تارباعاتاي ايماعى:
نازاردى ”شۇعىل، قيىن، ۋايىمداعان،ءزارۋ“ ماسەلەلەرگە شوعىرلاندىرىپ، حالىق تۇرمىسىنداعى ناقتى ىستەردى ويداعىداي ىستەدى
انار بۇلت / شينجياڭ گازەتىنىڭ ءتىلشىسى ءرايدا
پارتيا تاريحىن ۇيرەنۋ تاربيەسى ورىستەتىلگەننەن بەرى، تارباعاتاي ايماعى بۇقارا ەڭ كوڭىل بولگەن قيىن، قىسىلتاياڭ، بوگەتتىك ماسەلەلەردى شەشۋدى ”مەن بۇقارا ءۇشىن ناقتى ءىس ىستەيمىن“ امالياتتىق قيمىلىنىڭ شىعار ءتۇيىنى جانە كۇش سالۋ ءتۇيىنى ەتىپ، حالىق تۇرمىسىنداعى ناقتى ىستەردى ءبىر - بىرلەپ شىنايى تياناقتاندىردى، ءار ۇلت بۇقاراسىنىڭ تۇرمىس ساپاسى جوعارىلاپ، اناعۇرلىم كوپ، اناعۇرلىم ناقتى تابىس سەزىمى مەن باقىت سەزىمىنە يە بولدى.
اۆتوكولىك توقتاتۋ ورنىن مولايتىپ، حالىقتى ۋايىمنان ارىلتتى
”اۆتوكولىك توقتاتۋ ورنى مولايعاننان كەيىن، اۆتوكولىك توقتاتۋ قيىن بولۋ ماسەلەسى بارىنشا شەشىلدى، ۇيگە قانشا كەش قايتسام دا، اۆتوكولىك توقتاتۋ ورنى تابىلاتىن بولدى، ءبىز ءۇشىن قيىن ماسەلە شىنىمەن شەشىلدى“، - دەدى 9 - ايدىڭ 9 - كۇنى ءدوربىلجىن اۋدانى ءدوربىلجىن قالاشىعى ارشاتى جولى الەۋمەتتىك اۋماعىنىڭ تۇرعىنى ۋاڭ شياۋيۇن.
پارتيا تاريحىن ۇيرەنۋ تاربيەسىندە ءدوربىلجىن اۋدانى حالىق ءۇشىن ناقتى ءىس ىستەۋگە، جاقسى ءىس ىستەۋگە كۇش سالىپ، قالا رايونى ىشىندەگى ءتۇيىندى اۋماقتاردا، جولدىڭ ەكى جاعالاۋىنا اۆتوكولىك توقتاتۋ ورنىن قۇردى. قازىر وسى اۋدانداعى 6 اۆتوكولىك توقتاتۋ ورنىنىڭ قۇرىلىسى اياقتاپ ءارى ىسكە قوسىلىپ، جالپى 1000نان استام اۆتوكولىك توقتاتۋ ورنى كوبەيىپ، اۆتوكولىك توقتاتۋ قيىن بولۋ، جول كەپتەلۋ سياقتى ماسەلەلەر ءونىمدى شەشىلدى. پارتيا تاريحىن ۇيرەنۋ تاربيەسى ورىستەتىلگەننەن بەرى تارباعاتاي ايماعىنداعى ءار دارەجەلى پارتيا ۇيىمدارى قازىرگى بار بايلىقتى اشۋ مەن ودان ءونىمدى پايدالانۋدى بىرلەستىرۋگە تاباندى بولىپ، اۆتوكولىك توقتاتۋ ورنىن مولايتۋعا پايدالانىلاتىن جەرمەن قامداۋ، ۋاقىتشا اۆتوكولىك توقتاتۋ ورنىن يكەمدى كوبەيتۋ، اۆتوكولىكتى تۇندە تەگىن توقتاتۋ اۋماعىن بەلگىلەۋ، ۇلكەن كولەمدەگى الەۋمەتتىك الاڭ - ورىنداردىڭ اۆتوكولىك توقتاتۋ ورنىن اشىق ۇستاۋ سياقتى ءتۇرلى تاسىلدەرمەن اۆتوكولىك توقتاتۋ بايلىعىمەن قامداۋ - قاجەتسىنۋ تەپە - تەڭدىگىن ىسكە اسىردى.
