تيانشان تورى
تيانشان تورى   ›   جاڭالىقتار   ›   ماڭىزدى حابارلار

بۇل پارتيا مەن مەملەكەت تاريحىندا تۇڭعىش رەت بولدى

   − شي جينپيڭنىڭ جۇڭگو كوممۋنيستىك پارتياسى ورتالىق كوميتەتىنىڭ باس شۋجيى، مەملەكەت ءتوراعاسى، ورتالىق اسكەري ىستەر كوميتەتىنىڭ ءتوراعاسى ساناتىندا شيزاڭعا كەلىپ، شيزاڭنىڭ بەيبىت ازات بولعاندىعىنىڭ 70 جىلدىعىن قۇتتىقتاۋى ءارى قىزمەت تەكسەرۋى، تەكسەرۋ - زەرتتەۋ جۇرگىزۋى جونىندە

  حالىق گازەتىنىڭ تىلشىلەرى دۋ شاڭزى، شىن لين، شينحۋا اگەنتتىگىنىڭ تىلشىلەرى جاڭ شياۋسۇڭ، جۋ جيچاي

  ارالىقتا 10 جىل وتكەننەن كەيىنگى ءدال وسى كۇن، ياعني 7 - ايدىڭ 21 - كۇنى. باس شۋجي شي جينپيڭ شيزاڭعا كەلىپ، لينجىنى ارالادى.

  2011 - جىلى 7 - ايدا شي جينپيڭ جۇڭگو كوممۋنيستىك پارتياسى ورتالىق كوميتەتى ساياسي بيۋروسىنىڭ تۇراقتى مۇشەسى، مەملەكەتتىڭ ورىنباسار ءتوراعاسى، ورتالىق اسكەري ىستەر كوميتەتىنىڭ ورىنباسار ءتوراعاسى ساناتىندا ورتالىق ۋاكىلدەر ۇيىرمەسىن باستاپ، شيزاڭنىڭ بەيبىت ازات بولعاندىعىنىڭ 60 جىلدىعىن قۇتتىقتاۋ قيمىلىنا قاتىناستى. سول رەتتە لاسادان لينجىعا، ونان رىكازىعا باردى، اسقار تاۋلاردان اسىپ، الىس جول باستى، جول بويى قاباعات تەبىرەندى.

  شيزاڭنىڭ بەيبىت ازات بولعاندىعىنىڭ 70 جىلدىعى قارساڭىندا، جۇڭگو كوممۋنيستىك پارتياسى قۇرىلعاندىعىنىڭ 100 جىلدىعىن قۇتتىقتاۋ جينالىسى اشىلعانىنا كوپ وتپەي، باس شۋجي وسى اراعا تاعى كەلدى.

  وسى جولعى ساپارىندا باس شۋجي شي جينپيڭ مۇمكىندىگىنشە كوبىرەك جەرلەردى ارالاۋدى، جەرگىلىكتى ورىنداعى كادر - بۇقارامەن كوبىرەك كەزدەسۋدى ويلادى. لينجىدان لاساعا دەيىن تولاس تاپپاعان ”جاشيدىلى“، ءان ايتىپ، بيگە باسقان ءار ۇلت بۇقاراسى، حادا، رىسپا بارابانى، چيەما، ارپا شارابى، باقىتتى تۇرمىس بەينە جايناعان گىساڭ گۇلىنەن اۋمادى.

  بۇل − قيمىل مازمۇنى اسا باي قىزمەت تەكسەرۋ كۇن ءتارتىبى.

  7 - ايدىڭ 21 - كۇنى، لينجى. نيياڭحى ۇلكەن كوپىرى، لينجى قالاسىنىڭ قالا جوباسى سارايى، با - ي رايونى لينجى قالاشىعى گالا قىستاعى، گۇڭبۋ باقشاسى؛

  7 - ايدىڭ 22 - كۇنى لينجىدان لاساعا باردى. سىچۋان - شيزاڭ تەمىر جولى قۇرىلىسى جاعدايىنان بەرىلگەن مالىمەتتى تىڭدادى، سىچۋان - شيزاڭ تەمىر جولىنىڭ لاسا - لينجى بولىگى قۇرىلىسىنىڭ ىسكە قوسىلۋ جاعدايىن تەكسەردى، جىباڭ بۇتحاناسىنا، باكو كوشەسىنە، بۇدالا سارايى الاڭىنا، شيزاڭ حالىق سارايىنا باردى، ۇلتتىق ادەبيەت - كوركەمونەر كونسەرتىن كوردى.

  7 - ايدىڭ 23 - كۇنى، لاسا. شيزاڭنىڭ قاتىستى جاقتارىنىڭ ۋاكىلدەرىمەن كەزدەستى، ولاردى قابىلدادى ءارى بىرگە سۋرەتكە ءتۇستى، شيزاڭ اۆتونوميالى رايوندىق پارتكوم مەن ۇكىمەتتىڭ قىزمەتتەن مالىمەت بەرۋ ماجىلىسىنە قاتىناستى ءارى ماڭىزدى ءسوز سويلەدى.

  وسى جىلدارى باس شۋجي شي جينپيڭ وسى ارانى كوكەيىندە ساقتاپ، وسى اراداعى اۋىلداستاردىڭ قامىن جەدى. جول بويى كوڭىلى قاباعات تولقىدى. ”قارلى القاپتى ءۇستىرتتىڭ كوركەم دە سالتاناتتى كەلبەتىن، تىرشىلىك تىنىسى جالىنداعان جاڭا بەينەسىن كورىپ قۋاندى!“.

  ”شيزاڭ بەيبىت ازات بولعان 70 جىلدان بەرى پارتيا ورتالىق كوميتەتىنىڭ پارمەندى باسشىلىعىندا، بۇكىل ەل حالقىنىڭ زور كۇشپەن قولداۋىندا، شيزاڭداعى ءار ۇلت كادر - بۇقاراسى قاجىرلىلىقپەن كۇرەس جۇرگىزىپ، قايسارلىقپەن شايقاس جاسادى، قوعامدىق ءتۇزىم تاريحي سيپاتتى قارىشتاۋدى جۇزەگە اسىرىپ، ەكونوميكا، قوعام جالپى بەتتىك دامۋدى جۇزەگە اسىرىپ، حالىق تۇرمىسى بارىنشا جاقسارىپ، قالا، اۋىلدىڭ بەت - بەينەسى بۇرىنعىدان مۇلدە وزگەشە تۇسكە ەندى“. باس شۋجي شي جينپيڭنىڭ ءسوزىنىڭ ايبىنى اسقاق، ارىنى ەرەك بولدى. اماليات جۇڭگو كوممۋنيستىك پارتياسى بولماسا، جاڭا جۇڭگو بولماق ەمەس ەكەندىگىن، جاڭا شيزاڭ دا بولماق ەمەس ەكەندىگىن، پارتيا ورتالىق كوميتەتىنىڭ شيزاڭ قىزمەتى جونىندەگى باعىت - ساياساتتارىنىڭ بۇكىلدەي دۇرىس ەكەندىگىن دالەلدەدى.

  جۇڭگو كوممۋنيستىك پارتياسى ورتالىق كوميتەتىنىڭ باس شۋجيى، مەملەكەت ءتوراعاسى، ورتالىق اسكەري ىستەر كوميتەتىنىڭ ءتوراعاسى ساناتىندا شيزاڭعا كەلىپ شيزاڭنىڭ بەيبىت ازات بولعاندىعىن قۇتتىقتاۋ پارتيا مەن مەملەكەت تاريحىندا تۇڭعىش رەت بولدى. باس شۋجي شي جينپيڭ بىلاي دەپ باسا دارىپتەدى: ”پارتيا ورتالىق كوميتەتىنىڭ شيزاڭ قىزمەتىنە دەگەن قولداۋىن، شيزاڭداعى ءار ۇلت كادر - بۇقاراسىنا دەگەن قامقورلىعىن تولىق ءبىلدىرۋ كەرەك“.

  ”مەن پارتيا ورتالىق كوميتەتى اتىنان قارلى القاپتى ۇستىرتتە كۇرەس جۇرگىزىپ جاتقان شيزاڭداعى ءار ۇلت كادر - بۇقاراسىن قىزۋ قۇتتىقتايمىن جانە ولاردان شىنايى حال سۇرايمىن!“.

  شيزاڭنىڭ جولى:

  شيزاڭ جەرىندەگى سايىپ قىراندار عانا ۇشىپ وتە الاتىن جەر بولۋدان قالدى

  شيزاڭنىڭ وزگەرىسىنە نازار سالۋ جولدان باستالادى.

  دۇنيە ءجۇزىنىڭ جوتاسى، مىڭ جىلدىق قار - مۇز، اسقار تاۋلارمەن، ءزاۋلىم قۇزدار. جەر قۇرىلىمى شارت - جاعدايى كۇردەلى، وعان قوسا ءۇستىرت، سۋىق، وتتەگى تاپشى، باتىس وڭتۇستىكتەگى وسى شەكارا ءوڭىر ۇزاق ۋاقىتتار بويى ”تەك شيزاڭ جەرىندەگى سايىپ قىراندار عانا ۇشىپ وتە الاتىن جەر“ دەپ سۋرەتتەلگەن.

  ازاتتىقتان ىلگەرى شيزاڭدا اۆتوكولىك قاتىنايتىن بىردە - ءبىر جول كوزگە شالدىقپايتىن. 100 مىڭداعان جول سالۋشى ارميا مەن حالىقتىڭ جاپالى شايقاس جۇرگىزۋىنىڭ ارقاسىندا، اقىرى، 1954 - جىلى سىچۋان - شيزاڭ، چيڭحاي - شيزاڭ تاس جولى لاساعا دەيىن تۇتاسقان وسى ءبىر ساتتە شيزاڭدا تاس جول بولماۋ تاريحى اياقتالدى. بۇل سانسىزداعان ادامداردىڭ جاتسا - تۇرسا كوكەيىنە ۇيالاعان ارماندارى ەدى، كوزگە ىستىق جاس تولدى!

