ءبىر نيەتپەن جۇمىلىپ، عارىشقا ۇشۋ ارمانىن جۇزەگە اسىردى
− عارىش ىستەرىندە وتاننىڭ ءۇمىتىن اقتاعان ”چاڭى“، ”شىنجوۋ“، ”بەيدوۋ“ ۇجىمدارى تۋرالى
□ شينحۋا اگەنتتىگىنىڭ ءتىلشىسى حۋ جى
جەردەن 390 كيلومەتر وربيتادا شىنجوۋ 12 - ءنومىرلى الەم كەمەسى مەن تيانحى وزەكتى بولمەسى ءساتتى ءتۇيىلىسىپ، جۇڭگولىقتار العاش رەت ءوز كەڭىستىك بەكەتىنە كىردى؛
36 مىڭ كيلومەترلىك بيىكتەگى وربيتادا بەيدوۋ جاساندى سەرىكتەرى جەرى شارىن الىستان شولىپ، العا باسۋ بەتالىسىن نۇسقاپ تۇر؛
جەردەن 380 مىڭ كيلومەتر قاشىقتا، چاڭى 3 - ءنومىرلى، چاڭى 4 - ءنومىرلى جەكە - جەكە ايدىڭ وڭ جانە تەرىس بەتىندە جۇڭگو ءىزىن قالدىردى، چاڭى 5 - ءنومىرلى 1731 گرام اي توپىراعىن ءساتتى تۇردە جەر شارىنا الىپ قايتىپ، ”اي ورداسىنان اسىل الىپ، اي وربيتاسىندا ءتۇيىسۋ، عارىش كەڭىستىگىندە زات جەتكىزۋدەي“ كەرەمەت كورسەتتى...
تاڭعاجايىپتىڭ بارلىعى كۇرەستىڭ ارقاسىندا جۇزەگە استى. بۇل جەتىستىكتەر عارىش ىستەرىندە وتاننىڭ ءۇمىتىن اقتاعان ”چاڭى“، ”شىنجوۋ“، ”بەيدوۋ“ ۇجىمدارىنان قول ۇزە المايدى، ولار ءوز كۇشىنە سۇيەنىپ جاڭالىق اشىپ، ۇزدىكسىز سەرپىلىس جاساپ، ەلىمىزدىڭ عارىش ىستەرى تاريحىندا الۋان - الۋان كوركەم تاراۋلار جازىپ قالدىردى.
”چاڭى“ ۇجىمى
زەڭگىر كوكتىڭ ارعى جاعىندا ايعا قول سوزدى
2020 - جىلى 12 - ايدىڭ 17 - كۇنى تاڭعا تاياۋ كەز، چاڭى 5 - ءنومىرلى كوكجيەكتى ءتىلىپ، سايىن ساحارا اسپانىنان اققان جۇلدىزداي زىمىراپ جەرگە ورالىپ، تاڭ قالارلىق اسەم سۋرەت كەسكىندەدى.
21 - عاسىردا ادامزاتتىڭ العاش رەت اي بەتىنەن ۇلگى الىپ قايتۋ مىندەتى رەتىندە، چاڭى 5 - ءنومىرلى مىندەتىنىڭ تابىستى اتقارىلۋى جۇڭگو عارىش ىستەرىنىڭ الدىعا ارشىندى ءبىر قادام تاستاعاندىعىنىڭ بەلگىسى بولدى.
چاڭى 1 - نومىرلىدەن چاڭى 5 - نومىرلىگە دەيىن جۇڭگونىڭ ايدى بارلاۋ ينجەنەرياسى ۇزدىك ناتيجەگە قول جەتكىزىپ، مەجە ەسەپتەن اسىرماي، كورسەتكىشتى تومەندەتپەي، ۋاقىتتى كەشەۋىلدەتپەي، ”اينالۋ، قونۋ، قايتۋ“ سىندى 3 قاداممەن ءجۇرۋ جوسپارىن كوزەۋلى ۋاقىتىندا ورىنداپ، ايدى بارلاۋ سالاسىندا بۇكىل دۇنيە جۇزىنە تاماشا جاۋاپناما تاپسىردى.
”چاڭى“ ۇجىمى باسىپ وتكەن ماشاقاتتى ىزدەنىس جولىنا قايىرىلا قاراساق، چاڭى 1 - ءنومىرلىنىڭ، چاڭى 2 - ءنومىرلىنىڭ ايدى اينالىپ بارلاۋ جۇمىسىنىڭ تولىق تابىستى بولۋى جۇڭگولىقتاردىڭ ”اي ورداسىنا بارىپ قۇپياسىن اشۋ“ ارمانىن شىندىققا اينالدىرۋىنا مۇمكىندىك تۋعىزدى.
