− شينجياڭ نانىنىڭ وزگەرىسى جونىندە جەلىلەس حابار (5)
□ انار بۇلت / شينجياڭ گازەتىنىڭ ءتىلشىسى حي حۇڭۋي
”مەن ەكى ۇلكەن نان الامىن“، ”قىزىل بۇرىش ارالاستىرىلعان نان، راۋشانگۇل توسابى قوسىلعان نان، مەيىز نان، جاڭعاق قوسىلعان ناننىڭ اربىرىنەن بىردەن الامىن...“ 10 - ايدىڭ 10 - كۇنى سانجى قالاسى جيانگو باتىس جولى چىڭجيان شينسۇن جاياۋلار كوشەسىندەگى بازار ءنارلى نان دۇكەنىنەن الارمانداردىڭ اياعى ۇزىلمەدى، دۇكەن قوجايىنى نۇرمامەت باكىر قاتتى قاربالاس بولدى.
ياركەن اۋدانى يگەرچى قالاشىعى كونە سەنبى بازار قىستاعىنان كەلگەن 41 جاستاعى نۇرمامەتتىڭ نان جاپقانىنا 20 جىلدان اسىپتى. باسقالارعا جالدانۋدان ءوزى شاعىن ناۋبايحانا اشۋعا، شاعىن ناۋبايحانادان كەڭ كوشە دۇكەنگە دەيىن، نۇرمامەتتىڭ نان ساۋداسى بارعان سايىن كولەمدەنە ءتۇسىپتى. 2018 - جىلى بولىمشە دۇكەن اشۋعا بەكىگەن نۇرمامەت سانجى قالاسى بازار ازىق - تۇلىك شەكتى سەرىكتەستىگىن تىركەۋگە الدىرىپ قۇرىپ، قاشقار، حوتان سياقتى جەرلەردەن 8 قىزمەتكەر قابىلدايدى.
”شاعىن ساۋدا - ساتتىعىم بىرتىندەپ كولەمدەنىپ، نانىمىز شاڭحاي، بەيجيڭ، گۋاڭجوۋ سياقتى جەرلەردە ساتىلدى“. نۇرمامەت بولاشاققا تولىق سەنىمدى، ”مەن بازار نانىن ماركالاپ شىعارىپ، ينتەرنەت دۇكەنىن اشىپ، نانىمىزدى بۇكىل ەلدىڭ جەر - جەرىنە ساتسام دەيمىن“.
سوڭعى جىلدارى نۇرمامەت تۇرعان سانجى حۇيزۋ اۆتونوميالى وبلىسى نان كاسىپ سالاسىن دامىتۋعا بارىنشا ءمان بەردى، وسى جەر ەل ىشىندە تانىمالى نان ونىمدەرى كاسىپورنىنان 30دان استامىن جەتىلدىرىپ، ”ماحىشياڭ نانى“ سياقتى 26 ايگىلى نان ماركاسىن تۇلعالاپ، نان كاسىپ سالاسى بۇقارانى كىرىستەرىن ارتتىرىپ، بايۋعا باستايتىن، ەكونوميكانىڭ جوعارى ساپالى دامۋىن ىلگەرىلەتەتىن ەرەكشە كاسىپ سالاسىنا اينالدى.
نان − شينجياڭنىڭ ءداستۇرلى ۇن تاعامدارىنىڭ ءبىرى، سونداي - اق شينجياڭنىڭ اس - سۋ مادەنيەتىنىڭ باسىمدىعى بار بايلىعى. الايدا نەداۋىر ۇزاق ۋاقىتتان بەرى ءداستۇرلى، مەشەۋ ءوندىرىس جابدىعى، تەحنيكالىق شەبەرلىك جانە تيجارات ۇستانىمى شينجياڭ نانىنىڭ كولەمدى تيجارات قالىپتاستىرۋىنا مۇمكىندىك بەرمەدى. سوڭعى جىلدارى رايونىمىز ناندى كاسىپ سالالاندىرىپ، كولەمدەندىرىپ دامىتۋ جولى جونىندە ۇزدىكسىز ىزدەنىس جاساپ، شينجياڭ نانىنىڭ اناعۇرلىم كەڭ بازارعا بەت الۋىن ىلگەرىلەتتى. بۇل كۇندەرى شينجياڭ نانى جەكە، شەبەرحانالىق وندىرۋدەن ولشەمدەندىرىپ وندىرۋگە، كولەمدەندىرىپ ساتۋعا، ماركالاندىرىپ دامىتۋعا قاراي بۇرىلىس جاسادى.
”90 - جىلداردىڭ تۇلەگى“ قۇمىلدىق قىز ليۋ پەيپەي ءدال وسى شينجياڭنىڭ نان كاسىپ سالاسىنىڭ دامۋ ەكپىنىن بايقاپ، اۋىلىنا قايتىپ نان زاۆودىن اشۋدى تاڭدادى.
