جىبەك جولى ساۋدا تۇعىرىن ورناتىپ، ەكونوميكالىق سەلبەستىكتەن تەڭ يگىلىكتەنۋدى جەبەيدى
2021 - جىلعى ينتەرنەت جەلىسىندەگى (جۇڭگو) ازيا - ەۆروپا تاۋار ساۋداسى كورمەسى اشىلدى
چىن چۋانگو، يۇي جيانحۋا، چەرۆياكوۆ، حاك، پاناحوۆ، نوروۆ، كالانديا، كەشاۋارزىزادە، باقتىگۇلوۆا ءسوز سويلەدى
شوكىرات زاكىر باسقاردى، شاۋكەت يمىن، ۋاڭ جۇنجىڭ قاتىناستى
8 - ايدىڭ 24 - كۇنى ”جىبەك جولى ساۋدا تۇعىرىن ورناتىپ، ەكونوميكالىق سەلبەستىكتەن تەڭ يگىلىكتەنۋدى جەبەيدى“ تاقىرىبىنداعى 2021 - جىلعى ينتەرنەت جەلىسىندەگى (جۇڭگو) ازيا - ەۆروپا تاۋار ساۋداسى كورمەسى اشىلدى. □ سۋرەتتى انار بۇلت / شينجياڭ گازەتىنىڭ ءتىلشىسى سۇي جىجيان تۇسىرگەن
انار بۇلت / شينجياڭ گازەتىنىڭ تىلشىلەرى ياۋ تۇڭ، ۋاڭ شيڭرۇي 8 - ايدىڭ 24 - كۇنى ۇرىمجىدەن حابارلايدى. 8 - ايدىڭ 24 - كۇنى تۇستەن كەيىن 2021 - جىلعى ينتەرنەت جەلىسىندەگى (جۇڭگو) ازيا - ەۆروپا تاۋار ساۋداسى كورمەسى اشىلدى.
اۆتونوميالى رايوندىق پارتكومنىڭ شۋجيى چىن چۋانگو شينجياڭ حالىقارالىق كورمە ورتالىعىنىڭ نەگىزگى ءماجىلىس ورنىندا ءسوز سويلەدى. ساۋدا مينيسترلىگىنىڭ حالىقارالىق ساۋدا كەلىسسوز ۋاكىلى، قوسىمشا ورىنباسار مينيسترى يۇي جيانحۋا بەيجيڭدە بەينە ەكران تاسىلىندە كورمەگە قاتىناستى. اۆتونوميالى رايوندىق پارتكومنىڭ ورىنباسار شۋجيى، اۆتونوميالى رايوننىڭ ءتوراعاسى شوكىرات زاكىر اشىلۋ سالتىن باسقاردى. اۆتونوميالى رايوندىق حالىق قۇرىلتايى تۇراقتى كوميتەتىنىڭ مەڭگەرۋشىسى شاۋكەت يمىن، اۆتونوميالى رايوندىق پارتكومنىڭ ورىنباسار شۋجيى، بيڭتۋاننىڭ جىڭۋيى ۋاڭ جۇنجىڭ قاتارلىلار قاتىناستى. وسى رەتكى كورمەنىڭ نەگىزگى 3 قوناق ەلى بەلورۋسسيانىڭ ەكونوميكا مينيسترلىگىنىڭ مينيسترى چەرۆياكوۆ الەكساندر ۆيكتوروۆيچ، پاكيستاننىڭ جۇڭگودا تۇراتىن باس ەلشىسى مويىن حاك، ازەربايجاننىڭ جۇڭگودا تۇراتىن ەلشىحاناسىنىڭ اقىلشىسى ۆيگار پاناحوۆ، سونداي - اق شاڭحاي سەلبەستىك ۇيىمىنىڭ باس حاتشىسى ۆلاديمير نوروۆ، گرۋزيانىڭ جۇڭگودا تۇراتىن باس ەلشىسى ارچل كالانديا، يراننىڭ جۇڭگودا تۇراتىن باس ەلشىسى مۇحاممەت كەشاۋارزىزادە، قىرعىزستاننىڭ جۇڭگودا تۇراتىن باس ەلشىسى حانايىم باقتىگۇلوۆا بەينە ەكراندا ءسوز سويلەدى.
