− ءتوراعا شي جينپيڭنىڭ 4 - كەزەكتى جۇڭگو حالىقارالىق يمپورت كورمەسىنىڭ اشىلۋ سالتىنداعى ارقاۋ ءسوزى تۋرالى
□ حالىق گازەتىنىڭ شولۋشىسى
”جۇڭگونىڭ جوعارى دەڭگەيلى ەسىك اشۋدى كەڭەيتۋ بەكىمى وزگەرمەيدى، دۇنيە جۇزىمەن دامۋ ورايىنان بىرگە يگىلىكتەنۋ بەكىمى وزگەرمەيدى، ەكونوميكانىڭ جاھاندانۋىنىڭ اناعۇرلىم اشىق، سيىسىمدى، جالپىعا ءتيىمدى، تەپە - تەڭ، تەڭ يگىلىكتەنۋ بەتالىسىنا قاراي دامۋىن ىلگەرىلەتۋ بەكىمى وزگەرمەيدى“. 4 - كەزەكتى جۇڭگو حالىقارالىق يمپورت كورمەسىنىڭ اشىلۋ سالتىنداعى ارقاۋ سوزىندە ءتوراعا شي جينپيڭ جۇڭگونىڭ شىن مانىندەگى كوپ جاقتىلىقتى تاباندىلىقپەن قورعايتىندىعىن، دۇنيە جۇزىمەن بازار ورايىنان تاباندىلىقپەن بىرگە يگىلىكتەنەتىندىگىن، جوعارى دەڭگەيدە ەسىك اشۋدى تاباندىلىقپەن ىلگەرىلەتەتىندىگىن، دۇنيە ءجۇزىنىڭ ورتاق مۇددەسىن تاباندىلىقپەن قورعايتىندىعىن سالتاناتپەن جاريالاپ، دۇنيە ءجۇزى ەكونوميكاسىنىڭ قالپىنا كەلۋىنە، اشىق دۇنيە ءجۇزى ەكونوميكاسىن ورتاق قۇرۋعا قۋاتتى وڭ ەنەرگيا ۇستەدى.
كەزەكتە دۇنيە جۇزىندە 100 جىلدىق وزگەرىس پەن عاسىرلىق ىندەت قاباتتاسىپ، دۇنيە ءجۇزى الاساپىران وزگەرىس مەزگىلىنە ءوتىپ، ورنىقسىزدىق، تۇراقسىزدىق كورنەكتى جوعارىلادى. ادامزات قوعامى ءدوپ كەلىپ وتىرعان جونگە سالۋ قىزىل سيفرى، سەنىمدىلىك قىزىل سيفرى، دامۋ قىزىل سيفرى، بەيبىتشىلىك قىزىل سيفرى ارتپاسا ازايمادى، جالپى بەتتىك حاۋىپسىزدىكتى جۇزەگە اسىرۋدىڭ، بىرگە دامۋدى جەبەۋدىڭ ءالى دە مىندەتى اۋىر، جولى ۇزاق. دۇنيە ءجۇزى تاريحتىڭ تاعى ءبىر جول ايىرىعىندا تۇر. ءبىز مىنانى، ءسوز جوق، جەتە تانۋىمىز كەرەك: ەكونوميكانىڭ جاھاندانۋى − بوگەۋ بەرمەس ءداۋىر اعىمى، ەسىك اشۋ، توعىسۋ − بوگەۋ بەرمەس تاريحي اۋقىم، ءار ەلدىڭ ەسىك اشۋعا، سەلبەستىككە بەت الۋ جالپى اۋقىمى وزگەرگەن جوق ءارى وزگەرمەيدى دە. ءبىز تاريحتىڭ ۇلكەن اۋقىمىنا سايكەسىپ، سەلبەسۋگە، قارسىلاسپاۋعا تاباندى بولىپ، ەسىك اشۋعا، توماعا - تۇيىق بولماۋعا تاباندى بولىپ، ءوزارا پايدا جەتكىزىپ، تەڭ يگىلىككە كەنەلۋگە، تەكە تىرەسپەن اينالىسپاۋعا تاباندى بولىپ، ءارقانداي فورماداعى زورەكەرلىك پەن وكتەمدىك ساياسيعا باتىل قارسى تۇرىپ، ءارقانداي فورماداعى سىڭار جاقتىلىق پەن قورعامپازدىققا باتىل قارسى تۇرىپ، الەمدىك حاۋىپ - قاتەر مەن سىن - سايىستارعا قول ۇستاسا وتىرىپ توتەپ بەرىپ، ادامزاتتىڭ تاعدىرلاس ورتاق تۇلعاسىن قۇرۋدى ىلگەرىلەتىپ، اناعۇرلىم كورىكتى دۇنيە ءجۇزىن بىرگە قۇرۋىمىز كەرەك.
