انار بۇلت / شينجياڭ گازەتىنىڭ ءتىلشىسى جاڭ يۇنمەي، ەرىكتى ءتىلشى ليۋ حۇيجۋان
بۇقارانىڭ مۇددەسىندە كىشكەنە ءىس بولمايدى. پارتيا تاريحىن ۇيرەنۋ تاربيەسى ورىستەتىلگەننەن بەرى، اۆتونوميالى رايوندىق ساياسي كەڭەس ورگانىنىڭ ”ۇعىسۋ، تيىمدىلىك جاساۋ، توعىستىرۋ“ بويىنشا قىستاقتا تۇراتىن قىزمەت اترەتتەرى، قىستاقتا تۇرۋعا جىبەرىلگەن ءبىرىنشى شۋجيلەرى پارتيا تاريحىن ۇيرەنۋدى تاجىريبەلەردى قورىتىندىلاۋمەن، رەالدىققا ۇڭىلۋمەن، قىزمەتتى ىلگەرىلەتۋمەن ۇشتاستىرىپ، ”مەن بۇقارا ءۇشىن ناقتى ءىس ىستەيمىن“ امالياتتىق قيمىلىن تىڭعىلىقتى ىلگەرىلەتىپ، بۇقارانىڭ ”شۇعىل، قيىن، الاڭداعان، ءزارۋ“ ماسەلەلەرىن كوڭىل قويا، سۇيىسپەنشىلىكپەن، كۇش سالا شەشىپ، شىنىمەن ءار ۇلت بۇقاراسىنىڭ كوڭىلىنەن شىعاتىنداي ناقتى، جاقسى ىستەر ىستەدى.
نۇحان جاڭا دوڭگەلەكتى ورىندىققا وتىردى
مارالباسىنىڭ تامىز كەشى، ەركە سامال ەسىپ، جاندى جەلپىنتەدى. داۋلەتباق اۋىلى شودىگەرتوعراق قسىتاعىنىڭ تۇرعىنى نۇحان رۇسۇل دوڭگەلەكتى ورىندىقتا ەسىك الدىندا سالقىنداپ وتىر، ول كوشەدە جۇمىستان قايتىپ كەلە جاتقان كورشىلەرى مەن اسىر سالىپ ويناپ جۇرگەن بالالارعا قاراپ، ءوزىن باقىتتى سەزىندى ءارى ءدان رازى بولدى.
3 جىلدىڭ الدىندا سالماقتى ناۋقاس سەبەبىنەن 67 جاستاعى نۇحان رۇسۇل جۇرۋگە امالسىز قالعان ەدى. ”وتباسىمداعىلارعا ەشتەڭە ىستەپ بەرە المادىم، كەرىسىنشە بالا - شاعام مەنىڭ قامىمدى جەدى“، - دەپ نۇحان رۇسۇل قاتتى قامىقتى.
”مەن تىسقا شىعىپ، اۋلاعا بارىپ دالانى كورگىم كەلەدى“. بيىل اۆتونوميالى رايوندىق ساياسي كەڭەس ورگانىنىڭ وسى قىستاقتا تۇراتىن ”ۇعىسۋ، تيىمدىلىك جاساۋ، توعىستىرۋ“ قىزمەت اترەتى وتباسىلارىن ارالاپ جاعداي ۇعىسقان كەزدە، نۇحان رۇسۇل وسىلاي دەپ كوڭىلىندەگى ءسوزىن ايتادى. ءبىر - بىرلەي جاعداي ۇعىسۋ ارقىلى قىزمەت اترەتى قىستاقتا ءجۇرىپ - تۇرۋ قۋاتىنان ايرىلعان اۋرۋ، مۇگەدەك 6 تۇرعىننىڭ بار ەكەندىگىن بايقايدى. ”ءسوز جوق، ولار ءۇشىن ناقتى ءىس ىستەۋىمىز كەرەك!“ بۇل ىستەن حابارلى بولعان اۆتونوميالى رايوندىق ساياسي كەڭەس ورگانىنىڭ قىستاقتا تۇراتىن ”ۇعىسۋ، تيىمدىلىك جاساۋ، توعىستىرۋ“ قىزمەت اترەتىنىڭ باس جەتەكشىسى، اۆتونوميالى رايوندىق ساياسي كەڭەستىڭ ورىنباسار باس حاتشىسى لي چىڭ دەرەۋ ارەكەتكە كىرىسىپ، ءبىر كاسىپورىنمەن بايلانىس جاساپ، ولارعا دوڭگەلەكتى ورىندىق اكەلىپ بەرەدى.