چىن چۋانگو سوزىندە اۆتونوميالى رايوندىق پارتكوم جانە ۇكىمەت، سونداي - اق شينجياڭداعى ءار ۇلت حالقى اتىنان، ينتەرنەت جەلىسىندەگى جانە سول جەردەگى ەل ءىشى - سىرتىنان كەلگەن قوناقتاردى قىزۋ قارسى الاتىندىعىن ءبىلدىردى. ول بىلاي دەدى: ءتوراعا شي جينپيڭ العا قويعان ”ءبىر بەلدەۋ، ءبىر جولدى“ بىرگە قۇرۋ كەلەلى باستاماسىندا ۇزىننان - ۇزاققا سوزىلعان، مىڭ جىلعا جالعاسقان بايىرعى جىبەك جولىندا گۇلدەنگەن، دامىعان ومىرشەڭدىك قاۋلاپ، ءوزارا تيىمدىلىك جەتكىزىپ، تەڭ يگىلىككە كەنەلۋدىڭ سۇبەلى تابىستارى جارىققا شىقتى. شينجياڭ ازيا - ەۆروپا قۇرلىعىنىڭ قويناۋىنا ورنالاسقان، جىبەك جولى ەكونوميكالىق بەلدەۋىنىڭ وزەكتى رايونى، ”ازيا - ەۆروپا قۇرلىقتىق كوپىرى“ ءسوز جوق باسىپ وتەتىن جول، شىعىس پەن باتىستىڭ ەكونوميكادا، مادەنيەتتە اۋىس - كۇيىس جاسايتىن ماڭىزدى ارناسى، وزگەشە وڭىرلىك باسىمدىققا يە. سوڭعى جىلدارى شينجياڭ وزىندىك وڭىرلىك ەسىك اشۋ ستراتەگياسىن جىبەك جولى ەكونوميكالىق بەلدەۋى قۇرىلىسىنا جانە مەملەكەتتىڭ باتىسقا ەسىك اشۋ جالپى تۇلعالىق ورنالاستىرۋىنا ەنگىزىپ، سىرتقا ەسىك اشۋ دانەكەرىن ۇزدىكسىز مولايتىپ، سىرتقا ەسىك اشۋ دەڭگەيىن جوعارىلاتىپ، اشىق تيپتەگى ەكونوميكالىق تۇزىلىسكە جاڭالىق ەنگىزىپ، جىبەك جولى ەكونوميكالىق بەلدەۋى وزەكتى رايون قۇرىلىسىن بەلسەنە ىلگەرىلەتىپ، جەلى بويىنداعى ەلدەرمەن جانە وڭىرلەرمەن ەكونوميكادا، مادەنيەتتە اۋىس - كۇيىس جاساۋ سەلبەستىگىن جاپپاي تەرەڭدەتىپ، ءىس جۇزىندىك ارەكەت ارقىلى ”بەيبىت سەلبەسۋ، ەسىك اشۋ، سيىسىمدى بولۋ، ءوزارا ۇيرەنۋ، ءبىر - بىرىنەن ۇلگى الۋ، ءوزارا تيىمدىلىك جەتكىزىپ، تەڭ يگىلىككە كەنەلۋ“ سىندى جىبەك جولى رۋحىن ايگىلەپ، ”ءبىر بەلدەۋ، ءبىر جولدى“ بىرگە قۇرۋعا بەلسەنە ۇلەس قوستى. چىن چۋانگو بىلاي دەدى: ازيا - ەۆروپا تاۋار ساۋداسى كورمەسىن وتكىزۋ ءوزارا تۇسىنىكتى ارتتىرۋدا، گۋمانيتارلىق اۋىس - كۇيىستى تەرەڭدەتۋدە، سەلبەسۋ ورتاق تانىمىن ۇيىستىرۋدا ماڭىزدى رولعا يە. ءبىز ءار ەلمەن بىرگە (جۇڭگو) ازيا - ەۆروپا تاۋار ساۋداسى كورمەسى تۇعىرىنان ۇزدىكسىز ويداعىداي پايدالانىپ، ”ءبىر بەلدەۋ، ءبىر جول“ حالىقارالىق سەلبەستىگىن بەلسەنە جەبەپ، بىرگە اقىلداسۋ، بىرگە قۇرۋ، بىرگە يگىلىكتەنۋ پرينسيبىنە تاباندى بولىپ، ىنتىماقتاسا سەلبەسۋ، ۇلاستىرۋ، تۇتاستىرۋ، بىرگە دامۋ جولىنان جازباي، قول ۇستاسا ءتىپتى دە تاماشا بولاشاق اشۋدى قالايمىز.
