□ انار بۇلت / شينجياڭ گازەتىنىڭ ءتىلشىسى ۋي يۇڭگۇي
تاۋ اراسىنان قاتقىل جەل ەسىپ، جايماشۋاق كۇن ساۋلەسى ءتورت جاعىن تاۋ قورشاعان ءۇستىرت تەكشەسىن نۇرلاندىرىپ تۇر. تەكشەنىڭ استىنداعى سىڭعىرلاعان وزەن سۋى جاسىل جامىلعىمەن كومكەرىلگەن شاعىن قىستاقتى وراي اعۋدا.
بۇل ارا ۇلۇقشات اۋدانى بايقۇرۇت قالاشىعى بايقۇرۇت قىستاعى. تەكشەدە قاتار - قاتار كۇن ەنەرگياسى باتەريا تاقتاسى جارقىراپ ساۋلە شاشۋدا، قاسىنداعى ءزاۋلىم بەلگى تاقتايشاسىنداعى ”جۇڭگو حۋاديان توبى بايقۇرۇت قىستاعى فوتوۆولت ارقىلى كەدەيلەردى سۇيەمەلدەۋ ەلەكتر ستانسياسى“ دەپ جازىلعان قىزىل ۇلكەن ارىپتەر ايرىقشا كوزگە تۇسەدى.
قىستاقتاعى وسى فوتوۆولت ارقىلى كەدەيلەردى سۇيەمەلدەۋ ەلەكتر ستانسياسى اگراگاتتارىنىڭ سيىمدىلىعى 500 كيلوۆات، 2019 - جىلى 10 - ايدىڭ 31 - كۇنى تورعا قوسىلىپ ەلەكتر تاراتا باستاعان، قازىر جالپى ءبىر ميلليون 300 مىڭ كيلوۆات − ساعات ەلەكتر تاراتىپ، قىستاق تۇرعىندارى ”شۇعىلالى بانكە“ دەپ اتاپ كەتتى.
”ەلەكتر تاراتۋدان كىرگەن كىرىستى تۇگەلدەي بايقۇرۇت قىستاعىنا پايدالاندىق“، - دەدى 9 - ايدىڭ 25 - كۇنى جۇڭگو حۋاديان توبى شەكتى سەرىكتەستىگىنىڭ بايقۇرۇت قىستاعىندا تۇراتىن ءبىرىنشى شۋجيى چىن دا - ۋي.
بايقۇرۇت قىستاعىندا 355 وتباسى 1228 جان بار، مال شارۋاشىلىعى قىستاعى. بيىك، سۋىق ءۇستىرتتى تاۋلى رايونعا ورنالاسقاندىقتان، جەرى قۇنارسىز، ەكونوميكانىڭ دامۋى ءبىرشاما اقىرىن، 2018 - جىلعا بارعاندا عانا اۋىر كەدەي قىستاقتار تىزىمىنەن شىعارىلدى، ارحيۆ تۇرعىزىلىپ، كارتچكالاندىرىلعان 205 وتباسىنداعى 694 جان سانى كەدەيلىكتەن ارىلدى.
كەدەيلىكتەن ارىلتۋدان قامال الۋ جەتىستىگىن قالاي بەكەمدەۋ، كەڭەيتۋ كەرەك؟ بۇل ارانىڭ تۇتاس جىلدا پايدالانۋعا بولاتىن جارىق ءتۇسۋ ۋاقىتى 1800 ساعات ەكەنىن ويلاستىرىپ، 2019 - جىلى ۇلۇقشات اۋدانىنا تۇيىندە تۇرىپ كومەكتەسىپ - سۇيەمەلدەيتىن جۇڭگو حۋاديان توبى 3 ميلليون 500 مىڭ يۋان قارجى قوسۋ بەكىمىنە كەلىپ، بايقۇرۇت قىستاعىنا كومەكتەسىپ وسى كەدەيلەردى سۇيەمەلدەۋ ەلەكتر ستانسياسىن سالدى.
