− باس شۋجي شي جينپيڭنىڭ ورتالىقتىڭ حالىق قۇرىلتايى قىزمەتى ماجىلىسىندە سويلەگەن ماڭىزدى ءسوزى رايونىمىزدا كۇشتى اڭىس قوزعادى
انار بۇلت / شينجياڭ گازەتىنىڭ تىلشىلەرى
ورتالىقتىڭ حالىق قۇرىلتايى قىزمەتى ءماجىلىسى 10 - ايدىڭ 13 -، 14 - كۇندەرى بەيجيڭدە اشىلدى. باس شۋجي شي جينپيڭنىڭ ماجىلىستە سويلەگەن ماڭىزدى ءسوزى رايونىمىزدا كۇشتى اڭىس قوزعادى. كوپشىلىك مىنالاردى ءبىلدىردى: جۇڭگوشا سوتسيالسيتىك ساياسي دامۋ جولىنا تاباندى بولىپ، حالىق قۇرىلتايى تۇزىمىنە تاباندى بولىپ جانە ونى كەمەلدەندىرىپ، جاڭا داۋىردەگى حالىق قۇرىلتايى قىزمەتىن كۇشەيتىپ جانە جاقسارتىپ، جالپى بارىستىق حالىق دەموكراتياسىن ۇزدىكسىز دامىتىپ، سوتسياليستىك دەموكراتيالىق ساياسيدىڭ جالىندى ومىرشەڭدىك كۇشىن قاۋلاتامىز.
”حالىق قۇرىلتايى ءتۇزىمى − جۇڭگو كوممۋنيستىك پارتياسىنىڭ باسشىلىعىنا تاباندى بولۋداعى، ماركسيزمدىك مەملەكەت ىلىمىنە تاباندى بولۋداعى نەگىزگى پرينسيپ، حالىق دەموكراتياسى ديكتاتۋراسىندىق مەملەكەت جۇيەسىنە ۇيلەسىپ، مەملەكەتتىڭ سوتسياليزم جولىمەن العا باسۋىنا ءونىمدى كەپىلدىك ەتتى“. اۆتونوميالى رايوندىق حالىق قۇرىلتايى قوعامدىق قۇرىلىس كوميتەتىنىڭ ورىنباسار مەڭگەرۋشى مۇشەسى، اۆتونوميالى رايوندىق حالىق قۇرىلتايى تۇراقتى كوميتەتىنىڭ اقپارات مالىمدەمەشىسى ايشام يۇنۇس مىنالاردى ءبىلدىردى: باس شۋجي شي جينپيڭنىڭ ماڭىزدى ءسوزى ءبىزدىڭ حالىق قۇرىلتايى قىزمەتىن جاقسى ىستەۋىمىزگە عىلمي جەتەكشىلىك جانە ءتۇبىرلى بويسۇنۋ ولشەمىن ازىرلەدى. ۇزدىكسىز ”ءتورت تانىمدى“ كۇشەيتىپ، ”ءتورت سەنىمدى“ بەكەمدەپ، ”ەكىنى قورعاۋدى“ ورىنداپ، پارتيانىڭ باسشلىعىندا حالىق قۇرىلتايى تۇزىمىنە تاباندى بولىپ جانە ونى كەمەلدەندىرىپ، حالىقتىڭ حالىق قۇرىلتايى ارقىلى مەملەكەتتىڭ بيلىگىن جۇرگىزۋىنە قولداۋ كورسەتىپ جانە كەپىلدىك ەتىپ، شينجياڭنىڭ قوعام ورنىقتىلىعى مەن باياندى تىنىشتىق باس نىساناسىن جۇزەگە اسىرۋ ءۇشىن اناعۇرلىم پارمەندى تۇزىمدىك قامتاماسىزدىق ازىرلەيمىز.
