ۋ يۇندو:
بارلىعىن پارتياعا ارنادى
□ شينحۋا اگەنتتىگىنىڭ ءتىلشىسى پان جىۋي
ۋ يۇندونىڭ سۋرەتى. □ شينحۋا اگەنتتىگى تاراتقان
”مەن ءبىر كۇن جاسايدى ەكەم، ءسوز جوق، پارتيا ءۇشىن، حالىق ءۇشىن قىزمەت ىستەيمىن“. بيىل ”1 - مامىر“ مەرەكەسى قارساڭىندا، ”ۋ يۇندونىڭ ’بارلىعىن پارتياعا ارناۋ‘ رۋحىنان ۇيرەنۋ الاۋىن جەتكىزۋ“ نەگىزگى تاقىرىپتىق كىتاپ وقۋ امالياتتىق قيمىلىندا نەشە ونداعان قاتىناسۋشى ۋ يۇندونىڭ «بارلىعىن پارتياعا ارنايىق» اتتى شىعارماسىنىڭ ءۇزىندىسىن بىركەلكى داۋىسپەن وقىدى، ارىندى دا جالىندى دەكلاماتسيا ءۇنى ۋحان دالالىق شايقاس مەملەكەت قورعانىسى باقشاسىنداعى مەملەكەت قورعانىسى تاربيە سارايىنىڭ الاڭىندا ۇزاققا دەيىن جاڭعىرىعىپ تۇردى.
”ۇزدىكسىز تاباندىلىقپەن، قاجىرلىلىقپەن قىزمەت ىستەپ، ەڭبەك ەرلەرى رۋحىن جالعاستىرا تۇسەمىز“. قيمىل كەزىندە 2021 - جىلعى مەملەكەتتىك 1 - مامىر ەڭبەك وردەنىنىڭ يەگەرى، جۇڭگو قۇرىلىس عىلىم - تەحنيكا ونەركاسىبى توبى حۋاجۇڭ بولات قۇرىلىم سەرىكتەستىگىنىڭ دانەكەر جۇمىسشىسى لي رۇڭچيڭ الاۋدى قولىنا الدى، ونىڭ كوز جانارىنان قايسارلىق مەن مۇندالادى.
2017 - جىلى اشىلعان ۋ يۇندو ەسكەرتكىش سارايى ۋحان قالاسى سايديان رايونى دالالىق شايقاس مەملەكەت قورعانىسى باقشاسىنا ورنالاسقان، اۋدانى شامامەن 500 شارشى مەترلىك سارايعا حۇجات، گازەت - جۋرنال، سۋرەت، ناقتى زات، سىزبا، ۇلگى مودەلى جانە بەينەجازبا تۋىندىلارى سياقتى نەشە مىڭ بۇيىم قويىلعان. كورمە زالىنداعى سارعىش تارتقان ءبىر گازەتكە كوپتەگەن ەكسكۋرسيالاۋشىلار ايالداي قارادى. بۇل 1951 - جىلى 10 - ايدىڭ 5 - كۇنى شىققان «حالىق گازەتى» سانى ەدى، وندا «قۇرىش قالاي شىنىقتى − جۇڭگونىڭ پاۋەل كورچاگينى اسكەري قارۋ - جاراققا ەسەلى ەڭبەك سىڭىرگەن ۋ يۇندونى تانىستىرۋ جونىندە» اتتى ارناۋلى تاقىرىپتىق ماقالا باسىلعان ەدى. ول كەزدە ۋ يۇندوعا ەندى عانا ورتالىق حالىق ۇكىمەتىنىڭ اكىمشىلىك كەڭەسى جانە مەملەكەتتىك باس جۇمىسشى ۇيىمى جاعىنان ەرەكشە ۇسىنىس ەتىلگەن مەملەكەتتىك ەڭبەك ەرى اتاعى بەرىلگەن بولاتىن، سونداي - اق مەملەكەت مەرەكەسى سالتىن كورۋگە بەيجيڭگە شاقىرىلعان بولاتىن. ”جۇڭگونىڭ پاۋەل كورچاگينى“ دەگەن ات وتاننىڭ بايتاق دالاسىنىڭ بارلىق جەرىنە تارالدى.
