تيانشان تورى
تيانشان تورى   ›   ۇيرەنۋ   ›   شولۋ

وتانشىلدىق ۇلى تۋىن اسقاق جەلبىرەتەيىك

□ گازەتىمىزدىڭ شولۋشىسى

  وتانشىلدىق − ومىردەگى ەڭ قاستەرلى، ەڭ باياندى سۇيىسپەنشىلىك. ءار دۇيسەنبى كۇنى نەمەسە ماڭىزدى مەرەكەلەردە سالىقجان يمىن ءوز ءۇيىنىڭ شاعىن اۋلاسىندا تۋ شىعارادى، ول مۇنى 12 جىل تاباندىلىقپەن جالعاستىردى. 6 - ايدىڭ 7 - كۇنى ەندى عانا بەيجيڭنەن شاۋەشەككە قايتىپ كەلگەن سالىقجان يمىن ءوزىنىڭ شاعىن اۋلاسىندا تاعى ءبىر رەت بەس جۇلدىزدى نارت قىزىل تۋدى شىعاردى. بۇرىنعىمەن ۇقسامايتىنى، تۋ شىعارۋدىڭ الدىندا، ول وڭ قولىن كوتەرىپ تۇرىپ، پارتيا تۋى الدىندا سالتاناتتى تۇردە پارتياعا كىرۋ سەرتىن بەردى. تۋ شىعارۋ سالتىنان كەيىن، سالىقجان اسەرلەنگەندىگىنەن كوزىنە جاس الدى، ونىڭ كوزىنەن پارلاعان جاسقا پارتيانى سۇيەتىن، وتاندى سۇيەتىن قويۋ سۇيىسپەنشىلىك قامتىلعان.

  وتاندى سۇيەتىن ناعىز سۇيىسپەنشىلىك پارتيانى سۇيەتىن تەرەڭ سۇيىسپەنشىلىكتى قاۋلاتتى. سالىقجاننىڭ پارتياعا، وتانعا دەگەن قىزۋ سۇيىسپەنشىلىگى شينجياڭداعى ءار ۇلت حالقىنىڭ دا جۇرەك ءۇنى بولىپ تابىلادى. جۇڭگو كوممۋنيستىك پارتياسى مەن جۇڭگو ۇكىمەتى شينجياڭنىڭ دامۋىنا باستان - اياق ايرىقشا ءمان بەرىپ كەلەدى. اسىرەسە، پارتيا 18 - قۇرىلتايىنان بەرى شي جينپيڭ جولداستى ۇيتقى ەتكەن پارتيا ورتالىق كوميتەتى شينجياڭ قىزمەتىنە بۇرىن بولماعان دەڭگەيدە ءمان بەردى، شينجياڭدى بۇرىن بولماعان دەڭگەيدە كۇشتى سەرپىنمەن قولدادى، شينجياڭداعى ءار ۇلت كادرلارىنا، بۇقاراسىنا بۇرىن بولماعان دەڭگەيدە كوڭىل ءبولدى، قامقورلىق جاسادى، شينجياڭعا كومەكتەسىپ ۇزاقتان بەرى شەشۋدى ويلاساق تا شەشە الماعان ءبىرتالاي قيىن ماسەلەنى شەشىپ، ىلگەرى ىستەۋدى ويلاساق تا ىستەي الماعان ءبىرتالاي ءىرى ءىستى ىستەدى. كەزەكتە،تيانشان الابىندا قوعامى ورنىقتى، حالىق تىنىش ءومىر، شات - شادىمان تىرشىلىك كەشىرگەن تاماشا جاعداي جارىققا شىقتى، كەدەيلىكتەن ارىلتۋدان قامال الۋ شايقاسى جالپى بەتتىك جەڭىسكە جەتتى، اۋىل شارۋاشىلىعى، اۋىل - قىستاق، شارۋالار قىزمەتىنىڭ تۇيىنىندە تاريحي سيپاتتى بۇرىلىس جۇزەگە اسىرىلىپ، شينجياڭ اۋىل - قىستاقتى گۇلدەندىرۋدى جاپپاي ىلگەرىلەتۋ، اناعۇرلىم تاماشا تۇرمىسقا قول جەتكىزۋدىڭ، بىرگە بايۋدى جۇزەگە اسىرۋدىڭ تىڭ تاريحي باستاماسىندا تۇر. ناتيجەگە قول جەتكىزۋ پارتيا ورتالىق كوميتەتىنىڭ پارمەندى باسشىلىعى مەن شىنايى قامقورلىعىنان ايرىلا المايدى، شينجياڭداعى ءار ۇلت حالقى پارتياعا شىن جۇرەكتەن العىس ايتادى.

