تيانشان تورى
تيانشان تورى   ›   جاڭالىقتار   ›   اۋىل - قىستاقتى گۇلدەندىرۋ

كورىكتى ”كۇرىشتى اۋىل“ كوركەم ەكونوميكانىڭ كورىگىن قىزدىردى

□ انار بۇلت / شينجياڭ گازەتىنىڭ ءتىلشىسى لي شيڭ

  7 - ايدىڭ 30 - كۇنى قاشقار قالاسىنىڭ پاحتاكلا اۋىلى جوعارعى قاقۇللا قىستاعىندا ساياحاتشىلار قىر كورىنىسىن تاماشالاۋدا. □ سۋرەتتىءۇمىت قادىر تۇسىرگەن

  شىلىڭگىر جاز، 8 - اي، قاشقار قالاسى پاحتاكلا اۋىلىنىڭ كوركەم كورىنىسى كوز قىزىقتىرادى. ەرەكشە جەمىس باقشاسىندا جەمىستەر سامسىپ، كۇرىش اتىزىندا جاسىل جەلەك تولقىن اتادى؛ وزگەشە اۋلالار ادەمى قاتارلاسىپ، شاعىن كوپىرلەر، سىلدىراپ اققان سۋلار كوڭىل شالقىتادى؛ شارۋالار شاتتىعى ساياجايى كەلىپ - كەتكەن قوناقتاردىڭ شاتتىق ءۇن، شادىمان كۇلكىسىنە شومعان...

  پاحتاكلا اۋىلى ”تۇنىق سۋ، جاسىل تاۋ − باعالى بايلىق“ ۇستانىمىن جاپپاي ىشكەرىلەي امالياتتا ايگىلەپ، كاسىپ سالاسىن دامىتۋدى تۇتقا ەتىپ، ەكولوگيالىق ساياحات پەن ەرەكشە كاسىپ سالاسىن ورگانيكالى ۇشتاستىرىپ، ەرەكشە اۋىل شارۋاشىلىعىن زور كۇشپەن دامىتىپ، ”ءار قىستاقتىڭ ءوز ەرەكشەلىگى، ءار قىستاقتىڭ ءوز ارتىقشىلىعى بولۋىن“ جۇزەگە اسىرۋعا كۇش سالىپ، ءتۇرلى كاسىپتەرى قارىشتاپ دامىپ، اۋىل - قىستاقتى گۇلدەندىرۋدىڭ ”ۇدەمەلى قارقىنىن“ كورسەتتى.

  اۋىل - قىستاق شىت جاڭا بەينەگە ەندى

  پاحتاكلا اۋىلىنىڭ جوعارعى قاقۇللا قىستاعىنا بارعاندا، بەينە ءبىر جياڭنان قىستاعىنا كىرگەندەي سەزىندىك، تابيعي سۋ جۇيەسىنەن قالىپتاسقان وزەن باياۋ اعىپ قىستاقتى كەسىپ ءوتىپ جاتىر، وزەن ۇستىندەگى كونەنىڭ كوزىندەي كورىنگەن كوپىرلەر مەن جاعاداعى رەتتى ۇيلەر، جاعالاۋ بوگەندەرى جاراسىمدى دا تىنىش اۋىل كورىنىسىن كوز الدىعا اكەلەدى.

  ”جوعارعى قاقۇللا قىستاعىنىڭ سۋ بايلىعى مول، ونداعى تابيعي بۇلاق كوزى 30دان اسادى، ءبىز سۋ جۇيەسى، بۇلاق كوزدەرى، كۇرىش اتىزى، اعاشتى سايالى جول سياقتى قازىر بار بايلىقتاردان پايدالانىپ،’كۇرىشتى اۋىل، بۇلاقتى قىستاق‘ ەكولوگيالىق اۋىل - قىستاق ساياحات كورىنىس ءوڭىرىن كۇش سالا قۇردىق“، - دەدى پاحتاكلا اۋىلدىق پارتكومنىڭ شۋجيى لي دۋمين تىلشىگە.