نۇحان رۇسۇل جاڭا دوڭگەلەكتى ورىندىققا وتىرىپ، اۋلا قاقپاسىنان شىققاندا، اسەرلەنىپ كوزىنە جاس الدى. قازىر ول ءوزى تىسقا شىعىپ كۇن شۋاقتايتىن، كورشىلەرىمەن اڭگىمە دۇكەنىن قۇراتىن، ەگىس جۇمىستارى قاربالاس كەزدە وتباسىنداعىلارعا كومەكتەسىپ، تاماق دايىندايتىن، جەڭىل ءۇي جۇمىستارىن ىستەيتىن بولدى. ”وسىنىڭ بارىنە مۇمكىندىك اپەرگەن پارتيا جىبەرگەن قىزمەت اترەتىنە العىس ايتامىن!“، - دەيدى نۇحان رۇسۇل اعىنان اقتارىلىپ.
ءبىر مەتر توپىراق جول دا قالدىرمادى
7 - ايدىڭ ورتا شەنىندەگى ءبىر تۇستەن كەيىنگى كەز، 83 جاستاعى تۇرعۇن روزى ەسىك الدىنداعى اپىرىپ - جاپىرىپ جۇمىس ىستەپ جاتقان جۇمىسشىلار مەن گۇرىلدەگەن بەتون ارالاستىرعىش ماشيناعا قاراپ اسا ريزاشىلىقپەن كۇلىمسىرەدى. ەسىك الدىنداعى جول جاڭا بەينەگە ەنەتىن بولدى!
جولدى قاتتىلاندىرۋ اۆتونوميالى رايوندىق ساياسي كەڭەس ورگانىنىڭ جيدەلىباق قىستاعىندا تۇراتىن ”ۇعىسۋ، تيىمدىلىك جاساۋ، توعىستىرۋ“ قىزمەت اترەتى كۇش سالا ىلگەرىلەتكەن ءتۇيىندى قىزمەتتەردىڭ ءبىرى. تاياۋ جىلداردان بەرى بۇكىل قىستاقتاعى ％90 جول ىركەس - تىركەس قاتتىلاندىرىلىپ بولدى، تەك ءىشىنارا قىستاق تۇرعىندارىنىڭ قاقپاسىنان كىرە بەرىستەگى توپىراق جول عانا قالعان ەدى. بيىل قىستاقتا تۇراتىن قىزمەت اترەتىنىڭ باستىعى زو ۋىنلۇڭ اترەت مۇشەلەرىن باستاپ، جاڭالايتىن جەرلەردى تىزىمدەپ، جول بويىنا قاجەتتى راشەتكالاردىڭ ۇزىندىعىن ولشەپ شىعىپ، قارجىنى بەلسەنە سايكەستىرىپ، ءبىر مەتر توپىراق جول دا قالدىرماۋعا شىنايى كەپىلدىك ەتتى ءارى قىستاق جولى كورىنىستەرىن جاڭالاپ، قىستاق تۇرعىندارىنىڭ ”ۇيدەن اتتاپ شىقسا، اياعى باتپاق بولاتىن“ تاريحتى تۇبەگەيلى اياقتاتتى.
”قىزمەت اترەتى ءبىز ءۇشىن شىن نيەتتەرىمەن ناقتى ءىس ىستەدى“. تۇرعۇن روزىنىڭ ۇلى احات تۇرعۇن قىستاقتاعى قارىمدى جاستاردى ۇيىمداستىرىپ، وسى رەتكى ەسىك الدىنداعى توپىراق جولدى قاتتىلاندىرۋ ينجەنەرياسىن كوتەرمەگە الدى. قىستاقتىڭ بەت - بەينەسىن جاقسارتىپ قانا قويماي، اقشا دا تاپتى، كوپشىلىك قاتتى قاربالاستىقپەن جۇمىسقا كىرىستى.
قىزمەت اترەتىنىڭ ۇسىنىسىمەن قىستاق ”ەكى كوميتەتى“ مەن قىستاق تۇرعىندارى بىرىگىپ قىستاقتىڭ 8 تارام نەگىزگى جولىنا ات قويىپ شىقتى. ”بۇل جولدى ’حالىققا تيىمدىلىك جەتكىزۋ جولى‘ دەپ اتاساق بولادى. ول قىستاعىمىزدىڭ پارتيانىڭ قامقورلىعىندا تۇرمىسىنىڭ بارعان سايىن جاقسارا تۇسكەندىگىنىڭ كۋاسى“. احات تۇرعۇننىڭ ۇسىنىسى كوپشىلىكتىڭ قۇپتاۋىنا يە بولدى.
