىلدەرى حالىقتىق تۇسەلحانا، شاشتاراز، سۋرەتكە ءتۇسىرۋ ءۇيى جانە كيىم - كەشەك زاۆودى تيجاراتىمەن اينالىسۋشىلاردى قامتىعان، ونىڭ سىرتىندا ينتەرنەتتە تىكە تاراتىپ زات ساتۋشىلار دا بار. شينجياڭ ۇيعۇر اۆتونوميالى رايوندىق حالىق ۇكىمەتىنىڭ اقپارات مالىمدەمەشىسى يليجان انايت اقپار جاريالاۋ ءماجىلىسىن باسقاردى.
”ەگەر قاشقار كونە قالاسىن جاڭالاپ، 5A دارەجەلى كورىنىس ءوڭىرىن ءساتتى قۇرماعاندا، قاشقارداعى ءار دارەجەلى ۇكىمەتتەردىڭ ساياساتتىق قولداۋى بولماعاندا، ’گۇلي وتباسىنىڭ‘ ءساتتى قۇرىلۋى مۇمكىن ەمەس ەدى“، - دەدى قاشقار قالاسىنان كەلگەن سالامات كاري. ول قاشقار بايىرعى قالاسى كورىنىس وڭىرىندە ”گۇلي وتباسى“ ۇلتتىق سالت - سانا ساياحات وتباسىن قۇرعان، قازىر 16 قىزمەتكەرى بار، ءوز كۇشىنە سۇيەنىپ شارۋاشىلىق قۇرۋ ارقىلى وتباسى شارت - جاعدايىن كوپ جاقسارتقان. 2020 - جىلى ىندەت ىقپالىنا ۇشىراپ، تيجارات جۇرگىزۋ قيىنعا تۇسكەندە، ۇكىمەت ءوسىمىن قازىنادان تولەيتىن قارىز اقشا بەرۋ تاماشا ساياساتىن شىعارىپ، قيىنشىلىق قىسپاعىنان قۇتىلۋىنا كومەكتەسكەن.
سالامات سياقتى كۇشار قالاسىنداعى ءاديلا ابىلەت تە شارۋاشىلىق قۇرعان العاشقى كەزدە قيىنشىلىققا جولىقتى. جەرگىلىكتى ۇكىمەت ونىڭ 100 مىڭ يۋان ءوسىمسىز قارىز اقشا الۋدى ءوتىنىش ەتۋىنە كومەكتەستى ءارى ورىنمەن جانە 47 تىگىن ماشيناسىمەن تەگىن قامدادى. قازىر ءاديلانىڭ كيىم - كەشەك زاۆودىندا 50دەن استام قىزمەتكەر بار، جان باسىندىق ايلىق ەڭبەكاقىلارى 3500 يۋان مولشەرىندە.
زۇلپيا ماحمۇت قازىر اقتاۋ اۋدانىنداعى اجارلاندىرۋ، شاش جاساۋ دۇكەنىنىڭ تيجاراتشىسى، ورتا مەكتەپ بىتىرگەن سوڭ، ۇكىمەتتىڭ ءوز كۇشىنە سۇيەنىپ شارۋاشىلىق قۇرۋعا قاتىستى كومەكتەسۋ - سۇيەمەلدەۋ ساياساتتارىن كورىپ، جەرگىلىكتى ورىننان اجارلاندىرۋ، شاش جاساۋ سالونىن اشتى. قازىر زۇلپيانىڭ 2 دۇكەنىندە 30 نەشە قىزمەتكەر بار، ولار ەڭبەكشىل قوس قولدارىنا سۇيەنىپ تاماشا تۇرمىس كەشىرۋدە.
”ءوز تۇرمىسىمىزدا ءوز ايتقانىمىز ەسەپ!“ ۇلىقشات اۋدانىندا توي كويلەگى، سۋرەتكە ءتۇسىرۋ ءۇيىن اشاتىن تۇردالى مىرزاباي كاسىبي سۋرەتكە ءتۇسىرۋ كۋرسىنا قاتىناسۋ ارقىلى ارمانىن جۇزەگە اسىرعان كەشىرمەسىن قىرعىزشا باياندادى. ول بىلاي دەدى: ەگىنشى - مالشىلاردىڭ ءۇيىنىڭ ماڭىندا جۇمىستانۋىن، شارۋاشىلىق قۇرۋىن جۇزەگە اسىرۋىنا كومەكتەسۋ ءۇشىن، جەرگىلىكتى ورىن جۇمىستانۋ شەبەرلىگىنە باۋلۋ كۋرسىن اشتى. 2019 - جىلى جارتى جىلدىق كۋرستى اياقتاتقان سوڭ، قىستاق تۇرعىندار كوميتەتىنىڭ كومەگىندە سۋرەتكە ءتۇسىرۋ قىزمەت بولمەسىن اشىپ، ءوز ارمانىمدى جۇزەگە اسىردىم.
دۇنيە جۇزىنە شىنايى شينجياڭدى تانىتۋ ءۇشىن، ينتەرنەت ارقىلى كورىكتى شينجياڭدى تانىستىرعان از ۇلت بۇقاراسى بارعان سايىن مولايىپ، شينجياڭنىڭ ساپالى ونىمدەرى مەن وزگەشە مادەنيەتىن سىرتقا شىعارۋعا مۇمكىندىك جاسادى.
