مۇرات رۋستام:
جاستىق جالىنىمەن، ىستىق قانىمەن ادالدىعىن ايگىلەدى
□ انار بۇلت / شينجياڭ گازەتىنىڭ ءتىلشىسى لي چۇنشيا
قاتىگەز زورلىقتى كۇش لاڭكەس ەلەمەنتتەرى الدىندا ول باتىلدىقپەن العا شىعىپ، قىزمەتتەستەرىنە ”مەن الدىمەن ايقاسايىن“، − دەدى.
ول قىسقا عانا عۇمىرىندا پارتيا مەن حالىققا دەگەن ادالدىعىن امالياتتا ايگىلەدى؛ ىستىق قانى مەن ءومىرى ارقىلى ايبىندى جاستىق جىرىن جازدى.
ول ءۇرىمجى قالالىق قوعام حاۋىپسىزدىگى مەكەمەسى قىلمىستىق ىستەر بارلاۋ تارماق اترەتىندەگى لاڭكەستىككە قارسى تۇرۋداعى قاھارمان قۇربان مۇرات رۋستام.
قاشاندا ەڭ الدا اتوي سالدى
”20 نەشە جىلدىڭ الدى، سول كۇنى 2 - ايدىڭ 10 - كۇنى بولاتىن، ەسىمدە ءالى اپ − انىق...“، مۇرات رۋستام قۇربان بولعان كەزدەگى جاعدايدى اۋىزعا العاندا، ءۇرىمجى قالالىق قوعام حاۋىپسىزدىگى مەكەمەسى گانچۋانپۋ ەكونوميكالىق، تەحنيكالىق اشۋ رايونى (ونەركاسىپ رايونى) بولىمشە مەكەمەسىنىڭ ورىنباسار باستىعى پولات مامەتتىڭ ەسىنە بىردەن تۇسە كەتتى.
1999 - جىلى 2 - ايدىڭ 4 - كۇنى كەشتە ءۇرىمجى قالاسىندا اسا اۋىر قارۋلى توناۋشىلىق، ادام ءولتىرۋ دەلوسى تۋىلدى، ءبىر ادام قاستاندىققا ۇشىراپ اتىپ ءولتىرىلدى، الىپ جۇرگەن 247 مىڭ يۋان ناق اقشاسى جانە ءبىر جەڭىل اۆتوكولىگى تونالدى. العاشقى تەكسەرۋ ارقىلى بۇل دەلونى زورلىقتى كۇش لاڭكەس ەلەمەنتتەر تۋدىرعان بولىپ شىقتى. قوعام حاۋىپسىزدىگى ورگانى دەرەۋ سايلاۋىت كۇشتەردى ۇيىمداستىرىپ ارناۋلى دەلو گرۋپپاسىن قۇردى، سول كەزدە ءۇرىمجى قالالىق قوعام حاۋىپسىزدىگى مەكەمەسى قىلمىستىق ىستەر بارلاۋ تارماق اترەتى 2 - ۇلكەن اترەتى 4 - ورتا اترەتىنىڭ باستىعى مىندەتىن وتەيتىن مۇرات رۋستام ارناۋلى دەلو گرۋپپاسىنىڭ مۇشەسى بولدى.
سول جىلى 2 - ايدىڭ 10 - كۇنى تۇستەن كەيىن ارناۋلى دەلو گرۋپپاسى شوعىرلى تۇتقىنداۋ ارەكەتىن ورىستەتتى، مۇرات رۋستام جاۋىنگەر سەرىكتەرىمەن بىرگە ومىرىنە تونگەن حاۋىپكە قاراماي 3 زورلىقتى كۇش لاڭكەس ەلەمەنتتى قولعا ءتۇسىرىپ، ناق مايداندا لاڭكەس ەلەمەنتتەر وزدەرى جاساعان ءبىر ناگان مەن ءبىر قانجاردى قولعا ءتۇسىردى. سول جەردە تەرگەۋ بارىسىندا ونىڭ سىبايلاستارىنىڭ ءۇرىمجى قالاسى يۋەجين كوشەسىندەگى ءبىر تۇرعىندار ۇيىنە جاسىرىنعاندىعىن بىلەدى، مۇرات رۋستام جاۋىنگەر سەرىكتەرىمەن تۇتقىنداۋعا دەرەۋ اتتانادى.
