جانارگۇل مۇسا:
عىلمي باعىمشىلىق پەن ەكولوگيالىق ورتانى قورعاۋدا قوس جەڭىسكە قول جەتكىزەمىز
انار بۇلت / شينجياڭ گازەتىنىڭ ءتىلشىسى جازيرا نەسىپبەك، ەرىكتى ءتىلشى گاۋ جۇيپيڭ
11 - ايدىڭ 4 - كۇنى اۆتونوميالى رايوندىق 10 - رەتكى پارتيا قۇرىلتايىنىڭ ۋاكىلى، موڭعۇلكۇرە اۋداندىق ورمان شارۋاشىلىعى جانە جايلىم مەكەمەسى جايلىم پۋنكتىنىڭ اعا زوو تەحنيگى جانارگۇل مۇسا موڭعۇلكۇرە اۋدانى قوناقاي قالاشىعى شوعىرلى باعىمشىلىق شاعىن اۋماعىنا كەلىپ، شارۋالارعا پارتيا قۇرىلتايىنىڭ رۋحى جونىندە ۇگىت لەكسيا جاسادى.
قوناقاي قالاشىعى قاراسۋ قىستاعىنداعى ءىرى باعىمشىلىق وتباسى دولقۇن ناسىردين جانارگۇل مۇسانى كورىپ، ىستىق ىقىلاسپەن قارسى الىپ: ”پارتيا قۇرىلتايىنداعى جاقسى حابارلاردى بىزگە تەزىرەك جەتكىزىڭىز“، - دەدى.
”اۆتونوميالى رايوندىق 10 - رەتكى پارتيا قۇرىلتايىندا مىنالار ورتاعا قويىلدى: ەگىستىك جەردى ورمانعا، جايلىمعا قايتارۋ، مال باعۋعا شەك قويىپ جايلىمدى قالپىنا كەلتىرۋ، سۋلى الاپتاردى قالپىنا كەلتىرۋ جالعاستى اتقارىلادى... ءبىز مال تۇلىكتەرىن باعىمشىلىق شاعىن اۋماعىنا اپارۋ جانە عىلمي باعۋ سىندى وسى جولدان اۋىتقىماۋىمىز كەرەك“. جانارگۇل مۇسا بىلاي دەدى: موڭعۇلكۇرە اۋدانى ءىرى مال شارۋاشىلىق اۋدانى، سونداي - اق مەملەكەتتىك ەكولوگيالىق وركەنيەت قۇرىلىسىنان ۇلگى كورسەتەتىن اۋدان رەتىندە، ەگىستىكتى ورمانعا، جايلىمعا قايتارۋدى، مال باعۋعا شەك قويىپ، جايلىمدى قالپىنا كەلتىرۋدى ۇزدىكسىز اتقارۋى كەلەلى ماڭىز الادى.
قوناقاي قالاشىعى شوعىرلى باعىمشىلىق شاعىن اۋماعى 2011 - جىلى قۇرىلعان، وندا ۇزىنبۇلاق اۋىلى، موڭعۇلكۇرە قالاشىعى جانە قوناقاي قالاشىعى سىندى 3 اۋىل - قالاشىقتاعى 155 باعىمشىلىق وتباسىنىڭ مالى شوعىرلاندىرىلعان.
2013 - جىلى دولقۇننىڭ باستاماشى بولۋىمەن قۇرىلعان قاراسۋ قىستاعىنداعى قوڭىر سيىر باعىمشىلىعى كاسىپتىك سەلبەستىك كووپەراتيۆىندە قازىر 300دەن استام قوڭىر سيىر قورادا باعىلۋدا.
دولقۇن بىلاي دەدى: ”سەلبەستىك كووپەراتيۆىنىڭ جاۋاپتىسى رەتىندە، مەن بۇدان بىلاي ۇلگىلىك باستاماشىلدىق رولىمدى ساۋلەلەندىرىپ، مال تۇلىكتەرى باعىمشىلىق كولەمىن ۇزدىكسىز كەڭەيتىپ، اناعۇرلىم كوپ شارۋالاردى سەلبەستىك كووپەراتيۆىنە مۇشە بولۋعا باۋراپ، بىرگە كىرىستى ارتتىرىپ، بايۋعا مۇمكىندىك جاسايمىن“.
”ءبىز وسى زامانعى مال شارۋاشىلىعىن دامىتۋ ارقىلى قورعاۋ مەن دامۋدا قوس جەڭىسكە قول جەتكىزەمىز“. جانارگۇل مۇسا بىلاي دەدى: تاياۋ جىلداردان بەرى موڭعۇلكۇرە اۋدانى جەر جاعدايىنا قاراي جايلىم ەكولوگياسىن قالپىنا كەلتىرۋ، جونگە سالۋ ينجەنەرياسىن ورىستەتىپ، ”جايلىمعا قاراي مال سانىن بەلگىلەۋ، جايلىم مەن مالدى تەڭگەرۋ“ پرينسيبىنە تاباندى بولىپ، ءشوپ ەگۋ، زياندى ورگانيزمدەردەن جاپپاي ساقتانۋ - تىزگىندەۋ، جايلىم، مال شارۋاشىلىعىن دامىتۋ تاسىلىنە بۇرىلىس جاساۋ قاتارلىلار ارقىلى 4 ميلليون مۋدان استام جايلىم جامىلعى وسىمدىكتەرىن ءونىمدى قورعادى جانە قالپىنا كەلتىردى. سونىمەن بىرگە، موڭعۇلكۇرە اۋدانى مال تۇلىكتەرىن كولەمدەندىرە باعۋعا كۇش سالىپ، قولدا بار مال تۇلىكتەرىن ءبىر ميلليونعا (تۇياق) جەتكىزدى.
”موڭعۇلكۇرە اۋدانىنىڭ وسى زامانعى مال شارۋاشىلىعىن دامىتۋدا تاماشا نەگىزى بار، ءبىز قولايلى جاعدايدان ۇتىمدى پايدالانىپ، اۋىل شارۋاشىلىق قوسىمشا ونىمدەرىن جىنتىكتەي مانەرلەۋدى دامىتۋدى جەدەلدەتىپ، قوسىمشا قۇندى ارتتىرىپ، ەگىنشى - مالشىلاردىڭ قالتاسىنىڭ قامپايۋىنا مۇمكىندىك جاسايمىز“، - دەدى جانارگۇل مۇسا.