  بىرنەشە جىلدىڭ الدىندا قىستاقتىڭ كورىنىسى باسقاشا ەدى. ”بۇرىن سۋدىڭ بەتى قوقىر - قوقسىققا تولىپ جاتاتىن، قىستاقتىڭ جولى دا توپىراق جول ەدى، اۆتوكولىك جۇرگەندە كوتەرىلگەن شاڭنان بەت - اۋزىڭ شاڭ - توپىراق بولاتىن“، - دەدى قىستاق تۇرعىنى حۇرشيدام نۇر. 2016 - جىلدان بەرى جوعارعى قاقۇللا قىستاعى قوقىر - قوقسىقتاردى جانە 2000 شارشى مەتردەن استام سۋ بەتىن تازالاپ، بارلىق كوشە جولدارىنا تۇگەلدەي اسفالت توسەپ، جول شامدارىن ورناتىپ، ءۇي - ءۇيدىڭ بارىنە قۇبىر سۋىن جەتكىزىپ، لاس سۋ قۇبىرىن جانە سۋمەن شايىلاتىن دارەتحانا ورناتتى. سونىمەن بىرگە، بۇكىل قىستاق قىستاق كورىنىسىن جاقسارتىپ، سۋ جۇيەسى اۋىر لاستانعان، قوقىر - قوقسىق بەتالدى توگىلگەن، لاس سۋ بەتالدى شىعارىلعان بۇرىنعى بەت - بەينەنى ءۇزىلدى - كەسىلدى وزگەرتىپ، قىستاق كەلبەتىن تۇبەگەيلى جاڭارتتى.

  2019 - جىل 6 - ايدان بەرى كورىنىس ءوڭىرى شاڭحاي، شىنجىن قاتارلى جەرلەردەن 100 مىڭنان استام ساياحاتشى قابىلداپ، كورىنىس وڭىرىندەگى ءدامحانالار، ءتۇرلى دۇكەندەر، ەلەكتروندىق ساۋدا ورتالىعى سياقتىلاردىڭ تيجارات كىرىسى 3 ميلليون يۋاننان اسىپ، شارۋالاردان 200دەن استام ادامدى كورىنىس وڭىرىندە جانە ونىڭ توڭىرەگىندە جۇمىستانۋعا تىكەلەي جەتەكتەپ، قىستاق تۇرعىندارىنىڭ تازا تابىسى 13 مىڭ يۋانعا جەتتى. بۇل قىستاقتا وندىرىلگەن ساپالى، ءالسىز سىلتىلىك كۇرىش تە ساياحاتشىلاردىڭ قىزۋ قارسى الۋىنا يە بولدى. قازىر ”كۇرىشتى اۋىل، بۇلاقتى قىستاق“ ماركاسىنىڭ اتاعى بىرتىندەپ اسپانداپ، وڭىرلىك باۋراۋ قۋاتى كۇن سايىن كۇشەيىپ كەلەدى.

  قىستاق ساياحات كاسىبىن اشۋمەن شۇعىلدانعاننان كەيىن، حۇرشيدام نۇر ”ۇعىسۋ، تيىمدىلىك جاساۋ، توعىستىرۋ“ بويىنشا قىستاقتا تۇراتىن قىزمەت اترەتىنىڭ كومەگىندە شارۋالار شاتتىعى ساياجايىن اشتى. ”وتباسىم تاماشا ءبىر سۋرەتتىڭ ىشىندە تۇرعانداي سەزىلەدى، قازىرگى تۇرمىسىمىز كوز الدىمىزداعى كوركەم كورىنىستەي ادەمى“.

  ەكولوگيالىق اۋىل شارۋاشىلىعىن دامىتتى

  10 مىڭ مۋلىق تاڭداۋلى كۇرىش ەكولوگيالىق باقشاسىندا كۇرىش ماساعى دانمەن مايىسىپ، قاز، ۇيرەكتەر سۋلى اتىزدا ەمىن - ەركىن ءجۇزىپ ءجۇر، ەندى 2 اي مولشەرىندە كۇرىش وراق مەزگىلىنە وتەدى.

  پاحتاكلا اۋىلىنىڭ كۇرىش ەگۋ تاريحى ۇزاق، كۇرىشى ساپالى. الايدا جەردىڭ سورتاڭدىعىنىڭ شەكتەۋى مەن ءداستۇرلى اۋىل شارۋاشىلىق ەگىمشىلىك ۇلگىسىنىڭ ىقپالىنان كۇرىشتىڭ ءونىم مولشەرى ونشا جوعارى بولماي كەلگەن ەدى. 2018 - جىلدان بەرى سورعا ءتوزىمدى كۇرىش وسى اۋىلدا سىناق رەتىندە ەگۋ ءساتتى بولىپ، كۇرىشتى قۇرعاق ەگۋ ۇلگىسى قولدانىلىپ، سۋ بايلىعى بارىنشا ۇنەمدەلدى. سورعا ءتوزىمدى كۇرىشتىڭ مۋلىق ءتۇسىمى ءداستۇرلى كۇرىش سورتىنان 100 كيلوگرام اينالاسىندا جوعارى بولىپ، شارۋالار ءار كيلوگرام كۇرىشتەن 2 يۋان مولشەرىندە ارتىق كىرىس كىرگىزەتىن بولدى.