”مۇرات ءبىرىنشى بولىپ ۇيگە اتىلىپ كىرەدى“. پولات مامەت ەسكە الىپ بىلاي دەدى: مەن جەتىپ بارعان كەزىمدە كەنەتتەن بىرنەشە رەت اتىلعان مىلتىق داۋىسىن ەستىدىم، ونان كەيىن مۇرات رۋستام جاۋىنگەر سەرىكتەرىن باستاپ كەيىن شەگىندى. باسپالداقتا مۇرات رۋستام قابىرعاعا سۇيەنىپ تۇرىپ، ”ماعان وق تيگەن سياقتى“ دەپ ايتتى دا، ءال - دارمەنى قۇرىپ كەتتى. مەن دەرەۋ سۇيەدىم، ەكى قولىم قان جوسا بولىپ كەتىپتى.
قارۋلى سودىرلاردىڭ اتقان وعى مۇرات رۋستامنىڭ وكپە ارتەرياسىنا ءتيىپ، تىم قانسىراپ كەتكەندىكتەن، باقىتقا قارسى، ەرلىكپەن قۇربان بولدى. 28 جاستاعى عۇمىرى وسى ساتتە كەنەت اياقتادى.
پولات مامەتتىڭ ەسىندە قالۋىنشا، ءار رەت تۇتقىنداۋ مىندەتىن اتقارعاندا مۇرات رۋستام ۇنەمى ”مەن الدىمەن ايقاسايىن“ دەپ ايتاتىن. ەڭ قاتەرلى ساتتە ول ۇنەمى ەڭ الدا اتويلاپ ءجۇرىپ، ءومىر ءۇمىتىن جاۋىنگەر سەرىكتەرىنە قالدىرىپ، ءولىم قاتەرىن وزىنە قالدىراتىن.
سول جىلى مۇرات رۋستام توڭكەرىستىك قۇربان دەپ بەكىتىلدى، مەملەكەتتىك قوعام حاۋىپسىزدىگى جۇيەسىندەگى 2 - دارەجەلى قاھارمان ۇلگى اتاعى تولىقتاپ بەرىلدى.
مەيىرىمدى، جاۋاپكەرشىلىك ارقالايتىن ادام
ءار جولى مۇرات رۋستامنىڭ قۇربان بولعان كۇنىندە ءۇرىمجى قالالىق قوعام حاۋىپسىزدىگى مەكەمەسى سايباق رايونى بولىمشە مەكەمەسىنىڭ ورىنباسار باستىعى كەرىم وشۇر قاشاندا ۋاقىت شىعارىپ ونىڭ قابىرىن سىپىرادى.
كەرىم وشۇردىڭ ەسىندە قالۋىنشا، مۇرات رۋستام مەيىرىمدى، جاۋاپكەرشىلىك ارقالايتىن ادام، قىزمەتتە الىمدى، باتىل، جۇرەكتى، ۇقىپتى. ءبىر رەت مۇرات رۋستام اۆتوكولىكپەن ءۇرىمجى قالاسىنىڭ شانشيحاڭ كوشەسىنەن ءوتىپ بارا جاتىپ، كەنەت كىلت توقتاپ اۆتوكولىكتەن سەكىرىپ ءتۇسىپ، ادامدار شوعىرىنا قاراي تۇرا ۇمتىلادى. اۆتوكولىكتەگى جاۋىنگەر سەرىكتەرى نە بولعانىن بىلمەي اڭىرىپ، ەستەرىن ەندى جيعاندا مۇرات رۋستام شيراقى قيمىلداپ ءبىر ادامدى جۇلقىلاپ اۆتوكولىككە شىعارادى. تەرگەۋ ارقىلى بۇل ادام قوعام حاۋىپسىزدىگى جۇيەسى سوڭىنا تۇسكەلى ۇزاق بولعان قىلمىس كۇماندىسى بولىپ شىعادى.
10 نەشە ەسىرتكى تۇتىنۋشى اراسىنان قاشىپ جۇرگەن قىلمىس كۇماندىسىن تانىپ تارتىپ الىپ شىقتى، جەتى قاراڭعى تۇندە وڭتۇستىك شينجياڭعا اتتانىپ، كوكتەن تۇسكەن جاۋجۇرەك اسكەر قۇساپ قىلمىس كۇماندىسىنىڭ الدىنان شىعا كەلدى، جاۋىنگەر سەرىكتەرىمەن بىرگە 16 ساعاتتا ەرەكشە اۋىر ۇرلىق دەلوسىن اشكەرەلەدى... مۇرات رۋستامدا قىراعى اڭعارىمپاز قۋات پەن كۇشتى بارلاۋ تانىمى بولعاندىقتان، جاۋىنگەر سەرىكتەرى ونى ”تۋادا قىلمىستىق ىستەر ساقشىسى بولۋعا جارالعان“ دەپ اتادى.
