− ۇستا رۋحى جونىندەگى شولۋ
□ شينحۋا اگەنتتىگىنىڭ ءتىلشىسى / جاڭ شينشين
ەڭبەكشىنىڭ ساپاسى ءبىر مەملەكەتتىڭ، ءبىر ۇلتتىڭ دامۋى جونىنەن ايرىقشا ماڭىزدى. مەيلى ءداستۇرلى جاساۋ كاسىبى بولسىن، الدە جاڭادان وركەندەگەن كاسىپ سالالارى بولسىن، ونەركاسىپ ەكونوميكاسى بولسىن، الدە سيفرلى ەكونوميكا بولسىن، ۇستا قاشاندا كاسىپ سالاسىنىڭ دامۋىنىڭ ماڭىزدى كۇشى، ۇستا رۋحى قاشاندا جاڭالىق اشۋدىڭ، شارۋاشىلىق قۇرۋدىڭ ماڭىزدى رۋحاني قاينار بۇلاعى سانالادى.
ءداۋىر دامۋ ءۇشىن، ءىرى ەل ۇستالارى قاجەت؛ جاڭا ساپارعا قادام تاستاۋدا ۇستا رۋحىن بار كۇشپەن اسقاقتاتۋ قاجەت.
”تاباندى دا شوگەل بولۋ، كەمەلدىلىككە ۇمتىلۋ، توتەنشە قۇنتتى بولۋ، ەرەندىككە تالپىنۋ“. 2020 - جىلى 11 - ايدىڭ 24 - كۇنى مەملەكەتتىك ەڭبەك ەرلەرىن جانە وزات قىزمەتكەرلەردى ماداقتاۋ - سيلاۋ جينالىسىندا باس شۋجي شي جينپيڭ ۇستا رۋحىنىڭ تەرەڭ ءمانىن جوعارى دەڭگەيدە جيناقتاپ، ەڭبەك ەرى رۋحى، ەڭبەك رۋحى، ۇستا رۋحى وتانشىلدىقتى وزەك ەتكەن ۇلت رۋحىنىڭ جانە رەفورما جاساۋدى، جاڭالىق اشۋدى وزەك ەتكەن ءداۋىر رۋحىنىڭ جاندى بەينەسى، بۇكىل پارتيانى، بۇكىل ەلدەگى ءار ۇلت حالقىن بوران - شاشىندا بوگەلمەي، باتىلدىقپەن العا باسۋعا ىنتالاندىراتىن قۋاتتى رۋحاني قوزعاۋشى كۇش ەكەندىگىن باسا دارىپتەدى.
كەمەلدىلىككە تالپىنىپ، ”جۇڭگو جاساۋعا“ تىرەك بولدى
ءبىر دانەكەرلەگىشپەن كوزىلدىرىكتىڭ جاقتاۋىنا ”كەستە شەكتى“، قىزىل مىس قازاننىڭ ىشىندەگى ”سىزاتتى جامادى“، ءىرى تيپتى جابدىقتىڭ ”تامىرىن ۇستاپ، كىناراتىن تاپتى“... ”1 - شىلدە وردەنىنىڭ“ يەگەرى، حۋنان حۋاليڭ شياڭتان بولات - تەمىر شەكتى سەرىكتەستىگىنىڭ دانەكەرلەۋ اقىلشىسى اي ايگونىڭ نازارىندا، قانداي ماتەريالدان جاسالعان دانەكەرلەنەتىن بولشەك بولسىن، قانشاما كۇردەلى تەحنولوگيا بولسىن، نەگىزىنەن، ونىڭ قولىنان كەلمەيتىن جۇمىس جوق.
بارلىق دانەكەرلەۋ جۇمىستارىنىڭ ىشىندە ءىرى تيپتى مىس بولشەكتەردى دانەكەرلەۋ ەڭ قيىن. ويتكەنى 700 سەلتسي گرادۋستان اساتىن جوعارى تەمپەراتۋرادا بىرنەشە مينۋتتىق ۋاقىت ورايى ىشىندە دانەكەرلەۋ ءتۇيىنىن ءدال تاۋىپ ۇزدىكسىز دانەكەرلەۋ كەرەك، ءسال ءمۇلت كەتسەڭ الدىڭعى ەڭبەگىڭ ەش كەتەدى. ”دانەكەرلەگەن كەزدە تەرىڭ تىرىسىپ، قولىڭ ەرىكسىز دىرىلدەپ، قانشا سەكۋند شىداي الاتىنىڭدى بىلمەيسىڭ“. تەحنيكانىڭ، ەرىك - جىگەردىڭ كوپ قابات سىناعى الدىندا، اي ايگو باسقالار جۇرەكسىنىپ، بويىن الا قاشاتىن ىستەردى ءوزىنىڭ ەرەن ونەرىنە اينالدىردى.
