□ انار بۇلت / شينجياڭ گازەتىنىڭ ءتىلشىسى جىڭ جو، ەرىكتى ءتىلشى ۋاڭ جيالى
6 - ايدىڭ 18 - كۇنى تۇستە بۋىرشىن اۋدانى ويماقى قالاشىعى قاراجال قىستاعىنىڭ بالىقشىسى جالىن مارقابا تۇسكى اسىن اسىعىس ىشە سالا ايەلىنىڭ قولىنان بالىق جەمى شەلەگىن الىپ، ادىمداي باسىپ بالىق كولشىگىنە كەتتى.
وسى ساتتە جالىننىڭ قول تەلەفونى شىرىلداي جونەلدى، ۇرىمجىدەگى ءبىر الارمان تەڭبىل شورتانعا تاپسىرىس بەرمەكشى ەكەن. قول تەلەفونىن قويعان ول كوڭىلدەنە ەسەپ جاسادى، الداعى جاعدايعا قاراعاندا، بيىل تاعى دا مول كىرىس كىرەتىن كورىنەدى.
5 جىلدىڭ الدىندا جالىن مالشى بولاتىن، قوي ساتىپ تاپقان كىرىسى ءبىر ءۇيلى جاننىڭ كۇندەلىكتى شىعىنىنا ارەڭ جەتەتىن. ول وسى جاعدايدى وزگەرتكىسى كەلسە دە، قالاي ىستەۋدى بىلمەي جۇرگەن ەدى.
سول كەزدە مەملەكەتتىك سالىق ىستەرى باس مەكەمەسى بۋىرشىن اۋداندىق سالىق ىستەرى مەكەمەسىنىڭ قاراجال قىستاعىندا تۇراتىن ”ۇعىسۋ، تيىمدىلىك جاساۋ، توعىستىرۋ“ قىزمەت اترەتى قىستاق تۇرعىندارىنا كىرىستى ارتتىرىپ، بايۋدىڭ جاڭا جولىن تابۋىنا كومەكتەسىپ جاتقان بولاتىن. قىستاقتا تۇراتىن قىزمەت اترەتىنىڭ كومەگىندە قىستاق تۇرعىندارى ءوز ونەرلەرىن كورسەتىپ، كەيبىرەۋى تۇيە باقسا، ەندى بىرەۋلەرى تاۋىق باقتى.
جان - جاقتى ويلانعان سوڭ، جالىن سۋ ونىمدەرىن باعۋعا بەكىندى. ءبىر جاعىنان، بۇل ارانىڭ سۋ ساپاسى جاقسى، قورشاعان ورتاسى تاماشا، سۋ ونىمدەرىن باعۋعا ۇيلەسەدى؛ ەندى ءبىر جاعىنان، ۇكىمەت ەگىنشى - مالشىلارعا قوسىمشا قاراجات تاراتۋ ءتاسىلىن قولدانىپ، كوپشىلىكتى سۋ ونىمدەرى باعىمشىلىعىن دامىتۋعا شابىتتاندىردى. جالىن جيناعان تيىن - تەبەنىن الىپ شىقتى، تاعى 20 مىڭ يۋان قارىز اقشا الىپ، قىستاقتاعى 500 مۋ كولشىكتى كوتەرمەگە الدى.
جالىن قوي باعۋدىڭ مامانى بولعانىمەن، بالىق وسىرۋدەن ”بەيحابار جان“ بولاتىن. بالىققا تەگى قانشالىقتى جەم بەرسە بولادى؟ كولشىكتىڭ سۋىن قانشا ۋاقىتتا ءبىر رەت اۋىستىرۋ كەرەك؟ قىزمەت اترەتى وعان ارنايى اۋداندىق ەگىن شارۋاشىلىق مەكەمەسىنىڭ ماماندارىن اكەلىپ باۋلۋ جۇرگىزدى.