يۇي جيانحۋا سوزىندە جۇڭگو ساۋدا مينيسترلىگى اتىنان، وسى كەزەكتى كورمەنىڭ اشىلعاندىعىن قىزۋ قۇتتىقتادى. ول بىلاي دەدى: جۇڭگو ۇكىمەتى ازياداعى، ەۆروپاداعى ەلدەرمەن ەكونوميكا، ساۋدا سەلبەستىگىن تەرەڭدەتۋگە ايرىقشا ءمان بەرەدى، ازياداعى، ەۆروپاداعى ەلدەرمەن ستراتەگيالىق ۇشتاسۋدى كۇشەيتىپ، ساۋدانى، قارجى قوسۋدى قولايلىلاستىرۋدى جەبەپ، كوپ جاقتى ساۋدا ءتۇزىلىسىن بىرگە قورعاپ، ىندەتتىڭ ىقپالىن جەڭىپ، وڭىرلىك ەكونوميكانىڭ ورنىقتى دامۋىن ىلگەرىلەتۋدى قالايدى. جۇڭگو ۇكىمەتى شينجياڭدى جىبەك جولى ەكونوميكالىق بەلدەۋى وزەكتى رايونى ەتىپ قۇرۋدى بار كۇشپەن قولداۋدا، شينجياڭنىڭ وڭىرلىك ەسىك اشۋ ستراتەگياسىن مەملەكەتتىڭ باتىسقا ەسىك اشۋ جالپى تۇلعالىق ورنالاستىرۋىنا ەنگىزۋدە شينجياڭ ازيا - ەۆروپا ەكونوميكا، ساۋدا سەلبەستىگىندە بارعان سايىن ماڭىزدى رول اتقارادى. ازيا - ەۆروپا تاۋار ساۋداسى كورمەسى وڭىرلەر ىشىندەگى ءار ەلدىڭ ەكونوميكا، ساۋدا سەلبەستىگىن جەبەيتىن ماڭىزدى تۇعىرعا اينالىپ، ازيا - ەۆروپاداعى ءار ەلدىڭ بەلسەنە ءۇن قوسۋىنا يە بولىپ، ىندەت جاعدايىندا ازيا - ەۆروپاداعى ءار ەلدىڭ ەكونوميكا، ساۋدا سەلبەستىگىن كۇشەيتۋدەگى كۇشتى تىلەگىن تولىق ايگىلەدى. كورمەنىڭ تۇعىرلىق رولىن ونان ارى ارتتىرىپ، ازيا - ەۆروپاداعى ەلدەرمەن كوپ سالاداعى سەلبەستىكتى كۇشەيتىپ، حالىقارالىق وڭىرلىك سەلبەستىكتىڭ، سىرتقا ايقارا ەسىك اشۋدىڭ تىڭ بيىگىن قالىپتاستىرۋدى ءۇمىت ەتەمىز.