  جول، شيزاڭ جونىنەن العاندا، تاڭعاجايىپ كەرەمەت، وزگەرىس، ءۇمىت ەدى.

  2006 - جىلى چيڭحاي - شيزاڭ تەمىر جولىنىڭ تۇتاس جەلىسىندە پويەز قاتىنادى، شيزاڭعا اقىرى تەمىر جول تۇتاستى. شيزاڭعا كىرەتىن ەكىنشى ”اسپان جولى“ − باس شۋجي شي جينپيڭ باستان - اياق كوڭىل بولگەن سىچۋان - شيزاڭ تەمىر جولى ەدى. بەيجيڭدەگى كەزىندە ول وسى ءىس جونىندە ورتالىق كوميتەت ساياسي بيۋروسى تۇراقتى كوميتەتىنىڭ ءماجىلىسىن باسقارىپ، اقىلداسىپ ورنالاستىرۋ جاسادى، تالاي رەت قىزمەتتى ىلگەرىلەتۋ جونىندە ماڭىزدى نۇسقاۋ بەردى.

  7 - ايدىڭ 22 - كۇنى تاڭ سارىدە باس شۋجي شي جينپيڭ سىچۋان - شيزاڭ تەمىر جولىنىڭ ماڭىزدى توراپ بەكەتى − لينجى پويەز بەكەتىنە كەلدى.

  بەكەت تەكشەسىندەگى ەكى كورمە تاقتاسى قۇرالىپ، يرەلەڭدەگەن رەليس سياقتى سۋرەت قالىپتاستىردى. اسقار تاۋ، تەرەڭ شاتقالدى، ءداريا - وزەندى ەندەي وتكەن سىچۋان - شيزاڭ تەمىر جولىنداعى وسى ەكى جەلىنىڭ قيىندىق دەڭگەيى الەمدە سيرەك كەزدەسەدى.

  مۇنىڭ ءبىرى لاسادان لينجىعا دەيىنگى بولىك. بۇل شيزاڭداعى تۇڭعىش ەلەكترلەنگەن تەمىر جول، وتكەن ايدا پويەز قاتىناپ، ىسكە قوسىلعاننان كەيىن، ەكى قالا اراسىنداعى قاتىناۋ ۋاقىتى 3 ساعاتتان استامعا قىسقاردى.

  1998 - جىلعى 6 - اي ءالى ەسىمىزدە، سول كەزدە فۋجيان ولكەلىك پارتكومنىڭ ورىنباسار شۋجيى مىندەتىن اتقاراتىن شي جينپيڭ العاش رەت شيزاڭعا كەلدى، بۇل فۋجياننىڭ 1 - توپتاعى شيزاڭعا كومەكتەسۋشى كادرلارىن الىپ قايتىپ، 2 - توپتاعىلارىن جەتكىزىپ سالۋ ءۇشىن ەدى. لاسا گۇڭگا اۋەجايىنان لينجى با - ي قالاشىعىنا بارۋ ءۇشىن، ول اۆتوكولىككە وتىرىپ تۇپ - تۋرا ءبىر كۇن ءجۇردى. بۇگىنگى ارقىلى كەشەگىنى ەسكە الىپ، وي تەبىرەنىستەرى تىزبەكتەلە ءتۇستى: ”سول كەزدەگى جول جاعدايى ەرەكشە قاتەرلى ەدى، باعىما جاراي، كوشكىنگە جولىقپادىم، قىساڭ جەردى ەكى اعاش كولدەنەڭدەپ توسىپ قالىپتى، ءبىز كولىكتەن ءتۇسىپ الىپ تاستادىق. فۋجياننان شيزاڭعا كومەككە جىبەرىلگەن كادرلار موتوعا دەيىنگى جەرگە اتقا ءمىنىپ باراتىن“.

  تاعى ءبىر كورمە تاقتاسى − يا - اننان لينجىعا دەيىنگى بولىك تىپتەن قيىننىڭ قيىنى ەدى. باس شۋجي شي جينپيڭ ۇقساماعان ”داۋىردەگى“ بىرنەشە گرانيت تاستىڭ الدىندا ايالداپ، ”شامامەن ءبىر ميلليارد جىل“ دەپ تاڭبالانعان بىرەۋىن الىپ، دەن قويا ۇڭىلە قاراپ: ”بۇل ءبىز كوز جەتكىزە المايتىن ۋاقىت ۇعىمى ەكەن“، - دەدى.

  ”قانداي تاۋ جىنىسى ەڭ قيىندىق تۋدىرادى؟“.

  ”تۇنبا جىنىس. قۇرىلىس جۇرگىزۋدە قاتتى جەردەن گورى جۇمساق جەردەن قورقۋ كەرەك. الايدا قازىرگى ماشينالاسۋ دەڭگەيىن بۇرىنعىمەن سالىستىرۋعا كەلمەيدى، بارلىعى ءوزىمىزدىڭ تەحنيكامىز“.

  ”عىلىم - تەحنيكادا جاڭالىق اشۋدىڭ شەشۋشى رولىن ساۋلەلەندىرۋ كەرەك“. باس شۋجي ولاردى تۇراقتاندىرىپ بىلاي دەدى: ”سىزدەردىڭ جوبالارىڭىز وتە عىلمي، جالپى جول بولىگى بويىنشا ىلگەرىلەتىلىپ جاتىپتى، مۇنى كورىپ قاتتى جەلپىندىم“، ”’ەكى جول‘ رۋحىن ۇزدىكسىز اسقاقتاتىپ، باتىلدىقپەن شايقاس جۇرگىزىپ، ءبىر - بىرلەپ قامال الۋ كەرەك. ىستەگەن ەكەنبىز، ءسوزسىز، جاقسى ىستەۋىمىز كەرەك“.

  پويەزعا شىعىپ، تەرەزەدەن سىرتقا كوز جىبەردى. وزەن سۋى جوڭكىلە اعۋدا، شاتقالدان، تۋنەلدەن، ۇلكەن كوپىردەن ءوتتى، بىردە بيىك جالاما قۇزدار، بىردە جاپ - جاسىل بىتىك ورماندار، بىردە قاتار - قاتار سالىنعان عيماراتتار، بىردە ەڭبەك كورىگىن قىزدىرعان دۋماندى قۇرىلىس ورنى كوزگە تۇسەدى. بۇل جول جاپا - ماشاقاتپەن كەلدى، بۇل جول تىڭ تىنىس تىرشىلىك، ومىرشەڭدىك كۇش اكەلدى، ءدال باس شۋجي شي جينپيڭ ايتقانداي، سىچۋان - شيزاڭ تەمىر جولىن سالۋ ”باتىس بولىك ءوڭىرىنىڭ، اسىرەسە، سىچۋان - شيزاڭ ەكى ولكە، رايوننىڭ ەكونوميكالىق، قوعامدىق دامۋىن ىلگەرىلەتۋ جونىنەن ەرەكشە ماڭىزدى ءمان الادى“.

  پويەزدە باس شۋجي قاتىستى جولداستاردى شاقىرىپ، تەمىر جول جوباسى ماسەلەسىن ۇزدىكسىز ىشكەرىلەي اقىلداستى.

  سىچۋان - شيزاڭ لەنياسىنان ۇلان - بايتاق باتىس بولىكتەگى شەكارا ءوڭىر تەمىر جول قۇرىلىسى تورابىنا كوز تاستاعان باس شۋجي شي جينپيڭ تەرەڭ ماعىنادا بىلاي دەدى:

  ”بۇكىل ەلدىڭ قاتىناس قاريتاسى بەينە ءبىر سۋرەت سياقتى، جۇڭگونىڭ ورتا بولىگى، شىعىس بولىگى، شىعىس سولتۇستىك ءوڭىرىنىڭ بارلىعى نازىك سىزبا، باتىس بولىكتە اق جەر وتە كوپ، الداعى جەردە تولىقتاپ بەدەرلەپ، كورىكتى جۇڭگونىڭ قاتىناسىن اناعۇرلىم كورىكتى ەتىپ ايشىقتاپ سىزۋ كەرەك. تولىق دالەلدەپ، عىلمي جوبالاۋ كەرەك، تەمىر جول قۇرىلىسىندا ۇلكەن ەسەپ جاساۋ كەرەك“.

  1952 - جىلى 1 - ايدا شي جۇڭشۇن جولداس بانچاندى شيزاڭعا جەتكىزۋ جانە ۇلت ماسەلەسى جونىندەگى بىرنەشە بايانداماسىندا پارتيا ورتالىق كوميتەتىنىڭ شيزاڭدى جونگە سالۋ باعىتى تۋرالى بىرنەشە ۇسىنىس قويدى. ماۋ زىدۇڭ جولداس وسى ۇسىنىستى قابىلداپ، ىلە - شالا امالياتتا ورىندادى.”پارتيا ورتالىق كوميتەتى ءىس جۇزىندىكپەن ۇشتاستىرىپ، تۇرلىشە مەزگىلدەگى شيزاڭدى جونگە سالۋ جالپى جوباسىن جاسادى. 70 جىلدان بەرى ءبىز وسىنداي ءبىر قادام، ءبىرقادام سايىن ءجۇرىپ كەلەمىز“.

  پارتيا 18 - قۇرىلتايىنان بەرى باس شۋجي شي جينپيڭ ىلگەرىندى - كەيىندى 2015 - جىلى، 2020 - جىلى ورتالىقتىڭ 6 - رەتكى، 7 - رەتكى شيزاڭ قىزمەتى جونىندەگى اڭگىمە ماجىلىسىنە قاتىناستى ءارى ماڭىزدى ءسوز سويلەدى، جاڭا داۋىردەگى پارتيانىڭ شيزاڭدى جونگە سالۋ جالپى جوباسى قارلى القاپتاعى ۇستىرتكە كەڭىنەن تارادى.