”باس شۋجي شي جينپيڭ ايتقانداي، حالىق قۇرىلتايى ءتۇزىمى مەملەكەتتىڭ بارلىق بيلىگى حالىققا ءتان بولۋىنا تاباندى بولىپ، حالىقتىڭ وزىنە - ءوزى قوجايىن بولۋىن ەڭ جوعارى شەكتە قامتاماسىز ەتىپ، پارتيانىڭ باسشىلىعىن، حالىقتىڭ وزىنە - ءوزى قوجايىن بولۋىن، مەملەكەتتى زاڭمەن جونگە سالۋدى ورگانيكالى ۇشتاستىرىپ، مەملەكەتتى جونگە سالۋدىڭ تىنىشتىق − بىلىقپالىق، گۇلدەنۋ − قۇلدىراۋ سىندى تاريحي پەريودتىلىعىنان شىعۋىنا ءونىمدى كەپىلدىك ەتتى“. شينجياڭ داشۋەسى ساياسي جانە الەۋمەتتىك باسقارۋ شۋەيۋانىنىڭ دوتسەنتى سۇن لۇڭحۋا تەرەڭ تەبىرەنىسپەن بىلاي دەدى: ”حالىق قۇرىلتايى ءتۇزىمى ەلىمىزدىڭ جالپى بارىستىق حالىق دەموكراتياسىن جۇزەگە اسىرۋدىڭ ماڭىزدى تۇزىمدىك دانەكەرى. مۇنان كەيىن مەن حالىق قۇرىلتايى ءتۇزىمى جونىندەگى نازاريالىق زەرتتەۋ مەن امالياتتىق جاسامپازدىقتى كۇشەيتۋدى نەگىزگى كۇش سالۋ بەتالىسى ەتىپ، حالىق قۇرىلتايى ءتۇزىمىنىڭ ۇزدىكسىز كەمەلدەنۋىنە دەم بەرەمىن“.
مەملەكەت زاڭ بولماسا جونگە سالىنبايدى، حالىق زاڭ بولماسا ەڭسەلەنبەيدى. باس شۋجي شي جينپيڭ حالىق قۇرىلتايىنىڭ، سونداي - اق ونىڭ تۇراقتى كوميتەتىنىڭ زاڭ شىعارۋ قىزمەتىندەگى جەتەكشىلىك رولىن ويداعىداي ساۋلەلەندىرىپ، عىلمي جولمەن زاڭ شىعارۋدى، دەموكراتيالىق جولمەن زاڭ شىعارۋدى، زاڭ بويىنشا زاڭ شىعارۋدى ىشكەرىلەي ىلگەرىلەتۋ كەرەكتىگىن باسا دارىپتەدى.
”بيىل جىل باسىنان بەرى ءبىز ەكولوگيالىق وركەنيەت سالاسىنداعى زاڭ شىعارۋدى بەلسەنە ىلگەرىلەتىپ، «ءۇرىمجى قالاسىنىڭ اتموسفەرانىڭ لاستانۋىنان ساقتانۋ جانە ونى جونگە سالۋ ەرەجەسىنە» وزگەرىس ەنگىزدىك؛ قالانى جونگە سالۋدىڭ زاڭمەن جونگە سالىنۋىن، ولشەمدەنۋىن، تۇزىمدەنۋىن جەدەلدەتۋ ءۇشىن، «ءۇرىمجى قالاسىنىڭ توسىن تۋىلعان الەۋمەتتىك دەنساۋلىق ساقتاۋ وقيعالارىنا شۇعىل توتەپ بەرۋ ەرەجەسى» سياقتى كوپتەگەن جەرگىلىكتى زاڭ ەرەجەلەردى جاسادىق“. ءۇرىمجى قالالىق حالىق قۇرىلتايى تۇراقتى كوميتەتىنىڭ كەڭسە مەڭگەرۋشىسى ساۋ يۇڭ مىنالاردى ءبىلدىردى: كەلەسى قادامدا زاڭ شىعارۋ بويىنشا تەكسەرۋ - زەرتتەۋدى كۇشەيتىپ، ءىس جۇزىندىكپەن تىعىز ۇشتاستىرىپ، جەرگىلىكتى ەرەكشەلىكتى كورنەكتىلەندىرىپ، زاڭ شىعارۋدىڭ ەگجەي - تەگجەيلىلەنۋ دەڭگەيىن جوعارىلاتامىز.
باس شۋجي شي جينپيڭ نەگىزگى زاڭنىڭ حالىق قۇرىلتايىنا بەرگەن باقىلاۋ ۇقىعىنان ويداعىداي پايدالانىپ، دۇرىس باقىلاۋ، ءونىمدى باقىلاۋ، زاڭ بويىنشا باقىلاۋ جۇرگىزۋى كەرەكتىگىن باسا دارىپتەدى. حوتان ايماقتىق حالىق قۇرىلتايى قىزمەت كوميتەتىنىڭ ورىنباسار مەڭگەرۋشىسى ايگۇل ياقۇپ بىلاي دەدى: بيىل ءبىز 9 رەت حالىق قۇرىلتايى ۋاكىلدەرىنىڭ قىزمەت تەكسەرۋىن، تەكسەرۋ - زەرتتەۋىن، باقىلاۋىن ورىستەتتىك، اسىرەسە، اۋىل - قىستاقتى گۇلدەندىرۋ جاعىندا، حوتان ايماقتىق اكىمشىلىك مەكەمەسىنە 7 ماسەلەنى اڭىس ەتتىك ءارى جەرگىلىكتى جاعدايعا ۇيلەسكەن، حالىق رايىنا جاناسقان كوپتەگەن ۇسىنىستاردى ورتاعا قويدىق. كەلەسى قادامدا ءبىز نەگىزگى زاڭنىڭ حالىق قۇرىلتايىنا بەرگەن باقىلاۋ ۇقىعىنان ۇزدىكسىز ويداعىداي پايدالانىپ، زاڭداردىڭ، زاڭ ەرەجەلەردىڭ ءونىمدى اتقارىلۋىنا شىنايى كەپىلدىك ەتەمىز.
