انار بۇلت / شينجياڭ گازەتىنىڭ ءتىلشىسى جاڭ يۇنمەي 9 - ايدىڭ 10 - كۇنى ۇرىمجىدەن حابارلايدى. 9 - ايدىڭ 8 - كۇنى شينجياڭ ۇيعۇر اۆتونوميالى رايونى مەن جۇڭگونىڭ جەنەۆاداعى تۇراقتى ۋاكىلدەر ۇيىرمەسى ”شينجياڭ جاقسى جەر“ بەينە ەكران اۋىس - كۇيىس ءماجىلىسىن بىرگە وتكىزدى. چاۋشيان، بەلورۋسسيا، لاوس، ۆەنەسۋەلا، زيمبابۆە، يران، بوليۆيا سياقتى 30دان استام ەلدىڭ جەنەۆادا تۇراتىن ۋاكىلدەرى مەن جوعارى دارەجەلى ديپلوماتتارى، بىرلەسكەن مەملەكەتتەر ۇيىمىنىڭ ادامدىق ۇقىق ىستەرى جوعارى دارەجەلى ارناۋلى قىزمەتكەرلەر كەڭسەسىنىڭ ءمانساپتىلارى، ەرەكشە مەحانيزم ماماندارى، اقپارات قۇرالدارىنىڭ تىلشىلەرى، ت.ب بولىپ 60تان استام ادام اۋىس - كۇيىس ماجىلىسىنە قاتىناستى.
اۆتونوميالى رايوننىڭ باسشىلارىنان ەركىن تۇنياز، لي شۋەجۇن، جۇڭگونىڭ بىرلەسكەن مەملەكەتتەر ۇيىمىنىڭ جەنەۆادا تۇراتىن ءىس باسقارماسىنداعى جانە شۆەتسارياداعى باسقا دا حالىقارالىق ۇيىمدارداعى تۇراقتى ۋاكىلى چىن شۇي جەكە - جەكە ۇرىمجىدە جانە جەنەۆادا اۋىس - كۇيىس ماجىلىسىنە قاتىناستى.
ەركىن تۇنياز ءسوز سويلەگەندە مىنالاردى ءبىلدىردى: امەريكاداعى، باتىستاعى ءىشىنارا ەلدەردىڭ شينجياڭداعى قاتىستى كاسىپ سالالارىن، كاسىپورىنداردى قيسىنسىز جازالاۋى اشىقتان - اشىق وكتەمدىك ساياسي جانە وزبىرلىق ارەكەت. شينجياڭنىڭ ەڭبەكپەن جۇمىستاندىرۋ قامتاماسىز ەتۋ ساياساتى مەن امالياتى جۇڭگونىڭ نەگىزگى زاڭىنا، زاڭدارىنا ۇيلەسەدى، حالىقارالىق ەڭبەك جانە ادامدىق ۇقىق ولشەمىنە ۇيلەسەدى، شينجياڭداعى ءار ۇلت حالقىنىڭ تاماشا تۇرمىس وتكىزۋدەي كۇشتى تىلەگىنە باپ كەلەدى. امەريكاداعى، باتىستاعى ءىشىنارا كۇشتەردىڭ شينجياڭنىڭ ەڭبەكپەن جۇمىستاندىرۋ ساياساتىن جازعىرۋىنىڭ تۇپكى ماقساتى شينجياڭداعى ءار ۇلت بۇقاراسىنىڭ ءومىر ءسۇرۋ ۇقىعىن، جۇمىستانۋ ۇقىعىن، دامۋ ۇقىعىن ماقرۇم ەتۋ، سول ارقىلى شينجياڭنىڭ ورنىقتىلىعىن ءبۇلدىرىپ، جۇڭگونىڭ دامۋىن شاۋجايلاۋ، الايدا ءارقانداي كۇش شينجياڭداعى ءار ۇلت بۇقاراسىنىڭ تاماشا تۇرمىسقا تالپىنعان ۇقىق - مۇددەسىنە كەدەرگىلىك جاساي المايدى، شينجياڭنىڭ كەلەشەگى، ءسوز جوق، ءتىپتى دە كوركەم بولادى.
چىن شۇي سوزىندە مىنالاردى ءبىلدىردى: ءىشىنارا باتىس ەلدەرى جۇڭگوعا قارسى ساياسي قاسكۇنەمدىككە سالىندى، شينجياڭدا ”زورلىقپەن ەڭبەككە سالۋ“ بار دەپ جالا جاپتى ءارى وسىنى جەلەۋ ەتىپ قيسىنسىز، سىڭار جاقتى كۇشتەۋ شاراسىن جۇرگىزىپ، حالىقارالىق زاڭعا اۋىر قايشىلىق جاساپ، ادامدىق ۇقىققا اۋىر دارەجەدە سۇعاناقتىق ىستەپ، جۇڭگو ۇكىمەتىنىڭ جانە جۇڭگو حالقىنىڭ باتىل قارسىلىعىنا ۇشىرادى، سونداي - اق حالىقارالىق قوعامداعى بارلىق ادىلدىكتى، تۋراشىلدىقتى قولدايتىن قايراتكەرلەردىڭ قارسىلىعىنا جانە نالەتىنە قالدى. ادىلەتتىگە كومەك كوپ، ادىلەتسىزگە كومەك جوق، شينجياڭداعى ءار ۇلت حالىق بۇقاراسىنىڭ قاجىرلى ەڭبەگىنە سۇيەنىپ ءتىپتى دە تاماشا تۇرمىستى جاراتا الاتىندىعىنا سەنەمىن.