”ءبىزدىڭ ايعا ۇشاتىن قاقپا اشىلعان ەكەن، الىس عارىشتى بارلاۋ قادامىمىز ەشقاشان توقتامايدى“، - دەدى ايدى بارلاۋ ينجەنەرياسىنىڭ العاشقى باس جوبالاۋشىسى سۇن جيادۇڭ اكادەميك.
تالايلاعان قيىن وتكەل، تارعالاڭ اسۋلاردان اسىپ، تالايلاعان شايقاستاردا ايانباي الىسىپ، ءورىس اشىپ ورگە ۇمتىلعان ”چاڭى“ ۇجىمى ”مەملەكەتتىڭ مىندەتىن ءوز مىندەتىم دەپ بىلەم“ دەيتىن سەرت ۇستانىپ، ءوز كۇشىنە سۇيەنىپ جاڭالىق اشۋدى ۇجىمنىڭ ءوسىپ - جەتىلۋىنىڭ قوزعاۋشى كۇشى ەتىپ، چاڭى 3 - ءنومىرلى، چاڭى 4 - ءنومىرلى ءۇشىن ايعا قونۋدىڭ مۇلتىكسىز كەمەل جولىن اشىپ، ”جۇڭگونىڭ ايدى بارلاۋى“ دەگەن التىن ءارىپتى بەلگىسىنىڭ جەتى شىعان عارىش كەڭىستىگىندە نۇر شاشۋىنا مۇمكىندىك جاسادى.
”قيالداۋ قۋاتى، قىزىعۋ اۋەسى بولماعان ادامدا قوزعاۋشى كۇش بولمايدى“. چاڭى 4 - ءنومىرلىنىڭ ايدىڭ ارعى بەتىنە بارۋىن ايرىقشا دارىپتەۋدەن چاڭى 5 - ءنومىرلىنىڭ ەڭ جاس اي توپىراعىن الۋىنا دەيىن چاڭى 1 - ءنومىرلى جاساندى سەرىك جۇيەسىنىڭ باس قولباسشىسى جانە باس جوبالاۋشىسى، ”حالىق عالىمى“ يە پەيجيان اكادەميك قاشاندا ”اناعۇرلىم الىستاعىنى ويلاۋىمىز كەرەك“ دەپ قارادى.
چاڭى 3 - ءنومىرلى، يۇيتۋ نومىرلىدەن چاڭى 4 - ءنومىرلى، يۇيتۋ 2 - نومىرلىگە، ونان چاڭى 5 - نومىرلىگە دەيىن جۇڭگونىڭ بارلاۋ اسپاپتارى بىرىنەن سوڭ ءبىرى اي شارىنا ءساتتى ساپار شەگىپ، جۇڭحۋا ۇلتىنىڭ ۇلى گۇلدەنۋ ارمانىنا قانات قاققان ءىزىن كەسكىندەدى.
”شىنجوۋ“ ۇجىمى
سان عاسىرلىق عارىشقا ۇشۋ ارمانىنىڭ ورىندالۋىنا تىرەك بولدى
”كوڭىل قۇسىن اسپاننىڭ ار جاعىنا ۇشىرىپ، جەتى قيانداعى جۇلدىزدارعا تۇگەل كوز سالدى“. بۇل جۇڭگو عارىش سالاسىنداعىلاردىڭ جۇرەك قالاۋىنىڭ شىنايى بەينەسى سانالادى. وسى ساتتە، اسپانعا كوز جىبەرسەڭىز، 3 جۇڭگو عارىشكەرى عارىش كەڭىستىگىندە سامعاپ بارادى، جۇڭگو كەڭىستىك بەكەتى ارمانى ءۇشىن تاعى دا تىڭ قادام تاستادى.
2021 - جىلى 6 - ايدىڭ 17 - كۇنى عارىشكەرلەر نيە حايشىڭ، ليۋ بوميڭ، تاڭ حۇڭبو شىنجوۋ 12 - ءنومىرلى الەم كەمەسىنە ءمىنىپ ءساتتى تۇردە اسپانعا ۇشىپ، العاشقى توپتا جۇڭگو كەڭىستىك بەكەتى تيانحى وزەكتى بولمەسىنە كىرىپ ورنالاسقان عارىشكەرلەرگە اينالىپ، جۇڭگونىڭ عارىشقا ادام الىپ ۇشۋ ينجەنەرياسى كەڭىستىك بەكەتى كەزەڭىنىڭ العاشقى ادام الىپ ۇشۋ مىندەتىن باستادى.
