تيانشان تورى
تيانشان تورى   ›   جاڭالىقتار   ›   ەل ءىشى حابارى

”قۇرىش ادام“ كوز جۇمعانىمەن، رۋحى ماڭگى جاسايدى

ۋاڭ جينشي:

”قۇرىش ادام“ كوز جۇمعانىمەن، رۋحى ماڭگى جاسايدى

□شينحۋا اگەنتتىگىنىڭ ءتىلشىسى ۋاڭ ميڭيۇي

ۋاڭ جينشيدىڭ سۋرەتى. □ شينحۋا اگەنتتىگى تاراتقان

  جۇڭگونىڭ ”مۇناي ونەركاسىپ وشاعى“ − يۇيمىن مۇناي الابى لاۋجۇنمياۋ مۇناي الۋ زاۆودىنا تاياۋ ماڭداعى يۇيمىن بايىرعى قالا وڭىرىندە ”يۇيمىن قۇرىش ادام كادرلار شۋەيۋانىنىڭ“ وقىتۋ عيماراتى ەڭسەلى دە تىنىستى كورىنەدى، بۇل جەرگە ۇيرەنۋگە، ەكسكۋرسيالاۋعا كەلەتىندەردىڭ اياعى ۇزىلمەيدى.

  ”قۇرىش ادام رۋحىن“ ىشكەرىلەي اشۋ ءۇشىن، 2018 - جىلى يۇيمىن بايىرعى قالا مەن مۇناي الابىنىڭ باي ونەركاسىپ جۇرتىنا جانە قىزىل بايلىعىنا سۇيەنىپ، يۇيمىن قۇرىش ادام كادرلار شۋەيۋانىن قۇردى. سونىمەن بۇل ارا گانسۋداعى ايگىلى قىزىل تاربيە بازاسىنا اينالدى.

  1923 - جىلى ۋاڭ جينشي گانسۋ ولكەسىنىڭ يۇيمىنىندا دۇنيەگە كەلگەن. بەينەتتى كەشىرمەسى مەن سۇركەيلى تىرشىلىك ورتاسى ونىڭ قاجىرلى دا قايسار مىنەز - قۇلقىن سومدادى. 1938 - جىلى 15 جاستاعى ۋاڭ جينشي يۇيمىن مۇناي كەنىنە كەلىپ قارا جۇمىسشى بولدى.

  1950 - جىلى ۋاڭ جينشي قىزمەت باعالاۋىنان ءوتىپ، جاڭا جۇڭگوداعى ءبىرىنشى ۇرپاق قۇدىق بۇرعىلاۋ جۇمىسشىسىنا اينالدى. وسى مەزگىلدە كوپتەگەن بۇرعىلاۋ ماشينالارى بۇرعى ۇشىنىڭ جوقتىعىنان بۇرعىلاۋ جۇمىسىن توقتاتتى، ول جاس ەكپىندىلەر اترەتىن ۇيىمداستىرىپ جاراقسىز ماتەريالدار ۇيىندىسىنەن كونە بۇرعى ۇشىن تاۋىپ، داتىن كەتىرىپ، بولشەكتەرىن جوندەپ، پايدالانۋعا بولاتىن بۇرعى ۇشى ەتىپ قۇراستىرىپ شىعىپ، مەملەكەت قارجىسىن ۇنەمدەۋمەن بىرگە، ءوندىرىستى دە اقساتپاي، تاجىريبەسى بۇكىل مۇناي الابىنا جالپىلاستىرىلدى.

  1956 - جىلى ۋاڭ جينشي جۇڭگو كوممۋنيستىك پارتياسىنا مۇشە بولدى. 1958 - جىلى ول اترەتتى باستاپ ايلىق قارقىنى 5009 مەتر كەلەتىن بۇكىل ەلدىڭ قۇدىق بۇرعىلاۋ رەكوردىن جاراتتى. 1959 - جىلى ۋاڭ جينشي مەملەكەتتىك ەڭبەك ەرى جانە مەملەكەتتىك ”ونەركاسىپ - قاتىناس ەگەيلەر جينالىسىنىڭ“ ۋاكىلى بولىپ سايلانىپ، بەيجيڭگە بارىپ مەملەكەت مەرەكەسىن سالتاناتتاۋعا قاتىناستى. ول ۇستىنە كومىر گازى دورباسى قويىلعان الەۋمەتتىك اۆتوكولىكتى كورىپ قىسىم مەن جاۋاپكەرشىلىگى ارتا تۇسكەندەي سەزىندى. ”مەملەكەتتە پايدالاناتىن جانار ماي بولماسا، مۇناي جۇمىسشىلارى ماراپاتتالاتىنداي قانداي تولىمدىلىققا يە“، - دەيدى ول.