  بيىل پاحتاكلا اۋىلى سورعا ءتوزىمدى كۇرىش ەگۋدى جاپپاي جالپىلاستىرىپ، 10 مىڭ مۋلىق تاڭداۋلى كۇرىش ەكولوگيالىق باقشاسىن جوبالاپ، تۇگەلدەي جاسىل، زالالسىز ەگىمشىلىك ولشەمى جۇيەسىن قولداندى، سونىمەن بىرگە ستەرەولدى اۋىل شارۋاشىلىق ەگىمشىلىك، باعىمشىلىق ۇلگىسىن سايكەستى اتقارىپ، كۇرىش اتىزىنداعى توعاندارعا ۇيرەك، قاز، بالىق، قىسقىش باعىپ، جەردىڭ پايدالانۋ قۇنىن جوعارىلاتتى.

  تىلەۋالدى ۇلۇق پاحتاكلا اۋىلى جوعارعى پاحتاكلا قىستاعىنىڭ تۇرعىنى. بىلتىر ونىڭ وتباسى 5 مۋ جەرگە سورعا ءتوزىمدى كۇرىش ەگىپ، 10 مىڭ يۋاننان استام كىرىس كىرگىزدى، وعان باعىمشىلىق سياقتى باسقا دا كىرىستەردى قوسقاندا، جىلدىق تابىسى 70 مىڭ يۋانعا جەتتى. پايدانىڭ ءدامىن تاتقان تىلەۋالدى بيىل سورعا ءتوزىمدى كۇرىشتىڭ ەگىس كولەمىن ارتتىرىپ، كۇرىش اتىزىندا قاز جانە ۇساق تەڭىز شايانىن باقتى. ”بيىل تاعى دا قۇلشىنا ىستەپ، كىرىسىمدى اناعۇرلىم ارتتىرىپ، تۇرمىسىمدى ونان ارى جاقسارتامىن!“، - دەدى قايراتى تاسي تۇسكەن تىلەۋالدى.

  ”ءبىز بۇل جەرگە كۇرىش ەگىپ، اتىز باسىندا ۇيرەك، قاز، قىسقىش جانە ۇساق تەڭىز شايانىن باعۋدامىز، بۇل ارانىڭ تاماشا ەكولوگيالىق ورتاسىن ايگىلەپ، شىنايىلىقتى سەزىنەتىن، تابيعاتقا ورالاتىن ەكولوگيالىق ساياحات ءتاسىلىن قالىپتاستىرۋدى ماقسات ەتىپ وتىرمىز“. 10 مىڭ مۋلىق تاڭداۋلى كۇرىش باقشاسىنىڭ جاۋاپتىسى بىلاي دەدى: كۇرىش اتىزىندا كورىنىس تاماشالاۋ، شارۋالار شاتتىعى ساياجايى سياقتى تاسىلدەر ارقىلى تاماشالاۋ، كوڭىل اشۋ، اس - سۋ، دەمالىس وتكىزۋ ءبىر تۇلعالانعان ”كۇرىشتى اۋىلداعى بالىقشى ءانى“ ەكولوگيالىق اۋىل شارۋاشىلىق ساياحات بازاسىن قۇرامىز.

  ”كۇرىشتى اۋىل“ ايگىلى ماركاسىن تۇلعالادى

  10 مىڭ مۋلىق كۇرىش اتىزىنا جاقىن جەردەگى 2020 - جىلى 5 - ايدا شىنجىن كومەكتەسىپ سالعان نان مادەنيەتى كاسىپ سالاسى باقشاسى تيجارات جۇرگىزە باستادى، ”كاسىپ سالاسى + ساياحات + مادەنيەت“ دامۋ ۇلگىسى بويىنشا 2000نان استام ونەركاسىپ جۇمىسشىسىنىڭ جاقىن ماڭدا، سول جەردە جۇمىستانۋىنا تىكەلەي جەتەكشىلىك ەتتى.

