− ءار ۇلت كادر، بۇقاراسىنىڭ نازارىنداعى وسى ءبىر جىل ①
□ انار بۇلت / شينجياڭ گازەتىنىڭ ءتىلشىسى ۋاڭ شيڭرۇي
باس شۋجي شي جينپيڭ 3 - رەتكى ورتالىقتىڭ شينجياڭ قىزمەتى جونىندەگى اڭگىمە ماجىلىسىندە، جالپىلاي العاندا، شينجياڭدا قوعام ورنىقتى، حالىق تىنىش ءومىر، شات - شادىمان تىرشىلىك كەشىرگەن تاماشا جاعداي جارىققا شىعىپ، باياندى تىنىشتىققا ارشىندى قادام تاستاۋعا بەرىك نەگىز قالاندى دەپ اتاپ كورسەتتى. تولىق تۇراقتاندىرۋعا شينجياڭنىڭ ورنىقتىلىق، دامۋ، حالىق تۇرمىسىن جاقسارتۋ بەتالىسى بارعان سايىن جاقسارسا ەكەن دەگەن ىقىلاستى ءۇمىت قامتىلعان.
ءبىر جىلدان بەرى بۇكىل شينجياڭنىڭ جەر - جەرى جاڭا داۋىردەگى پارتيانىڭ شينجياڭدى جونگە سالۋ جالپى جوباسىن ىشكەرىلەي دايەكتىلەندىرىپ، قوعام ورنىقتىلىعى مەن باياندى تىنىشتىق باس نىساناسىن مىقتاپ يگەرىپ، ءار ۇلت بۇقاراسىنىڭ تىنىش ءومىر، شات - شادىمان تىرشىلىك كەشىرۋىن، حال - جايىن باستان - اياق كوڭىل تورىنە قويىپ، قوعامنىڭ كەلەلى جاعدايىنىڭ ورنىقتىلىعىن ساقتاپ، حالىق تۇرمىسىنىڭ ىرىس - قۇتىن ۇزدىكسىز ارتتىردى. وسى ءبىر جىلدا ءار ۇلت كادر، بۇقاراسى پارتيا ورتالىق كوميتەتىنىڭ قامقورلىعى مەن مەيىرىنىڭ شۋاعىنا شومىلىپ، تابىس سەزىمىنىڭ تاتىمى ءتىپتى دە ارتىپ، باقىت سەزىمى ءتىپتى دە باياندى، حاۋىپسىزدىك سەزىمى ءتىپتى دە قامتاماسىز بولدى.
ورنىقتىلىقتىڭ پايداسى ۇزدىكسىز جارىققا شىقتى
جاقىندا عانا وتكەن جۇڭچيۋ مەرەكەسى دەمالىسىندا شينجياڭداعى كوپتەگەن ساياحات كورىنىس تۇيىندەرى ينتەرنەتتە قىزۋ قارسى الۋعا بولەندى. ىندەتتەن ساقتانۋ - تىزگىندەۋدى ۇدايىلاندىرۋ جاعدايىندا زور توپتاعى ساياحاتشىلاردىڭ سوندا دا اتاعىن الىستان ەستىپ كەلۋى شينجياڭنىڭ ىندەتتەن ساقتانۋ قابىلەتىنە دەگەن تۇراقتاندىرۋ بولىپ قانا قالماستان، ءتىپتى دە ماڭىزدىسى، شينجياڭ قوعامىنىڭ كەلەلى جاعدايىنىڭ ۇزدىكسىز ورنىقتىلىعىنا دەگەن سەنىم بولىپ تابىلادى.