  مالىمەت بەرۋ ماجىلىسىندە اۆتونوميالى رايونداعى جاۋاپتى جولداستار جاڭا داۋىردەگى پارتيانىڭ شيزاڭدى جونگە سالۋ جالپى جوباسىن ”شيزاڭ قىزمەتىنىڭ ارقاۋى مەن جانى“ دەپ باعالادى، قىزمەت بارىسىندا مەيلى قانداي ماسەلەگە جولىقساق، وسىدان جاۋاپ جانە ءادىس تابۋعا بولادى، تەك جاقسى ۇيرەنەتىن، جاقسى تۇسىنەتىن، ويداعىداي تاباندى بولاتىن بولساق، شيزاڭ قىزمەتىن جاقسى ىستەۋدە بەتالىس جانە سەنىم بولادى.

  باس شۋجي شي جينپيڭ تەرەڭ ماعىنادا بىلاي دەدى: ”پارتيانىڭ باعىت - ساياساتتارى دۇرىس، شيزاڭنىڭ ءىس جۇزىندىگىنە ۇيلەسەدى، ءبىز ونى ويداعىداي ءتۇسىنىپ، دايەكتى جوباعا اينالدىرۋىمىز، تياناقتاندىرىپ، ونىمدىلىككە يە ەتۋىمىز كەرەك. وسىنداي ءبىر تۇرعى، كوزقاراس، ءادىس بويىنشا بولعاندا، تابيعي تۇردە بەتالىستى تاۋىپ الۋعا، دامۋ جولىن تاۋىپ الۋعا بولادى“.

  شيزاڭنىڭ قىستاقتارى:

  ەندىگارى ”اياق كيىمدى بەلگە بايلاپ جۇرەتىن“ بەينەدە بولمايدى

  گالا قىستاعى باس شۋجي شي جينپيڭ 7 - ايدىڭ 21 - كۇنى كوزدەن كەشىرگەن شاعىن قىستاق، ”شاپتول گۇلى جايقالا اشىلعان“ جەر.

  1998 - جىلى لينجىعا كەلگەنىندە باجي قىستاعىن بارىپ كوردى. 2011 - جىلى شي جينپيڭ تاعى ءبىر رەت باجي قىستاعىنا ات باسىن بۇرىپ، ونداعى وزگەرىستەردى كوردى، سول جەردە ونىڭ ايتقان بىرنەشە اۋىز ءسوزىن حالىق وسى كۇنگە دەيىن ەستەرىنەن شىعارعانى جوق:

  ”اۋقاتتانۋ جولى اياقتارىڭىزدىڭ استىندا، كوبىرەك مي جۇمساپ، زەيىندى ادام بولۋ كەرەك. زەيىندى ادام، ءىس جۇزىندە، دامۋدىڭ جولىن جاقسى تاڭداي الادى. شيزاڭنىڭ بايلىعى وتە قۇندى، كەيبىرەۋى وتە دارا ەرەكشەلىككە يە، كەيبىرەۋىنىڭ تەبىندەپ دامۋ ارتىقشىلىعى زور، باسقالاردا جوق نارسە بىزدە بار، باسقالاردا بار نارسە بىزدە ساپالى، ونىڭ ۇستىنە الدا ءتىپتى دە قۇندى بولا بەرمەك“.

  ”لينجىنىڭ ساياحات كاسىبى %20تى ۇستايدى، ەندەشە، ءبىزدىڭ سارا ساياحات كورىنىس ءتۇيىنى مەن ساياحات لەنياسىن دامىتۋىمىزدى قاجەت ەتەدى، ەڭ ماڭىزدىسى، بۇقارالىق ساياحات كاسىبىن دامىتۋ كەرەك“.

  وسى رەت بارعان گالا قىستاعى 318 - مەملەكەت تاس جولىنىڭ بويىنا ورنالاسقان، قىستاق ەگىنشى - مالشى تاسىمال اترەتىن قۇرىپ، شاپتول گۇلى مەرەكەسى ساياحاتىن دامىتتى.

  گالا قىستاعى پارتيا ياچەيكاسىنىڭ شۋجيى بيانبا شەشەسى جايلى ءسوز بولعاندا ۇنەمى كوكەيىنەن شىقپايتىن مىنا ءبىر كورىنىستى اۋىزعا الادى:” بۇرىنعى كەزدە جول سيىردىڭ تەزەگى مەن باتپاققا تولىپ جاتاتىن، شەشەم ۇنەمى اياق كيىمىن بەلىنە بايلاپ الىپ، قىستاق جولىندا جالاڭاياق جۇرەتىن“.

  ال قازىر كەڭ جولداردىڭ، زاڭزۋ ۇلگىسىندەگى عيماراتتاردىڭ كوك اسپان استىندا ۇزىننان - ۇزاققا سوزىلعان تاۋ بوكتەرىندە قاتارلانىپ جاتقاندىعى كوزگە شالدىعادى. شۇباتىلا كوتەرىلگەن كوك تۇتىندەر، مامىراجاي بەينەلەر اڭعارىلادى.

  باس شۋجي قىستاق تۇرعىنى داۋاجيانساننىڭ ۇيىندە قوناقتا بولدى.

  كەڭ دە جارىق ءۇي، شاعىن اۋلادا گۇلدەر جايناپ، جاسىل جەلەك جامىلعان. شاپتول اعاشىنان ويىپ جاساعان ءۇي جيھازى، زاڭزۋ ۇلگىسىندەگى سۋرەتتى اشەكەي بۇيىمدارى، سۋمەن شايىلاتىن تازالىق ءۇيى، مۇنان سىرت، ءوزىنىڭ استىق قامباسى بار ەكەن.

  باس شۋجي قاپ - قاپ استىقتاردى تاپتەشتەي قارادى، ءبيداي، قاراقۇمىق، ارپا، قىشى، اس بۇرشاق، جۇگەرىلەردى سۇيىنە ەكى الاقانىنا سالىپ، جارىققا اپارىپ ۇڭىلە قارادى. ءماتشاعا ءبىر قاتار تيبەت تۇتانعىشىمەن سۇرلەنگەن شوشقا ەتى، قاتار - قاتار ىرىمشىك ىلىنگەن، تامنىڭ ءبىر بۇرىشىندا ”وزدەرى اشىتقان اراق“ تۇر. ودان ارى ىرگەدەگى اس ۇيگە ۇيىلە قويىلعان سيىر، قوي ەتتەرىن كوردى، سارى مايدىڭ ءوزى ”100 جىڭنان اسا ما قالاي“ دەپ سۇرادى.

  وتىرا قالىپ اڭگىمە دۇكەن قۇردى. داۋاجيانسان باس شۋجيگە ءوز وتباسىنىڭ كىرىسىن ەسەپتەپ بەردى.

  تاسىمالمەن اينالىسۋ ءبىر كىرىس قاينارىمىز، وتباسىمىزدا ءبىر قازۋ ماشيناسى، ءبىر قالاقتى كران بار.

  شاپتول اڭعارى ەسىك بەلەتىنىڭ تابىس ۇلەسى تاعى ءبىر كىرىس قاينارى. وتباسىمدا 6 جان بار، جىلىنا 100 مىڭ يۋانعا جۋىق كىرىس كىرەدى. بيانبا ءسوزىن تولىقتاپ بىلاي دەدى: بۇرىن جابايى شاپتول اعاشتارىن بۇتاپ وتقا جاعاتىنبىز، ال قازىر تۇنىق سۋ، جاسىل تاۋ باعالى بايلىق ەكەنىن شىنايى سەزىندىك.

  ءار جىلعى 3 -، 4 - ايلاردا ورماندار جاسىل جەلەك جامىلىپ، گۇلدەر كوزدىڭ جاۋىن الىپ، تاۋ بەتكەيى مەن سايلار كوركىمەن كوز تارتىپ، شوككەن ارايلى بۇلتقا ۇقسايدى. دۇنيە ءجۇزىنىڭ ءار تاراپىنان كەلگەن ساياحاتشىلار داڭقىنا ءتانتى بولىپ وسىندا كەلەدى، مىنە بيىل جارتى جىل وتەر - وتپەستە 140 مىڭ ادام قابىلدادى.

  باس شۋجي شي جينپيڭ كۇلىمسىرەي: ”بۇل اتا - بابامىزدىڭ قالدىرعان بايلىعى سىزدەرگە قۇت - ىرىس سيلاعان ەكەن“، - دەدى.

  بۇل وتباسىنىڭ ەگىمشىلىك، باعىمشىلىقتان كىرەتىن كىرىسى تاعى بار. 22 مۋ ەگىستىك جەردى اينالىمعا سالىپ، قالعان 7 مۋ جەرگە وزدەردى جەيتىن استىق سالادى. وتباسى قوداس، سيىر باعادى. ”قوداس سالقىن جەردى ۇناتادى، ارپا ەگىلىپ بولعان سوڭ، ولار اقىرىن - اقىرىن تاۋعا شىعىپ كەتەدى“.

  باس شۋجي شي جينپيڭ قاتتى ءسۇيىنىپ: ”سىزدەردىڭ كىرىستەرىڭىزدى ارى - بەرى ەسەپتەگەندە، نەشە 100 مىڭ بولادى ەكەن. وتە باقىتتى وتباسى ەكەنسىزدەر“، - دەدى.

  داۋاجيانساننىڭ ەكى بالاسى اسا قۋانىشتا. قىزى پۋبالامۋ شيپاگەر بولعىسى كەلەدى ەكەن، ۇلى پۋبوسرىن باس شۋجيگە ءوزىنىڭ جاقىن ارالىققا جۇگىرەتىن سپورتشى بولۋدى قالايتىنىن ايتتى.

