رايونىمىز باقشا رايونداردىڭ نەگىزدى بەكەمدەپ ونىمدىلىكتى ارتتىرۋىن جانە تيبىن جاڭالاپ دارەجەسىن جوعارىلاتۋىن جەدەل ىلگەرىلەتتى
وسى زامانعى كاسىپ سالاسى جۇيەسى ”ۇلگىسىن“ قالىپتاستىردى
□ انار بۇلت / شينجياڭ گازەتىنىڭ ءتىلشىسى ما ينيڭ
ءداستۇرلى كاسىپ سالاسىنان جوعارى دارەجەلى، نازىك، وزىق كاسىپ سالالارىنا دەيىن، زەردەلىلەنۋدەن جاسىلدانۋعا دەيىن، عىلىم - تەحنيكانى قوزعالتقىش ەتۋدەن ءوز كۇشىنە سۇيەنىپ جاڭالىق اشۋعا دەيىن... قازىر بۇكىل شينجياڭدا ءار تۇردەگى باقشا رايونى وزىندىك ساپاسىن، ونىمدىلىگىن وزگەرتۋ ارقىلى جاڭا دامۋ كۇشىنە يە بولىپ، جوعارى دەڭگەيلى، جاسىل، جاڭالىق اشۋعا قاراي تيبىن جاڭالاپ، شينجياڭ ەرەكشەلىگىندەگى وسى زامانعى كاسىپ سالاسى جۇيەسى ”ۇلگىسىن“ بەلسەنە قالىپتاستىردى.
”14 - بەسجىلدىق“ مەزگىلىندە شينجياڭ مولشەرمەن 100 ميلليارد يۋاندىق كاسىپ سالاسى شوعىرىنان 10ىن، 10 ميلليارد يۋاندىق كاسىپ سالاسى شوعىرىنان بىرنەشەۋىن قۇرىپ، 10 ميللياردتىق ينفورماتسيالىق كاسىپ سالاسى باقشا رايونىن قالىپتاستىرىپ، شينجياڭ ەكونوميكاسىنىڭ جوعارى ساپالى دامۋىنا جەتەكشىلىك ەتەدى، تۇرتكى بولادى.
شينجياڭ ەكونوميكاسىندا كوشباسشى مىندەتىن اتقاردى
”بيىل جىل باسىنان بەرى سەرىكتەستىك كوپ ءتۇرلى ونىمدە ءونىم مولشەرىن اسىرا ورىنداپ، ونىمدىلىكتى زور كولەمدە ارتتىردى“. 5 - ايدىڭ 13 - كۇنى شينجياڭ جۇندۇڭ ەكونوميكالىق - تەحنيكالىق اشۋ رايونىندا شينجياڭ گوتاي شينحۋا حيميا ونەركاسىبى شەكتى جارنا سەرىكتەستىگىنىڭ القا باستىعى ليۋ شاۋبو تىلشىگە وسىلاي تانىستىردى.
بۇل تەك جۇندۇڭ ەكونوميكالىق - تەحنيكالىق اشۋ رايونىنداعى كوپتەگەن كاسىپورىننىڭ بيىلعى ونىمدىلىكتى ارتتىرۋداعى شاعىن كارتيناسى عانا.
بيىل ءبىرىنشى توقساندا جۇندۇڭ ەكونوميكالىق - تەحنيكالىق اشۋ رايونى 32 ميلليون 357 مىڭ توننا كومىر ءوندىرىپ، سايكەس مەزگىلدەگىدەن ％17.7ارتتىرعان؛ 29 ميلليارد 510 ميلليون كيلوۆات - ساعات ەلەكتر تاراتىپ، سايكەس مەزگىلدەگىدەن ％38.8 ارتقان. كولەمدەنگەن ونەركاسىپ جالپى ءونىم قۇنى 20 ميلليارد 40 ميلليون يۋانعا جەتىپ، سايكەس مەزگىلدەگىدەن ％29 ارتىپ، بۇكىل شينجياڭداعى 9 ەكونوميكالىق - تەحنيكالىق اشۋ رايونىندا ءبىرىنشى ورىندى يەلەدى.
اۆتونوميالى رايوندىق ونەركاسىپ جانە ينفورماتسيالاندىرۋ مەڭگەرمەسىنىڭ باستىعى نيجات سىمايىل مىنانى ءبىلدىردى: قازىر شينجياڭدا ءارقايسى باقشا رايوندارىندا شوعىرلانۋ اسەرى كۇن سايىن كورنەكتىلەنىپ، كاسىپ سالاسى كولەمى جىل سايىن كەڭەيۋدە. ءىرى ساندى مالىمەت، بۇلتتىق ەسەپتەۋ، وزىق جابدىق جاساۋ، جاڭا ەنەرگيا، جاڭا ماتەريالدار قاتارلى ستراتەگيالىق سيپاتتى جاڭادان گۇلدەنگەن كاسىپ سالالارى جەدەل ىلگەرىلەتىلىپ، باقشا رايونداردىڭ ەل ءىشى، حالىقارالىق كاسىپ سالاسى جۇمىس بولىسىنە قاتىناسۋ بۋىندارى تومەن دەڭگەيدەن جوعارى دەڭگەيگە قاراي كوتەرىلۋدە.