”سول جىلى تورعا قوسىلىپ، قىستاق سول جىلى يگىلىگىن كوردى“، - دەدى بايقۇرۇت قىستاعى پارتيا ياچەيكاسىنىڭ شۋجيى ۋاڭ چۇنگۋاڭ، - ەلەكتر ستانسياسىنىڭ كىرىسىن الدىمەن ەڭبەك قابىلەتى جوق كەدەيلىكتەن ارىلعان وتباسىلارىن قامتاماسىز ەتۋگە پايدالانىپ، جىل سايىن اقىلداسىپ باعالاۋ جانە اشىق جاريالاۋ، باقىلاۋ ارقىلى 30 كەدەيلىكتەن ارىلعان وتباسىنىڭ ءارقايسىنا 3000 يۋان كومەك قاراجاتى بەرىلدى.
72 جاستاعى جۇماش شوڭىر يگىلىككە كەنەلۋشىلەردىڭ ءبىرى، ونىڭ كۇيەۋى 2019 - جىلى قايتىس بولعان، قازىر جالعىز ءوزى تۇرادى. 2019 - جىلدان بۇرىن، ەڭ تومەنگى تۇرمىستى قامتاماسىز ەتۋ قاراجاتى، جايلىم قوسىمشا قاراجاتى جانە 6 مۋدان استام جەردەگى جوڭىشقاعا سۇيەنەتىن، ونىڭ جىلدىق كىرىسى 16 مىڭ يۋاننان اساتىن.
”بىلتىر مەن ەلەكتر ستانسياسىنىڭ 3000 يۋان كومەك قاراجاتىن الدىم، بيىل تاعى الاتىن بولدىم، وتە قۋانىپ تۇرمىن“، - دەدى جۇماش، - ”بيىل تەلەۆيزور مەن سافا ساتىپ الۋعا 3000 نەشە يۋان جۇمسادىم، قازىر بانكەدە تاعى 15 مىڭ يۋان اقشام بار“.
ەسەپتەۋ بويىنشا، ەلەكتر ستانسياسىنىڭ جىلدىق ەلەكتر تاراتۋدان كىرەتىن كىرىسى 700 مىڭ يۋان اينالاسىندا بولىپ، قىستاق كوللەكتيۆ ەكونوميكا كىرىسىنىڭ ماڭىزدى قاينارىنا اينالدى. كەدەيلىكتەن ارىلعان وتباسىلاردىڭ ورنىقتى كىرىس ارتتىرۋىنا شىنايى كەپىلدىك ەتۋ ءۇشىن، قىستاق مادەنيەت ۇگىت لەكسياسى، جول كۇتىمدەۋ، سۋ، ەلەكتر رەمونتى سياقتىلاردى قامتىعان 15 الەۋمەتتىك يگىلىك سيپاتىنداعى قىزمەت ورنىن اشىپ، قىزمەتكەرلەر ايىنا 2200 يۋان ەڭبەكاقى الاتىن بولدى.
بىلتىر 4 - ايدا 26 جاستاعى گۇلشات تۇرداحۇن قىستاق مادەنيەت ۇگىت لەكسياشىسى بولدى. پارتيانىڭ حالىققا تيىمدىلىك جاساۋ ساياساتى، ۇلتتار ىنتىماعى، دەنساۋلىق ساقتاۋ، سالاماتتىق بىلىمدەرى... ول كۇنى بويى وتباسىلارىن ارالاپ ۇگىت لەكسيا جاساپ، كەشكى مەكتەپتە ساباق بەرىپ قاربالاس جۇمىس ىستەسە دە، شارشاپ - شالدىققاندى بىلمەدى.
”مەنىڭ ەڭ قۋاناتىنىم، ۇگىت لەكسيامدى تىڭداعان سوڭ، كوپشىلىكتىڭ كوكونىس ەگۋگە بەلسەندىلىك تانىتقانى بولدى“، - دەدى گۇلشات، - بۇرىن اۋىلداستار كوكونىس ەگۋدى ونشا بىلمەيتىن، كوكونىس جەسە قالاشىققا بارىپ ساتىپ الاتىن. ۇگىت لەكسيا جاساۋ جانە قىستاقتىڭ اتتانىسقا كەلتىرۋ مەن كومەكتەسۋىنىڭ ارقاسىندا، 70 مالشى وتباسى شاعىن كوكونىس جىلىجايىن سالدى. بيىل كوكتەمدە قىستاق كوپشىلىككە قىزاناق، قىزىل بۇرىش، باكلاجان سياقتى كوكونىس مايسالارىن اقىسىز تاراتتى. وزدەرى ەككەن كوكونىستەردى جەپ، اۋىلداستار قۋانىشقا بولەندى.