  كونە شيزاڭدا وقۋ تۇگىلى ءومىر ءسۇرۋدىڭ ءوزى قيىن ەدى. ”توبەسى جابىق جاتىن ورىن“ بولۋ سانسىز باسىبايلى قۇلداردىڭ ويلاۋعا دا باتىلى جەتپەيتىن ارماندارى بولاتىن. كەيبىرەۋلەرى، اۋەلى، سيىر، قوي قوراعا جاتىپ، ءشوپ مايالارىن توسەنىش ەتەتىن. باسىبايلى قۇلدار اراسىندا تاعى مىناداي ولەڭ تاراعان:” قارلى تاۋ سارى مايعا اينالسا دا، شونجار قوجايىندار يەلەپ الادى؛ وزەن سۋلار سۇتكە اينالسا دا، ءبىر ۇرتتام ىشۋگە اۋزىمىز جارىمايدى“.

  بۇگىنگى تاڭدا شيزاڭدىقتاردىڭ نازارىندا ءداۋىر بولگىش جويقىن وزگەرىستىك مانگە يە بولىپ وتىرعانى − كەدەيلىكتەن ارىلتۋدان قامال الۋ، ”شيزاڭ حالقىنىڭ تۇرمىس تاسىلىندە ءبىر قادامدا - اق مىڭ جىلدىق سەكىرۋ جۇزەگە استى“.

  كەدەيلىكتەن ارىلتۋدان قامال الۋدىڭ العاشقى كەزىندە شيزاڭ ەلىمىزدەگى بىردەن - ءبىر ولكە دارەجەلى شوعىرلى ۇلاسپالى ەرەكشە كەدەي ءوڭىر، بۇكىل مەملەكەت بويىنشا كەدەيلەسۋدىڭ تۋىلۋ سالىستىرماسى ەڭ جوعارى، كەدەيلىك دارەجەسى ەڭ اۋىر، كەدەيلەردى سۇيەمەلدەۋ وزىندىك قۇنى ەڭ جوعارى، كەدەيلىكتەن ارىلتۋ قيىندىق دارەجەسى ەڭ جوعارى اۋىر كەدەي ءوڭىر بولاتىن.

  ەڭ تەرەڭ كوڭىل ءبولۋ، ەڭ بەرىك سەنىم. 2019 - جىلدىڭ سوڭىندا شيزاڭداعى 74 كەدەي اۋدان - ءوڭىردىڭ كەدەيلىك قالپاعى تۇگەلدەي الىنىپ، 620 مىڭنان استام كەدەي جان سانى تۇگەلدەي كەدەيلىكتەن ارىلدى. ورتالىقتىڭ 7 - رەتكى شيزاڭ قىزمەتى جونىندەگى اڭگىمە ماجىلىسىندە باس شۋجي شي جينپيڭ شيزاڭنىڭ وزگەرىسىن جاندى باياندادى:” كوپتەگەن ەگىنشى - مالشى بۇقارانىڭ تۇرمىسى سۋ شەلەگىنەن سۋ قۇبىرىنا، ماي شامنان ەلەكترگە، توپىراق جولدان اسفالت جولعا قاراي جاقسارۋدى جۇزەگە اسىردى“.

  داۋاجيانسان داستارقانىنا ىرىمشىك قويىپتى. باس شۋجي شي جينپيڭ ءبىر كەسەگىن الىپ اۋزىنا سالدى. ءدامى ءتىل ۇيىرەدى.

  قىستاققا كىرە بەرىس جەرگە قىستاق تۇرعىندارى جينالعان. مەرەكەلىك ءساندى كيىمدەرىن كيىپ، قولدارىنا اپپاق حادا ۇستاپ، ”باس شۋجيگە راقىمەت“، ”پارتيا ورتالىق كوميتەتىنە راقىمەت“، ”جاشيدىلى“ دەپ الاقايلادى... باس شۋجي شي جينپيڭ ولاردىڭ اراسىنا بارىپ، كوپشىلىككە ”جاشيدىلى“ دەپ باقىت تىلەدى.

  قاراپايىم اۋىلداستار باس كيىمدەرىن الىپ، يىلىپ سالەم بەرىپ، قۇرمەت كورسەتتى، اسەرلەنگەندە كوزدەرىنە جاس ىركىلدى.

  ەشتەڭەسى جوق تاقىر كەدەيدەن كەدەيلىكتەن ارىلۋعا دەيىنگى، ودان بايۋعا قادام تاستاۋعا دەيىنگى جويقىن وزگەرىس اسا تەبرەنىسكە تولى! بۇرىنعى بەينەتتى ەسكە الىپ، قازىرگى زەينەتتى قاستەرلەدى، پارتيانىڭ قامقورلىعىن تىپتەن ەستە بەرىك ساقتادى. ”جۇڭگو كوممۋنيستىك پارتياسى بولماسا، سوتسياليستىك جاڭا شيزاڭ بولماق ەمەس“، وسى ءسوزدى ءاربىر وتباسى بالداي باقىتتى تۇرمىستارىنا جازدى.

  ” مەن بارعان جەرلەرىمنىڭ بارىنەن كوپشىلىكتىڭ جاقسى تۇرمىس وتكىزۋگە دەگەن باقىت سەزىمىن، پارتيا مەن مەملەكەتكە دەگەن العىس سەزىمىن سەزىندىم“، - دەدى باس شۋجي تەبىرەنىپ.

  شيزاڭنىڭ جاسىل جامىلعىسى:

  تاريحقا دەگەن جاۋاپكەرشىلىك، حالىققا دەگەن جاۋاپكەرشىلىك، دۇنيە جۇزىنە دەگەن جاۋاپكەرشىلىك

  لينجى قالاسىنىڭ قالا جوباسى سارايىندا باس شۋجي شي جينپيڭ ءبىر ۇلكەن سۋرەتتىڭ الدىندا توقتاي قالىپ ۇڭىلە قارادى.

  بۇل يالۋزاڭبۋ ءدارياسىنىڭ ۇلكەن ءمۇيىسى، جوڭكىلگەن ءداريا قۇزار شىڭدى بويلاپ يرەلەڭدەي اعىپ، ەكپىندەي جوڭكىلگەن، تابيعات اسقان شەبەرلىكپەن ايبىندى سۋرەت سالعان - دى.

  ”اسپاننان كوز جىبەرسەڭىز، جەر الاپ جاسىل جەلەك جامىلىپ، بارلىق الاپتان تاۋ - وزەننىڭ كوركەم كورىنىسىن كورەدى ەكەنسىز“، - دەدى باس شۋجي ءسۇيىنىپ.

  7 - ايدىڭ 9 - كۇنى تۇستەن كەيىن، ول ورتالىق رەفورمانى جاپپاي تەرەڭدەتۋ كوميتەتىنىڭ 20 - رەتكى ءماجىلىسىن باسقارىپ اشتى. مۇنداعى ءبىر تۇردە «چيڭحاي - شيزاڭ ءۇستىرتىنىڭ ەكولوگيالىق ورتاسىن قورعاۋ جانە باياندى دامۋ جوباسىن» قاراپ ماقۇلدادى. وسى رەتكى ماجىلىستە باس شۋجي شي جينپيڭ جۇڭحۋا ۇلتىنىڭ ءومىر ءسۇرۋى مەن دامۋىن قامتاماسىزداندىرۋدىڭ تاريحي بيىگىندە تۇرىپ، تاريحقا جاۋاپتى بولۋ، حالىققا جاۋاپتى بولۋ، دۇنيە جۇزىنە جاۋاپتى بولۋ پوزيتسياسىنا تاباندى بولىپ، چيڭحاي - شيزاڭ ءۇستىرتىنىڭ ەكولوگيالىق ورتاسىن قورعاۋ جانە باياندى دامۋ قىزمەتىن ويداعىداي يگەرۋ كەرەكتىگىن ايقىن تالاپ ەتتى.

  ەكولوگيا شيزاڭداعى ”مەملەكەتتىڭ ءىرى ءىسى“. چيڭحاي - شيزاڭ ءۇستىرتىنىڭ ەكولوگيالىق ورتاسىن قورعاۋ جۇڭحۋا ۇلتىنىڭ ءومىر ءسۇرۋى مەن دامۋىنا قوسقان ەڭ زور ۇلەس.

  چيڭحاي - شيزاڭ ءۇستىرتىنىڭ قويناۋىنداعى شيزاڭ ماڭىزدى ەكولوگيا حاۋىپسىزدىك قالتقىسى. سۋ، كۇن نۇرى، جابايى حايۋاناتتار، ورمان، كەن... بايلىقتىڭ مولدىعى ادامدى تاڭ قالدىرادى. ايباتتى چومولاڭما شىڭى، قۇلاما قۇز نايجياباۋا شىڭى، بۋىرقانعان يالۋزاڭبۋ ءدارياسى، جاپ - جاسىل باسۋڭسو ۇرپاقتار بويى، ءسوز جوق، قاستەرلەيتىن اسىل قازىنا.

  ”شيزاڭنىڭ ەكولوگيالىق ورتاسىن جاقسى قورعاۋدىڭ پايداسىن بولاشاقتا كورۋگە بولادى، ەل - جۇرتقا يگىلىك جەتكىزەدى. وتە ماڭىزدى! بۇل جەردە ەكولوگيا وتە ماڭىزدى ستراتەگيالىق مانگە يە“. باس شۋجيدىڭ ءسوزىنىڭ ماعىناسى وتە تەرەڭ.

  شيزاڭنىڭ جاسىل جامىلعىسىنا كوز جىبەرگەندە، تاريحتىڭ بولاشاقتىق جاعدايى سىننان وتەدى.