”13 - بەسجىلدىقتىڭ“ سوڭىندا، بۇكىل رايوندا اۆتونوميالى رايون دارەجەلى، سونداي - اق ودان جوعارى دارەجەلى باقشا رايونداردان جالپى 91ى قۇرىلعان، مۇنىڭ ىشىندە مەملەكەت دارەجەلى باقشا رايون 23، اۆتونوميالى رايون دارەجەلى باقشا رايون 68. اۆتونوميالى رايون دارەجەلى، سونداي - اق ودان جوعارى دارەجەلى باقشا رايوندار جالپى ورىنداعان ونەركاسىپ جالپى ءونىم قۇنى 681 ميلليارد 850 ميلليون يۋان بولىپ، ونەركاسىپتىڭ ارتقان قۇنى 198 ميلليارد 830 ميلليون يۋانعا جەتىپ، بۇكىل رايون ونەركاسىبى ارتقان قۇنىنىڭ ％41.9ىن يەلەدى.
جاسىلدىق باقشا رايونى دامۋىنىڭ نەگىزگى رەڭىنە اينالدى. اۆتونوميالى رايون ءتۇيىندى تۇردە حيميا ونەركاسىبى، قۇرىلىس ماتەريالدارى، جابدىق جاساۋ، توقىماشىلىق قاتارلى سالالاردا اينالمالى وزگەرىس جاساۋدى ىلگەرىلەتىپ، ەنەرگيا ۇنەمدەيتىن، ورتانى قورعايتىن كاسىپ سالاسىن جەتىلدىرىپ، زورايتىپ، جاسىل باقشا رايون قۇرۋ، جاسىل زاۆود قۇرۋ ارقىلى جاسىل قامداۋ تىزبەگىن قالىپتاستىرىپ، باقشا رايونى كاسىپ سالاسىنىڭ تيبىن جاڭالاپ دارەجەسىن جوعارىلاتۋىن جەبەدى. بۇكىل رايوندا جالپى جاسىل باقشا رايونىنان 8ى، جاسىل زاۆودتان 120سى قۇرىلدى.
سونىمەن بىرگە، ”سيفرلى باقشا رايون“، ”زەردەلى باقشا رايون“ قاتارلى ءتۇيىندى ينجەنەريالاردى اتقارۋدى ىلگەرىلەتتى، شينجياڭ جۇمساق بولشەك باقشاسى، جۇندۇڭ ەكونوميكالىق - تەحنيكالىق اشۋ رايونى، بۇگۇر ونەركاسىپ باقشا رايونى جانە ساۋان ونەركاسىپ باقشا رايونى اۆتونوميالى رايونداعى تۇڭعىش توپتاعى ”5G +زەردەلى باقشا رايون“ ۇلگى كورسەتۋ باقشا رايونى بولىپ باعالاندى.
100 ميللياردتىق كاسىپ باقشا رايوندارى جەدەل قۇرىلدى
5 - ايدىڭ 12 - كۇنى ءۇرىمجى ەكونوميكالىق - تەحنيكالىق اشۋ رايونى (توۋتۇنحى رايونى) باينياۋحۋ زەردەلى جاساۋ كاسىپ سالاسى باقشاسىنداعى (ۋيتاي ورتا، شاعىن، ۇساق كاسىپورىندار باقشاسى) شينجياڭ رۇيليفۋ نازىك جۇقا مەتال تاقتا شەكتى سەرىكتەستىگىنىڭ ءوندىرىس سەحىندا، جۇمىسشىلار نازىك جۇقا مەتال تاقتالاردى قاۋىرت وندىرۋدە، وسى نازىك جۇقا مەتال تاقتالار شانچي اۆتوكولىك توبى شينجياڭ اۆتوكولىك شەكتى سەرىكتەستىگى قاتارلى كاسىپورىندارعا ەنىپ، وزىق جابدىقتار جاساۋ كاسىبىنىڭ وزەكتى ۇساق بولشەگىنە اينالادى.