ۋ يۇندو، اتا مەكەنى حۋبەي ۋحان، 1917 - جىلى جياڭشيدىڭ پيڭشياڭىندا دۇنيەگە كەلگەن، جاس كەزىندە انيۋان كومىر كەنىندە جۇمىسشى بولعان. 1938 - جىلى جاڭا 4 - ارمياعا قاتىناسىپ، 1939 - جىلى جۇڭگو كوممۋنيستىك پارتياسىنا مۇشە بولعان. جاپون شاپقىنشىلارىنا قارسى سوعىس جانە ازاتتىق سوعىسى كەزىندە جاڭا 4 - ارميا سىليڭبۋىنىڭ ماشينا جوندەۋ ورنىنىڭ سەح مەڭگەرۋشىسى، حۋاينان جاپون شاپقىنشىلارىنا قارسى سوعىس بازاسى وق زاۆودىنىڭ باستىعى، اسكەري ونەركاسىپ ءبولىمىنىڭ ورىنباسار باستىعى، حۋاجۇڭ اسكەري ونەركاسىپ باسقارماسى زەڭبىرەك وعى زاۆودىنىڭ باستىعى، داليان بىرلەسكەن اسكەري قارۋ - جاراق كاسىپورنى بىلتە زاۆودىنىڭ باستىعى، جۋجوۋ اسكەري قارۋ - جاراق زاۆودىنىڭ باستىعى مىندەتتەرىن وتەگەن.
1941 - جىلى ۋاننان وقيعاسىنان كەيىن، ول بۇيرىق بويىنشا حۋاينان جاپون شاپقىنشىلارىنا قارسى سوعىس بازاسىنا بارادى. جاۋدىڭ قات - قابات قۇرساۋىندا، اسكەري ونەركاسىپ ءوندىرىسى اۋىر قيىنشىلىققا ۇشىراعاندا، ول بار امالىن سالىپ جولداستاردى باستاپ جەرلىك شيكىزاتتى، جەرلىك ادىسپەن جاسالاتىن جابدىقتاردى وزدەرى جاساپ، الدىڭعى شەپ اسكەري بولىمدەرىن شۇعىل قاجەتتى مىلتىق، زەڭبىرەك وق - دارىسىمەن قامدايدى. ءبىر جولى الدىڭعى شەپكە شۇعىل قاجەت بولعان زەڭبىرەك وعىن قالپىنا كەلتىرىپ جاتقاندا، بەستون جارىلىپ، ونىڭ سول قولىنىڭ 4 ساۋساعىن جۇلىپ كەتىپ، سول اياعىنىڭ تىزەسى جارىلىستان كۇل - تالقان بولىپ، سول كوزىنىڭ كريستال دەنەشىگى اتىلىپ، جانارىنان ايرىلۋعا شاق قالىپ، 10 نەشە كۇن بويى ەس - ءتۇسسىز جاتادى. ول تەحنيكتەردى باستاپ قارۋ - جاراقتاردى، جابدىقتاردى جاقسارتۋعا زەرتتەۋ جۇرگىزىپ، اتۋ ارالىعى 540 نەشە مەترلىك مىلتىق گراناتىن جانە بەكىنىسكە شابۋىل جاساۋدا قولدانىلاتىن ءتۇزۋ اتىلاتىن زەڭبىرەكتى، سونداي - اق كەسەتىمدى ۋاقىتتا جارىلاتىن، باسسا وتالاتىن دەگەن سياقتى ءتۇرلى مينالاردى ءساتتى جاساپ، اسكەري ءبولىمنىڭ جاۋىنگەرلىك قۋاتىن جوعارىلاتۋعا ماڭىزدى ۇلەس قوسادى.
”كوڭىلىمدە سەنىم جوق، كىرىسۋگە باتپادىم“. قاتەرلى مىلتىق، زەڭبىرەك جاساۋ قىزمەتىندە ۋ يۇندونىڭ كوڭىلىندە دە قورقىنىش پايدا بولعان شاقتارى بولعان. ول ءوزىنىڭ ءومىر بايانىندا ءبىر جولى جاي - جاپسارىن بىلە بەرمەيتىن بومبىعا كەز كەلگەندە ەكى اياعىنىڭ ەرىكسىزدەن بومبى ويعان شۇڭقىردان سىرتقا قاراي الىپ قاشقاندىعىن، بۇل ارەكەتتەن ءوزىنىڭ ەرەكشە ۇيالعاندىعىن ەسكە الدى. ”شايقاستان قاشۋ قورقاقتىق قانا ەمەس، پاسىق سۇمپايىلىق، ولىمنەن قورقۋدىڭ قاجەتى نە، ءارقانداي قىزمەتتىڭ بارلىعىندا بەلگىلى بوداۋ بەرەسىڭ“. ونىڭ سوزدەرىنەن ءولىمدى ەلەڭ قۇرلى كورمەيتىن سەنىمى مەن بەكىمى اڭعارىلادى.
سوعىس جىلدارىندا ول باستان - اياق قايىسپاس قايسارلىقپەن جاراقات پەن مۇگەدەكتىكتى جەڭىپ، ءوندىرىستىڭ، عىلمي زەرتتەۋدىڭ ءبىرىنشى شەبىندە شايقاس جاساۋعا تاباندى بولدى. ول: ”ءتىرى بولادى ەكەم مىندەتتى ورىندايمىن، ولسەم دە اقىرىنا دەيىن توڭكەرىس جۇرگىزەمىن“، - دەيتىن.