  قازىر جوعارعى پاحتاكلا قىستاعىنىڭ جياۋبايى ءونىم الۋ مەزگىلىن قارسى الۋ الدىندا تۇر، جياۋبايدىڭ ءبىر كيلوگرامى، از دەگەندە، 10 يۋانعا ساتىلادى، ءبىر مۋ جەردەن نەشە 100 كيلوگرام ءونىم الۋعا بولادى، كەزەكتە جياۋباي اتىزىندا باعىلعان ۇساق تەڭىز شاياندارى ساتىلىپ بولعان. جوعارعى قاقۇللا قىستاعىندا 20عا جۋىق قىستاق تۇرعىنى كورىنىس وڭىرىنە سۇيەنىپ شارۋالار شاتتىعى ساياجايىن، ساۋدا دۇكەنىن، حالىقتىق تۇسەلحانا اشىپ وتىر.

  بۇگىنگى تاڭدا، ”كۇرىشتى اۋىل، بۇلاقتى قىستاق“ ينتەرنەتتە تانىمال ادامدار، ءسوزسىز، باراتىن جەرگە اينالعان، ”كۇرىشتى اۋىلداعى بالىقشى ءانى“ دە العاشقى قادامدا كولەم قالىپتاستىرعان. بۇل اۋىل ءار قىستاقتىڭ بايلىق ابزالدىلىعىن تولىق ساۋلەلەندىرىپ، ءار قىستاقتىڭ ەرەكشەلىگىمەن بىرلەستىرىپ، جەرگىلىكتى جاعدايعا قاراي ىستەپ، ”كۇرىشتى اۋىل“ سىندى اۋىل - قىستاق ساياحات ايگىلى ماركالارىن تۇلعالاپ، ەرەكشە اۋىل شارۋاشىلىق ونىمدەرىن وڭدەۋ، ەرەكشە باعىمشىلىق، شارۋالار تاعامجايى، ەرەكشە حالىقتىق تۇسەلحانا، اۋىل - قىستاقتا جەمىس تەرۋ سياقتى ءتۇرلى كاسىپ كۇيلەرىن قارىشتاپ دامىتىپ، ءبىر قىستاقتا ءبىر كورىنىس، ءبىر قىستاقتا ءبىر كاسىپ، ءبىر قىستاقتا ءبىر ەرەكشەلىك بار كورىكتى اۋىل - قىستاق قالىپتاستىردى.

  ”پاحتاكلا اۋىلى سەيىل - سەرۋەن ساياحاتى، ەكولوگيالىق ەگىمشىلىك، اۋىل شارۋاشىلىق ونىمدەرىن جىنتىكتەي وڭدەۋ، ساۋدا، سالاماتتىق سەيىل - سەرۋەنى، اس - سۋ، تۇسەلحانا، وسى زامانعى باسقارۋ ءبىر تۇلعالانعان ەكولوگيالىق اۋىل شارۋاشىلىعىنىڭ كەشەندى جولىمەن ءجۇرىپ، مادەنيەت پەن ساياحاتتى توعىستىرا دامىتۋ جۇمىسىن جاقسى ىستەپ، كورىكتى اۋىل - قىستاقتىڭ كوركەم ەكونوميكانىڭ كورىگىن قىزدىرۋىنا مۇمكىندىك جاساپ، حالىقتىڭ تاماشا تۇرمىسقا دەگەن تالپىنىسىن ۇزدىكسىز قاناعاتتاندىرادى“، - دەدى لي دۋمين.

جاۋاپتى رەداكتور : نۇربولات قابىل

ەسكەرتۋ:

تورابىمىزداعى مازمۇنداردى پايدالانۋعا تۋرا كەلگەندە، ءسوزسىز جازباشا رۇقساتقا يە بولۋ كەرەك. مازمۇنداردى رۇقساتسىز جالعاپ تاراتۋعا، كەسىپ رەداكسيالاۋعا، وزگەرتۋگە، قىسقارتىپ قۇراستىرۋعا، باسقا ورىنعا كوشىرۋگە نەمەسە باسقا تاسىلدەرمەن كوبەيتۋگە ءارى تاراتۋعا بولمايدى، قايشى كەلگەندەردىڭ زاڭدىق جاۋاپكەرشىلىگى زاڭ بويىنشا قۋزاستىرىلادى.