2019 - جىلى جۇمىس باستاعان باينياۋحۋ زەردەلى جاساۋ كاسىپ باقشا رايونى (ۋيتاي ورتا، شاعىن، ۇساق كاسىپورىندار باقشاسى) زەردەلى جاساۋدى وزەكتى يقۋات ەتىپ، زەردەلى تەرمينال، اۆتوكولىك جاساۋ، زەردەلى جاساۋ سايكەسكەن كاسىپ سالاسى تىزبەگى نىسانى سياقتى وزەكتى كاسىپ كۇيىن دەمەپ، باقشا رايونى اراسىندا ”ىشكى اينالىم“ قالىپتاستىردى.
شىعىس تەرىستىكتەگى تۇڭعىش مەملەكەت دارەجەلى اشۋ رايونى رەتىندە، ءۇرىمجى ەكونوميكالىق - تەحنيكالىق اشۋ رايونى (توۋتۇنحى رايونى) شينجياڭ قۇرعان وزىق جاساۋ كاسىبى بازاسى. بۇكىل شينجياڭداعى تۇڭعىش جەل ەلەكتر جابدىعى، تۇڭعىش ءمىنىس اۆتوكولىگى، تۇڭعىش مەترو پويەزى، تۇڭعىش زەردەلى تەرمينال تۇگەلدەي وسى ارادا جاسالىپ شىعىپ، بۇكىل شينجياڭنىڭ جاساۋ كاسىبى سالاسىنداعى كوپ ءتۇرلى اقتاڭداقتى تولدىردى.
اۆتونوميالى رايوندىق ونەركاسىپ جانە ينفورماتسيالاندىرۋ مەڭگەرمەسى كاسىپ سالاسىنىڭ شوعىرلانا دامىتۋىن ىلگەرىلەتۋدى نەگىزگى جەلى ەتىپ، دامۋ كەڭىستىك ءورىسى زور، باقشاعا ىرگە تەپكەن كاسىپورنى كوپ، كاسىپ سالاسى ەرەكشەلىگى كورنەكتى ءبىر توپ باقشا رايونىنىڭ تەز قارقىنمەن دامۋىنا قولداۋ كورسەتىپ، ”100 ميللياردتىق، 10 ميللياردتىق“ باقشا رايونى قۇرىلىسىن ىلگەرىلەتۋدە. قازىر ءۇرىمجى ەكونوميكالىق - تەحنيكالىق اشۋ رايونى (توۋتۇنحى رايونى)، شىحىزى ەكونوميكالىق - تەحنيكالىق اشۋ رايونى، ۋجياچۇي ەكونوميكالىق - تەحنيكالىق اشۋ رايونى، قورعاس ەكونوميكالىق اشۋ رايونى، جۇندۇڭ ەكونوميكالىق - تەحنيكالىق اشۋ رايونى سياقتى ءونىم قۇنى 100 ميللياردتىق 5 باقشا رايونى مەن اراتۇرىك ونەركاسىپ باقشا رايونى، كورلا جالپىلىق كاسىپ سالاسى باقشا رايونى سياقتى ءونىم قۇنى 10 ميللياردتىق 20 باقشا رايونىن ءتۇيىندى تۇردە جەتىلدىرۋدە.
باقشا رايوندارىنىڭ باسەكەلىك جاڭا باسىمدىعى جەتىلدىرىلدى
«اۆتونوميالى رايوننىڭ كاسىپ سالاسى باقشا رايوندارىنىڭ ”14 - بەسجىلدىق“ دامۋ جوباسىندا» مىنالار العا قويىلدى: ”14 - بەسجىلدىق“ مەزگىلىندە، ەل ىشىندە باسەكەلىك قۋاتقا يە ءبىر توپ كاسىپ سالاسى شوعىرىن جەتىلدىرىپ، ەل ىشىندە ىقپالى بار بىرنەشە جاڭاشىل ەرەكشە باقشا رايونىن قۇرىپ، باقشا رايونىن جونگە سالۋ جۇيەسى مەن جونگە سالۋ قابىلەتىن بىرتىندەپ وسىزامانداندىرۋ كەرەك.