چەرۆياكوۆ سوزىندە بىلاي دەدى: بەلورۋسسيا (جۇڭگو) ازيا - ەۆروپا تاۋار ساۋداسى كورمەسىنە بەلسەنە قاتىناسۋشى، حالىقارالىق ساۋداعا، قارجى قوسۋعا تىڭ وراي جانە ءتيىمدى ورتا ازىرلەۋگە بەلسەنە ۇلەس قوسۋدى قالايدى. جۇڭگو بەلورۋسسيانىڭ ەڭ ماڭىزدى ستراتەگيالىق سەرىگى، ەكى ەلدىڭ ەكونوميكا، ساۋدا سەلبەستىگىندە ءۇرتىس ورنىقتى ارتقان جانە ومىرشەڭدىك قاۋلاعان جاعداي جارىققا شىقتى. بەلورۋسسيا حالىقارالىق سەلبەستىكتى كۇشەيتىپ، ”ءبىر بەلدەۋ، ءبىر جولدى“ بىرگە قۇرۋ سىندى كەلەلى قوعامدىق جانە ەكونوميكالىق مانگە يە باستامانىڭ بەلسەندى جەتىستىككە قول جەتكىزۋىن ىلگەرىلەتۋدى قالايدى.
حاك سوزىندە بىلاي دەدى: پاكيستان مەن جۇڭگونىڭ دوستىعى تاۋدان بيىك، تەڭىزدەن تەرەڭ، بالدان ءتاتتى. وسى رەتكى (جۇڭگو) ازيا - ەۆروپا تاۋار ساۋداسى كورمەسى جۇڭگو - پاكيستان ەكونوميكا، ساۋدا قارىم - قاتىناسىن تەرەڭدەتۋدە بەلسەندى جەبەۋ رولىن اتقارىپ، پاكيستاننىڭ جۇڭگونىڭ شينجياڭىمەن سەلبەستىكتى كەڭەيتۋىنە تىڭ قوزعاۋشى كۇش قوسادى. جۇڭگو شينجياڭىنىڭ ”ءبىر بەلدەۋ، ءبىر جولدى“ بىرگە قۇرۋداعى باسىمدىعى ەرەكشە كورنەكتى، ءبىز وسى رەتكى ورايدان پايدالانىپ، جۇڭگو شينجياڭىمەن اۋىل شارۋاشىلىعى، ونەركاسىپ، نەگىزدىك قۇرىلعىلار قۇرىلىسى سياقتى سالالارداعى اۋىس - كۇيىستى جانە سەلبەستىكتى ۇزدىكسىز تەرەڭدەتەمىز.
پاناحوۆ سوزىندە بىلاي دەدى: ازەربايجان جۇڭگومەن بولعان ەكى جاقتى جانە كوپ جاقتى سەلبەستىككە، اسىرەسە، ”ءبىر بەلدەۋ، ءبىر جول“ باستاماسى جۇلگەسى ىشىندە ءار سالانىڭ كەڭ اۋىس - كۇيىسىن جانە سەلبەستىگىن ورىستەتۋگە ايرىقشا ءمان بەرەدى. وسى رەت ازەربايجاننىڭ 25 كاسىپورنى (جۇڭگو) ازيا - ەۆروپا تاۋار ساۋداسى كورمەسىنە قاتىناسىپ، جۇڭگوعا، ازيا - ەۆروپاداعى ەلدەرگە ازەربايجاننىڭ ونىمدەرىن بەلسەنە جالپىلاستىرادى. مۇنىڭ ازەربايجاننىڭ جۇڭگومەن بولعان ساۋدا سەلبەستىگىنىڭ دەڭگەيىن ونان ارى جوعارىلاتۋىنا پايدالى بولاتىندىعىنا سەنەمىن.