ءداستۇرلى نان زاۆودىمەن ۇقسامايتىنى، ليۋ پەيپەي تۋ باستان ناندى جەڭىل تاعام دەپ تۇراقتاندىردى ءارى شينجياڭ حاشياۋناڭ ازىق - تۇلىك ءوندىرۋ شەكتى سەرىكتەستىگىن قۇردى، تەحنولوگيانى ۇزدىكسىز زەرتتەۋ - اشۋ، جاڭالىق اشۋ ارقىلى سەرىكتەستىكتىڭ ءدامدى ۇگىلمەلى نان سياقتى ونىمدەرى بازارعا شىعارىلا سالىسىمەن قاجەتتى قامداي الماي قالدى. ليۋ پەيپەي بىلاي دەپ تانىستىردى: قازىر سەرىكتەستىكتىڭ كۇندىك ورتاشا ساتۋ سوماسى 20 مىڭ يۋانعا جەتتى، كوپتەگەن تاپسىرىستار بەيجيڭ، چىڭدۋ سياقتى جەرلەردەن كەلەدى. سەرىكتەستىك ينتەرنەت جەلىسىندەگى ارنا ارقىلى ساتۋ جولىن كەڭەيتۋدى، سونىمەن بىرگە ۇزدىكسىز جاڭا ءونىم شىعارىپ، ماركا داڭقىن بۇكىل ەلگە ايگىلەۋدى جوسپارلاپ وتىر.
ءىس جۇزىندە، شينجياڭداعى 300 تۇردەن استام نان ونىمدەرىنىڭ ىشىندە، تۇرلىشە وڭىرلەردە وندىرىلگەن نانداردىڭ ۇلكەن - كىشىلىگى، ءدامى، فورماسى سياقتىلاردىڭ ءبارى وزىندىك ەرەكشەلىككە يە. نان مادەنيەتىنىڭ ءمانىن ىشكەرىلەي اشىپ، ەرەكشەلىككە سۇيەنىپ بازار اشۋ شينجياڭ نان كاسىپ سالاسىنىڭ دارەجەسىن جوعارىلاتۋدىڭ، ءسوزسىز، باسىپ وتەر جولى بولىپ قالدى.
شينجياڭ حالىقارالىق دابازار جاياۋلار كوشەسىنە ورنالاسقان شينجياڭ ناۋبايحاناسى ۇرىمجىدەگى نان مادەنيەتىن ايگىلەۋ، جاسامپازدىقپەن زەرتتەۋ - اشۋ، جاساپ سەزىنۋ، ساتۋ ءبىر تۇلعالاندىرىلعان تۇڭعىش ءبىر بەكەتتىك تۇعىر بولىپ تابىلادى، بۇل ارادا ءۇرىمجى، قۇمىل، ىلە سياقتى جەرلەردەن اكەلىنگەن 100 تۇردەن استام نان كورمەگە قويىلعان. شينجياڭ ناۋبايحاناسىنىڭ كورمە قابىرعاسىندا، نان تۋرالى تامسىلدەر، قۇرامى، تەحنولوگياسى، قورەكتىگى سياقتىلار اپ - انىق كورسەتىلگەن. ساياحاتشىلاردىڭ شينجياڭ نانىنىڭ جاسالۋ بارىسىن تاماشالاپ، ءتۇرلى دامدەگى نانداردان اۋىز ءتيىپ، كەتكەندە الا كەتۋلەرىنە دە بولادى ...
شينجياڭ ناۋبايحاناسىنىڭ جاۋاپتىسى ۋاڭ في بىلاي دەپ تانىستىردى: رايونىمىزدىڭ تۇتاس وڭىرلىك ساياحاتىنىڭ دامۋىنا ىلەسە، بۇل جەر ينتەرنەتتەگى، ءسوزسىز، باراتىن جەرگە اينالدى. قازىر دۇكەننىڭ كۇندىك ورتاشا تيجارات سوماسى 30 مىڭ يۋان، 20 تۇردەن استام نان ساتىلادى، سونىمەن بىرگە ينتەرنەت جەلىسىندەگى ساۋدا بازارى اشىلىپ بۇكىل ەلدىڭ جەر - جەرىندەگى تۇتىنۋشىلاردىڭ تاڭداپ ساتىپ الۋىنا جاعداي جاسالعان.
سوڭعى جىلدارى اۆتونوميالى رايون نان كاسىپ سالاسىن دامىتۋعا بارىنشا ءمان بەرىپ، نان اس - سۋى جەتەكشى كاسىپورىندارىن بەلسەنە جەتىلدىرىپ، نان كاسىپ سالاسى تىزبەگىن ۇزارتىپ، شينجياڭداعى نان كاسىپورىندارىن ”سىرتقا شىعۋعا“ جەتەكتەپ، ”ابىلاجان ناندارى“، ”نانبەگ“، ”جياڭشياۋناڭ“ سياقتى ايگىلى نان ماركالارىنىڭ اتاعىن اسپانداتتى. قازىر بۇكىل رايونىمىزدا كۇنىنە 1658 توننا (ورتا ەسەپپەن ءاربىر ناندى 100 گرام ولشەمىنە شاققاندا 16 ميلليون 580 مىڭ دانا) نان ءوندىرىلىپ، ەل ىشىندەگى ءارقايسى ولكە، اۆتونوميالى رايون، قالالاردا ساتىلادى، كەيبىر جەرلەردىڭ ناندارى قازاقستان، قىرعىزستان سياقتى ەلدەرگە ساتىلدى، كىشكەنتاي توقاشتار كوشە بويىنداعى شاعىن ساۋدا - ساتتىقتان اناعۇرلىم كوپ بۇقارانى بايۋعا باستايتىن ۇلكەن ساۋداعا اينالدى.