  جۇڭگو حالقىن باقىتقا كەنەلتۋگە، جۇڭحۋا ۇلتىنىڭ گۇلدەنۋىن جۇزەگە اسىرۋعا ۇمتىلۋ −− جۇڭگو كوممۋنيستەرىنىڭ وزگەرمەيتىن اۋەلگى ماقساتى مەن بورىشى. نارت قىزىل پارتيا تۋى استىندا، سان ۇرپاق كوممۋنيستەر وسى ءۇشىن تىنباي كۇرەس جاساپ كەلەدى. ”بارلىعىندا حالىقتى ويلاعان ادامعا حالىق قاشاندا بەيىم بولادى“. شينجياڭنىڭ بايتاق دالاسىندا ءبىز باستان - اياق شينجياڭداعى ءار ۇلت حالقىنىڭ پارتياعا، وتانعا دەگەن قىزۋ ىنتا - ىقىلاسىن كوردىك، وتانشىلدىق تاسقىنداتقان رۋحاني كۇش - قۋاتتى كوردىك. جاپون شاپقىنشىلارىنا قارسى سوعىس كەزىندە شينجياڭ ۇلكەن ارتقى شەپتە تۇرعانىمەن، شينجياڭداعى ءار ۇلت حالقى جاپون شاپقىنشىلارىنا قارسى سوعىسقا بار كۇشىن سارقا جۇمساپ كومەكتەسىپ، قىسقا عانا ءبىر جىل ىشىندە ءبىر ميلليون 500 نەشە مىڭ يۋان جيناپ، 10 سوعىس ۇشاعىن ساتىپ الىپ الدىڭعى شەپكە جىبەرىپ، جاپون شاپقىنشىلارىنا قارسى سوعىسقا وراسان زور ۇلەس قوستى. جاڭا جۇڭگو قۇرىلعاننان كەيىن قۇربان اتايدىڭ ەسەككە ءمىنىپ بەيجيڭگە بارىپ، ماۋ جۋشيگە امانداسپاق بولعان ادەمى حيكاياسى وتانىمىزدىڭ بايتاق دالاسىنا كەڭ تارالدى، كۇشارداعى 2 ۇيعۇر بويجەتكەننىڭ باس شۋجي شي جينپيڭگە ”جۇڭگو ارمانىنا قاتار قانات قاعايىق“ اتتى كانۋا كەستەسىن تارتۋ ەتكەن حيكاياسى دا كەڭىنەن تارالدى، بۇگىنگى كۇنى سالىقجاننىڭ داڭقپەن جۇڭگو كوممۋنيستىك پارتياسىنا مۇشە بولۋى دا جان تەبىرەنتەر ادەمى اڭگىمەگە اينالدى. شىندىق مىنانى بۇلتارتپاي دالەلدەدى: جۇڭحۋا ۇلتى ساتسىزدىكتەرگە كەزدەسسە دە باس يمەدى، تالاي بۇراڭدىقتارعا تاپ بولسا دا مۇقالمادى، ءبىر ۇلتتىڭ ەڭسەسىن كوتەرىپ، ءبىر مەملەكەتتىڭ ار - نامىسىن سومدادى، مۇنداعى ماڭىزدى سەبەپ، وتانشىلدىق ءداستۇردىڭ ۇلتىمىزدىڭ قانىنا تەرەڭ سىڭگەندىگىندە، پارتيامىزدىڭ باستان - اياق حالىققا تامىر تارتىپ، حالىقپەن نيەتتەس بولىپ، حالىققا باقىت جاراتىپ، حالىق بۇقاراسىنىڭ شىنايى قولداۋىنا يە بولعاندىعىندا جاتىر.