  10 جىلدىڭ الدىندا شيزاڭدا قىزمەت تەكسەرگەن كەزدە شي جينپيڭ جولداس شيزاڭنىڭ ەكولوگياسىن قورعاۋ ماڭىزدى تاقىرىپ، شيزاڭنىڭ تۇنىق سۋىن، كوك اسپانىن وتە جاقسى قورعاۋ كەرەك دەپ اتاپ كورسەتتى.

  6 جىلدىڭ الدىنداعى ءبىر رەتكى اڭگىمە ماجىلىستە باس شۋجي شي جينپيڭ شيزاڭنان كەلگەن ءبىر اۋداندىق پارتكوم شۋجيىنىڭ ءسوزىن تىڭداپ، قاداعالاي ەسكەرتىپ، شيزاڭدا ەكولوگيالىق ورتانى قورعاۋ كەرەك، بولماشى نارسەگە بولا قۇندى نارسەدەن ايرىلۋعا بولمايدى، ەكولوگيادا ماسەلە شىقسا، ورنىن تولتىرۋعا كەلمەيدى، - دەدى.

  شيزاڭ ەكولوگيا جاۋاپناماسىن تاپسىردى. 7 - ايدىڭ 23 - كۇنگى مالىمەت بەرۋ ماجىلىسىندە اۆتونوميالى رايونداعى جاۋاپتى جولداس ”قورىق جالپى اۋماعى بۇكىل رايون جەرى اۋماعىنىڭ ۇشتەن بىرىنەن استامىن يەلەيدى، اشۋعا تيىم سالىنعان نەمەسە اشۋعا شەكتەۋ قويىلعان ءوڭىر اۋماعى بۇكىل رايون جەرى اۋماعىنىڭ شامامەن %70ىن يەلەيدى“ دەپ تانىستىردى.

  اۋەجايدان الىس بولماعان نيياڭحى وزەنى ۇلكەن كوپىرىندە باس شۋجي شي جينپيڭ اۆتوكولىكتى توقتاتىپ ايالدادى. ياني سازدىعىندا تولقىن شىمىرلاعان، ءشوپ - اعاشتار جايقالا وسكەن. الىستا وزەن - ءداريانىڭ ەكى ءتۇسى اپ - انىق كورىنىپ تۇر، ول نيياڭحى وزەنى مەن يالۋزاڭبۋ ءدارياسىنىڭ تۇيىلىسكەن جەرى. بىرەۋىندە ءموپ - ءمولدىر تولقىندار شىمىرلاپ، سۋ ءتۇبى كورىنىپ جاتىر، ال ەندى بىرەۋى سانسىز بۇلاقتار قوسىلىپ، ارىنداپ اعىپ جاتىر. بىرەۋى جوڭكىلە، بىرەۋى جىلجىپ اعادى، بىرەۋى تۇپ - تۇنىق، بىرەۋى لايلانعان، ءوزارا قوسىلىپ، 2 وزەن تۋلاي اعىپ بارادى. ”يالۋزاڭبۋ ءدارياسىنىڭ سۋ جۇيەسى تابىلا بەرمەيتىن جاسىل القاپ، جاسىل وكپە. ونىڭ ەكولوگياسى ءالى توتەنشە ءالسىز“. قورعاۋ مەن پايدالانۋدىڭ ديالەكتيكاسىن ايتقاندا، باس شۋجي شي جينپيڭ كورەگەندىكپەن ”ءبىز قورعاۋدى نەگىز ەتۋىمىز كەرەك. ەكولوگيانى ءبۇلدىرىپ پايدالانباستان، قايتا ەكولوگيالىق جاراسىمدىلىق العى شارتىندا پايدالانۋىمىز كەرەك“، - دەدى.

  ول: ”وسى ’تازا توپىراقتى‘ قورعاۋ كەرەك، وسى ءىستى بارلىعىمىز ويداعىداي ىستەيىك“، - دەپ باسا دارىپتەدى.

  ەكولوگيانى الدىمەن ويلاستىرۋ، جاسىل دامۋ جولىمەن جۇرۋدە شيزاڭ تاماشا باسىمدىققا يە. شيزاڭنىڭ سوڭعى جىلدارى جاساعان ءاربىر قۇلشىنىستارى باس شۋجيگە تەرەڭ اسەر قالدىردى.

  بىرەۋى ”جاسىل بانكە“. گالا قىستاعى قىستاق تۇرعىندارى كوميتەتىنىڭ جانىندا جينالعان نومىرگە ايىرباستايتىن ”جاسىل بانكە“ بار. قىستاق تۇرعىندارى قايتا جيناپ الۋعا بولاتىن قوقىر - قوقسىقتاردى الىپ، وسى اراعا كەلىپ نومىرگە ايىرباستاۋعا، كۇندەلىكتى تۇتىنۋ بۇيىمدارىن اۋىستىرىپ الۋىنا بولادى. وسى قىستاقتىڭ اۋىل - قىستاقتى گۇلدەندىرۋگە جاۋاپتى ارنايى قىزمەتكەرىنىڭ باسقا اۋىل - قالاشىقتاردىڭ بۇل ءادىسىنىڭ تاباندا - اق تابىستى بولعاندىعىن كورىپ، سودان ۇيرەنگەنى بولاتىن.

  بىرەۋى ”جاسىل باقشا“. شيزاڭدا بۇكىل رايوننىڭ باقشالارىنان جانە دەنە تاربيە قۇرىلعىلارىنان تۇگەلدەي ەسىك بەلەتى الىنبايدى. باس شۋجيى شي جينپيڭ لينجى جاڭا، كونە قالا رايونى تۇيىلىسكەن ورىندا اۆتوكولىكتەن ءتۇسىپ، داۋالى جوق گۇڭبۋ باقشاسىنا كىردى. ءان اۋەنىنە، شاتتىق كۇلكىسىنە ىلەسە باقشا الاڭىنا بەت الدى.

  جۇزدەن استام ادام گوجۋاڭ ءبيىن بيلەپ جاتتى. ”كوڭىلدى جۇرگەن بولارسىڭدار، وسىندا قالۋدى قالايسىڭدار ما؟“، - دەپ كۇلىمسىرەي سۇرادى باس شۋجي سول اراداعى ساياحاتشىلاردان.

  ”قالايمىز!“ دەپ جاۋاپ بەردى كوپشىلىك بىركەلكى داۋىسپەن.

  تاماشا ەكولوگيا جالپىعا ەڭ ءتيىمدى حالىق تۇرمىسىنىڭ ىرىس - قۇتى.

  شيزاڭداعى ادامدار:

  جاپاعا شىدامدى ادامدار، كۇرەس جۇرگىزەتىن ادامدار، ءتوزىمدى ادامدار، ىنتىماقتاسا الاتىن ادامدار، ۇلەسكەر ادامدار

  لاسانىڭ باكو كوشەسىندەگى ۇساق - تۇيەك بۇيىمدار دۇكەنىنىڭ قىزمەتكەرى ءوزى تارتقان سۋرەتىن تاراتىپ، ”بۇل مەنىڭ باس شۋجيدىڭ قاسىنا ەڭ جاقىن بارعان كەزىم“، - دەدى.

  سۋرەتتە قاز - قاتار تىزىلگەن دۇكەندەر، دىر - دۋمانعا تولى كورىنىستەر جانە قايشالىسقان ادامدار بار. مىڭ جىلدىق تاڭ شۇعىلاسىن باستان وتكەرگەن باكو كوشەسى باس شۋجي كەلگەن ساتتە دۋمانعا بولەندى.

  باس شۋجي شي جينپيڭ ەرەكشە تەبىرەنە ”23 جىلدىڭ الدىندا ءبىر رەت كەلگەن بولاتىنمىن، قازىر قانداي تاماشا سالىنعان دەسەڭىزشى! بۇكىل ەلدىڭ جەر - جەرىنەن ادامدار وسىندا كەلىپ، جۇمىستارمەن شۇعىلدانادى، بۇتحانالاردى اينالادى، ساياحاتتايدى. مىڭ جىلدىق باكو كوشەسى ءبىزدىڭ ءار ۇلت قۇرعان باكو كوشەسى. ءار ۇلت مادەنيەتى وسىندا ارالاستى، ىشتەستى، توعىستى، ءبىز جۇڭحۋا ۇلتى ۇلى شاڭىراعى بۇل ارادا تاتۋ - ءتاتتى ءوتىپ جاتىرمىز“.

  گۇڭبۋ باقشاسىندا، بۇدالا سارايى الاڭىندا باس شۋجيگە توسىن جولىققان قالا تۇرعىندارى، ساياحاتشىلار ”باس شۋجي، سالەمەتسىز بە !“ دەپ بىركەلكى داۋىستادى. زاڭزۋ ۇلتى، حۇيزۋ ۇلتى، مىنبا ۇلتى، لوبا ۇلتى، ناشي ۇلتى، تاعى حانزۋ ۇلتى بار، جۇڭحۋا ۇلتى ۇلى شاڭىراعى ”توننىڭ ىشكى باۋىنداي ەتەنە، بەينە شاي مەن تۇزداي“.

  باس شۋجي شي جينپيڭ 56 ۇلتتى ۇنەمى اناردىڭ دانىنە تەڭەيدى. جول بويىنداعى اسەردەن ول بىلاي دەدى: 56 ۇلت اناردىڭ ءدانى، جۇڭحۋا ۇلتى ءبىر ءبۇتىن انار. ءبىز جۇڭحۋا ۇلتى ورتاق تۇلعاسىمىز، ەكىنشى 100 جىلدىق كۇرەس نىساناسىنا قيىندىقتى بىلەك بىرىكتىرە جەڭە قادام تاستاۋىمىز كەرەك.