پارتيانى ءسۇيۋ جولى، وتاندى ءسۇيۋ جولى... قىستاق تۇرعىندارىنىڭ قويعان قىستاق جولىنىڭ اتى قاراپايىم بولعانىمەن، وندا كوپشىلىكتىڭ پارتياعان دەگەن العىس سەزىمى جاتقان ەدى.
”ەڭ الدىمەن ءوز وتباسىمنىڭ دارەتحاناسىن جاڭا ۇلگىگە وزگەرتەمىن“
جۋىقتا ءپايزاۋات اۋدانى ءيڭىءمالى اۋىلى اياقلاڭگار قىستاعىنىڭ تۇرعىنى تۇرسۇن روزى اۆتونوميالى رايوندىق ساياسي كەڭەس ورگانىنىڭ وسى قىستاقتا تۇراتىن ءبىرىنشى شۋجيى لي فاحىنى ۇيىنە شاقىرىپ، جاڭادان سالعان جاڭا ۇلگىدەگى دارەتحاناسىن كورسەتتى.
ءبىر ايدان استام ۋاقىتتىڭ الدىندا لي فاحى قىزمەت اترەتىنىڭ مۇشەلەرىن باستاپ، وتباسىلارىن ارالاپ، جاعداي ۇعىسقان كەزدە، قىستاق تۇرعىندارى وتباسىلارىنىڭ دارەتحانالارىندا ءبىرشاما ۇلكەن جاقسارۋ بولعانىمەن، كەيبىرەۋلەرىنىڭ دارەتحانا جاڭالاۋ تالابىنا ۇيلەسپەيتىندىگىن بايقادى. حالىق تۇرمىسىندا كىشكەنە ءىس بولمايدى، ول قىزمەت اترەتىنىڭ مۇشەلەرىمەن، قىستاق ”ەكى كوميتەتىنىڭ“ كادرلارىمەن مۇقيات اقىلداسقاننان كەيىن، سول جەردىڭ جاعدايىنا قاراي وتىرىپ دارەتحانا جاڭالاۋ جوباسىن ورتاعا قويىپ، قىستاق تۇرعىندارى جينالىسىن اشۋ، وتباسىلارىن ارالاۋ، جاعداي ۇعىسۋ سياقتى ءتۇرلى فورمالار ارقىلى دارەتحانا جاڭالاۋدىڭ پايداسىن ۇگىتتەپ، بۇقارانىڭ تالاپ - تىلەگى مەن پىكىرىن ۇعىستى. قالاي جاڭالاۋ، قانداي ۇلگىدە جاڭالاۋ كەرەك دەگەن سياقتىلار جونىندە قىزمەت اترەتى قىستاق تۇرعىندارىنىڭ پىكىرىنە تولىق قۇرمەت ەتتى.
”كادرلار بارلىق ىستە ءبىزدىڭ قامىمىزدى جەدى، ءبىز سىزدەرگە سەنەمىز، ەڭ الدىمەن ءوز وتباسىمنىڭ دارەتحاناسىن جاڭالايمىن!“، قىستاق تۇرعىندارى جينالىسىندا تۇرسۇن روزى ءبىرىنشى بولىپ تىزىمدەلدى.
كوپ وتپەي اۆتونوميالى رايوندىق ساياسي كەڭەس قارجى سايكەستىرىپ، كەرپىش جانە سەمەنت ساتىپ اكەلىپ، قىستاقتاعى 120دان استام وتباسىنا ءبولىپ بەردى، لي فاحى كورۋدى قالايتىن قىستاق تۇرعىندارىن ەرتىپ، سالىنىپ بولعان جاڭا ۇلگىدەگى دارەتحانالاردى كورسەتتى، تاعى قىستاق تۇرعىندارىنىڭ وتباسىلارىنا بارىپ جەتەكشىلىك ەتىپ، كوپشىلىكتى وزدەرى كىرىسىپ ىستەپ قۇرىلىس جۇرگىزۋگە شابىتتاندىردى.
”مەنىڭ دارەتحانام بۇگىن سالىنىپ ءبىتتى!“، ”مەنىڭ دارەتحاناما ەلەكتر ورناتىلدى!“، ”مەن كەشەدەن بەرى دارەتحانامدى پايدالانا باستادىم، وتە قولايلى ەكەن!“ قىستاق تۇرعىندارىنىڭ دارەتحانا جاڭالاۋ بارىسىن مالىمدەگەنىن ەستىگەن لي فاحى ايرىقشا ءسۇيىنىپ: ”ءبىز، ءسوز جوق، كوڭىل قويا، سۇيىسپەنشىلىكپەن قىستاق تۇرعىندارىنا ۇزدىكسىز تۇردە ءتىپتى دە كوپ جاقسى، ناقتى ءىس ىستەپ بەرەمىز“، - دەدى.
