تيانشان تورى
تيانشان تورى   ›   جاڭالىقتار   ›   ەل ءىشى حابارى

جياڭشي ولكەسى جيڭ – ان اۋدانى: ”تۇرلەر گەن قامباسىن“ قورعايتىن ”ەكولوگيالىق قورعاۋشىلار“

  جيۋليڭشان تاۋى مەملەكەتتىك جاراتىلىستىق قورىق رايونى جياڭشي ولكەسى يچۇن قالاسى جيڭ - ان اۋدانىنا ورنالاسقان، جالپى جەر اۋدانى 11 مىڭ 541 گەكتار كەلەدى، ورمانمەن كومكەرىلۋ مولشەرى %97.82كە جەتىپ، دۇنيە جۇزىلىك جاراتىلىستىق قور قوعامى جاعىنان بۇكىل جەر شارىنداعى 200 ورگانيزمنىڭ الۋان تۇرلىلىگىن الدىمەن قورعاۋ تىزىمدىگىنە ەنگىزىلگەن، ول ناشارلاعان ورتا ازيا ىستىق بەلدەۋ ماڭگى جاسىل كەڭ جاپىراقتى ورمان ەكولوگيالىق جۇيەسىن قالپىنا كەلتىرۋدى جانە قايتا قۇرۋدى زەرتتەيتىن تابيعي پايدالانۋ جۇيەسى. قازىر جوعارى دارەجەلى وسىمدىكتەن جيىنى 300 تۇقىمداس، 966 تۋىس، 2106 ٴتۇر (وزگەرگەن ٴتۇر، تارماق ٴتۇر جانە وزگەرگەن تيپ) بەلگىلى بولىپ، ”تۇرلەر گەن قامباسى“ دەپ اتالدى.

  وسى كەڭ ـ بايتاق ”تۇرلەر گەن قامباسىن“ 4 قورعاۋ پۋنكتى، 30 نەشە قورعاۋشى كۇندىز ـ ٴتۇنى كۇزەتىپ كەلەدى. تاۋعا ەنىپ شارلاۋ جۇرگىزۋ، قورشاعان ورتانى قورعاۋدى ۇگىتتەۋ، عىلمي زەرتتەۋ ورىندارىنىڭ سيرەك كەزدەسەتىن جابايى حايۋاناتتار مەن وسىمدىكتەردى زەرتتەۋىنە سەلبەسۋ ... ولار ۇزاق جىلدار بويى جان باسپاعان العاشقى ورمان اراسىنان ٴوتىپ، ورماندى قورعاپ، ورتتەن ساقتانۋ، حايۋاناتتار مەن وسىمدىكتەر بايلىعىن باقىلاۋ سياقتى قىزمەتتەردى ۇستىنە الىپ، قورىق رايونىنىڭ جاراتىلىستىق بايلىق حاۋىپسىزدىگىن ٴۇن ـ ٴتۇنسىز قورعاپ كەلەدى. تاياۋ جىلداردان بەرى ولار عىلمي زەرتتەۋ قىزمەتكەرلەرىنىڭ جابايى الىپ سالاماندرا ٴتۇرىنىڭ سانىن ۇزدىكسىز قالپىنا كەلتىرۋىنە دە كومەكتەسىپ، جاڭا ەستەلىككە العان تۇردەن 362ىن بايقادى، قالالار مەن اۋىلدارعا بارىپ 300 رەتتەن استام ەكولوگيالىق ورتانى قورعاۋ ۇگىتىن ورىستەتىپ، ”تۇرلەر گەن قامباسىنىڭ“ ”ەكولوگيالىق قورعاۋشىسىنا“ اينالدى.

  سۋرەتتى جوۋ لياڭ تۇسىرگەن (حالىق تورى سۋرەت قورىنان)

اۋدارعان: قادىر ماقان
جاۋاپتى رەداكتور : سايراش تۇرارجان قىزى

ەسكەرتۋ:

تورابىمىزداعى مازمۇنداردى پايدالانۋعا تۋرا كەلگەندە، ءسوزسىز جازباشا رۇقساتقا يە بولۋ كەرەك. مازمۇنداردى رۇقساتسىز جالعاپ تاراتۋعا، كەسىپ رەداكسيالاۋعا، وزگەرتۋگە، قىسقارتىپ قۇراستىرۋعا، باسقا ورىنعا كوشىرۋگە نەمەسە باسقا تاسىلدەرمەن كوبەيتۋگە ءارى تاراتۋعا بولمايدى، قايشى كەلگەندەردىڭ زاڭدىق جاۋاپكەرشىلىگى زاڭ بويىنشا قۋزاستىرىلادى.