ۇستالار ونەرىنە سۇيەنىپ ساۋلەتتى بۇيىم جاسايدى، ماماندىق جاعىندا ۇزدىكسىز قۇلشىنۋ جانە ناتيجە جاراتۋ بارىسىندا ”وزگەنىڭ قولىنان كەلمەيتىندى جاسايتىن“ توسەلگەن ونەر كورسەتۋدە كەمەلدىلىككە ۇمتىلاتىن تالپىنىسقا سۇيەنەدى.
ەلىمىزدە ەرتەدەن بەرى ۇستا رۋحىن ارداقتايتىن جانە اسقاقتاتىن تاڭداۋلى ءداستۇر بار. جاڭا جۇڭگو قۇرىلعاننان بەرى، جۇڭگو كوممۋنيستىك پارتياسى حالىقتى باستاپ سوتسياليستىك وسىزامانداندىرۋ قۇرىلىسىن جۇرگىزۋ ۇردىسىندە قاشاندا ۇستا رۋحىن اسقاقتاتۋعا تاباندى بولدى، جۇڭگونىڭ بايتاق دالاسىندا شىرقاۋ شىڭعا تالپىناتىن، كەمەلدىلىككە ۇمتىلاتىن قىرۋار ۇستالار توپ - توبىمەن جارىققا شىقتى.
جۇڭگو تەمىر جول 2 - مەكەمەسى 2 - سەرىكتەستىگى تۋنەل جارۋ بويىنشا اعا تەحنيك پىڭ شياڭحۋا جارتاس جىنىس قاباتتارىن دالمە - ءدال جارىپ، اعاتتىق ايىرماسىن بەلگىلەنگەن ەڭ تومەنگى ماننەن الدەقايدا كىشى شامادا مەڭگەردى؛ جينچۋان توبى مىس شارۋاشىلىعى شەكتى سەرىكتەستىگىنىڭ باعالى مەتالداردى قورىتۋ بولىمشە زاۆودىنىڭ سۇرىپتاپ تازارتۋ بانىنىڭ بانجاڭى پان سۇڭميڭ نەشە ون جىلىن ءبىر كۇنگىدەي وتكىزىپ پلاتينا گرۋپپاسىنداعى باعالى مەتالداردى جوعارى ءونىمدى ايىرۋ تەحنيكاسىنا دەن قويىپ، سيرەك كەزدەسەتىن باعالى مەتال قۇرامى بار كەن بوقاتىن ارنايى سىناعىشپەن ەرىتۋ ارقىلى ەرىتىندىنىڭ تۇسىنە قاراپ مىس، تەمىر قاتارلىلارداعى ارالاسپا زاتتاردىڭ مولشەرىن جەدەل تۇجىرىمداپ بەرە الادى...
كىشكەنەسى ءبىر تال بۇراندا شەگەنى، ءبىر تال ەلەكتر كابەلىن وڭدەۋدەن، ۇلكەنى ۇشاق، جوعارى جىلدامدىقتى تەمىر جول سياقتى ءىرى ەلدىك ماڭىزدى قۇرالداردى جاساۋعا دەيىن ۇستالاردىڭ شىنشىل دا مۇقيات، قاتاڭ دا تاباندى ۇستالىق پەيىلدەرى ايگىلەنىپ جاتادى. ءار ۇرپاقتىڭ ۇستا رۋحىن جالعاستىرۋىنىڭ جانە اسقاقتاتۋىنىڭ ارقاسىندا، ەلىمىز نەگىزى ءالسىز، ونەركاسىپ دەڭگەيى مەشەۋ مەملەكەتتەن دۇنيە ءجۇزى بويىنشا جاساۋ كاسىبىندەگى ءىرى ەل بولىپ جەتىلدى.