پارتيا تاريحىن ۇيرەنۋ تاربيەسى ورىستەتىلگەننەن بەرى تارباعاتاي ايماعىنداعى ءار دارەجەلى پارتيا ۇيىمدارى قازىرگى بار بايلىقتى اشۋ مەن ودان ءونىمدى پايدالانۋدى بىرلەستىرۋگە تاباندى بولىپ، اۆتوكولىك توقتاتۋ ورنىن مولايتۋعا پايدالانىلاتىن جەرمەن قامداۋ، ۋاقىتشا اۆتوكولىك توقتاتۋ ورنىن يكەمدى كوبەيتۋ، اۆتوكولىكتى تۇندە تەگىن توقتاتۋ اۋماعىن بەلگىلەۋ، ۇلكەن كولەمدەگى الەۋمەتتىك الاڭ - ورىنداردىڭ اۆتوكولىك توقتاتۋ ورنىن اشىق ۇستاۋ سياقتى ءتۇرلى تاسىلدەرمەن اۆتوكولىك توقتاتۋ بايلىعىمەن قامداۋ - قاجەتسىنۋ تەپە - تەڭدىگىن ىسكە اسىردى.
تارباعاتاي ايماعىنداعى جەر - جەر، تاراۋلار شاعىن اۋماقتاردىڭ اۆتوكولىك ورنىن كەڭەيتۋدەن بۇرىن بۇقارادان كەڭ كولەمدە پىكىر، ۇسىنىس الىپ، بۇقارانىڭ تالاپ - تىلەگىن ۇعىسىپ، ەسكىرگەن، كونە شاعىن اۋماقتاردى جاڭالاۋ قىزمەتىمەن بىرلەستىرىپ، اۆتوكولىك توقتاتۋ ورنىن قۇرۋدى ەسكىرگەن، كونە شاعىن اۋماقتاردى جاڭالاۋ كولەمىنە ەنگىزىپ، شاعىن اۋماقتاردىڭ اۆتوكولىك توقتاتۋ قيىن بولۋ ماسەلەسىن شەشۋدى ونان ارى جەبەدى. ۇعىسۋعا قاراعاندا، تارباعاتاي ايماعى بيىل جاڭادان 11 مىڭ 578 اۆتوكولىك توقتاتۋ ورنىن ارتتىرۋدى جوسپارلاعان.
جۇمىستانۋ جولىن كەڭەيتىپ، كىرىستى ارتتىردى
”بۇرىن مەنىڭ تۇراقتى قىزمەتىم جوق بولاتىن، كىرىسىم دە تۇراقسىز بولاتىن. قازىر سەرىكتەستىكتە قىزمەت ىستەپ، ايىنا 3600 يۋان كىرىس كىرگىزەمىن“، - دەدى ادىلجان مامۇتجان.
ادىلجان شيحۋ قالاسى جياحىزى اۋىلى كۇيحى قىستاعىنىڭ تۇرعىنى، بىرنەشە جىلدىڭ الدىندا وتباسىنىڭ 27 مۋ جەرىن وتكەرمەلەگەننەن كەيىن، ۇدايى سىرتتا جۇمىس ىستەپ كەلگەن. تاياۋدا شيحۋ قالالىق ادام كۇشى بايلىعى جانە قوعامدىق قامتاماسىزداندىرۋ مەكەمەسىنىڭ كومەگىندە ادىلجان شيحۋ قالاسى رۇڭشيڭ شىڭجيڭ قالا قىزمەت وتەۋ شەكتى سەرىكتەستىگىنىڭ ءبىر قىزمەتكەرى بولادى.
