ومىرىندە قۇم توبەمەن كۇرەستى، ولىمىندە قۇم توبەنى كۇزەتتى، بارلىعىندا ەلدىڭ قامىن كوزدەدى

جياۋ يۇيلۋ:

ومىرىندە قۇم توبەمەن كۇرەستى، ولىمىندە قۇم توبەنى كۇزەتتى، بارلىعىندا ەلدىڭ قامىن كوزدەدى

□شينحۋا اگەنتتىگىنىڭ ءتىلشىسى ۋاڭ شو

جياۋ يۇيلۋدىڭ سۋرەتى. □ شينحۋا اگەنتتىگى تاراتقان

　　جياۋ يۇيلۋدى جەر قوينىنا تاپسىرعان كۇندەگى كورىنىس كۇنى بۇگىنگە دەيىن ءبىرتالاي لانكاۋلىقتاردىڭ ەسىندە كەشەگىدەي جاڭعىرىپ تۇر: توڭىرەكتىڭ ءتورت بۇرىشىنان كەلىپ قۇيىلعان اۋىلداستار لانكاۋ اۋدان ورتالىعىنىڭ سولتۇستىك ماڭىنداعى ءبىر قۇم توبەنىڭ ەتەگىنە جينالىپ، كەۋدەلەرىنە اق گۇل تاعىپ، كوز جاستارىن كولدەتىپ، ازىناعان ۇسكىرىك جەلدە تالايعا دەيىن قالشيىپ تۇردى...

　　50 نەشە جىل ءوتتى، لانكاۋدا وراسان زور وزگەرىس تۋىلدى. دەسە دە، جياۋ يۇيلۋ شۋجي مەن وسىناۋ توپىراقتا بولىپ وتكەن سول ىستەر جۇرتتىڭ جۇرەگىنەن ماڭگى وشپەستەي ورىن الدى.

　　جياۋ يۇيلۋ 1922 - جىلى 8 - ايدىڭ 16 - كۇنى شاندۇڭ ولكەسى زىبو قالاسى بوشان اۋدانى گۋشان اۋىلى بەيگۋشان قىستاعىنداعى ءبىر جارلى شاڭىراقتا دۇنيە ەسىگىن اشقان. جاپون ارمياسى، قۋىرشاق ارميا ۇستەمدىك ەتكەن مەزگىلدە، جياۋ يۇيلۋ وتباسىنىڭ كۇن كورىسى بارعان سايىن قيىندايدى. جياۋ يۇيلۋدى تالاي رەت جاپون قاراقشىلارى ۇستاپ الىپ، اياماي ساباپ، اباقتىدا قامايدى. كەيىن فۋشۇن كومىر كەنىنە ايداپ اپارىپ اۋىر جۇمىسقا سالادى. 1943 - جىلى كۇزدە ول اقىرى قاتەردەن قۇتىلىپ، جياڭسۋدىڭ سۋچيانىنا بارىپ، جەر يەسىنە جالشى بولادى.

　　1945 - جىلى جاپون شاپقىنشىلارىنا قارسى سوعىس جەڭىسكە جەتكەننەن كەيىن، جياۋ يۇيلۋ سۋچياننان اۋىلىنا قايتادى. سول كەزدە ونىڭ اتا مەكەنى ءالى ازات بولا قويماعانىمەن، كوممۋنيستىك پارتيا وسى جەردە بۇقاراعا باسشىلىق ەتىپ، توڭكەرىستىك قيمىلدار جۇرگىزە باستاعان بولاتىن. جياۋ يۇيلۋدىڭ ىرىقتى تۇردە تالاپ ەتۋىمەن، ول حالىق جاساعى بولادى ءارى بوشان اۋدان قالاشىعىن ازات ەتۋ شايقاسىنا قاتىناسادى.

　　1946 - جىلى 1 - ايدا جياۋ يۇيلۋ جۇڭگو كوممۋنيستىك پارتياسىنا مۇشە بولادى. كوپ وتپەي رايوندىق قارۋلى ءبولىمنىڭ قىزمەتىنە قاتىسىپ، حالىق جاساقتارىنا باسشىلىق ەتىپ، پارتيزاندىق سوعىستى تاباندىلىقپەن جالعاستىرادى. سوڭىنان شاندۇڭنىڭ بوحاي وڭىرىنە اۋىسىپ، جەر رەفورماسىن قايتا تەكسەرۋ قىزمەتىنە قاتىناسىپ، گرۋپپا باستىعى بولادى.