جاڭالىق اشىپ، ناتيجە جاراتىپ، ”جۇڭگو جاسامپازدىعىن“ ءتۇسىندىردى
قيان - كەسكى بازار باسەكەسى مەن تيبىن وزگەرتۋدىڭ، دارەجەسىن جوعارىلاتۋدىڭ قىسىمىندا ”ۇستا رۋحىنا“ جاڭالىق اشۋدى باعدار، تەحنيكانى جان تامىر، ساپانى تالپىنىس ەتۋدىڭ جاڭا ءمانى ۇستەلدى.
”تيانۋىن 1 - ءنومىرلى“ بارلاۋ اسپابىنىڭ مارسقا قونۋىنا مەڭزەس، ەرەكشە سورتتى ارقان جاساۋشى جاق − چيڭداۋ حايلييا توبىنىڭ تەحنيكالىق جۇمىس توبى جۇرت نازارىنا ءىلىندى.
ارعى اسپانعا ىزدەنىس جاساۋ الدىن الا بولجاۋ قيىن قاتەرلەرگە تولى. بارلاعىش اسپاپ بيىك كەڭىستىكتەن مارس اتموسفەراسىنا كىرگەندە، اسا جوعارى جىلدامدىقتاعى ۇيكەلىس پەن جويقىن سوققى قونۋ پاراشوتى مەن قونۋ اپپاراتى اراسىنداعى جالعانعان جەردىڭ جوعارى تەمپەراتۋراعا توزىمدىلىك قاسيەتكە ايرىقشا جوعارى تالاپ قويادى.
بۇل ماڭىزدى تاقىرىپتى شەشۋ ءۇشىن، وسى تەحنيكالىق جۇمىس توبىنداعىلار ءبىر جىلدان استام ۋاقىتتا كۇندى تۇنگە جالعاپ قامال الۋعا ۇمتىلدى، تەك ماتەريال تاڭداۋدىڭ وزىندە جۇمىس 40 نەشە رەت قايتا ىستەلدى. ”جالپى بارىس قاتتى ماشاقاتتى بولدى، ءبىراق ءبىزدىڭ تەحنيكامىز اقىر - اياعىندا سىننان ءوتتى“، - دەيدى تەحنيكالىق جۇمىس توبى ورتالىعىنىڭ ورىنباسار مەڭگەرۋشىسى شۇي ليانلۇڭ ەسكە الىپ.
ءبىر ارقان وسى جۇمىس توبىنىڭ جۇڭگونىڭ ەرەكشە سورتتى ارقان تەحنيكاسىنىڭ بيىك شىڭىنا شىعۋىنا مۇمكىندىك جاسادى.
جاڭالىق اشۋدى جەبەۋدەگى ءتۇبىرلى تىرەك − جاڭاشىل دارىندىلار، بۇعان ون ساۋساعىنان ونەر ورگەن شەبەرلەر مەن جوعارى دارەجەلى تەحنيكتەر قامتىلادى. ەلىمىزدە 170 ميلليوننان استام شەبەر دارىندى ءار سالا، ءار كاسىپتە ارىنداپ الدا كەلەدى. ءىرى ەل ۇستالارى مول ءىس جۇزىندىك تاجىريبەلەرىنە جانە تالىقپاي جاڭالىق اشىپ، العا باسۋعا سۇيەنە وتىرىپ، ءبىر - بىرلەگەن تەحنولوگيا جاڭالاۋدى جۇزەگە اسىرىپ، ءبىر قىدىرۋ تەحنيكالاردان قامال الۋدى ورىندادى. ولار جۇڭگو جاساۋعا تىرەك بولاتىن ماڭىزدى كۇش بولۋمەن بىرگە، ”جاڭالىق اشاتىن جۇڭگونى“ سومداۋداعى ەڭبەكشىلەر زور قوسىنى.