پارتيا تاريحىن ۇيرەنۋ تاربيەسى ورىستەتىلگەننەن بەرى شيحۋ قالاسى ”مەن بۇقارا ءۇشىن ناقتى ءىس ىستەيمىن“ امالياتتىق قيمىلىن بەلسەنە ورىستەتىپ، جۇمىستانۋدى جەبەۋدى بۇقاراعا قىزمەت وتەۋدىڭ كۇش سالۋ ءتۇيىنى ەتىپ، قالا، اۋىلداعى ارتىق ەڭبەككۇشتەردى باسقا سالاعا ويىستىرىپ جۇمىستاندىرۋدى تىڭعىلىقتى ىلگەرىلەتتى. اۋىل - قىستاقتاعى ارتىق ەڭبەككۇشتەن 12 مىڭ 811 ادامدى (رەت) باسقا سالاعا ويىستىرىپ جۇمىستاندىرۋدى جۇزەگە اسىرىپ، قالا - قالاشىقتا 3744 ادامدى جۇمىستاندىرۋ ورنىن مولايتىپ، قالا، اۋىل تۇرعىندارىنىڭ كىرىسىن ارتتىرۋدى ونان ارى جەبەدى.
”ساۋان قالالىق ادام كۇشى بايلىعى جانە قوعامدىق قامتاماسىزداندىرۋ مەكەمەسى جاريالاعان قىزمەتكەر قابىلداۋعا شاقىرۋ ينفورماتسياسىن كورگەننەن كەيىن، ساۋان قالالىق حالىق شيپاحاناسىنا بارىپ پراكتيكا ىستەدىم. بۇل جەردەن كاسىپتىك بىلىمدەردى ۇيرەنىپ قانا قويماي، ناقتى جۇمىسپەن اينالىسىپ، تەز ىلگەرىلەدىم“، - دەدى ساۋان قالاسىنىڭ تۇرعىنى ياڭ لياڭ.
بيىل جىل باسىنان بەرى ساۋان قالاسى ايىنا 20 نەشە پراكتيكا بازاسىن 300دەن استام پراكتيكا جاساۋ جۇمىس ورنىمەن قامداۋعا ۇيىمداستىردى، مۇندا ەمدەۋ - دەنساۋلىق ساقتاۋ، قازىنا بۇعالتىر، وقۋ - وقىتۋ، اۋىل شارۋاشىلىعىن دامىتۋ سياقتى كاسىپتەرگە سايىپ، جوعارى مەكتەپ بىتىرگەن وقۋشىلار ءۇشىن، سونداي - اق جۇمىستانباعان جاستار ءۇشىن جۇمىستانۋ ارناسىن كەڭەيتتى.
ۇعىسۋعا قاراعاندا، تارباعاتاي ايماعى جۇمىستاندىرۋ ءورىسىن كەڭەيتۋ ينجەنەرياسىن اتقارۋ ءۇشىن «شينجياڭ تارباعاتاي ءتۇيىندى دامىتۋ - ەسىك اشۋ سىناق رايونىن قۇرۋ تاريحي ورايىن مىقتاپ يگەرىپ، ايماقتىڭ جۇمىستاندىرۋدى جوعارى ساپالى دامىتۋدى بار كۇشپەن ىلگەرىلەتۋدى اتقارۋ جوباسىن» بەلگىلەپ، ايماق، اۋدان، اۋىل، قىستاق 4 دارەجەلى جۇمىستاندىرۋعا قىزمەت وتەۋ تۇعىرى قۇرىلىسىن جەدەلدەتىپ، الەۋمەتتىك جۇمىستاندىرۋ ينفورماتسيا سايتىنا نەگىزدەلىپ، قىزمەتكەر قابىلداۋعا شاقىرۋ جانە جۇمىس ورنى ينفورماتسياسىن بەلسەنە جاريالاپ، ”ءبىر بەكەت فورماسىندا جۇمىس ورنىن تانىستىرۋ“، ”قىزمەتكەر قابىلداۋ ارناۋلى جينالىسى“ سياقتى قيمىلداردى ۇيىمداستىرىپ، ورىستەتىپ، اۋىل - قىستاقتاعى ارتىق ەڭبەككۇشتەردىڭ جۇمىستانۋىنا تۇعىر ازىرلەپ بەردى. الدىڭعى جارتى جىلدا جيىنى 8800 جۇمىستانۋ ورنىن اشتى.