اۆتونوميالى رايوندىق حالىق قۇرىلتايىنىڭ ۋاكىلى، باي اۋداندىق كىتاپحانانىڭ كادرى راھيلا سۇلتان انار بۇلت كليەنتى ارقىلى باس شۋجي شي جينپيڭنىڭ ماڭىزدى ءسوزىن ەڭ الدىمەن ۇيرەنىپ، يىعىنداعى جاۋاپكەرشىلىكتىڭ اۋىر ەكەندىگىن سەزىندى. وسى بىرنەشە جىلدا، نەگىزگى ساتىدان كەلگەن حالىق قۇرىلتايى ۋاكىلى رەتىندە، ول باستان - اياق نازاردى نەگىزگى ساتىعا شوعىرلاندىرىپ، ەكولوگيا، وقۋ - اعارتۋ، شينجياڭدى مادەنيەتپەن نارلەندىرۋ سياقتى جاقتارعا ساياتىن كوپتەگەن ۇسىنىستاردى ورتاعا قويدى. ”بۇدان كەيىن حالىق بۇقاراسىمەن بايلانىستى ونان ارى جيىلەتىپ، بۇقارا كوڭىل بولگەن، نازار اۋدارعان قولامتالى، قيىن ماسەلەلەردى اڭىس ەتىپ، بەلسەندى تۇردە بۇقارا ءۇشىن ناقتى ءىس، جاقسى ءىس ىستەپ، جاڭا داۋىردەگى حالىق قۇرىلتايى ۋاكىلىنىڭ كەلبەتىن ايگىلەيمىن“، - دەدى ول بەكىممەن.
باس شۋجي شي جينپيڭ پارتيانىڭ حالىق قۇرىلتايى قىزمەتىنە جاپپاي باسشىلىعىن كۇشەيتۋدى اتاپ كورسەتتى. قۇتىبى اۋداندىق پارتكومنىڭ شۋجيى شۇي شۋەفىڭ مىنانى ءبىلدىردى: بۇدان كەيىن حالىق قۇرىلتايى قىزمەتىن ماڭىزدى ورىنعا قويىپ، حالىق قۇرىلتايى قىزمەتىندەگى كەلەلى ماسەلەلەردى بەلسەندىلىكپەن، ىرىقتىلىقپەن اقىلداسىپ شەشىپ، حالىق قۇرىلتايى قىزمەتىنىڭ جوعارى ساپالى دامۋىن كۇش سالا ىلگەرىلەتەمىز.
”ءبىر ەلدىڭ دەموكراتيالى بولعان - بولماعاندىعىنا سىرتتاعى از ساندى ادام عانا بىلگىرسىپ باعا بەرمەي، وسى ەلدىڭ حالقى تورەلىك ايتۋى كەرەك“. باس شۋجي شي جينپيڭنىڭ ماڭىزدى ءسوزى اقسۋ قالاسى يگەرشى اۋىلى يەشىلسۋ قىستاعىنىڭ تۇرعىنى ياسىن ابدۇراحمانعا قامقورلىقتى تەرەڭ سەزىندىردى. ”كىشكەنەسى قىستاقتان، ۇلكەنى مەملەكەتكە دەيىن، پارتيا حالىقتى باستاپ جالپى بارىستىق دەموكراتيانى دامىتىپ، ءتۇرلى جول مەن فورما ارقىلى حالىقتىڭ وزىنە - ءوزى قوجايىن بولۋىن تولىق قامتاماسىز ەتتى. حالىقتىڭ جۇرەك ۇنىنە قۇلاق اسقان، حالىقتىڭ تىلەگىنە جاۋاپ قايتارعان، قولدانۋعا جاقسى، جارامدى دەموكراتيا عانا ناعىز دەموكراتيا بولىپ تابىلادى“.
(ءتىلشى لي ياڭ، قاتىناسقان تىلشىلەر لياڭ ليحۋا، جاڭ يانفاڭ، جاۋ شييا، گى يوۋجۇن، ليۋ شياڭ)