جۇڭجي - لايفۋشى تەڭىز - مۇحيت ينجەنەرياسى شەكتى سەرىكتەستىگى قۇبىر جولى بانىنىڭ بانجاڭى ياڭ دىجياڭ نەشە ونداعان ءىرى تەڭىز ونەركاسىپ نىسانىن سالۋعا قاتىناسىپ، ىلگەرىندى - كەيىندى حالىقاراداعى ساۋداگەرلەر مونوپوليالاپ العان قۇدىق بۇرعىلاۋ جۇيەسىندەگى كوپتەگەن تەحنيكالىق قيىن تەتىكتەردەن قامال الدى؛ ەلىمىزدەگى تۇڭعىش تاس جول بولات كەبەجەلى ارقالىقتى كولبەۋ اسپالى كوپىرىنەن تۇڭعىش قۇرىلىمى تۇتاس ءتۇيىن بويىنشا دانەكەرلەنگەن بولات ارقالىقتى كوپىرگە دەيىن، جۇڭگو تەمىر جول باۋچياۋ توبى شەكتى سەرىكتەستىگىنىڭ ەلەكترمەن دانەكەرلەۋ بويىنشا ەرەكشە دارەجەلى تەحنيگى ۋاڭ رۋيۇن دانەكەرلەۋ تەحنولوگياسىنىڭ ەڭ جوعارى شەگى رەكوردىن ۇزدىكسىز جاڭالادى...
ءبىر توپ كاسىپ سالاسى ەڭبەكشىلەرىنىڭ باتىلدىقپەن جاڭالىق اشۋ، ۇزدىك بولۋعا تالپىنۋ جىگەرلەرى تاسقىنداپ، ۇستا رۋحىنىڭ داۋىرلىك تىنىسىن ايگىلەپ، كوممۋنيستەردىڭ قايسارلىقپەن شايقاسۋ، قايراتتانا العا ۇمتىلۋ سىندى ءداۋىر رۋحىن ايگىلەدى.
ۇشقىن تىنباي لاۋلادى، ”جۇڭگو ۇلگىسىن“ جالعاستىردى
سەحتا باياۋ باسىپ كەلە جاتىپ قانا ماشينانىڭ گۇرىلدەگەن داۋىسىنان كىنارات سەبەبىن ءدال تابا الدى.
قاراپايىم ءبىر جۇمىسشىدان ديزەل ماشيناسىن قۇراستىراتىن جانە سىناقتان وتكىزەتىن شەبەر دارىندىعا اينالدى، يچي جيەفاڭ داليان ديزەل موتورى شەكتى سەرىكتەستىگىنىڭ اعا تەحنيگى لۋ شيندي ءوزىن وسى كاسىپكە باستاعان ۇستازىنىڭ ارقاسىندا عانا مىعىم نەگىزدىك ونەر قابىلەتىنە يە بولدىم دەپ قارايدى. ول ”موتور − نازىك اسپاپ، تيتتەي دە شالاعايلىق ىستەۋگە بولمايدى، ۇستازىمنىڭ قاتاڭ قىزمەت پوزيتسياسى ماعان تاماشا نەگىز قالاپ بەردى“، - دەدى.
قازىر لۋ شينديدىڭ ءوزىنىڭ ەڭبەك ەرى جاڭالىق اشۋ قىزمەت كەڭسەسى، شەبەر ۇستاز قىزمەت كەڭسەسى بار. ول 2025 - جىلدان بۇرىن قىزمەت كەڭسەسى مۇشەلەرىن باستاپ عىلىم - تەحنيكادا جاڭالىق اشىپ، العا باسۋ جونىندە نىسانا بەلگىلەدى.
ۇستا رۋحىن ۇزدىكسىز جالعاۋ بارىسىندا ”جۇڭگو ۇلگىسىن“ جالعاستىردى.