  جۇڭحۋا ۇلتىنىڭ ۇلى گۇلدەنۋىن جۇزەگە اسىرۋ ءۇشىن اناعۇرلىم قۇدىرەتتى ۇيىستىرۋ كۇشىنە مۇقتاجبىز. تۇمەن شاقىرىمدىق ساپارعا كوز جىبەرىپ، ماڭگىلىك ۇلى ءىستى كوكەيىمىزگە تۇيدىك، پارتيامىزدىڭ ءتۇبىرلى ماقساتى ”حالىقتىڭ تاماشا تۇرمىس كەشىرۋىنە مۇمكىندىك جاساۋ“ بولىپ تابىلادى. جۇڭگونىڭ ىستەرىن ويداعىداي ىستەۋدىڭ تەتىگى پارتيادا. پارتيانىڭ باسشىلىعى جۇڭگوشا سوتسياليزمنىڭ ەڭ ماندىك ەرەكشەلىگى، جۇڭگوشا سوتسياليستىك ءتۇزىمنىڭ ەڭ ۇلكەن ارتىقشىلىعى. باسىپ وتكەن جولدا پارتيامىز باستان - اياق جۇڭگو حالقىن ىنتىماقتاستىرىپ جانە باستاپ ۇلى كەرەمەتتەر اشۋدىڭ باسشىلىق ۇيتقىسى بولدى، ءتۇرلى حاۋىپ - قاتەر، سىن - سايىستاردى جەڭۋدىڭ ”ورنىقتىرعىشى“ بولدى. ءبىز وتانشىلدىقتى اسقاقتاتۋ ءۇشىن پارتيانى ءسۇيۋدى، وتاندى ءسۇيۋدى، سوتسياليزمدى ءسۇيۋدى بىرلىككە كەلتىرىپ، پارتياعا العىس ايتىپ، پارتيانىڭ سوزىنە قۇلاق اسىپ، پارتياعا ىلەسۋىمىز كەرەك. جەكە ارەكەتىمىزدى مەملەكەتتىڭ دامۋىن، ۇلتتىڭ گۇلدەنۋىن ىلگەرىلەتەتىن ءداۋىر اعىنىمەن توعىستىرىپ، وتانشىلدىقتى قوعامنىڭ العا باسۋىن جەبەيتىن وراسان زور كۇش - قۋاتقا اينالدىرۋىمىز كەرەك.

  وتانشىلدىق باستان - اياق جۇڭحۋا ۇلتى ىنتىماعىنىڭ، بىرلىگىنىڭ رۋحاني دانەكەرى، باستان - اياق ۇيىستىرۋ قۋاتى مەن سەنترگە تارتۋ قۋاتىنىڭ نەگىزگى قاينارى بولدى. وتانشىلدىقتىڭ ۇلى تۋى بيىك جەلبىرەگەندە، شينجياڭداعى ءار ۇلت حالقىنىڭ جۇرەگى، ءسوز جوق، وتانمەن تىعىز بايلانىسىپ، پارتيا ورتالىق كوميتەتىنىڭ توڭىرەگىنە اناعۇرلىم تىعىز ىنتىماقتاسىپ، جاڭا داۋىردەگى شينجياڭ قىزمەتىنىڭ جاڭا جاعدايىن اشۋعا قۇدىرەتتى قوزعاۋشى كۇش قوسادى.

جاۋاپتى رەداكتور : سايراش تۇرارجان قىزى

ەسكەرتۋ:

تورابىمىزداعى مازمۇنداردى پايدالانۋعا تۋرا كەلگەندە، ءسوزسىز جازباشا رۇقساتقا يە بولۋ كەرەك. مازمۇنداردى رۇقساتسىز جالعاپ تاراتۋعا، كەسىپ رەداكسيالاۋعا، وزگەرتۋگە، قىسقارتىپ قۇراستىرۋعا، باسقا ورىنعا كوشىرۋگە نەمەسە باسقا تاسىلدەرمەن كوبەيتۋگە ءارى تاراتۋعا بولمايدى، قايشى كەلگەندەردىڭ زاڭدىق جاۋاپكەرشىلىگى زاڭ بويىنشا قۋزاستىرىلادى.