كوپ جاقتىلىقتىڭ ءمانى − حالىقارالىق ىستەردى كوپشىلىك بىرگە اقىلداسىپ ءبىتىرۋ، دۇنيە ءجۇزىنىڭ بولاشاعى مەن تاعدىرىن ءار ەل بىرگە يگەرۋ، دۇنيە جۇزىلىك ساۋدا ۇيىمىن ۇيتقى ەتكەن كوپ جاقتى ساۋدا ءتۇزىلىسى حالىقارالىق ساۋدانىڭ ىرگە تاسى، جۇڭگو دۇنيە جۇزىندەگى ءار ەلمەن قول ۇستاسا وتىرىپ، شىن مانىندەگى كوپ جاقتىلىق تۋىن بيىك ۇستاپ، اشىق دۇنيە ءجۇزى ەكونوميكاسىن قۇرۋدى ىلگەرىلەتۋدى قالايدى. دۇنيە ءجۇزى جاقسى بولعاندا عانا، جۇڭگو جاقسى بولادى، جۇڭگو جاقسى بولعاندا عانا، دۇنيە ءجۇزى اناعۇرلىم جاقسى بولادى، جۇڭگودا ءبىر ميلليارد 400 ميلليوننان استام جان سانى جانە 400 ميلليوننان استام ورتاشا كىرىستەگى قاۋىم بار، ءار جىلى يمپورت ەتىلگەن تاۋارلار مەن قىزمەت وتەۋ شامامەن 2 تريلليون 500 ميلليارد امەريكا دوللارىنا بارابار، بازار كولەمى وراسان زور، جۇڭگو بازارىن دۇنيە ءجۇزىنىڭ بازارىنا، ورتاق يگىلىكتەنەتىن بازارعا، كوپشىلىكتىڭ بازارىنا اينالدىرىپ، حالىقارالىق قوعامعا ءتىپتى دە كوپ وڭ ەنەرگيا ۇستەۋ جۇڭگونىڭ شىنايى تىلەگى. سىرتقا ەسىك اشۋ جۇڭگونىڭ نەگىزگى مەملەكەت ساياساتى، ودان قاي - قاشان دا اۋىتقىمايدى، جۇڭگونىڭ اشىلعان ەسىگى بارعان سايىن ايقارا اشىلادى، ماڭگى جابىلمايدى، جۇڭگونىڭ اناعۇرلىم جوعارى دەڭگەيدەگى اشىق ەكونوميكالىق جاڭا ءتۇزىلىس ورناتۋ بەتالىسى وزگەرمەيدى، ساۋدا مەن قارجى قوسۋدىڭ ەركىن، قولايلى بولۋىن جەبەۋ بەكىمى وزگەرمەيدى. باقىتتى تۇرمىسقا تالپىنۋ ءار ەل حالقىنىڭ ورتاق تىلەگى، ءار ەل بىرگە دامىسا عانا شىنايى دامىعاندىق، كوپشىلىك بىرگە بايىسا عانا شىنايى بايىعاندىق سانالادى، سيىسىمدى، جالپىعا ءتيىمدى بولۋ، ءوزارا پايدا جەتكىزىپ، تەڭ يگىلىككە كەنەلۋ عانا بارعان سايىن كەڭەيەتىن دۇرىس جول، جۇڭگو الەمدىك ەكونوميكانى جونگە سالۋعا اناعۇرلىم بەلسەندى تۇردە ات سالىسىپ، ەكونوميكانىڭ جاھاندانۋىنىڭ اناعۇرلىم اشىق، سيىسىمدى، جالپىعا ءتيىمدى، تەپە - تەڭ، تەڭ يگىلىككە كەنەلەتىن باعىتقا قاراي دامۋىن ىلگەرىلەتىپ، ءار ەل حالقىنىڭ ەكونوميكانىڭ جاھاندانۋى مەن دۇنيە ءجۇزى ەكونوميكاسىنىڭ ارتۋ جەتىستىكتەرىنەن بىرگە