  1959 - جىلى 9 - ايدا سۇڭلياۋ ويپاتىنان ۇلكەن مۇناي الابى بايقالعان حابار تارالعاندا، ۋاڭ جينشي دەرەۋ تىزىمدەلىپ، شايقاسقا بارۋعا سۇراندى. بەكىتۋدەن وتكەننەن كەيىن، ول 1205 - قۇدىق بۇرعىلاۋ اترەتىن باستاپ كۇندىز - ءتۇنى دامىلسىز ءجۇرىپ، داچيڭگە جول تارتتى. ول بۇكىل اترەتتەگى جۇمىسشى - قىزمەتكەرلەردى ۇيىمداستىرىپ 60 نەشە توننا اۋىرلىقتاعى بۇرعىلاۋ ماشيناسى جابدىقتارىن بولشەكتەپ، ”ارقالاپ وتىرىپ“ تاسىپ، بۇرعىلاۋ ماشيناسىن قۇراستىردى. سۋمەن قامداۋدىڭ جەتەرسىزدىگىن شەشۋ ءۇشىن ۋاڭ جينشي جۇمىسشىلاردى باستاپ مۇز جارىپ سۋ الىپ، ”تەگەنەمەن، شەلەكپەن“ سۋ تاسىپ بۇرعىلاۋ قىزمەتىن قامتاماسىز ەتتى. 2 - قۇدىقتى بۇرعىلاعاندا توسىننان قۇدىقتان مۇناي اتقاقتاي جونەلەدى، ول اياعىنىڭ جاراقاتىنا قاراماي، سەمەنت قويمالجىڭى كولشىگىنە باستاماشىلدىقپەن سەكىرىپ ءتۇسىپ، دەنەسىمەن ارالاستىرادى. بۇكىل اترەتتەگى جۇمىسشىلاردىڭ ەرلىكپەن كۇرەس جۇرگىزۋىنىڭ ارقاسىندا قۇدىقتان اتقاقتاعان مۇناي اقىرى توقتاپ، بۇرعىلاۋ ماشيناسى مەن مۇناي قۇدىعى امان قالادى.

  ۇزاق جىلدار بويى ءبىرىنشى شەپتە كۇرەس جۇرگىزىپ ابدەن شارشاپ - شالدىققان ۋاڭ جينشي سىرقاتقا شالدىعىپ، 1970 - جىلى ەمدەۋ شيپا بولماي قايتىس بولادى.

  ”قۇرىش ادام“ ۋاڭ جينشيدىڭ ءوز سەرتىن ءومىر جولىمەن ورىنداعان ەر جۇرەك رۋحى نەشە ۇرپاق مۇنايشىلارعا ىقپال كورسەتتى. ءتىلشى يۇيمىن مۇناي الابىندا تىلشىلىك جاساعاندا كەزەكتە مۇنايشىلاردىڭ ”قۇرىش ادام رۋحىن“ ءىس جۇزىندىك ارەكەتىمەن جالعاستىرىپ، تاپجىلماي جۇمىس ىستەپ جاتقاندىعىن بايقادى.

  بۇگىنگى تاڭدا ۋاڭ جينشي ەرلىكپەن كۇرەس جۇرگىزگەن يۇيمىن مۇناي الابى 82 جىلدىق اشۋ، قۇرىلىس جۇرگىزۋ بارىسىن باسىپ ءوتىپ، مۇناي - گاز بايلىعى سارقىلۋ جاعدايىنا ءدوپ كەلدى. سەكسەن جىلدىق تاريحى بار يۇيمىن مۇناي الابى بۇگىندە شيكى مۇناي ءونىم مولشەرىن قايتادان ميلليون تونناعا كوتەرۋ، 100 جىلدىق مۇناي الابىن قۇرۋ مۇراتىن ورناتتى؛ سونىمەن بىرگە سۋدى ەلەكتروليزدەپ سۋتەگىن جاساۋ نىسانىن جەدەل قۇرىپ، ەنەرگيانىڭ تيبىن جاڭالاۋدى جەدەلدەتىپ، مەملەكەتتىڭ ەنەرگيا حاۋىپسىزدىگىن قامتاماسىز ەتۋگە ۇزدىكسىز ۇلەس قوسۋدا.

  (شينحۋا اگەنتتىگىنىڭ 5 - ايدىڭ 27 - كۇنى لانجوۋدان بەرگەن حابارى)

جاۋاپتى رەداكتور : سايراش تۇرارجان قىزى

ەسكەرتۋ:

تورابىمىزداعى مازمۇنداردى پايدالانۋعا تۋرا كەلگەندە، ءسوزسىز جازباشا رۇقساتقا يە بولۋ كەرەك. مازمۇنداردى رۇقساتسىز جالعاپ تاراتۋعا، كەسىپ رەداكسيالاۋعا، وزگەرتۋگە، قىسقارتىپ قۇراستىرۋعا، باسقا ورىنعا كوشىرۋگە نەمەسە باسقا تاسىلدەرمەن كوبەيتۋگە ءارى تاراتۋعا بولمايدى، قايشى كەلگەندەردىڭ زاڭدىق جاۋاپكەرشىلىگى زاڭ بويىنشا قۋزاستىرىلادى.