نوروۆ سوزىندە بىلاي دەدى: جۇڭگو شينجياڭىنىڭ وڭىرلىك باسىمدىعى كورنەكتى، قوعامدىق، ەكونوميكالىق دامۋ كومەسكى كۇشى وراسان زور، شاڭحاي سەلبەستىك ۇيىمىنا مۇشە ەلدەرمەن ءداستۇرلى دوستىقتى دامىتۋ، ەكونوميكا - ساۋداداعى ءبىر - ءبىرىن تولىقتاۋدى جيىلەتۋ، ءوزارا تيىمدىلىك جاساپ سەلبەسۋدى دامىتۋ جاقتارىنداعى كومەسكى كۇشى وراسان زور. شاڭحاي سەلبەستىك ۇيىمى جۇڭگو شينجياڭىنىڭ ”ءبىر بەلدەۋ، ءبىر جول“ باستاماسىن اتقارۋ جاعىنداعى ماڭىزدى دانەكەرلىك رولىنا ايرىقشا ءمان بەرەدى، ءبىز شاڭحاي سەلبەستىك ۇيىمىنا مۇشە ەلدەردىڭ جۇڭگو شينجياڭىمەن باسىمدىقتار جاعىندا ءبىر - ءبىرىن تولىقتاۋىن كۇشەيتۋدى بەلسەندى جەبەيمىز، اسىرەسە، قاتىناس سالاسى جانە ساۋدا زات اينالىمى سەلبەستىگىن كۇشەيتىپ، شەكارا اتتاعان ەلەكتروندى ساۋدانى بار كۇشپەن دامىتىپ، شاڭحاي سەلبەستىك ۇيىمىنا مۇشە ەلدەردىڭ بىرگە دامۋىن جەبەپ، ءار ەل حالقىنىڭ قۇت - ىرىسىن ۇزدىكسىز نىعايتامىز.
كالانديا سوزىندە بىلاي دەدى: تاياۋ جىلداردان بەرى گرۋزيا مەن جۇڭگونىڭ ءار سالاداعى سەلبەستىگى ءساتتى ىلگەرىلەدى. ءتوراعا شي جينپيڭ العا قويعان ”ءبىر بەلدەۋ، ءبىر جولدى“ بىرگە قۇرۋ باستاماسى گرۋزيا جونىنەن كەلەلى ءمان الادى. ءبىز وزىندىك وزگەشە باسىمدىقتى تولىق ساۋلەلەندىرىپ، جۇڭگو جاقپەن ءار سالاداعى سەلبەستىكتى كۇشەيتۋدى قالايمىز. وسى رەتكى كورمەنىڭ تابىسپەن اياقتاۋىنا، كورمەگە قاتىناسقان ءار ەلدىڭ جانە ۇيىمنىڭ سەلبەستىكتە ناتيجەگە قول جەتكىزىپ، ازيا - ەۆروپا ەلدەرى مەن حالىقارالىق ۇيىم اراسىنداعى بارىس - كەلىستى، سەلبەستىكتى، ءوزارا پايدا جەتكىزىپ، تەڭ يگىلىككە كەنەلۋدى جان - جاقتى جەبەۋىنە تىلەكتەستىك بىلدىرەمىز.
كەشاۋارزىزادە سوزىندە بىلاي دەدى: جۇڭگو مەن يران ساۋدا جانە مادەنيەت اۋىس - كۇيىسىندە ۇزاققا جالعاسقان تاريحقا يە. بيىل جۇڭگو مەن يراننىڭ ديپلوماتيالىق قارىم - قاتىناس ورناتقاندىعىنىڭ 50 جىلدىعى، ءبىز جۇڭگومەن اناعۇرلىم تەرەڭ، كەڭ ەكونوميكالىق ساۋدا بايلانىسىن ورناتىپ، ەنەرگيا بايلىعى، نەگىزدىك قۇرىلعىلار، قاتىناس تاسىمال، جەڭىل ونەركاسىپتى دامىتۋ سياقتى سالالارداعى جان - جاقتى سەلبەستىكتى ۇزدىكسىز كۇشەيتىپ، جۇڭگو مەن يراننىڭ ساۋداسىن جانداندىرۋدى، ەكى ەلدىڭ ەكونوميكاسىنىڭ دامۋىن ىلگەرىلەتۋدى ءۇمىت ەتەمىز.