”شينجياڭ قوعامىنىڭ جاراسىمدىلىعى، ورنىقتىلىعى مەنىڭ شينجياڭعا قالايدا كەلىپ كورۋ ويىمدى بەكەمدەي ءتۇستى“. جاقىندا عانا شينجياڭنان شانشيگە قايتقان ساياحاتشى جاڭ يۇڭفي ءوزىنىڭ جۇڭچيۋ دەمالىسىندا ۇرىمجىگە، ىلە ساحاراسىنا بارعاندىعىن، مايتاۋ - كۇشار تاس جولىمەن جۇرگەندىگىن، بارعان جەرىنىڭ بارلىعىندا قوعام تىنىش، جاراسىمدى، ءار ۇلت بۇقاراسى كوڭىلدى ەكەندىگىن ايتتى، ”شينجياڭنىڭ كوركى سۋرەتتەگىدەي، قوعام اماندىعى ءتىپتى دە القاۋعا تاتيدى ەكەن“.
ءبىر جىلدان بەرى شينجياڭداعى ءار ۇلت كادر، بۇقاراسى وڭاي - وسپاق قولعا كەلمەگەن تاماشا جاعدايدى بارىنشا قاستەرلەدى، پارتيا، ۇكىمەت، ارميا، ساقشى، بيڭتۋان، حالىق سايكەسە ارەكەت ەتىپ، قوعامنىڭ كەلەلى جاعدايىنىڭ ۇزدىكسىز ورنىقتىلىعىن ساقتاپ، ءتۇرلى ىستەردىڭ دامۋىنا، العا باسۋىنا تاماشا ورتا ازىرلەدى.
”قازىر قاشقار ايماعىندا قوعام ورنىقتى، ەكونوميكا دامىعان، ۇلتتار ىنتىماقتى، حالىق تىنىش ءومىر، شات - شادىمان تىرشىلىك كەشىرگەن تاماشا جاعداي جارىققا شىقتى“. قاشقار ايماقتىق اكىمشىلىك مەكەمەسىنىڭ ءۋاليى ءانۋار تۇرسۇن بىلاي دەدى: ءبىز 3 - رەتكى ورتالىقتىڭ شينجياڭ قىزمەتى جونىندەگى اڭگىمە ءماجىلىسىنىڭ رۋحىن باتىل دايەكتىلەندىرىپ، تياناقتاندىرىپ، زاڭمەن جونگە سالۋ تۋىن بيىك ۇستاپ، قوعامنىڭ كەلەلى جاعدايىنىڭ ۇزدىكسىز ورنىقتىلىعىن ساقتاپ، حالىق تۇرمىسىن زور كۇشپەن قامتامسىز ەتىپ، جاقسارتىپ، جوعارى ساپالى دامۋدى جانە سىرتقا ەسىك اشۋدى ىلگەرىلەتتىك.
شينجياڭ 3 - رەتكى ورتالىقتىڭ شينجياڭ قىزمەتى جونىندەگى اڭگىمە ءماجىلىسىنىڭ رۋحىن دايەكتىلەندىرگەن العاشقى جىل پارتيانىڭ 100 جىلدىق مەرەي تويىنا ءدال تۋرا كەلدى. بۇكىل شينجياڭنىڭ جەر - جەرىندەگى كادر، بۇقارا پارتيانىڭ شۇعىلالى تاريحىن ۇيرەنىپ، ماڭىنداعى وراسان زور وزگەرىستەردى سەزىنىپ، قوعامنىڭ كەلەلى جاعدايىنىڭ ورنىقتىلىعىنا، حالىقتىڭ تىنىش ءومىر، شات - شادىمان تىرشىلىك كەشىرۋىنە دەگەن سەزىنىستەرى ءتىپتى دە تەرەڭدەي ءتۇستى. كوپشىلىك ءبىر اۋىزدان بۇگىنگى تاماشا جاعدايدى، تاماشا تۇرمىستى بارىنشا قاستەرلەيمىز دەستى.