نۇيۋانىڭ اسپاندى جاماۋى، كۋافۋدىڭ كۇندى قۋالاۋى سىندى اڭىز - ءاپسانالاردان چۇي يۋاننىڭ «اسپانعا سۇراۋ سالعان»، لي بايدىڭ ”جارىق ايعا توست ۇسىنعان“ كوركەمدىك قيالدارىنا دەيىن ەجەلدەن بەرى جەر شارىنان ۇشىپ شىعىپ، عارىش كەڭىستىگىندە سامعاۋ − جۇڭحۋا ۇلتىنىڭ ارماندارىنىڭ ءبىرى بولىپ كەلەدى. بۇل ارماندى جۇزەگە اسىرۋ ءۇشىن، ءبىرىنىڭ ءىزىن ءبىرى جالعاعان جۇڭحۋا پەرزەنتتەرى اماليات بارىسىندا اسپانعا ۇشۋ جولىن قاراستىردى.
شىنجوۋ 12 - ءنومىرلى ءساتتى ۇشىرىلعاندا شىنجوۋ الەم كەمەسىنىڭ مىندەتىنەن بوساعانىنا كوپ جىل بولعان باس جوبالاۋشىسى چي فارىن اكادەميك العاش رەت جۇمىس باسىندا الەم كەمەسىنىڭ ۇشىرىلۋ ءساتىن كورۋ ورايىنا يە بولدى، ونىڭ كوز جانارى ءبىر ءسات جاسقا شىلاندى، دەسەدە ءتىلشىنى كورگەندە ول ءبىر جاققا ىعىسىپ، تىلشىلىك سۇحباتىن قابىلداۋ ورايىن چاڭجىڭ 2 - ءنومىرلى F تاسىمال راكەتاسىنىڭ جاس ايەل باس جوبالاۋشىسى رۇڭ يعا بەردى، ونىمەن قويماي: ”تەك وعان جولىقساق قانا بولعانى ءبارى دە وڭاي بولادى“، - دەدى ازىلدەپ.
ءوز باسىڭنان وتكىزبەگەن ءىستىڭ قيىندىعىن بىلمەيسىڭ، عارىشقا ادام الىپ ۇشۋدىڭ وراسان زور سىن - سايىسى اۋىزدا ايتقانداي قايدان وڭاي بولسىن! ”شىنجوۋ“ ۇجىمى مىنە وسىنداي قىسىمعا شىداپ، قيىندى وڭايعا اينالدىرىپ، مۇمكىن ەمەستى جۇزەگە اسىردى.
شىنجوۋ 1 - نومىرلىدەن شىنجوۋ 12 - نومىرلىگە دەيىن بىرنەشە بۋىن ”شىنجوۋ“ ۇجىمى كۇشتى وتانشىلدىق سۇيىسپەنشىلىكپەن ءوزىن قىزمەت ورنىنا، عارىش ىستەرىنە شەگە قاققانداي مىقتاپ قاداپ، وتاننىڭ عارىش ىستەرىنە بەرىلىپ، قاراپايىم جۇمىس ورنىندا وزگەشە ءومىر ارمانىنا قۇلاش ۇرىپ، ”تابىسقا جەتىپ وتاننىڭ ءۇمىتىن اقتايمىز، ەرەن ەڭبەكپەن شۇعىلالى ناتيجەگە جول اشامىز“ دەيتىن ايبىندى سەرتتەرىن ناقتى ارەكەتتەرىمەن ورىندادى.
”بەيدوۋ“ ۇجىمى
جۇڭگونىڭ بەيدوۋىن اسپان الەمىندە جارقىراتتى
2020 - جىلى 7 - ايدىڭ 31 - كۇنى بەيدوۋ 3 - ءنومىرلى جەر شارى جاساندى سەرىك جول نۇسقاۋ جۇيەسىنىڭ قۇرىلۋ جانە ىسكە قوسىلۋ سالتى بەيجيڭدە وتكىزىلدى، بەيدوۋ 3 - ءنومىرلى جەر شارى جاساندى سەرىك جول نۇسقاۋ جۇيەسىنىڭ جاپپاي قۇرىلىپ جانە ىسكە قوسىلىپ قىزمەت وتەي باستاۋى ەلىمىزدىڭ جەكە - دارا جەر شارى جاساندى سەرىك جول نۇسقاۋ جۇيەسىنە يە بولعان دۇنيە جۇزىندەگى 3 - مەملەكەت بولعاندىعىن مەڭزەيدى.