  7 - ايدىڭ 22 - كۇنى كەش، شيزاڭ حالىق سارايى، باس شۋجي شي جينپيڭ ءار ۇلت كادر - بۇقاراسىمەن بىرگە ۇلتتىق ادەبيەت - كوركەمونەر كونسەرتىن تاماشالادى. «ءار ۇلت حالقى پارتيانىڭ مەيىرىنە العىس ايتادى»، «پارتياعا ارناپ تاۋ ءانىن تاعى شىرقايمىن»، «جاڭا داۋىرگە تىلەك»... تامىلجىعان سازدى اۋەندەر شيزاڭداعى بۇقارانىڭ جۇرەك ءۇنىن جەتكىزدى.

  ”بۇقارانىڭ، وتە - موتە، زاڭزۋ بۇقاراسىنىڭ تۇرمىسىنىڭ بۇگىنگىدەي جاقسارۋىنا جۇڭگو كوممۋنيستىك پارتياسى بار يگى ىستەردى ىستەدى“. باس شۋجي بىلاي دەپ باسا دارىپتەدى: ”تەك جۇڭگو كوممۋنيستىك پارتياسىنا ىلەسىپ، جۇڭگوشا سوتسياليزم جولىمەن مىزعىماي ءجۇرىپ، ءبىر نيەتپەن سەلبەسىپ، ۇلتتار ىنتىماعىن كۇشەيتەتىن بولساق، ءبىز، ءسوز جوق، ەكىنشى 100 جىلدىق كۇرەس نىساناسىن ۋاعىندا جۇزەگە اسىرا الامىز، جۇڭحۋا ۇلتىنىڭ ۇلى گۇلدەنۋى سىندى جۇڭگو ارمانىن جۇزەگە اسىرا الامىز“.

  شيزاڭدا باس شۋجي شي جينپيڭ كوپتەگەن كەرەمەت قاراپايىم ادامدارمەن كەزدەستى.

  حۋاڭ حايفىن، گالا قىستاعىنداعى جوعارى مەكتەپ بىتىرگەن وقۋشى قىستاق باستىعى. گۋاڭدۇڭدا وقۋ وقىعاننان كەيىن اق جاعالى قىزمەتتەن باز كەشكەن وسى شاۋشاندىق قىز ىستىق ىقىلاسپەن شيزاڭعا كەلگەن بولاتىن.

  ”بولاشاقتا وسىندا قالاسىڭ با؟“، - دەپ سۇرادى باس شۋجي.

  ول تارتىنا كۇلىپ: ”قالامىن، باس قۇراپ الدىم، جۇبايىم كورشى قىستاقتا تۇرادى، شيزاڭعا بىرگە كەلگەمىز“، - دەدى.

  باس شۋجي شي جينپيڭ ونى شابىتتاندىرا بىلاي دەدى: ”تەڭىز جاعاسىنان ۇستىرتكە كەلىپسىڭ، بۇل جەر ادام قاجەت ەتەدى، وسى ارادا جاقسى ىستە“.

  جوگا لۇڭزى اۋدانى يۇيماي اۋىلىنان كەلگەن. ”اۋىلىم يۇيماي، وتانىم جۇڭگو“، بۇل ونىڭ سەنىمى. ونىڭ وتباسىنداعىلارمەن شەكارانى قورعاعان حيكاياسى بۇكىل جۇڭگونى اسەرلەندىرگەن بولاتىن.

  جۋىقتا بەيجيڭ حالىق سارايىندا باس شۋجي شي جينپيڭ وعان ”1 - شىلدە وردەنىن“ تاققان بولاتىن. شيزاڭنىڭ لاساسىندا ول تاعى ءبىر رەت باس شۋجيمەن كەزىكتى.

  7 - ايدىڭ 23 - كۇنى تۇستەن بۇرىن مالىمەت بەرۋ ماجىلىسىنەن ىلگەرى، باس شۋجي شي جينپيڭ ىلگەرىندى - كەيىندى 6 توپتا كەزدەسۋ، قابىلداۋ وتكىزدى.

  ءبىرىنشى توپ، شيزاڭدا تۇراتىن اسكەري بولىمدەردەگى كوماندير - جاۋىنگەرلەردىڭ ۋاكىلدەرى بولدى. باس شۋجي قابىلداۋ زالىنا كىرگەندە شاتىرلاعان شاپالاق ءۇنى كوتەرىلدى.

  ”جولداستار، بۇگىن مەن كوپشىلىككە ارنايى امانداسا كەلدىم. مەن پارتيا ورتالىق كوميتەتى، ورتالىق اسكەري ىستەر كوميتەتى اتىنان شيزاڭدا تۇراتىن اسكەري بولىمدەگى بارلىق قولباسى - جاۋىنگەرلەرگە شىن ىقىلاستى سالەم جولدايمىن!“. باس شۋجي شي جينپيڭ تەرەڭ سەزىممەن بىلاي دەدى: ”70 جىلدان بەرى، شيزاڭداعى اسكەري بولىمدەر پارتيا ورتالىق كوميتەتىنىڭ، ورتالىق اسكەري ىستەر كوميتەتىنىڭ شەشىمدەرىن، ورنالاستىرۋلارىن باتىل دايەكتىلەندىرىپ، قارلى القاپتى ۇستىرتكە تامىر تارتىپ، ادالدىقپەن وتان شەكاراسىن كۇزەتىپ، ءبىر قىدىرۋ ماڭىزدى مىندەتتەردى ءساتتى ورىنداپ، جاپالى ورتانىڭ، كۇردەلى شايقاستىڭ سىنىنان ءوتىپ، مەملەكەتتىڭ حاۋىپسىزدىگى مەن تۇتاستىعىن قورعاۋعا، شيزاڭنىڭ ورنىقتىلىعى مەن دامۋىن جەبەۋگە ەرەكشە ۇلەس قوستى. پارتيا مەن حالىق سىزدەرگە العىس ايتادى!“.

  شيزاڭ اۆتونوميالى رايونىنىڭ جانە قاتىستى تاراۋلاردىڭ، ايماق - قالالاردىڭ جاۋاپتى جولداستارى جانە ساقا جولداستاردىڭ ۋاكىلدەرى، ءار ۇلت، ءار سالا ۋاكىلدەرى، شيزاڭعا كومەكتەسۋشى كادرلاردىڭ ۋاكىلدەرى، ساياسي - زاڭ كادر - ساقشىلارىنىڭ ۋاكىلدەرى، ءدىن سالاسىنداعى وتانشىل قايراتكەرلەردىڭ ۋاكىلدەرى... ءاربىر كەزدەسۋدە باس شۋجي قاتاردىڭ ءبىر باسىنان باستاپ، ءبىر جاعىنان، قول بۇلعاپ امانداسسا، ەندى ءبىر جاعىنان، باياۋ ءجۇرىپ قاتاردىڭ ەندى ءبىر باسىنا باردى. كونە دوستار دا، جاڭا كەلبەتتەر دە بار، قاراپايىم كيىم كيگەندەرى دە، الاشا زاڭزۋ تونىن كيگەندەرى دە بار.

  1994 - جىلى ورتالىقتىڭ 3 - رەتكى شيزاڭ قىزمەتى جونىندەگى اڭگىمە ءماجىلىسى شيزاڭعا باعىتتامالى كومەكتەسۋدىڭ شىمىلدىعىن اشتى. 4 جىلدان كەيىن شي جينپيڭ جولداس شيزاڭعا كومەكتەسۋشى كادرلاردى قابىلداۋ - ۇزاتۋ ءۇشىن شيزاڭعا كەلدى. سول رەت شيزاڭعا كومەكتەسۋشى كادرلاردى جوعارى ولشەممەن ولكەلىك پارتكومنىڭ ورىنباسار شۋجيى سەرىك بولىپ شيزاڭعا جەتكىزدى. فۋجيان شيزاڭعا كومەكتەسۋ قىزمەتىنە باسا ءمان بەرىپ، شيزاڭعا تەرەڭ اسەر قالدىردى. ونىڭ ءسوزى شيزاڭداعى كادىر - بۇقاراعا مەيىر باعىشتادى: ”لينجى ايماعىنىڭ ءىسى ءبىزدىڭ ولكەمىزدىڭ ءىسى“. ”ەڭ ۇزدىك كادرلاردى تاڭداپ جىبەرەمىز، جاقسىلارىنىڭ اراسىنان ۇزدىكتەرىن سارالايمىز“.

  23 جىل ءاپ - ساتتە - اق وتە شىقتى. شيزاڭعا كومەكتەسۋشى توپ - توپ كادرلار قارلى القاپتى ۇستىرتكە قادام تاستادى. لاسا قالاسىنىڭ ”بەيجيڭ جولى“، شاننان قالاسىنىڭ ”حۋنان جولى“، رىكازى قالاسىنىڭ ”شاندۇڭ جولى“... شيزاڭعا بۇكىل جۇڭگو كوڭىل ءبولدى، ۇستىرتتەگى 3 ميلليوننان استام پەرزەنت بۇكىل جۇڭگونىڭ ءار جەرىندەگى جەرگىلىكتى اۋەندەرمەن سويلەيتىن شيزاڭعا كومەكتەسۋشى كادرلارمەن بىرگە كۇرەس جاساپ، بىرگە ساپار شەكتى.

  باس شۋجي شي جينپيڭ ورتالىقتىڭ 7 - رەتكى شيزاڭ قىزمەتى جونىندەگى اڭگىمە ماجىلىسىندە بىلاي دەپ باسا دارىپتەدى: ورتالىقتىڭ شيزاڭدى قولداۋى، بۇكىل ەلدىڭ شيزاڭعا كومەكتەسۋى پارتيا ورتالىق كوميتەتىنىڭ دايەكتى ساياساتى، ءسوزسىز، ۇزاق ۋاقىت تاباندى بولىپ، تاجىريبەلەردى مۇقيات قورىتىندىلاپ، شيزاڭعا كومەكتەسۋ قىزمەتىنىڭ جاڭا جاعدايىن اشۋ كەرەك.