يگىلىكتەنۋىنە مۇمكىندىك جاسايدى. ءتوراعا شي جينپيڭ جۇڭگونىڭ تاباندىلىقپەن شىن مانىندەگى كوپ جاقتىلىقتى قورعاۋدى، دۇنيە جۇزىمەن بازار ورايىنان بىرگە يگىلىكتەنۋدى، جوعارى دەڭگەيدەگى ەسىك اشۋدى ىلگەرىلەتۋدى، دۇنيە ءجۇزىنىڭ ورتاق مۇددەسىن قورعاۋدى سالتاناتپەن جاريالاۋى ءتوراعا شي جينپيڭنىڭ ءىرى ەل كوسەمىنە ءتان دۇنيە جۇزىلىك كوز اياسى مەن الەمگە سۇيىسپەنشىلىگىن تولىق ايگىلەدى، جۇڭگونىڭ دۇنيە ءجۇزى بەيبىتشىلىگىنىڭ قۇرۋشىسى، بۇكىل جەر شارى دامۋىنىڭ ۇلەس قوسۋشىسى، حالىقارالىق ءتارتىپتىڭ قورعاۋشىسى، الەۋمەتتىك ونىمدەرمەن قامداۋشى رەتىندە، باستان - اياق تاريحتىڭ دۇرىس جاعىندا تۇرىپ، ادامزاتتىڭ العا باسۋى جاعىندا تۇرىپ، ۇزدىكسىز تۇردە جۇڭگونىڭ جاڭا دامۋىمەن دۇنيە جۇزىنە جاڭا وراي جاراتىپ بەرىپ، ادامزاتتىڭ تاعدىرلاس ورتاق تۇلعاسىن قۇرۋ جاۋاپكەرشىلىگى مەن بورىشىن تولىق ايگىلەدى.
ۇلى قاعيدا توتەنشە قاراپايىم بولادى، ناقتى ءىس ىستەۋ ماڭىزدى ورىندا تۇرادى. ءتوراعا شي جينپيڭ ارقاۋ سوزىندە ءبىر قىدىرۋ ناقتى شارالاردى جاريالادى. جۇڭگو دۇنيە جۇزىلىك ساۋدا ۇيىمى رەفورماسىنىڭ دۇرىس بەتالىسقا قاراي دامۋىن قولداپ، سيفرلى ەكونوميكا، ساۋدا جانە قورشاعان ورتا، كاسىپ سالاسى قوسىمشا قاراجاتى، مەملەكەت مەنشىگىندەگى كاسىپورىندار سياقتى كەڭەستىك تاقىرىپتار كەلىسسوزىنە بەلسەندى اشىق پوزيتسيامەن قاتىناسىپ، كوپ جاقتى ساۋدا ءتۇزىلىسىنىڭ حالىقارالىق ەرەجەنى جاساۋداعى نەگىزگى ارنالىق ورنىن قورعايدى؛ جۇڭگو يمپورتتى كەڭەيتۋگە اناعۇرلىم باسا ءمان بەرىپ، يمپورت ساۋداسىندا جاڭالىق جاراتۋدى جەبەۋدەن ۇلگى كورسەتۋ رايونىن كوبەيتىپ قۇرىپ، ىشكى - سىرتقى ساۋدانىڭ ءبىر تۇلعالانۋىن ىلگەرىلەتەدى؛ جۇڭگو شەتەل قارجىسىنىڭ كىرۋىنە رۇقسات ەتۋدەگى ۇنامسىز تىزىمدىكتى ىشكەرىلەي قىسقارتىپ، «شەتەل ساۋداگەرلەرىن قارجى قوسۋعا شابىتتاندىراتىن كاسىپ سالالارى مازمۇنىنا» وزگەرىس ەنگىزىپ، كەڭەيتىپ، ەركىن ساۋدا سىناق رايوندارى مەن حاينان ەركىن ساۋدا پورتىندا جوعارى دەڭگەيدەگى ەسىك اشۋ قىسىم سىناعىن جاقسى ىستەپ، جاسىل، تومەن كومىر قىشقىل گازدى، سيفرلى ەكونوميكا