26 جىلدا بەيدوۋ جۇيەسىن زەرتتەۋ - جاساۋ، قۇرۋعا ات سالىسقان بارلىق قىزمەتكەرلەر قيىندىقتى ەڭسەرە ورگە ۇمتىلىپ، جۇرەكتىلىكپەن قاتاڭ شايقاستار جۇرگىزىپ، ۇزدىكسىز كۇرەسىپ، ”ەكى بومبى، ءبىر جاساندى سەرىك“ رۋحىن ساۋلەلەندىرىپ، جاڭا داۋىردەگى بەيدوۋ رۋحىن جەتىلدىردى.
”شەشۋشى وزەكتى تەحنيكانى، ءسوز جوق، ءوز قولىمىزدا مىقتاپ يگەرۋىمىز كەرەك“. ”بۇل ۇجىمدىق ينجەنەريا، وندا جەكە قاھارمان بولمايدى“، ”جۇڭگونىڭ بەيدوۋى، دۇنيە ءجۇزىنىڭ بەيدوۋى، بىرەگەي بەيدوۋ“... ”بەيدوۋ“ ۇجىمى مىنە وسىنداي سەنىم ۇستانىپ، جۇڭگونىڭ بەيدوۋىن اسپان الەمىندە جارقىراتتى.
بەيدوۋ 1 - ءنومىرلى، بەيدوۋ 2 - ءنومىرلى، بەيدوۋ 3 - ءنومىرلى باسقىشقا ءبولىپ اتقارۋ ستراتەگيالىق شەشىمىنەن جۇڭگولىق ەرەكشەلىككە يە بەيدوۋ جاساندى سەرىك جول نۇسقاۋ ءتۇزىلىسىن جوبالاۋعا، ونان جاساندى سەرىكتەر ارا بايلانىس جولدارى، جوعارى دالدىكتەگى اتومدىق ساعات سياقتى 160تان استام شەشۋشى وزەكتى تەحنيكادان قامال الۋ مەن 500دەن استام بولشەكتى ەلىمىزدە زەرتتەپ جاساۋ سەرپىلىسىنە دەيىنگىلەردىڭ قاي - قايسىسى دا بەيدوۋ ۇجىمىنىڭ جاڭالىق اشۋ جىگەرى مەن تالپىنىسىن ايگىلەيدى.
”بۇل جۇڭگولىقتاردىڭ قاجىرلىلىقپەن كۇرەس جۇرگىزىپ، ءوز كۇشىنە سۇيەنىپ ءومىر ءسۇرىپ، ءىرى ەلگە ءتان ەلەۋلى قۇرالدى دامىتۋىنىڭ تاعى ءبىر جەڭىسى“. بەيدوۋ 3 - ءنومىرلىنىڭ جاساندى سەرىكتەرىنىڭ باس جوبالاۋشىسى شيە جۇن ”بەيدوۋدىڭ جۇڭگونىڭ داڭقىن الەمگە تانىتاتىن تاعى ءبىر تانىسقىعا اينالعاندىعىن“ ايرىقشا ماقتانىش ەتەدى.
”ءبىزدىڭ جاساندى سەرىكتەرىمىز اسپانعا شىعۋدان سىرت، ’جەرگە دە ءتۇسۋى‘ قاجەت، ەكونوميكالىق قۇرىلىسپەن اناعۇرلىم ويداعىداي بىرلەستىرىپ، اناعۇرلىم ۇلكەن تيىمدىلىگىن ساۋلەلەندىرۋى ءتيىس. ءبىر سوزبەن ايتساق، عارىش ىستەرى اينالىپ كەلىپ بۇقارانى باقىتقا كەنەلتۋى كەرەك“، - دەيدى سۇن جيادۇڭ.
2035 - جىلعا دەيىن جۇڭگو اناعۇرلىم كەڭ اۋقىمدى، اناعۇرلىم توعىسقان، اناعۇرلىم زەردەلى مەملەكەتتىك كەشەندى ورىن انىقتاۋ، جول نۇسقاۋ ۋاقىت قىزمەتى جۇيەسىن قۇرىپ، ۋاقىت - كەڭىستىك ينفورماتسياسىنان قىزمەت وتەۋ قابىلەتىن ونان ارى جوعارىلاتادى. بەيدوۋ اناعۇرلىم كۇشتى فۋنكتسيالارىمەن، اناعۇرلىم ساپالى قاسيەتىمەن دۇنيە جۇزىنە قىزمەت وتەپ، ادامزاتتى باقىتقا كەنەلتەدى.
(شينحۋا اگەنتتىگىنىڭ 6 - ايدىڭ 23 - كۇنى بەيجيڭنەن بەرگەن حابارى)