”جوڭقالاۋشى ۇستا“ دۇڭ ليتاۋدىڭ ”مەملەكەت دارەجەلى شەبەر ۇستاز“ قىزمەت كەڭسەسى 100گە جۋىق ءتۇرلى جاڭالىق اشۋ جەتىستىگىن ورىنداپ، 28 ءتۇرلى مەملەكەتتىك پاتەنتكە يە بولىپ، 3 جۇمىس ىستەۋ ادىسىنە ات قويدى؛ 2015 - جىلى قۇرىلعان ”حانشۋ تەحنيكتەر جاڭالىق اشۋ قىزمەت كەڭسەسى“ كەرنەۋ اۋىستىرۋ ستانسياسىنىڭ دارەجەسىن جوعارىلاتۋ قۇرىلىسىنا ۇزاق ۋاقىت ىشكەرىلەي ىزدەنىس جاساپ، قازىرگە دەيىن 10 نەشە ءتۇرلى تاپقىرلىق بويىنشا قولدانىلمالى جاڭاشا پاتەنتكە يە بولدى... ساقا ۇستا ونەگە كۇشىن ايگىلەدى، جاستار تالىقپاي تالپىنۋ ىنتاسىن تاسقىنداتتى، ۇستا رۋحىن، شەبەرلىكتى جالعاستىرۋ بويىنشا كومەكتەسۋ، جەتەكتەۋ ونىمدەردىڭ جاڭالانۋ ريتىمىن جەدەلدەتۋمەن بىرگە، ونان دا ماڭىزدىسى، كاسىپ سالاسىنا بولاشاق دارىندىلارىن ازىرلەپ بەردى.
2020 - جىلى 12 - ايدىڭ 10 - كۇنى باس شۋجي شي جينپيڭ تۇڭعىش كەزەكتى مەملەكەتتىك كاسىپتىك شەبەرلىك جارىسىنا جولداعان قۇتتىقتاۋ حاتىندا ”اناعۇرلىم كوپ جوعارى دەڭگەيلى شەبەر دارىندىلار مەن ءىرى ەل ۇستالارىن جەتىلدىرۋدى“ العا قويدى، سونداي - اق ”شەبەرلىك ارقىلى دارىندى بولۋعا، شەبەرلىك ارقىلى وتان ءۇمىتىن اقتاۋ جولىمەن جۇرۋگە“ ۇندەپ، قالىڭ ەڭبەكشىلەرگە، اسىرەسە، جاس بۋىندارعا زور شابىت بەردى.
كاسىپتىك شەبەرلىك جارىسىن وتكىزۋ ارقىلى اناعۇرلىم كوپ جاستاردى شەبەرلىك ارقىلى دارىندى بولۋ جولىمەن جۇرۋگە ىنتالاندىردى؛ تەحنيك جۇمىسشىلار وقۋ - اعارتۋىن زور كۇشپەن دامىتىپ، شەبەر دارىندىلارعا جاسالاتىن مامىلەنى بىرتىندەپ جوعارىلاتىپ، شەبەر دارىندىلاردىڭ دامۋ ارناسىن كەڭەيتتى... سوڭعى جىلدارى مەملەكەت ءبىر قىدىرۋ ساياسات، شارالار ارقىلى تەحنيك جۇمىسشىلارعا دامۋ ءورىسىن اشۋعا، ەكونوميكالىق جاقتان قامتاماسىز ەتۋگە قۇلشىنىپ، ۇستا رۋحىنا قۇرمەت ەتەتىن قوعامدىق سالتتى كۇش سالا جەتىلدىردى.
”تاڭداعان ىسىنە ءومىر بويى تاباندى بولاتىن“ قايتپاس تاباندىلىق، شوگەلدىلىك بولدى، ”ءبىر كاسىپتى ىستەپ، سول كاسىپكە مامان بولاتىن“ كەمەلدىلىككە ۇمتىلدى، ”بولىمسىز اۋىپ كەتسە الاڭسىز بولا المايتىن“ قۇنتتىلىق بولدى، ”توقتاماي بالعالاپ جاساپ شىعاتىن“ ەرەندىككە تالپىندى... ءبىز ۇستا رۋحىمەن ءتىپتى دە كوپ ەڭبەكشىلەردى جوعارى تەحنيكالى شەبەر دارىندى بولۋعا شابىتتاندىرىپ، ناقتى ءىس ىستەۋ ارقىلى ارماندارىنا قانات بىتىرەتىن بولساق، ءسوز جوق، جوعارى ساپالى دامۋدى ىلگەرىلەتۋدىڭ بەرىك كۇش - قۋاتىن توپتاپ، جاڭا ساپار بارىسىندا جاڭا شۇعىلالى ناتيجە جاراتاتىندىعىنا كامىل سەنەمىز!
(شينحۋا اگەنتتىگىنىڭ 9 - ايدىڭ 27 - كۇنى بەيجيڭنەن بەرگەن حابارى)