  كۇنگە كۇيىپ قارايىپ كەتكەن شيزاڭعا كومەكتەسۋشى كادرلارعا كەزىككەندە باس شۋجي ەرەكشە تەبىرەندى:

  ”شيزاڭعا كومەكتەسۋ رۋحى جۇڭگو كوممۋنيستىك پارتياسىنىڭ قاستەرلى رۋحى، جۇڭگوشا سوتسياليزمنىڭ كورنەكتى ابزالدىلىعى. وتتەگى كەمشىل بولعانىمەن رۋح كەمشىل ەمەس، بۇل رۋح توڭكەرىستىك مۇراتتىڭ بارىنەن جوعارى تۇراتىندىعىن كورسەتەدى. سىزدەر ۇستىرتتە تۇرىپ جاتىرسىزدار، رۋحتارىڭىز ۇستىرتتەن دە بيىك. بۇل ءىستى، ءسوز جوق، ءبىر - بىرىنە جالعاپ، ۇرپاقتان - ۇرپاققا جالعاپ ىستەۋ كەرەك. ءبىر جاعىنان، شيزاڭعا كومەكتەسىپ، كۇش توپتاپ ءىرى ءىس ءبىتىردى؛ ەندى ءبىر جاعىنان، كادرلاردى شىنىقتىرىپ، قوسىندى جەتىلدىردى. شيزاڭعا كومەكتەسۋ سىزدەردىڭ ومىرلەرىڭىزدەگى ەڭ قىمباتتى كەشىرمەلەرىڭىزدىڭ ءبىرى بولۋى ءتيىس“.

  مالىمەت بەرۋ ماجىلىسىندە باس شۋجي شي جينپيڭ شيزاڭعا كومەكتەسۋشى كادرلارعا، جۇمىسشى - قىزمەتكەرلەرگە كوڭىل ءبولۋدى، قامقورلىق جاساۋدى قايتالاي اۋىزعا الدى. ەڭبەكاقى كىرىسى، تۇرار جاي، ەمدەلۋ، ۇل - قىزدارىنىڭ وقۋعا كىرۋى، دەمالىسقا شىققاننان كەيىنگى ورنالاستىرۋ سياقتىلاردى ءبىر - بىرلەپ، ەگجەي - تەگجەيلى قاداعالادى.

  مالىمەت بەرۋ ءماجىلىسى اياقتالعاننان كەيىن باس شۋجي ماجىلىسكە قاتىناسقان شيزاڭنىڭ پارتيا، ۇكىمەت باسشى كادرلارىنا قاراي بۇرىلدى.

  ”ءسىز كونە شيزاڭدىقسىز با، دەنساۋلىعىڭىز قالاي؟“، ”قاي جىلى قىزمەتكە قاتىناستىڭىز، قاي جەرلەرگە بارىپ كوردىڭىز؟“. جاڭادان شيزاڭعا بارعان جاس كادرلاردى كورگەندە باس شۋجي شي جينپيڭ ولارعا قاداعالاي بىلاي دەدى: ”بۇل قىزمەت ورنىنىڭ وڭاي - وسپاق قولعا كەلمەگەنىن، ءسوز جوق، كورە ءبىلۋ، ەرەكشە قاستەرلەۋ كەرەك. بۇل وراي ءارى سىن، ’ىلگەرگى شيزاڭ رۋحىن‘ ويداعىداي ساۋلەلەندىرۋ كەرەك“.

  ”ىلگەرگى شيزاڭ رۋحى“، قارلى القاپتى ۇستىرتتە قىزمەت ىستەيتىن ادامداردىڭ نازارىندا بۇل ءبىر شامشىراق. بۇل رۋح جاپا - ماشاقاتقا ەرەكشە شىدايتىن، كۇرەس جۇرگىزۋگە ەرەكشە شەبەر، ەرەكشە ءتوزىمدى، ىنتىماقتاسۋعا ەرەكشە شەبەر، ءوزىن ەرەكشە ارناي بىلەتىن رۋح. ال وسى رۋحتى سومداپ شىققان، جالعاستىرعان ادامدار جاپاعا شىدامدى ادامدار، كۇرەس جۇرگىزەتىن ادامدار، ءتوزىمدى ادامدار، ىنتىماقتاسا الاتىن ادامدار، ۇلەسكەر ادامدار.

  شيزاڭ بۇتحاناسى:

  تيبەت بۇددا ءدىنىنىڭ سوتسياليستىك قوعامعا ۇيلەسۋى

  لاسانىڭ باتىس ىرگەسىنە، گىنپەيوزا تاۋىنىڭ وڭتۇستىك بوكتەرىنە ورنالاسقان جىباڭ بۇتحاناسىنىڭ ايباتى اسقاقتاپ، تۇتاندىرعىش ءيىسى اڭقىپ تۇر. 7 - ايدىڭ 22 - كۇنى تۇستەن كەيىن باس شۋجي شي جينپيڭ سوچين سارايى الاڭىنا كەلگەن كەزدە، ۇزىن سىرنايلار تەڭ شالىندى، جىباڭ بۇتحاناسىن باسقارۋ كوميتەتىنىڭ جاۋاپتىسى باس شۋجيگە حادا سيلادى.

  موناحتار تۇتانعىش تۇعىرىن كوتەرىپ، قاسيەتتى شاتىر ۇستادى، باس شۋجي شي جينپيڭ باسپالداقپەن سوچين سارايىنا كىردى. تابان استىنداعى ءتۇستى تاس تاقتالاردىڭ اربىرىندە تۇگەلدەي تاريح تۇنىپ جاتىر. الۋان رەڭدى دىڭگەكتەر، كولبىرەگەن شىمىلدىقتار موناحتاردىڭ كۇندى - كۇنگە جالعاپ نوم وقۋىنا، نوم تىڭداۋىنا، نومدى تالقىلاۋىنا سەرىك بولىپ تۇر.

  ”ءدىن ماسەلەسى باستان - اياق پارتيامىز ەل باسقارۋدا، ءسوز جوق، جاقسى ءبىر جاقتى ەتۋگە ءتيىستى كەلەلى ماسەلە“. 2016 - جىلى 4 - ايدا باس شۋجي شي جينپيڭ مەملەكەتتىك ءدىن قىزمەتى ماجىلىسىندە بىلاي دەپ اتاپ كورسەتتى: ءدىن قىزمەتى پارتيا مەن مەملەكەت قىزمەتى جالپى جاعدايىندا ەرەكشە ماڭىزعا يە.

  تيبەت بۇددا ءدىنى قىزمەتىن جاقسى ىستەۋ شيزاڭنىڭ باياندى تىنىشتىعىن جەبەۋدەگى ءبىر ماڭىزدى ءتۇيىن. پارتيانىڭ ءدىن ساياساتى ”ەلىمىزدە ءدىننىڭ جۇڭگوشالانۋ بەتالىسىنا تاباندى بولۋىن قولداۋدى“، ”تيبەت بۇددا ءدىنىن سوتسياليستىك قوعامعا ۇيلەسۋگە بەلسەنە جەتەكتەۋدى“... دايەكتى جالعاستىردى.

  سوچين سارايىندا جىباڭ بۇتحاناسىن باسقارۋ كوميتەتىنىڭ جاۋاپتىسى بۇتحانانىڭ ”جەتەكتەۋ“ ادىستەرىن تانىستىردى: ”بۇتحانا باسقارۋ كوميتەتى پارتيا باسشىلىق گرۋپپاسىنىڭ شۋجيى ساياسي مەن اۋقىمدى ايتىپ، بۇتحانا باسقارۋشى كادرلار ساياسات پەن بەلگىلەمەنى ايتىپ، مامان - وقىمىستىلار زاڭمەن جونگە سالۋ مەن تاريحتى ايتىپ، موناح - كەگەندەر ءدىن قاعيدا - جوسىندارى مەن تيىم - شارتتاردى ايتىپ، قارت موناحتار سالىستىرۋلار مەن وزگەرىستەردى ايتىپ، موناحتاردى نەگىزگى زاڭ مەن زاڭدارعا بويسۇنىپ، شارتتان شىقپاي دەن قويا ۇيرەنىپ، ’بۇتحانانى زاڭمەن جونگە سالۋعا، موناحتاردى تيىم - شارتتارمەن باسقارۋعا‘ تاباندى بولىپ، بۇتحانانى باسقارۋ بەلگىلەمە - تۇزىمدەرىن اقاۋسىزداندىرىپ، بۇتحانا بەلگىلەمەسىن، موناحتار شارتىن جاساپ، كەمەلدەندىرىپ، جەتەكتەۋدىڭ پارمەندى، ۇتىمدى، ءونىمدى بولۋىنا تالپىنادى“.

  باس شۋجي شي جينپيڭ تاپتەشتەي سۇراپ، ءالسىن - ءالى ولارمەن ىقىلاسپەن اڭگىمەلەستى.

  سارايدان شىققاندا، كوك اسپان، اقشا بۇلت استىندا، الۋان ءتۇستى قۇلاما جالاۋلار جەلمەن جەلبىرەپ تۇردى. بۇتحانا موناحتارى سارايدىڭ بويلاپ ءجۇرۋ باعىتىمەن ءبىر قاتار بولىپ ءتىزىلىپ، كۇن استىندا قولدارىنا حادا ۇستاپ، باس شۋجيدى تىنىش كۇتتى.

  باس شۋجي شيراقى باسىپ ولارعا بەتتەدى. موناحتاردىڭ اراسىندا جاسى ۇلعايعان قارتتار دا، جاستار دا بار. ولار بىركەلكى داۋىسپەن باس شۋجيگە: ”جاشيدىلى!“ دەپ سالەم بەردى.

