جاڭ گۇيمەي:
تاۋ قويناۋىنداعى قىز بالالاردىڭ ارمانىن ۇشتاعان ”مەكتەپ باستىعى شەشەي“
□ شينحۋا اگەنتتىگىنىڭ تىلشىلەرى پاڭ ميڭگۋاڭ، جوۋ لەي، سۇڭ چىن
جاڭ گۇيمەي وقۋشىلارىمەن بىرگە (2020 - جىلى 9 - ايدىڭ 5 - كۇنى تۇسىرىلگەن).□ سۋرەتتى شينحۋا اگەنتتىگىنىڭ ءتىلشىسى چىن شينبو تۇسىرگەن
تاياۋدا يۇننان ليجياڭ حۋاپيڭ قىزدار جوعارى دارەجەلى ورتا مەكتەبى تولىق ورتا 3 - جىلدىعىنىڭ 150 وقۋشىسى مەكتەپ باستىعى جاڭ گۇيمەيدىڭ سەرىك بولۋىمەن بيىلعى جوعارى مەكتەپ ەمتيحانى الاڭىنا اتتاندى.
وسىلايشا جاڭ گۇيمەي تاعى ءبىر كەزەك تۇلەكتەردى قاناتتاندىردى.
جاڭ گۇيمەي 1957 - جىلى دۇنيەگە كەلگەن، 1975 - جىلى ءۇش شەپ قۇرىلىسىنا قاتىناسىپ، حيلۇڭجياڭنان شەكارا وڭىرگە كومەكتەسۋ ءۇشىن يۇننانعا كەلىپ، ىلگەرىندى - كەيىندى دالي شيجوۋ 1 - ورتا مەكتەبى، حۋاپيڭ اۋداندىق سەنترلى ورتا مەكتەبى سياقتى مەكتەپتەردە وقىتۋشىلىق مىندەت اتقارعان، قازىر يۇننان ليجياڭ حۋاپيڭ قىزدار جوعارى دارەجەلى ورتا مەكتەبى پارتيا ياچەيكاسىنىڭ شۋجيى، مەكتەپ باستىعى، حۋاپيڭ اۋداندىق بالالار يگىلىك ورنىنىڭ (حۋاپيڭ بالالار ءۇيى) باستىعى.
شەكارا ءوڭىر وقۋ - اعارتۋىنىڭ ءبىرىنشى شەبىنە ۇزاق جىل تامىر تارتقان جاڭ گۇيمەي كوپتەگەن قىز بالالاردىڭ وتباسى كەدەيلىگى نەمەسە جىنىستىق كەمسىتۋ سەبەبىنەن وقۋدان قول ۇزگەندىگىن كورىپ، وقۋ قاراجاتى تەگىن ءبىر قىزدار ورتا مەكتەبىن قۇرۋدى ارماندايدى. 2008 - جىلى پارتيا مەن ۇكىمەتتىڭ جانە قوعامداعى ءار سالانىڭ كومەگىندە جاڭ گۇيمەي بۇكىل ەلدەگى العاشقى تەگىن وقىتاتىن قىزدار ورتا مەكتەبى − يۇننان ليجياڭ حۋاپيڭ قىزدار ورتا مەكتەبىن قۇردى.
حۋاپيڭ قىزدار ورتا مەكتەبىنىڭ باستىعى بولعاننان بەرى جاڭ گۇيمەي 10 نەشە جىلدى ءبىر كۇندەي وتكەرىپ، بار زەيىن - زەردەسىن وقۋشىلارعا اۋداردى. 13 جىلدان بەرى حۋاپيڭ قىزدار ورتا مەكتەبىنەن 1800دەن استام وقۋشى داشۋەگە ءوتتى. جاڭ گۇيمەي مەيىرىمى مەن پاراساتى ارقىلى تاۋ قويناۋىنداعى تالايلاعان قىز بالانىڭ ومىرلىك ارمانىن ۇشتاعاندىقتان وقۋشىلار جاقىن تارتىپ ”جاڭ شەشەي“ اتاپ كەتتى.
ءار جىلعى قىستىق، جازدىق دەمالىس كوپتەگەن وقىتۋشى - وقۋشىلار جونىنەن وڭاي - وسپاق كەلمەيتىن تىنىعار شاق بولعانىمەن، جاڭ گۇيمەي نەگىزىنەن دەمالعان ەمەس. قىستىق، جازدىق دەمالىستان پايدالانىپ وقۋشىلاردىڭ وتباسىن ارالاۋ − جاڭ گۇيمەيدىڭ تاباندىلىقپەن جالعاستىرىپ كەلە جاتقان ادەتى. ونىڭ ايتۋىنشا، حۋاپيڭ قىزدار ورتا مەكتەبى وقۋشىلارىنىڭ كوبى تاۋلى وڭىردەگى اۋىل - قىستاقتاردان كەلگەن، وتباسى شارت - جاعدايى جاپپاي ءبىرشاما ناشار، ”ورتا مەكتەپتىڭ 3 - جىلدىعى جوعارى مەكتەپكە ەمتيحان بەرەردەگى ەڭ شەشۋشى كەز، مەن وقۋشىلاردىڭ ۇيىنە بارىپ، وتباسى قيىنشىلىقتارىن شەشۋىنە كومەكتەسىپ، ولاردى ارتقى ۋايىمنان ارىلتامىن“.