باقىتتى تۇرمىسىمىز بارعان سايىن جاقساردى
ورنىقتىلىق جاعدايى بارعان سايىن جاقسارىپ، بۇكىل شينجياڭنىڭ جەر - جەرى حالىقتى وزەك ەتۋ سىندى دامۋ يدەياسىن امالياتتا ايگىلەۋگە قۇلشىنىپ، جۇمىستاندىرۋدى مىقتى يگەرىپ، كىرىستى ارتتىرۋدى جەبەپ، قالا، اۋىلداردىڭ ءوندىرىس، تۇرمىس شارت - جاعدايىن ۇزدىكسىز جوعارىلاتتى. ءار ۇلت بۇقاراسىنىڭ كوڭىلى كوتەرىلىپ، كۇش - قۋاتى تاسىپ، ءبىر نيەتپەن جۇمىلىپ ءتىپتى دە جاقسى تۇرمىس كەشىرۋگە ۇمتىلدى.
”’كاسىپ سالاسى + جۇمىستاندىرۋ‘ ۇلگىسى ءبىر ميلليون 120 مىڭنان استام ادامدى جاقىن ماڭنان، سول جەردىڭ وزىندە جۇمىستاندىرۋعا جەتەكتەدى“. حوتان ايماعى ادام كۇشى بايلىعى جانە قوعامدىق قامتاماسىزداندىرۋ مەكەمەسىنىڭ باستىعى گۇلنيساحان يمىن بىلاي دەدى: حوتان ايماعى جاقىن ماڭنان، سول جەردىڭ وزىندە جۇمىستاندىرۋ مەن تارتىپپەن باسقا سالاعا ويىستىرىپ جۇمىستاندىرۋدى ءوزارا بىرلەستىرۋگە تاباندى بولىپ، بۇقارانىڭ ءوز كۇشىنە سۇيەنىپ جۇمىستانۋى، بازاردىڭ رەتتەلۋى، ۇكىمەتتىڭ كاسىپ جاراتۋدى قولداۋى سياقتى شارالار ارقىلى ءار ءۇيدىڭ وزىندىك ءادىس - امالى بولۋدى، ءار ادامنىڭ ىستەيتىن ءىسى بولۋدى، ءار ايدا كىرىس تابۋدى قۇلشىنا جۇزەگە اسىردى.
اۋات اۋدانى بەسارىق قالاشىعى قۇمويلا قىستاعىنىڭ تۇرعىنى ماحمۇت تۇرسۇن ماقتا ەگىمشىلىگى سەلبەستىك كووپەراتيۆىن باستاماشىلدىقپەن قۇردى، ولشەمدەندىرىپ، ماشينالاندىرىپ ماقتا ەگۋ، ماقتا تەرۋ ارقىلى بىلتىر ءار مۋ ماقتا اتىزىنىڭ تازا پايداسى 1000 يۋان بولىپ، ونىڭ بىلتىرعى كىرىسى 140 مىڭ يۋانعا جەتتى. ”بيىلعى كىرىسىمىز بىلتىرعىدان قالىسا قويمايدى“. ماحمۇت: بۇگىنگى كۇندە قوعام ورنىقتى، ساياسات جاقسى، كوپشىلىكتىڭ بايۋ بەلسەندىلىگى وتە جوعارى، تۇرمىسىمىز بارعان سايىن جاقساردى، - دەدى.
ءۇرىمجى جوعارى، جاڭا تەحنيكا كاسىپ سالاسىن اشۋ رايونى (جاڭا قالا رايونى) كاسىپ جاراتۋ، جەتىلدىرۋ بازاسى ”ءبىر بەكەتتىك فورمامەن“ قىزمەت وتەپ، جاس كاسىپ جاراتۋشىلاردى جان - جاقتىلى قىزمەت وتەۋمەن قامدادى. شينجياڭ جيجىدى ءجۇزىم مادەنيەت تاراتۋ شەكتى جاۋاپكەرشىلىك سەرىكتەستىگىنىڭ باس ديرەكتورى ليۋ حۋان: بازا العاش سەرىكتەستىك قۇرعانداردىڭ ءۇي جالا اقىسىن ازايتۋ، كەشىرىم ەتۋ، نەگىزدىك قۇرىلعىلاردان ورتاق يگىلىكتەنۋ سياقتى تيىمدىلىكتەر جاسادى، سونىمەن بىرگە كاسىپ جاراتۋ سالوندارىن ۇيىمداستىرىپ تاجىريبە اۋىس - كۇيىسىن ورىستەتىپ، بۇل ءبىزدىڭ كاسىپ جاراتۋ بەتالىسىمىزدى ايقىنداپ، تيجارات حاۋىپ - قاتەرىن تومەندەتۋىمىزگە توتەنشە پايدالى بولدى، - دەدى.