2 جىلدان كەيىن جالىن بالىق ءوسىرۋ تەحنيكاسىن يگەرىپ الادى، ول ەندى كىرىس كىرگىزەتىن بولدىم دەپ ويلايدى. ناتيجەدە، رەالدىق ونىڭ كوڭىلىن سۋىتادى − بالىق جاقسى ساتىلمايدى. قىزمەت اترەتىنىڭ مۇشەسى دۇڭ شياۋكى ونى قىستاقتاعى ساتۋ كۋرسىنا قاتىناسۋعا جۇمىلدىرادى. مۇعالىم جالىنعا ءونىم جاقسى بولعانىمەن جول تابىلماسا ساتىلمايتىندىعىن، ءونىمدى جاقسى ساتۋ ءۇشىن بازارمەن جاناسۋ كەرەكتىگىن ايتادى.
بىرنەشە كۇننەن كەيىن، بۋىرشىن - قاراجال تاس جولىنىڭ بويىنداعى اۋىل - قىستاق ساتۋ تۇيىنىنەن بالىق ساتاتىن ءبىر جايما ورنى اشىلادى. ”مىنا بالىق جاقسى ەكەن، مەن كوبىرەك الامىن، جىبەرىپ بەرە الاسىز با؟“ ايتقانداي - اق ساياحاتشىلاردىڭ ىشىنەن ءبىر ۇلكەن الارمان شىعىپ، جالىن قۋانىپ كەتەدى.
قاراجال قىستاعى قاناس كورىنىس اۋماعى مەن توقىمتى مەملەكەتتىك سازدىق باقشاسىنا جاقىن جەردە، جىل بويى ساياحاتشىلاردىڭ اياعى ۇزىلمەيدى. ەل اۋىزىنا ىلىنگەن سوڭ، جالىن وسىرگەن بالىقتار توڭىرەكتەگى اۋىل - قالاشىقتارعا ساتىلۋمەن عانا شەكتەلمەي، سوناۋ شالعايداعى ءۇرىمجى، سانجى، شاۋەشەك سياقتى جەرلەرگە دە ساتىلادى. 2018 - جىلى جالىن وتباسىنىڭ بانكەگە قويعان اقشاسى 70 مىڭ يۋانعا جەتەدى.
2019 - جىلى كوكتەمدە جالىن بالىق كولشىگىنە 100 كيلوگرامنان استام قىسقىش تۇقىمىن سالادى. سول جىلى جۇڭچيۋ مەرەكەسىنىڭ الدى - ارتىندا ءار كۇنى 100 كيلوگرامنان استام قىسقىش ساتادى، ساتىلۋ باعاسى ءار كيلوگرامى 100 يۋاننان اسادى.
جالىن ايالداپ قالعان جوق، ول تاعى قىستاقتان بالىقشىلار شاتتىعى ساياجايىن اشتى. ساياحاتشىلاردىڭ بالىق اۋلاۋىنا، قايىق ايداۋىنا، ەندى عانا اۋلانعان بالىقتان ءدام تاتۋىنا بولادى. ادەمى ورتا، ءدامدى تاعامدار بارعان سايىن كوپ ساياحاتشىنى باۋرادى.
كەزىندەگى قويشى بالىق وسىرەتىن كاسىپتىك وتباسىنا، قىسقىش باعۋ باستاماشىسىنا، بالىقشىلار شاتتىعى ساياجايىنىڭ شارۋاشىلىق جۇرگىزۋشىسىنە اينالدى، سالاۋاتىمەن بىرگە جالىننىڭ تۇرمىسى دا وزگەردى. قازىر ونىڭ ءۇيى كەڭ دە جارىق، ءۇي ەلەكتر جيھازدارىنىڭ ءبارى تولىق، بالىق كولشىگىنىڭ جانىندا جاڭا اۆتوكولىگى توقتاتۋلى تۇر. ارەدىك ۋاقىتتاردا ول اۆتوكولىگىن ايداپ، ۇيىندەگىلەرىن الىپ بۋىرشىن اۋدان قالاشىعىن، التاي قالاسىن ارالايدى، كەيدە تاعى سىرت جەرلەرگە دە ساياحاتتاپ بارادى.