حۋاپيڭ قىزدار ورتا مەكتەبى قۇرىلعاننان بەرى، جاڭ گۇيمەي جيىنى 1500دەن استام وقۋشىنىڭ ۇيىنە بارىپ جاعداي ۇعىستى، ليجياڭ قالاسىنىڭ ءبىر رايون، 4 اۋدانىن تەگىس ارالادى.
بيىلعى قىستىق دەمالىس كەزىندە، حۋاپيڭ اۋداندىق بالالار يگىلىك ورنىنىڭ باستىعى مىندەتىن قوسىمشا اتقاراتىن جاڭ گۇيمەي ەسكى جىلدىڭ سوڭعى كۇنى مەن جاڭا جىلدىڭ ءبىرىنشى كۇنى بالالار يگىلىك ورنىندا 20 نەشە جەتىم بالامەن بىرگە كوكتەم مەرەكەسىن وتكىزدى، قالعان ۋاقىتىندا تۇگەلدەي وتباسىلاردى ارالاپ جاعداي ۇعىستى. قىستىكۇنگى ليجياڭنىڭ تاۋلى رايونىندا تاۋ كۇدىر، جول الىس، كۇن سۋىق، دالا اياز بولسادا، ول ليجياڭ قالاسى حۋاپيڭ اۋدانىنىڭ، نيڭلاڭ اۋدانىنىڭ، يۇڭشىڭ اۋدانىنىڭ تاۋلى وڭىرلەرىندەگى 104 وقۋشىنىڭ وتباسىن ارالادى.
وتباسىلاردى ارالاپ جاعداي ۇعىسۋ بارىسىندا جاڭ گۇيمەي 3 وقۋشىنىڭ اتا - اناسىنىڭ ىندەتتىڭ ىقپالىنا ۇشىراپ، سىرتتا جۇمىس ىستەپ، ۇيلەرىنە قايتىپ كوكتەم مەرەكەسىن وتكىزە الماعاندىعىن بايقاپ، وسى 3 بالانى بالالار يگىلىك ورنىنا اكەلىپ كوكتەم مەرەكەسىن بىرگە وتكىزدى.
جاسى 60تان اسقان جاڭ گۇيمەي ءوزى دە اۋرۋشاڭ جان، ءار كۇنى ۋىس - ۋىس ءدارى ىشەدى، ساۋساعىنا، بىلەگىنە، موينىنا تولتىرا اۋىرعاندى باساتىن جاپسىرما ءدارى جاپسىرىپ الادى. بارعان سايىن كوپ جاستىڭ ونىڭ قولىنداعى ۇتىلامالى تاياقشانى العانى، وقۋشىلاردىڭ العىس ايتۋ مەن ۇلەس قوسۋدى ءبىلۋى، كەيبىر وقۋشىنىڭ جوعارى مەكتەپ بىتىرگەننەن كەيىنگى العاشقى ەڭبەكاقىسىن انا مەكتەبىنە جىلۋعا اتاپ، تاۋلى وڭىردەگى بالالاردىڭ وقۋىنا قارجىلاي كومەكتەسكەنى؛ كەيبىر وقۋشىنىڭ حۋاپيڭ قىزدار ورتا مەكتەبىنە كەلىپ مۇعالىم بولعانى ونى قاتتى ءسۇيىندىردى...
جوۋ يۇنلي حۋاپيڭ قىزدار ورتا مەكتەبىنەن ءبىرىنشى كەزەكتە وقۋ تاۋىسقان وقۋشى، سول كەزدە وتباسى توتەنشە قيىنشىلىقتا ەدى، ونىڭ ەڭ ۇلكەن ارمانى ”تاۋ قويناۋىنان شىعىپ، مول اقشا تابۋ“ بولاتىن، الايدا حۋاپيڭ قىزدار ورتا مەكتەبىندە وقىعان كەزدەرى ونىڭ ويىن وزگەرتتى. 2015 - جىلى داشۋە بىتىرگەننەن كەيىن، جوۋ يۇنلي ەمتيحان ارقىلى نيڭلاڭ اۋدانى قالاشىعىنداعى ورتا مەكتەپتىڭ وقىتۋشىلىعىنا ءوتتى، الايدا حۋاپيڭ قىزدار ورتا مەكتەبىندە ماتەماتيكا وقىتۋشىسى كەمشىل ەكەندىگىن ەستىگەن سوڭ، ول ءارى - ءسارى بولماستان اۋدان قالاشىعىنداعى قىزمەتىنەن باز كەشىپ، رەسمي شتاتتى تاستاپ، قىزدار ورتا مەكتەبىنە ۋاقىتتىق وقىتۋشى بولىپ، رەسمي شتاتتى كەيىن الدى.
”حۋاپيڭ قىزدار ورتا مەكتەبىندەگى 3 جىلدا ءبىز ءبىلىم عانا ەمەس، تاعى جاڭ مۇعالىمنىڭ قالتقىسىز ءوزىن ارناۋ رۋحىن دا ۇيرەندىك“، - دەدى حۋاپيڭ قىزدار ورتا مەكتەبىنىڭ وقۋشىسى لي لي، - ”مەن جاڭ مۇعالىمدى ۇلگى ەتىپ، ماڭايىمداعىلارعا از - ازدان ەڭبەك ەتىپ، قوعامعا ۇلەس قوسامىن“.
(شينحۋا اگەنتتىگىنىڭ 6 - ايدىڭ 20 - كۇنى كۇنميڭنەن بەرگەن حابارى)