سياقتى حالىقارالىق سەلبەستىككە ىشكەرىلەي ات سالىسادى؛ جۇڭگو بىرلەسكەن مەملەكەتتەر ۇيىمى، دۇنيە جۇزىلىك ساۋدا ۇيىمى، 20 ەل توبى، ازيا - تىنىق مۇحيت ەكونوميكالىق سەلبەستىك ۇيىمى، شاڭحاي سەلبەستىك ۇيىمى سياقتى مەحانيزمدەر سەلبەستىگىنە بەلسەنە قاتىناسىپ، ۆاكسينا سياقتى شەشۋشى ەمدەۋ زاتتىق ماتەريالدارىنىڭ الەم كولەمىندەگى ءادىل ءبولىسىن جانە ساۋدانىڭ ىركىلىسسىزدىگىن قولداپ، ”ءبىر بەلدەۋ، ءبىر جولدى“ جوعارى ساپادا بىرگە قۇرۋدى ىلگەرىلەتىپ، كليمات وزگەرىسىنە توتەپ بەرۋگە، الەمنىڭ استىق حاۋىپسىزدىگىن جانە ەنەرگيا حاۋىپسىزدىگىن قورعاۋعا بەلسەندىلىكپەن ات سالىسادى. وسى شارالاردىڭ تياناقتانىپ، ونىمدىلىك كورسەتۋىن ورنىقتى ىلگەرىلەتۋ، ءسوز جوق، ءار ەلگە اناعۇرلىم كوپ جاڭا وراي الا كەلىپ، دۇنيە ءجۇزى ەكونوميكاسىنا اناعۇرلىم كوپ جاڭا قوزعاۋشى قۋات ۇستەپ، دۇنيە ءجۇزى ەكونوميكاسىنىڭ ءتىپتى دە جوعارى ساپالى، ءتىپتى دە سەرپىمدى دامۋىن ىلگەرىلەتەدى.
ءتوراعا شي جينپيڭ بىلاي دەپ باسا دارىپتەدى: جۇڭگو ءار ەلمەن بىرگە اشىق دۇنيە ءجۇزى ەكونوميكاسىن بىرگە قۇرىپ، ەسىك اشۋ كوكتەم سامالىمەن دۇنيە ءجۇزىن مەيىرگە بولەۋدى قالايدى! دۇنيە جۇزىمەن قاۋىشقاندا عانا، بولاشاقپەن قاۋىشۋعا بولادى؛ قول ۇستاسا بىرگە ىلگەرىلەگەندە عانا، نىق قاداممەن الىسقا جەتۋگە بولادى. جاڭا تيپتى ايدارشا ۆيرۋس وكپە قابىنۋ ىندەتىنىڭ تۇمانى ءالى سەيىلگەن جوق، دۇنيە ءجۇزى ەكونوميكاسىنىڭ جاندانۋىنىڭ الداعى جولى ءالى دە بۇرالاڭ، ءار ەل حالىقتارى قيىنشىلىقتى بىلەك بىرىكتىرە جەڭۋدى، ۋاقىتتىق قيىندىقتى بىرگە ەڭسەرۋدى قاجەت ەتۋدە. دۇنيە ءجۇزىنىڭ كوپ ۇيەكتەنۋ، ەكونوميكانىڭ جاھاندانۋ ۇلكەن اۋقىمىن مىقتاپ يگەرىپ، ەسىك اشۋ بارىسىندا وراي جاراتىپ، سەلبەستىك بارىسىندا قيىن ماسەلەلەردى شەشىپ، اشىق دۇنيە ءجۇزى ەكونوميكاسىن قۇرۋدى ىلگەرىلەتۋگە، ادامزاتتىڭ تاعدىرلاس ورتاق تۇلعاسىن قۇرۋعا ۇزدىكسىز ۇلەس قوساتىن بولساق، ءبىز، ءسوز جوق، قول ۇستاسا وتىرىپ ادامزاتتىڭ اناعۇرلىم كوركەم بولاشاعىن جاراتاتىن بولامىز!
(شينحۋا اگەنتتىگىنىڭ 11 - ايدىڭ 7 - كۇنى بەيجيڭنەن بەرگەن حابارى)