　　ازاتتىق سوعىستىڭ سوڭعى مەزگىلىندە جياۋ يۇيلۋ ارميا قاتارىندا شاندۇڭنان كەتىپ، حىنانعا كەلىپ، ۋيشى اۋدانىنا قىزمەتكە ءبولىنىپ، 1951 - جىلعا دەيىن ىستەيدى. ول ىلگەرىندى - كەيىندى ورىنباسار رايون باستىعى، رايون باستىعى، رايوندىق پارتكومنىڭ ورىنباسار شۋجيى، جاستار وداعى اۋداندىق كوميتەتىنىڭ ورىنباسار شۋجيى سياقتى مىندەتتەردى اتقارادى. كەيىن تاعى ىلگەرىندى - كەيىندى جاستار وداعى چىنليۋ ايماقتىق كوميتەتى مەن جاستار وداعى جىڭجوۋ ايماقتىق كوميتەتىنە اۋىسىپ قىزمەت ىستەپ، وداقتىڭ ايماقتىق كوميتەتى ۇگىت ءبولىمىنىڭ باستىعى، ەكىنشى ورىنباسار شۋجيى سياقتى مىندەتتەردى اتقارادى.

　　1953 - جىلى 6 - ايدا جياۋ يۇيلۋ لوياڭ تاۋ - كەن ماشينالارىن جاساۋ زاۆودىندا ونەركاسىپ قۇرىلىسىنا قاتىناسىپ، سەح مەڭگەرۋشىسى، ءبولىم باستىعى مىندەتتەرىن اتقارادى. 1962 - جىلى 6 - ايدا ۋيشى اۋداندىق پارتكوم شۋجيچۋىنىڭ شۋجيى بولادى. سول جىلى 12 - ايدا جياۋ يۇيلۋ لانكاۋ اۋدانىنا اۋىسىپ، ىلگەرىندى - كەيىندى اۋداندىق پارتكومنىڭ ەكىنشى شۋجيى، شۋجيى بولادى.

　　لانكاۋ اۋدانى حىناننىڭ شىعىسىنداعى حۋاڭحىنىڭ ەسكى ارناسىنا ورنالاسقان، قۇمدى بوران، سورتاڭ توپىراق، تاسقىن سۋدىڭ تاقسىرەتىن ابدەن تارتقان داعدىلى اپاتتى ءوڭىر. جياۋ يۇيلۋ لانكاۋ توپىراعىنا قادام باسقان سول جىل وسى ءوڭىردىڭ قاتارىنان 3 جىل تۋىلعان جاراتىلىستىق اپاتتىڭ جاعدايى ءبىرشاما اۋىر ءبىر جىلى ەدى، تۇتاس اۋداننىڭ استىق ءتۇسىمى تاريحتاعى ەڭ تومەن دەڭگەيگە ءتۇسىپ قالعان بولاتىن. ”بىرەۋ شايناپ بەرگەن بۋ ناندا ءدام بولمايدى“. جياۋ يۇيلۋ لانكاۋعا كەلگەن كۇننىڭ ەرتەسىنەن باستاپ، نەگىزگى ساتىعا ىشكەرىلەي تەكسەرۋ - زەرتتەۋ جاساپ، ءبىر جىلدان استام ۋاقىت ىشىندە تۇتاس اۋدانداعى 140 نەشە دادۇيدىڭ 120 نەشەسىن ارالاپ شىعادى.

　　تۇتاس اۋدان حالقىن باستاپ قۇمدى بوگەۋ، سۋدى تىزگىندەۋ، جەردى وزگەرتۋ كۇرەسىندە جياۋ يۇيلۋ الدا ءجۇرىپ، ءوز باسىمەن ونەگە كورسەتەدى. قۇمدى بوراننىڭ ەڭ ءبىر قۇتىرعان كەزىندە، ول ءوزى باستاپ جەل وتتەرىن انىقتاپ، كوشپەلى قۇمدى تەكسەرەدى؛ نوسەر شەلەكتەپ قۇيىپ تۇرعاندا، سەل سۋىن بەلۋاردان كەشىپ تاسقىننىڭ اعىسىن بارلايدى؛ قارلى بوران جەر - كوكتى جاپقاندا ول كادرلاردى باستاپ، جوق - جىتىكتىڭ جاعدايىن ۇعىسىپ، بۇقارانىڭ ۇيىنە بارىپ، كومەككە استىق قاراجاتىن جەتكىزەدى. ول ۇنەمى شارۋالاردىڭ ءشوپ كۇركەسىنە، سيىر قوراسىنا بارىپ، شارۋالارمەن بىرگە تاماقتانىپ، بىرگە تۇرىپ، بىرگە ەڭبەك ىستەيدى. ول بۇقارانىڭ جاراتىلىستىق اپاتپەن كۇرەسكەن قىمباتتى تاجىريبەلەرىن تام - تۇمداپ جيناقتاپ، بۇكىل اۋدان حالقىنىڭ ورتاق بايلىعىنا، اپاتتى جەڭەتىن پارمەندى قارۋىنا اينالدىرادى.