باعراش اۋدانىنداعى مۋزيكا اسپاپتارى دۇكەنىنىڭ قوجايىنى ءومارجان ازەزدىڭ دۇتتارمەن ورىنداعان «گۇل نەگە وسىنشاما قىزىل» ءانى تۇتاس زالدى جاڭعىرتتى. ەگىنشى وتباسىنان شىققان ءومارجان دۇتتار جاسايتىن ونەرىمەن ”دوۋيىندا“، ”كۋايشوۋدا“ تىكە تاراتۋ جۇرگىزدى، 3 − 4 اي ۋاقىتتا جان كۇيەرلەرىنىڭ سانى 120 مىڭعا جەتىپ، ايىنا نەشە 10 مىڭ يۋان كىرىس كىرگىزدى.
ينتەرنەتتە تىكە تاراتۋعا سۇيەنىپ، تۇرپان قالاسى گاۋچاڭ رايونى جۇزىمشىلىك قالاشىعىنداعى ابەيدوللا ءومار مەن حوتان قالاسىنداعى ايگۇزال شامىل شينجياڭنىڭ ەرەكشە ورمان جەمىس ونىمدەرىن بۇكىل مەملەكەتكە ساتتى.
”بيىل جىل باسىنان قازىرگە دەيىن ءبىز ينتەرنەتتە تىكە تاراتۋ فورماسى ارقىلى 100 توننادان استام كەپتىرىلگەن جەمىس ساتتىق، ساتىلۋ سوماسى 5 ميلليون يۋاننان اسىپ، ماڭايداعى 25 ەگىنشى - مالشىنى جۇمىستانۋعا باستادىق“. ابەيدوللا وقۋ تاۋىسقان تاربيەلەنۋشى، تاربيەلەۋ - باۋلۋ ورتالىعىنان ۇيرەنگەنىنە سۇيەنىپ ەلەكتروندى ساۋدا سەرىكتەستىگىن اشتى. قازىر كاسىبى بارعان سايىن زورايىپ، تۇتاس ينتەرنەتتەگى جان كۇيەرىنىڭ سانى 3 ميلليوننان استى. ايگۇزال 2018 - جىلى جەرگىلىكتى ورىنداعى ەلەكتروندى ساۋدا سەرىكتەستىگىنە ۇسىنىسپەن قىزمەتكە كەلىپ ينتەرنەتتە تىكە تاراتۋ ارقىلى زات ساتۋشى بولدى، ول ۇزدىكسىز قۇلشىنىس جاساۋ ارقىلى ءوزى ارمانداعان سەرىكتەستىكتىڭ كاسىپكە باۋلۋ تاربيەشىسى بولىپ، ءتىپتى كوپ تىكە تاراتۋ شەبەرلىگىن مەڭگەردى. بولاشاقتا ول ءوزى ۇيرەنگەن جاڭا اقپارات قۇرالدارى تەحنيكاسىنان پايدالانىپ شارۋاشىلىق قۇرماق.
اقپار جاريالاۋ ءماجىلىسى زالىندا قاشقار ايماعى، اقسۋ ايماعى سياقتى جەرلەردەگى از ۇلت بۇقاراسىنىڭ قاجىرلىلىقپەن ەڭبەك ىستەۋ ارقىلى تاماشا تۇرمىس جاراتقان بەينەجازبالار قويىلدى. امەريكاداعى، باتىستاعى جۇڭگوعا قارسى كۇشتەردىڭ شينجياڭدا ايتىلمىس ”زورلىقپەن ەڭبەككە سالۋ“ ءومىر سۇرۋدە دەپ جالا جاپقان ىسىنە قاراتا، ءماجىلىس زالىنداعى از ۇلت بۇقارا ۋاكىلدەرىنىڭ زىعىردانى قاينادى. ولار جابال مىنالاردى ءبىلدىردى: ءوز ارمانىمىزدى جۇزەگە اسىرۋ جولىندا قۇلشىنا كۇرەس جاساساق، قايداعى ”زورلىق“ بولعانى؟ ءوزىمىزدىڭ قوس قولىمىزعا سۇيەنىپ تاماشا تۇرمىس جاراتساق، تاعى قايداعى ”زورلىق“ بولماق؟ كوپشىلىك وزدەرىنىڭ ءتول كەشىرمەلەرى ارقىلى امەريكاداعى، باتىستاعى جۇڭگوعا قارسى كۇشتەرگە مىنانى قاتاڭ ەسكەرتتى: وسەك - اياڭ مىڭ رەت قايتالانسا دا، شىندىققا اينالمايدى، مەيلى قالاي وسەك - اياڭ تاراتىپ كۇيە جاقسا دا، شينجياڭنىڭ كوركەيىپ - گۇلدەنگەن، دامىعان قادامىنا بوگەت بولا المايدى، شينجياڭداعى ءار ۇلت حالقىنىڭ ىنتىماعىن، دوستىق سۇيىسپەنشىلىگىن، ءوزارا كومەكتەسىپ، قارايلاسىپ، بىرگە العا باسقان اسا تاماشا جاعدايىن دا وزگەرتە المايدى، شينجياڭنىڭ ەرتەڭى ءتىپتى دە كوركەم بولادى!