قامتاماسىز ەتۋ ءتىپتى دە جاقسارىپ تۇرمىسىمىز قامسىز بولدى
بيىل 5 - ايدا سانجى قالاسىنىڭ تۇرعىنى فىڭ حۇڭشياۋعا 50شارشى مەترگە جۋىق الەۋمەتتىك جالعا بەرىلەتىن ءۇي ءبولىندى. ول: ”ءۇيدىڭ قۇرىلعىلارى تولىق، شاعىن اۋماقتىڭ قورشاعان ورتاسى دا كورىم ەكەن“، - دەدى. سانجى قالاسى وسى جولى 2020 - جىلدان 2021 - جىلعا دەيىن جاڭادان ارتقان ءوتىنىش بەرۋشى وتباسىلارعا الەۋمەتتىك جالعا بەرىلەتىن ۇيدەن جيىنى 81 ءۇي ءبولدى. قالالىق قورا - جاي باسقارۋ مەكەمەسى تۇرعىن ءۇي قامتاماسىزدىعى ءبولىمىنىڭ باستىعى سۇن شيرۇڭ سانجى قالاسىنىڭ كەلەر ايدا جاڭا ءبىر توپ الەۋمەتتىك جالعا بەرىلەتىن ءۇيدى ءبولىپ بەرىپ، ءار ۇلت بۇقاراسىنىڭ تۇرعىن ءۇي شارت - جاعدايىن ۇزدىكسىز جاقسارتاتىندىعىن ايتتى.
37 جاستاعى ميھىرگۇل مامەتيمىن لوپنۇر اۋداندىق 8 - باستاۋىش مەكتەپتىڭ تۇرمىس وقىتۋشىسى. ول مەكتەپتىڭ وسى زامانعى وقىتۋ جابدىقتارىمەن جابدىقتالۋمەن بىرگە، تەگىن جاتاقپەن، تاماقپەن قامداپ، ءار ۇلت وقۋشىلارىنىڭ بىرگە وقىپ، بىرگە ويناپ، بىرگە ءوسىپ - جەتىلۋىنە جاعداي جاراتقاندىعىن ايتتى.
بيىل جىل باسىنان بەرى بۇكىل رايون جالپى حالىقتى قامسىزداندىرۋعا قاتىناستىرۋ جوسپارىن ىشكەرىلەي اتقارىپ، قوعامدىق قامسىزداندىرۋعا قاتىناسقان ادام سانى ورنىقتى قاداممەن ارتتى، جەر - جەر زەينەتكەرلىك، ەمدەلۋ، قىزمەت ۇستىندە جارالانۋ قامسىزداندىرۋى سياقتى تۇزىمدەردى ۇزدىكسىز كەمەلدەندىرىپ، ينجەنەريا قۇرىلىسى سالاسىندا تۇرلەر بويىنشا قىزمەت ۇستىندە جارالانۋ قامسىزداندىرۋىنا قاتىناسۋ تەبىنىن ارتتىرىپ، نەگىزدىك زەينەتكەرلىك قاراجاتى مامىلەسى دەڭگەيىن جوعارىلاتىپ، قوعامدىق قامتاماسىز ەتۋ جۇيەسى بارىنشا كەمەلدەنىپ، ءار ۇلت بۇقاراسىنىڭ تابىس سەزىمى، باقىت سەزىمى، حاۋىپسىزدىك سەزىمى اناعۇرلىم كۇشەيدى.