　　اۋدانداعى بارشا كادر - بۇقارانى كوكەيىنەن شىعارمايتىن جياۋ يۇيلۋ ءوزى تۋرالى ەشقاشان ويلاعان ەمەس. ونىڭ باۋىر بولەگى ىلعي قاتتى اۋىراتىندىقتان، بەلىن جازا الماي ءبۇرىسىپ، ۆەلوسيپەدكە دە مىنە الماي قالاتىن، سونىڭ وزىندە دە ول قولىمەن نەمەسە قاتتى زاتتارمەن باۋىر تۇسىن باسىپ الىپ، تاباندىلىقپەن قىزمەت ىستەپ، اۋىلعا ءتۇسىپ، زورلىقپەن شيپاحاناعا جەتكىزىلگەنگە دەيىن جالعاستىرادى.

　　1964 - جىلى 5 - ايدىڭ 14 - كۇنى جياۋ يۇيلۋ باۋىر راگىنان كوز جۇمادى، سول كەزدە ول نەبارى 42 جاستا ەدى. ول كوز جۇماردا ۇيىمعا ”مەنى لانكاۋعا اپارىپ، قۇم توبەگە جەرلەڭدەر. كوزىمنىڭ تىرىسىندە قۇم توبەشىكتەردى جونگە سالا المادىم، ولگەن سوڭ ەندى سەندەردىڭ قۇم توبەشىكتەردى جونگە سالعاندارىڭا قاراپ جاتايىن“ دەگەن جالعىز تالاپ ايتادى. 1966 - جىلى حىنان ولكەلىك حالىق ۇكىمەتى جياۋ يۇيلۋ جولداستى توڭكەرىستىك قۇربان دەپ تولىقتاپ تانيدى.

　　جياۋ يۇيلۋ دۇنيەدەن وتكەننەن كەيىن، ءبىرىنىڭ ءىزىن ءبىرى باسقان سان ۇرپاق كوممۋنيستەر لانكاۋدا جالعاستىرا كۇرەس جاساپ، جياۋ يۇيلۋدىڭ قۇم توبەشىكتەردى جونگە سالۋ وسيەتىن جۇزەگە اسىرىپ قانا قويماي، ونان دا ماڭىزدىسى، وسىناۋ توپىراقتا جەر - كوكتى ءدۇر سىلكىندىرگەن وزگەرىستەردى جارىققا شىعاردى. 2017 - جىلى 3 - ايدا لانكاۋ حىنان ولكەسى بويىنشا ءبىرىنشى بولىپ كەدەيلىكتەن ارىلىپ، كەدەيلىك قالپاعىن الىپ تاستاعان كەدەي اۋدان بولدى، جياۋ يۇيلۋ سول جىلدارى جۇرتتى باستاپ ەككەن جۇمساق تۇڭ اعاشىنان پايدالانىپ مۋزيكا اسپاپتارى، ءۇي جيھازدارى سياقتىلاردى جاساۋ دا لانكاۋدىڭ اۋقاتتانىپ، دوڭگەلەك داۋلەتتىلىككە جەتۋىندەگى ماڭىزدى كاسىپ سالالارىنىڭ بىرىنە اينالدى.

　　”ەڭبەكشى حالىقتىڭ قاسيەتىن ساقتاپ، قاجىرلىلىقپەن كۇرەس جۇرگىزۋ رۋحىن ساۋلەلەندىرىپ، جياۋ يۇيلۋ سياقتى حالىقتىڭ قىزمەتكەرى بولۋدى مۇرات ەتەمىن...“ جياۋ يۇيلۋ ەسكەرتكىش سارايىندا توپ - توپ جاس پارتيا مۇشەلەرى جياۋ يۇيلۋدىڭ قۇلپىتاسىنىڭ الدىندا ايبىندى سەرت بەرەدى.

　　(شينحۋا اگەنتتىگىنىڭ 5 - ايدىڭ 27 - كۇنى جىڭجوۋدان بەرگەن حابارى