”كەدەيلەردى سۇيەمەلدەۋ ەلەكتر ستانسياسى تاعى اۋىل - قىستاقتى گۇلدەندىرۋدى ماڭىزدى ەكونوميكالىق نەگىزبەن قامدادى“، - دەدى ۋاڭ چۇنگۋاڭ، - 2019 - جىلى قىستاقتىڭ كوللەكتيۆ ەكونوميكاسى نەبارى 200 مىڭ دا 300 مىڭ يۋان بولاتىن، 2020 - جىلى 960 مىڭ يۋانعا جەتتى، ”قىستاقتىڭ كوللەكتيۆ ەكونوميكاسى جوعارىلاپ، ءبىزدىڭ كاسىپ سالاسىن دامىتۋ سەنىمىمىز بەكەمدەلدى“.
2019 - جىلدىڭ سوڭىندا، بايقۇرۇت قىستاعى مال شارۋاشىلىعى باسىمدىعىنا سۇيەنىپ، سەلبەستىك كووپەراتيۆىن قۇرىپ، ”سۇڭليڭ مالشىلار“ ماركاسىن تىزىمگە الدىرىپ، ۇزدىكسىز قارجى قوسىپ قاساپشىلىق، جاس كۇيىندە ساقتاۋ، قامبادا ساقتاۋ جانە ساتۋدى مىقتى يگەرىپ، قىستاقتىڭ ءۇستىرت سارلىق ەتى، قوي ەتى، ەتتى كەپتەرى سىرتقا شىعارىلىپ، 2 جىلدان بەرى ساتۋ سوماسى 20 ميلليون يۋاننان استى؛ ەگىمشىلىك كاسىبىن بەلسەندى دامىتىپ، ءۇستىرت قۇبا تۇزىندە تىڭ جەر اشىپ جەمىس ورمانىن وتىرعىزىپ، 140 مىڭ يۋان قارجى قوسىپ قىستاق تۇرعىندارىنا كوكونىس شاعىن جىلىجايىن سالىپ بەرىپ، اۋلا ەگىمشىلىگىمەن شۇعىلداناتىن 70 وتباسىنىڭ ءارقايسىنىڭ جىلدىق ورتاشا كىرىسى 3000 يۋان ارتتى...
”ءبىز فوتوۆولت ارقىلى كەدەيلەردى سۇيەمەلدەۋ ەلەكتر ستانسياسى سىندى وسى ’شۇعىلالى بانكەنىڭ‘ كىرىستى ارتتىرۋ ونىمدىلىگىن ۇزدىكسىز ۇلعايتىپ، بايقۇرۇت قىستاعىن ءتىپتى دە كورىكتى ەتىپ قۇرىپ شىعامىز“، - دەدى ۋاڭ چۇنگۋاڭ.
”13 - بەسىجىلدىق“ مەزگىلىندە مەملەكەت فوتوۆولت ارقىلى كەدەيلەردى سۇيەمەلدەۋدى زور كۇشپەن دامىتىپ، رايونىمىزدىڭ قاشقار ايماعى، حوتان ايماعى، قىزىلسۋ قىرعىز اۆتونوميالى وبلىسى سياقتى 6 ايماق - وبلىسىندا قارجى قوسىپ، مەملەكەت دارەجەلى فوتوۆولت ارقىلى كەدەيلەردى سۇيەمەلدەۋ ەلەكتر ستانسياسىنان 92سىن سالدى. بيىل جىل باسىنان بەرى جاڭادان قوسىلعان فوتوۆولت نىسانى قاۋىرت سالىنۋدا.