بىرلەسكەن مەملەكەتتەر ۇيىمى ادامدىق ۇقىق القالار كەڭەسىنىڭ سىڭار جاقتى كۇشتەۋ شاراسى ماسەلەسى بويىنشا ەرەكشە مالىمەت بەرۋشىسى دۋ حان سوزىندە بىلاي دەپ اتاپ كورسەتتى: سىڭار جاقتى كۇشتەۋ شاراسىن جۇرگىزۋ جەرگىلىكتى ورىننىڭ ەكونوميكاسىن اۋىر زيانعا ۇشىراتۋمەن بىرگە، كاسىپورىندارعا نەمەسە ورگاندارعا دا اۋىر زيان سالادى، ءتىپتى، كوپتەگەن جەكەلەرگە كەسىرىن تيگىزەدى. بىرلەسكەن مەملەكەتتەر ۇيىمى ادامدىق ۇقىق القالار كەڭەسى مۇنداي سىڭار جاقتى كۇشتەۋ شاراسىن جۇرگىزۋدى كۇش سالا ازايتادى ءارى تەجەيدى. ءبىز حالىقارا جاپپاي مويىنداعان ادامدىق ۇقىقتى قورعايتىن جانە قۇرمەت ەتەتىن بارلىق پرينسيپتەردىڭ بارلىق مەملەكەتتەردىڭ ءوزارا اۋىس - كۇيىس جاساۋىنىڭ جانە قيمىلىنىڭ نەگىزى بولۋىن ءۇمىت ەتەمىز.
ماجىلىستە كوپتەگەن ەلدىڭ جەنەۆادا تۇراتىن ۋاكىلدەرى نەمەسە ورىنباسار ۋاكىلدەرى كوزقاراستارىن ءبىلدىردى. كوپشىلىك ءبىر اۋىزدان بىلاي دەپ قارادى: امەريكاداعى، باتىستاعى ءىشىنارا ەلدەر جۇڭگو شينجياڭ ۇكىمەتىنىڭ قولدانعان حالىققا ءتيىمدى شارالارىن ەلەڭ قۇرلى كورمەي، ايتىلمىس ”زورلىقپەن ەڭبەككە سالۋ“ جەلەۋىن ورتاعا سالۋىنىڭ، شىنىندا، استارىنا بۇككەن ساياسي ماقساتى بار، ولاردىڭ بارلىق ءىس - ارەكەتى بىرلەسكەن مەملەكەتتەر ۇيىمى ادامدىق ۇقىق القالار كەڭەسىنىڭ نەگىزگى پرينسيبىنە قايشى. شينجياڭ جۇڭگونىڭ ايرىلماس ءبىر بولىگى، شينجياڭدا تۋىلعان بارلىق ءىس جۇڭگونىڭ ىشكى ءىسى، باسقا مەملەكەتتەر مەن قۇرىلىمداردىڭ كيلىگۋىنىڭ قاقىسى جوق. ءبىز جۇڭگونىڭ شينجياڭى قولدانعان حالىقتىڭ ۇقىق - مۇددەسىن قورعاۋ شارالارىن بۇكىلدەي قولدايمىز، جۇڭگونى قارالاۋعا، شينجياڭدى قارالاۋعا ۇرىنعان ءارقانداي ارەكەتتەرگە قارسى تۇرامىز.
اۆتونوميالى رايوندىق قوعامدىق عىلىمدار اكادەمياسى اۋىل - قىستاقتى دامىتۋدى زەرتتەۋ ورنىنىڭ كومەكشى زەرتتەۋشىسى وسمان ءومار امەريكاداعى، باتىستاعى ايتىلمىس ”زورلىقپەن ەڭبەككە سالۋ“ جونىندەگى وسەك - اياڭداردى، ساندىراقتاردى ءپاش ەتتى؛ شينجياڭداعى كاسىپورىندار ۋاكىلى مەن سىرتقا شىعىپ ەڭبەك ىستەيتىن جۇمسشىلار وزدەرىنىڭ كەشىرمەلەرىمەن ۇشتاستىرا امەريكاداعى، باتىستاعى ەلدەردىڭ سىڭار جاقتى كۇشتەۋ شاراسىنىڭ شينجياڭداعى كاسىپورىنداردىڭ قالىپتى تيجارات قيمىلى مەن ورىندى ۇقىق - مۇددەسىن زيانداعاندىعى، شينجياڭداعى ءار ۇلت حالقىنىڭ ادامدىق ۇقىعىنا سۇعاناقتىق جاساعاندىعى سياقتى ناقتى جاعدايلاردى بايانداپ، امەريكاداعى، باتىستاعى ءىشىنارا ەلدەردىڭ شينجياڭعا ساياتىن ماسەلەلەردەگى قاسكۇنەمدىگىن جانە ولاردىڭ ”جالعان ادامدىق ۇقىق، شىن سۇعاناقتىق جاساۋ“ سىندى شىن كەيىپ - كەسپىرىن ءپاش ەتتى.
اۋىس - كۇيىس ءماجىلىسى ۇستىندە «ەڭبەك تۇرمىستى وزگەرتەدى» ارناۋلى تاقىرىپتىق فيلمى قويىلدى ءارى بەينە ەكران فورماسى ارقىلى شينجياڭداعى مول ءونىم شاتتىعىنا شومعان اسەرلى كورىنىستەر كورسەتىلدى.