”مۇرات رۋستام ەكەۋىمىز قۇرداسپىز، ءبىر ايدا ۇيلەندىك. تويلارىندا كەلىنشەگى ەكەۋى ۆاليس ءبيىن بيلەدى، اسەم بيگە باسقاندا، ەرەكشە رومانتيكالى بولدى“. كەرىم وشۇر بىلاي دەدى: مۇرات رۋستام جايشىلىقتا باسقالارعا كومەكتەسىپ جۇرەدى، تاعى جەڭگەتايلىققا ءجۇرۋدى جاقسى كورەتىن، مەكەمەدەگى بىرنەشە قىزمەتتەسى ونىڭ دانەكەر بولۋىمەن ۇيلەندى.
مۇرات رۋستام ۇيلەنگەننەن كەيىن ءبىر سۇيكىمدى قىز بالا ءسۇيدى، قىزمەت ارەدىگىندە ءار رەت جاۋىنگەر سەرىكتەرىمەن ايەلى مەن قىزىن تىلگە تيەك ەتكەندە، ول جايراڭ قاعىپ، باقىت سۇيىسپەنشىلىگى سوزدەرىنەن مەن مۇندالاپ تۇراتىن. مۇرات رۋستام قۇربان بولاردان بىرنەشە كۇن بۇرىن ايەلى وعان ۋاقىت شىعارىپ، بالانىڭ ءسۇت ىشەتىن قۇمىراسىن قاينى ەنەسىنىڭ ۇيىنە جەتكىزىپ بەرۋدى ايتقان بولاتىن، الايدا دەلومەن قاربالاستاپ قۇربان بولعانعا دەيىن بالانىڭ ءسۇت ىشەتىن قۇمىراسى ونىڭ اۆتوكولىگىندە قالىپ قويدى.
قاھارمان رۋحى العا ىلگەرىلەۋگە ىنتالاندىردى
جالعاستىرۋ ەڭ تاماشا ەسكە الۋ، جاۋاپكەرشىلىك ارقالاۋ ەڭ تاماشا جالعاستىرۋ. بۇگىنگى تاڭدا مۇرات رۋستام وتكەندە قىزمەت ىستەگەن جەردە توپ - توپ جاس ساقشىلار ەسەيىپ - ەرجەتىپ، قاھارماننىڭ ءىزىن باسىپ، قاھارماننىڭ وسيەتىنە مۇراگەرلىك ەتىپ، پارتيا مەن حالىقتىڭ ادال قورعاۋشىلارى بولدى.
ءۇرىمجى قالالىق قوعام حاۋىپسىزدىگى مەكەمەسى قىلمىستىق ىستەر بارلاۋ تارماق اترەتى 1 - ۇلكەن اترەتىنىڭ 4 - دارەجەلى اعا ساقشىسى ليۋ. سارىنجياشي بىلاي دەدى: مەن قىزمەتكە قاتىناسقان العاشقى كۇنى مۇرات رۋستامنىڭ قاھارماندىق ىزگى ىستەرىن ەستىدىم، ”ول ءبىزدىڭ ماڭگىلىك جاۋىنگەر سەرىگىمىز، ونان دا ماڭىزدىسى، ءبىزدىڭ ۇيرەنۋ ۇلگىمىز“.
”كوپتەگەن جاۋىنگەر سەرىگىمىز قوعام ورنىقتىلىعىن قورعاۋدىڭ ءبىرىنشى شەبىندە قۇربان بولدى، ولاردىڭ ەرجۇرەك، جاسقانبايتىن ءوزىن ارناۋ رۋحى ءبىزدى باتىلدىقپەن العا ىلگەرىلەۋگە ىنتالاندىراتىن قوزعاۋشى كۇش“، - دەدى ءۇرىمجى قالالىق قوعام حاۋىپسىزدىگى مەكەمەسى قىلمىستىق ىستەر بارلاۋ تارماق اترەتى 4 - ۇلكەن اترەتىنىڭ 4 - دارەجەلى اعا ساقشىسى جي ليڭتۇڭ.
وتان ءۇشىن قۇربان بولعان، حالىق ءۇشىن قۇربان بولعان قاھارمان قۇرباندار حالىقتىڭ جۇرەگىندە ماڭگى جاسايدى. ءۇرىمجى قالاسى ياڭزىجياڭ جولىندا تۇراتىن قالا تۇرعىنى نيجات كەرىم بىلاي دەدى: ”زورلىقتى كۇش لاڭكەس ەلەمەنتتەر ءبىزدىڭ ورتاق جاۋىمىز، ەگەر مۇرات رۋستام سياقتى قۇربانداردىڭ ەرلىكپەن ءوزىن ارناۋى بولماسا، ءبىزدىڭ بۇگىنگى باقىتتى، تىنىش تۇرمىسىمىز بولماس ەدى. ءبىز ولارعا ماڭگى العىس ايتامىز، ولاردى ساعىنا ەسكە الامىز“.