  ”مەن دە اتىن ەستىپ كەلىپ وتىرمىن. جىباڭ بۇتحاناسى ءبىزدىڭ تيبەت بۇددا ءدىنى وڭىرلەرىندە جانە دىنگە سەنەتىن بۇقارا اراسىندا اسا جوعارى ورىنعا يە. وسى جىلدارى جۇڭگو كوممۋنيستىك پارتياسىنىڭ باسشىلىعىن قولداۋ، سوتسياليستىك ءتۇزىمدى قولداۋ، وتان تۇتاستىعىن قورعاۋ سياقتى جاقتاردا بەلسەندى ۇلەس قوستى“.

  موناحتار دەن قويا تىڭدادى.

  ”ءدىننىڭ دامۋ قاعيداسى ’بەرەكەدە‘. ءارقانداي ءدىننىڭ ءومىر ءسۇرىپ دامۋى تۇگەلدەي، ءسوز جوق، ءوزى تۇرعان قوعامعا ۇيلەسۋى كەرەك، بۇل دۇنيە جۇزىندەگى دىندەردىڭ دامۋىنداعى، تارالۋىنداعى جالپىلىق قاعيدا. تيبەت بۇددا ءدىنىنىڭ دامۋى حالىق تۇرمىسىنىڭ جاقسارۋىنا پايدالى بولۋى، قوعامنىڭ ورنىقتىلىعىنا پايدالى بولۋى كەرەك. ءدىن ۇيلەسىمدى بولۋى، قوعام جاراسىمدى بولۋى، ۇلتتار تاتۋ بولۋى كەرەك. تيبەت بۇددا ءدىنىنىڭ دۇرىس دامۋ بەتالىسىن بويلاپ ءجۇرۋىن ءۇمىت ەتەمىن، بۇل جولدىڭ جۇرگەن سايىن كەڭەيەتىندىگىنە، جۇرگەن سايىن جاقساراتىندىعىنا سەنەمىن“.

  7 - ايدىڭ 23 - كۇنى تۇستەن بۇرىن مالىمەت بەرۋ ماجىلىسىنەن ىلگەرى شيزاڭنىڭ ءدىن سالاسىنداعى وتانشىل قايراتكەرلەردىڭ ۋاكىلدەرى لاسا قوناقجايىنا جينالدى. باس شۋجي شي جينپيڭ ولارمەن ىقىلاسپەن كەزدەستى:

  ”بۇكىل شيزاڭداعى ءارقايسى بۇتحانالار، جالپى موناحتار، جاشيدىلى!“.

  شيزاڭدا قىزمەت تەكسەرۋ جولىندا كوكەيدەن شىقپاعان تاعى ءبىر ءىس:

  حالىقتى بارىنەن جوعارى قويۋ، ءومىردى بارىنەن جوعارى قويۋ

  حىناندا شەكتەن تىس كۇشتى نوسەر جاۋعانىن بىلگەن سوڭ، باس شۋجي شي جينپيڭ شيزاڭدا قىزمەت تەكسەرۋ جولىندا ماڭىزدى نۇسقاۋ بەردى:

  ”قاي - قاشان دا حالىق بۇقاراسىنىڭ ءومىرىنىڭ، مال - مۇلكىنىڭ حاۋىپسىزدىگىن قامتاماسىز ەتۋدى ءبىرىنشى ورىنعا قويىپ، دەرەۋ كۇش ۇيىمداستىرىپ، تاسقىننان ساقتانىپ، اپاتتان قۇتقارىپ، اپاتقا ۇشىراعان بۇقارانى لايىقتى ورنالاستىرىپ، اپاتتىڭ قايتا تۋىلۋىنان قاتاڭ ساقتانىپ، ءولىم - ءجىتىم مەن مال - مۇلىك شىعىنىن ەڭ زور شەكتە ازايتۋ كەرەك...“.

  ول مىنالاردى تالاپ ەتتى: ازاتتىق ارميا مەن قارۋلى ساقشى قوسىندارى جەرگىلىكتى ورىننىڭ قاتەردەن اراشالاپ، اپاتتان قۇتقارۋ قىزمەتىن جۇرگىزۋىنە بەلسەندىلىكپەن سەلبەسۋى، مەملەكەتتىك تاسقىننان ساقتانۋ، قۋاڭشىلىققا قارسى اتتانۋ باس قولباسشىلىق شتابى، توتەنشە جاعدايلارعا توتەپ بەرۋ - باسقارۋ مينيسترلىگى، سۋ يگىلىگى مينيسترلىگى، قاتىناس - تاسمال مينيسترلىگى ءبىر تۇتاس جوسپارلاپ سايكەستىرۋدى كۇشەيتىپ، اۋا رايىن باقىلاۋ - ولشەۋ، الدىن الا مالىمەت بەرۋ جانە گەولوگيالىق اپاتتاردى ساراپتاۋدى كۇشەيتىپ، تاسقىننان ساقتانۋ، اپاتتان قۇتقارۋ قىزمەتىن ەگجەي - تەگجەيلى، ناقتى يگەرۋى كەرەك.

  قىزمەت تەكسەرگەن ءار كۇندە تاسقىن جاعدايى مەن تاسقىننان ساقتانۋ، تاسقىنعا قارسى اتتانۋ اياق الىسى جونىندەگى مالىمەتتەر دەر كەزىندە باس شۋجيدىڭ ۇستەلىنە قويىلدى.

  جۋىقتا بەيجيڭدە ءماجىلىس اشقانىندا باس شۋجي شي جينپيڭ ولكەدەگى نەگىزگى جاۋاپتى جولداستارعا بىلاي دەپ تاپسىرعان بولاتىن: 7 - ايدىڭ سوڭى، 8 - ايدىڭ باسى، ”تاسقىننىڭ قاۋىرت كەزەڭىندە تاسقىننان ساقتانۋ سەندەر ەڭ كوڭىل بولۋگە ءتيىستى ىستەرىڭ. سونىمەن بىرگە، وسى مەزگىلدە ءوندىرىس حاۋىپسىزدىگى مەن اپاتتان ساقتانۋ، اپات زيانىن ازايتۋ قىزمەتىندە بەلەڭ بەرگەن جايتتەر بار، تەتىك دايىندىق جوباسىن جاقسى ىستەۋدە، حاۋىپ - قاتەرلەردەن الدىن الا ساقتانۋ كەرەك، ەلەمەي قويۋعا بولمايدى، سالعىرتتىققا، بەيعامدىققا سالىنۋعا بولمايدى“.

  تاسقىننان ساقتانۋ، تايفىڭ داۋىلىنان ساقتانۋ ادام ومىرىنە قاتىستى ءىرى ءىس. فۋجياندا قىزمەت ىستەگەن كەزىندە شي جينپيڭ جولداس ”10 ساقتانۋدىڭ 9ى بوس حارەكەت بولسا دا، قاجەتى جوق دەپ دايىندالماي قويۋعا بولمايدى“ دەگەنگە تاباندى بولدى. كەيىن جىجياڭعا بارعاندا ”ميلليون ادامدى كوشىرۋ“ ءىسىن ىلگەرىلەتتى. وسىنىڭ ءبارى ادامداردىڭ ءومىرى مەن مال - مۇلكىنە جەتەتىن زياندى ەڭ تومەنگى شەككە ءتۇسىرۋ ءۇشىن ەدى.

  7 - ايدىڭ 23 - كۇنگى مالىمەت بەرۋ ماجىلىسىندە باس شۋجي شي جينپيڭ بىلاي دەپ باسا دارىپتەدى: ”ءومىر تايشان تاۋىنان دا قاستەرلى! دامۋ مەن حاۋىپسىزدىكتى، ءسوز جوق، جاقسى ءبىر جاقتى ەتۋ كەرەك“.

  ”جەر - جەر، قاتىستى تاراۋلار ءتۇرلى قىزمەتتەردى شىن مانىندە جاقسى ىستەپ، ءوندىرىس، تۇرمىس ءتارتىبىن تەزىرەك قالپىنا كەلتىرىپ، اپاتقا ۇشىراعان بۇقاراعا كومەكتەسۋ - سۇيەمەلدەۋ، قۇتقارۋ - جاردەمدەسۋ جانە دەنساۋلىق ساقتاۋ، ىندەتتەن ساقتانۋ قىزمەتىن جاقسى ىستەپ، كەدەيلىكتەن ارىلتۋدان قامال الۋ جەتىستىكتەرىن بەكەمدەۋگە باسا ءمان بەرۋى كەرەك“.

  ول جانارىن اۆتونوميالى رايوننىڭ جاۋاپتى جولداسىتارىنا بۇرىپ بىلاي دەدى: ”شيزاڭ دا وسى تالاپتاردى ويداعىداي تياناقتاندىرىپ، جاراتىلىستىق اپاتتان ساقتانۋ جانە ءبىر جاقتى ەتۋ قىزمەتىن جاقسى ىستەۋى كەرەك“.

  (شينحۋا اگەنتتىگىنىڭ 7 - ايدىڭ 24 - كۇنى لاسادان بەرگەن حابارى)

جاۋاپتى رەداكتور : نۇربولات قابىل

ەسكەرتۋ:

تورابىمىزداعى مازمۇنداردى پايدالانۋعا تۋرا كەلگەندە، ءسوزسىز جازباشا رۇقساتقا يە بولۋ كەرەك. مازمۇنداردى رۇقساتسىز جالعاپ تاراتۋعا، كەسىپ رەداكسيالاۋعا، وزگەرتۋگە، قىسقارتىپ قۇراستىرۋعا، باسقا ورىنعا كوشىرۋگە نەمەسە باسقا تاسىلدەرمەن كوبەيتۋگە ءارى تاراتۋعا بولمايدى، قايشى كەلگەندەردىڭ زاڭدىق جاۋاپكەرشىلىگى زاڭ بويىنشا قۋزاستىرىلادى.