اۆتونوميالى رايوندىق ونەركاسىپ جانە ينفورماتسيالاندىرۋ مەڭگەرمەسى پارتيا باسشىلىق گرۋپپاسىنىڭ شۋجيى لي گاڭ مىنالاردى ءبىلدىردى: بيىل ”10 ءىرى كاسىپ سالاسىن“ توڭىرەكتەي وتىرىپ، ونەركاسىپ جانە ينفورماتسيالاندىرۋ مەڭگەرمەسى باقشا رايوندارىنىڭ ءتۇزىلىس - مەحانيزم رەفورماسىن تەرەڭدەتىپ، ونەركاسىپ باقشا رايوندارىنىڭ نەگىزىن بەكەمدەپ ونىمدىلىكتى ارتتىرۋىن جانە تيبىن جاڭالاپ دارەجەسىن ءوسىرۋدى ىلگەرىلەتەدى. كاسىپ سالاسىنىڭ جوعارىدان ورتا، تومەنگى بولىككە كەڭەيۋىن، تۇرپايى ۇلگىدەگى ءوندىرۋ - جاساۋدان نازىك، ناقتى، جاسىل زەردەلى جاساۋعا بۇرىلىس جاساۋىن، قۇن تىزبەگىنىڭ تومەن دارەجەسىنەن قۇن تىزبەگىنىڭ جوعارى دارەجەسىنە كوتەرىلۋىن جەبەپ، قوس اينالىمداعى دامۋ جاڭا ارناسىن قالىپتاستىرۋعا كۇش قوسادى. سونىمەن بىرگە، ستراتەگيالىق جاڭادان گۇلدەنگەن كاسىپ سالاسىن جەتەكشى، بايلىق ابزالدىلىعى كاسىپ سالاسىن تۇلعا، ەڭبەك شوعىرلانعان كاسىپ سالاسىن ءتۇيىن، ءوندىرىس سيپاتتى قىزمەت وتەۋ كاسىبى سايكەستىرىلگەن باقشا رايونى كاسىپ سالاسى جۇيەسىن قالىپتاستىرىپ، جاڭا جاعدايدا باقشا رايوندارىنىڭ جاڭا باسىمدىعىن جەتىلدىرەدى.
قازىر بيڭتۋان جۇندۇڭ كاسىپ سالاسى باقشاسى، ءۇرىمجى جۇندۇڭ كاسىپ سالاسى باقشاسى قۇرىلىسى ءتارتىپتى ىلگەرىلەتىلۋدە. جۇندۇڭ ەكونوميكالىق - تەحنيكالىق اشۋ رايونى قۇرىلىسى بيڭتۋان باقشا رايونى جانە ءۇرىمجى باقشا رايونى بيڭتۋان مەن جەرگىلىكتى ورىننىڭ توعىسا دامۋ ۇلگىسى جونىندەگى بەلسەندى ىزدەنىس.
ۇعىسۋعا قاراعاندا، شينجياڭ 20 باقشا رايوندا ”اتتاما جەر باقشا رايونى“، ”بىرگە قۇرۋ باقشا رايونى“ سىناق ءتۇيىنىن اشىپ، باقشا رايونىن نەگىزگى دانەكەر ەتىپ، ءار جەردىڭ باسىمدىعىن ساۋلەلەندىرىپ، سەلبەسىپ، بىرگە قۇرىپ، باقشا رايونىن دامىتۋداعى بوگەتتەردى جويىپ، عىلمي، يكەمدى باقشا رايونى دامۋ ءتۇزىلىس - مەحانيزمىن قالىپتاستىرىپ، باقشا رايوندارىنىڭ ىشكى قوزعاۋشى كۇشى مەن دامۋ ومىرشەڭدىگىن جانداندىرعان.
كەلەسى قادامدا اۆتونوميالى رايون شينجياڭعا كومەكتەسۋشى ولكە، قالالارمەن، ورتالىقتىڭ كاسىپورىندارىمەن اۋىس - كۇيىس سەلبەستىگىن كۇشەيتىپ، شىعىس بولىكتەگى كاسىپ سالاسىن ءتارتىپتى تۇردە شينجياڭعا بىرتىندەپ ويىستىرۋعا جەتەكتەيدى، كاسىپ سالاسىن ءوڭىر اتتاپ ويىستىرۋ ارقىلى مۇددەدەن بىرگە يگىلىكتەنۋ سەلبەستىك مەحانيزمىن ورناتۋعا ىزدەنىس جاسايدى، كاسىپ سالاسىن ويىستىرۋدا ۇلگى كورسەتۋ رايونىن قۇرۋعا ىزدەنىس جاسايدى، شينجياڭعا كومەكتەسەتىن ولكە، قالالاردىڭ شينجياڭدا ءوڭىر اتتاپ ”اتتاما جەر باقشا رايونىن“، ”بىرگە قۇرۋ باقشا رايونىن“ قۇرۋىنا قولداۋ كورسەتەدى. كورشى، جاقىن ورنالاسقان، كاسىپ سالاسى بايلانىسقان، توركىندەس كەلەتىن كاسىپ سالاسى باقشا رايوندارىنىڭ كەڭىستىگىن بىرىكتىرۋىنە، بايلىعىن بىرىكتىرۋىنە جانە كاسىپ سالاسىن بىرىكتىرۋىنە قولداۋ كورسەتىپ، رەفورما جاساۋ ارقىلى جاڭالىق اشۋ تىزبەگىنىڭ، كاسىپ سالاسى تىزبەگىنىڭ بازار قاجەتىمەن ورگانيكالى بىرىگۋىن جەبەيدى.