باقتىگۇلوۆا سوزىندە بىلاي دەدى: قىرعىزستان جۇڭگومەن جان - جاقتى ستراتەگيالىق سەرىكتەستىك قارىم - قاتىناسقا ايرىقشا ءمان بەرەدى. ءبىز جۇڭگومەن ءار سالاداعى سەلبەستىكتى، اۋىس - كۇيىستى ۇزدىكسىز كۇشەيتىپ، گۇلدەنگەن، دامىعان تاماشا ورايدى مىقتى يگەرىپ، تاماشا ساۋدا، قارجى قوسۋ ورتاسىن جانە ساۋدانى دامىتۋ ورتاسىن بىرگە ازىرلەپ، ءتىپتى دە كەڭ ارنالى ساۋدا كوپىرىن قۇرىپ، كەن ونىمدەرىن اشۋ، مانەرلەۋ، ەنەرگيا، اۋىل شارۋاشىلىعى، مانەرلەۋ كاسىبى، ساياحات، قاتىناس، حابارلاسۋ سياقتى سالالاردا اناعۇرلىم ناقتى سەلبەستىك ورىستەتىپ، ءوزارا تيىمدىلىك، ءوزارا پايدا جەتكىزىپ، تەڭ يگىلىككە كەنەلۋدى جۇزەگە اسىرۋدى قالايمىز.
اشىلۋ سالتىندا چىن چۋانگو قاتارلى سيلى قوناقتار نەگىزگى ءماجىلىس ورنىندا 2021 - جىلعى ينتەرنەت جەلىسىندەگى (جۇڭگو) ازيا - ەۆروپا تاۋار ساۋداسى كورمەسىن بىرگە باستادى.
تۇركمەنستاننىڭ جۇڭگودا تۇراتىن باس ەلشىسى پاراحات دۇرديەۆ، مولدوۆانىڭ جۇڭگودا تۇراتىن باس ەلشىسى دۋميترۋ براگحيس جانە يندونەزيا، شريلانكا، قازاقستان، پولشا قاتارلى ەلدەردىڭ جۇڭگودا تۇراتىن ديپلوماتتارى جانە سيلى قوناقتار، پاكيستاننىڭ پەشاۋار قالاسى، مالايزيانىڭ باشىڭ قالاسى، بەلورۋسسيانىڭ گومەل قالاسى قاتارلى قالالاردىڭ ۋاكىلدەرى؛ اۆتونوميالى رايوننىڭ، سونداي - اق بيڭتۋاننىڭ باسشىلارىنان شۇي حايرۇڭ، چىن ۋيجۇن، توحتى ياقۇپ، ما شيۇڭچىڭ، جۇڭ بو، شياڭگاڭ ساۋدانى دامىتۋ مەكەمەسىنىڭ، ساۋدا مينيسترلىگىنىڭ قاتىستى مەڭگەرمە مەكەمەلەرىنىڭ، ءارقايسى ولكە، قالالارداعى ساۋدا نەگىزگى تاراۋلارىنىڭ، ءارقايسى ايماق، وبلىس، قالالاردىڭ ۋاكىلدەرى قاتارلىلار اشىلۋ سالتىنا قاتىناستى.
اشىلۋ سالتىنان كەيىن، كورمەگە قاتىناسقان سيلى قوناقتار ينتەرنەت جەلىسىندە كورمەنى بىرگە ارالادى.
وسى رەتكى كورمە تۇڭعىش رەت ينتەرنەت جەلىسى تاسىلىندە وتكىزىلىپ، 19 ەلدى، سونداي - اق حالىقارالىق ۇيىمدى، 31 ولكە، اۆتونوميالى رايون، قالادان جانە شينجياڭ ءوندىرىس - قۇرىلىس بيڭتۋانىنان، سونداي - اق شياڭگاڭ ەرەكشە اكىمشىلىك رايونىنان، اۋمىن ەرەكشە اكىمشىلىك رايونىنان، تايۋان رايونىنان كەلگەن 1000نان استام كاسىپورىندى كورمەگە قاتىناسۋعا باۋرادى، اشىلعاننان 2022 - جىلى 8 - ايدىڭ 24 - كۇنىنە دەيىن ينتەرنەت جەلىسىندە كورمەلەنەدى.