جاڭا جۇڭگو قۇرىلعاننان كەيىن، پارتيا ۇيىمى ونى سوۆەت وداعىنا ەمدەلۋگە جىبەردى. دەن قويا ەمدەۋدەن كەيىن، ونىڭ سول كوزىنىڭ كورۋ قۋاتى قالپىنا كەلدى. ءوزىنىڭ تولىسىپ - جەتىلۋ، كۇرەس جاساۋ بەلەستەرى نەگىزىندە، ۋ يۇندو ءوزىن بايانداعان اڭگىمەسى «بارلىعىن پارتياعا ارنايىمدى» جازىپ شىقتى، بۇل شىعارما كەيىن كوپ ءتۇرلى تىلدەرگە اۋدارىلىپ، ەل ءىشى - سىرتىندا كەڭىنەن تارالدى.
ۋ يۇندو كەزىندە جۇڭنان اسكەري قارۋ - جاراق مەكەمەسىنىڭ ورىنباسار باستىعى، مەحانيكا عىلىمىن زەرتتەۋ ورنىنىڭ ورىنباسار باس ينجەنەرى، 5 - مەحانيكا ءبولىمى عىلمي زەرتتەۋ ورنىنىڭ ورىنباسار باستىعى سياقتى مىندەتتەردى وتەپ، تالاي رەتكى اسكەري قارۋ - جاراق عىلمي زەرتتەۋ قىزمەتىن باسقارىپ، مەملەكەت ءۇشىن زور توپتاعى اسكەري ونەركاسىپ دارىندىلارىن باۋلىپ، مەملەكەت قورعانىسىن وسىزامانداندىرۋعا جانە اسكەري ءبولىمنىڭ جابدىقتارىن جاقسارتۋعا ماڭىزدى ۇلەستەر قوستى. زەينەتكە شىققاننان كەيىن، ول ۇسىنىس بويىنشا بەيجيڭدە، تيانجيندە، شاڭحايدا الدەنەشە ونەركاسىپ وقىتۋ مەكتەپتەرىنىڭ قۇرمەتتى مەكتەپ باستىعى جانە كوپتەگەن ورتا، باستاۋىش مەكتەپتەردىڭ ساباقتان سىرتقى جەتەكشىسى مىندەتىن وتەگەن ءارى كەيبىر گازەت - جۋرنالداردىڭ، بۇقارالىق توپتاردىڭ اقىلشىسى بولىپ، وقۋ - اعارتۋ ىسىنە، مۇگەدەكتەر ىسىنە تىڭ ۇلەستەر قوستى، حالىق ىستەرى مينيسترلىگى، كادرلار ىستەرى مينيسترلىگى، جۇڭگو مۇگەدەكتەر بىرلەستىگى وعان ”مەملەكەتتىك ءوزىن الۋەتتەندىرۋدىڭ ۇلگىسى“ داڭق اتاعىن بەردى. 1991 - جىلى 5 - ايدىڭ 2 - كۇنى ۋ يۇندو 74 جاسىندا بەيجيڭدە دۇنيەدەن ءوتتى.
2009 - جىلى ۋ يۇندو ”جاڭا جۇڭگونىڭ قۇرىلۋىنا كورنەكتى ۇلەس قوسقان 100 قاھارمان ۇلگى تۇلعا“ قاتارىنا كىردى. 2019 - جىلى ول داڭقپەن ”ەڭ ارداقتى كۇرەسكەر“ اتاعىنا يە بولدى.
”ۋ يۇندو جولداستىڭ ’بارلىعىن پارتياعا ارناعان‘ رۋحاني كۇشى ءبىزدى ماڭگى ەرلىكپەن العا ىلگەرىلەۋگە شابىتتاندىرادى.“ ۋحان قالاسى سايديان رايونى ەكولوگيا توبى دالالىق شايقاس مەملەكەت قورعانىسى باقشاسى پارتيا ياچەيكاسىنىڭ شۋجيى، باس ديرەكتور ۋاڭ ۋىنگۇي بىلاي دەدى: قازىر ءار جىلى نەشە ون مىڭداعان كادر - بۇقارا ۋ يۇندو ەسكەرتكىش سارايىنا ەكسكۋرسيالاۋعا كەلىپ، وتانشىلدىق تاربيەسىن قابىلدايدى. ۋ يۇندونىڭ اتىمەن اتالعان يۇندو باقشاسى دا سايديان بالالارىنىڭ شات مەكەنىنە اينالدى، جاسىل تۇسكە بولەنگەن مەكتەپ اۋماعىنان ءار دايىم شات كۇلكى قۇلاققا شالىنادى.
(شينحۋا اگەنتتىگىنىڭ 5 - ايدىڭ 30 - كۇنى ۋحاننان بەرگەن حابارى)