”كومىردى ەلەكترگە اينالدىرۋدى اتقارىپ“، جۇرت قالاۋىنان شىقتى
”بۇرىن قىستا كومىر جاعىپ جىلىناتىندىعىمىزدان ءۇيدىڭ ءىشىن كۇل باسىپ كەتەتىن. بىلتىر قىستاقتان بىرەۋلەردىڭ ءۇيدى ەلەكترمەن جىلىتقاندىعىن، ۇيلەرىنىڭ تاپ - تازا ەكەندىگىن كورىپ، بيىل مەن دە ءۇيدى ەلەكترمەن جىلىتۋعا وزگەرتتىم“، - دەدى شيحۋ قالاسى گانحىزى قالاشىعى باۋجياجۋاڭزى قىستاعىنىڭ تۇرعىنى ليۋ جياكۇي.
بيىل ”كومىردى ەلەكترگە اينالدىرۋ“ نىسانى بويىنشا جاڭالاۋ بارىسىندا مەملەكەت ەلەكتر تورى شيحۋ قالاسى ەلەكترمەن قامداۋ سەرىكتەستىگى ەلەكتر قۇرىلعىلارىمەن سايكەستىرىپ جاڭالاۋدى بەلسەنە اتقارىپ، ”كومىردى ەلەكترگە اينالدىرۋ“ تور ۇلەستىرۋ جابدىعىنىڭ جانە ابونتتار جابدىعىنىڭ جۇمىس جۇرگىزۋىن جانە ونى قورعاۋدى كۇشەيتىپ، ”كومىردى ەلەكترگە اينالدىرۋ“ قىزمەتىندە ناقتى ونىمدىلىككە قول جەتكىزۋدى كۇش سالا قامتاماسىزداندىردى.
حاتۇبۇح قالاشىعىنىڭ ەلەكترمەن جىلىتۋدا ەلەكتر كەرنەۋى جەتىسپەۋ ماسەلەسىن شەشۋ ءۇشىن، مەملەكەت ەلەكتر تورى شيحۋ قالالىق ەلەكترمەن قامداۋ سەرىكتەستىگى نىسان قارجىسىن بەلسەنە ءوتىنىش ەتىپ، 7.5 كيلومەترلىك ۇزىندىقتاعى 10 كيلوۆولتتىق ەلەكتر جەلىسىن ورناتىپ، حاتۇبۇح قالاشىعىنىڭ قىستا ەلەكترمەن جىلىتۋىن قامتاماسىز ەتتى.
قازىرگە دەيىن شيحۋ قالاسىندا 151 كاسىپورىن، ءىسورىن ەلەكتر پار قازانىنا وزگەرتۋدى، 17 اۋىل - قالاشىق ۇكىمەت ورگاندارى ەلەكتر پار قازانىنا وزگەرتۋدى ورىندادى، جيىنى 2429 وتباسى تۇرعىنى ەلەكترمەن جىلىناتىن بولدى.
بيىل تارباعاتاي ايماعى اۋىل - قىستاقتا بىتىراندى ەلەكتر جىلۋمەن قامداۋ ينجەنەرياسىن كۇش سالا ىلگەرىلەتىپ، اۋىل - قىستاقتا 13 مىڭ وتباسىندا ”كومىردى ەلەكترگە اينالدىرۋدى“ اتقاردى، جىلۋمەن قامدالاتىن اۋماق 3 ميلليون 119 مىڭ 500 شارشى مەترگە جەتتى. سونىمەن قاتار، تازا ەنەرگيالى جىلۋمەن قامداۋ ءتاسىلىنىڭ كوپ تۇرلىلەنۋىن بەلسەنە ىلگەرىلەتىپ، تازا ەنەرگيالى جىلۋمەن قامداۋدى مەكتەپتەرگە ەنگىزۋ قيمىلىن اتقارىپ، 35 ورتا، باستاۋىش مەكتەپتى شوعىرلى تۇردە ەلەكتر جىلۋىمەن قامدادى.
