1160 ”مەيىر جەتكىزۋ ءۇيى“ ۇرىمجىدەگى ”باقىت بەلگىسىن“ تۇلعالادى
− جاڭا دامۋ ۇستانىمىن دايەكتىلەندىرەيىك، جوعارى ساپالى دامۋدى ىلگەرىلەتەيىك
انار بۇلت / شينجياڭ گازەتىنىڭ ءتىلشىسى سو رۇڭجى
11 - ايدىڭ 26 - كۇنى ءۇرىمجى قالاسى الەۋمەتتىك قاتىناس توبى شەكتى سەرىكتەستىگى حۋاڭشان كوشەسىندەگى الەۋمەتتىك اۆتوبۋزداردىڭ باسقى - سوڭعى بەكەتىندەگى ”الەۋمەتتىك اۆتوبۋز شوفەرلارى ۇيىندە“ الەۋمەتتىك اۆتوبۋز شوفەرلارى قىزمەت ارەدىگىندە دويبى ويناپ دەمالۋدا.
□ سۋرەتتى انار بۇلت / شينجياڭ گازەتىنىڭ ءتىلشىسى شيە لۇڭ تۇسىرگەن
شارشاسا، ”مەيىر جەتكىزۋ ۇيىندە“ دەمالادى؛
شولدەسە، ”مەيىر جەتكىزۋ ۇيىنەن“ ىستىق سۋ ىشەدى؛
توڭسا، ”مەيىر جەتكىزۋ ۇيىندە“ جىلىنادى...
تۇرمىس، دەمالىس، سەيىل - سەرۋەن ءۇش ءىرى فۋنكتسيا ءبىر تۇلعالاندىرىلعان 1160 ”مەيىر جەتكىزۋ ءۇيى“ ءۇرىمجىنىڭ ۇلكەندى - كىشىلى كوشەلەرىندە ىركەس - تىركەس كوز تارتىپ، الەۋمەتتىك اۆتوبۋز شوفەرى، تاكسي شوفەرى، ورتا تازالىقشىلارى، جەدەل جولداما جەتكىزەتىن (سىرتتان تاماق جەتكىزىپ بەرۋشى) جىگىتتەر سياقتى دالادا جۇرەتىن ەڭبەكشىلەر ءۇشىن جىلى مەكەنگە اينالدى.
ءۇرىمجى قالاسى قىزمەت مەحانيزمىن ساپالىلاندىرىپ، قىزمەت تاسىلىندە جاڭالىق اشۋ ارقىلى حالىقتىڭ قاجەتىن ۇعىسىپ تىزىمدىك جاساپ، جاناسىمدى قىزمەت وتەپ، قيىن ماسەلەلەردى شەشىپ، دالادا ەڭبەك ىستەيتىندەرگە ناقتى قامقورلىق پەن مەيىر جەتكىزدى، حالىق تۇرمىسىنىڭ باقىت كارتيناسى كوز تارتا ايشىقتالا ءتۇستى.
”مەيىر جەتكىزۋ ۇيىنە“ ءاپ - ساتتە جەتىپ بارادى
11 - ايدىڭ 30 - كۇنى تاڭعى ساعات 8دە شۇيموگوۋ رايونى انجۇي سولتۇستىك جولىندا تاڭەرتەڭ جاڭ بين ءوزى جاۋاپتى جول بولىگىندەگى قالىڭ قاردى تازالاپ بولىپ، تاياۋ ماڭداعى ورتا تازالىعىن قورعاۋ ايالداماسىنا كەلىپ تاڭعى اسىن ءىشتى. قىزىل ءتۇستى ”مەيىر جەتكىزۋ ايالداماسى“ دەپ جازىلعان بەلگى تاقتايشا ايرىقشا كوز تارتىپ تۇر، دالا اياز بولعانىمەن، ءۇيدىڭ ءىشى جىپ - جىلى، كەرەۋەت، سافا، ەلەكتر جىلىتقىش، ميكروتولقىندى پەش سياقتىلاردىڭ بارلىعى تولىق، بىرنەشە ورتا تازالىقشىسى سۋ ءىشىپ كەڭەسىپ وتىر.
59 جاستاعى جاڭ بين ورتا تازالىقشىسى قىزمەت ورنىندا ىستەگەلى 16 جىلدىڭ ءجۇزى بولدى. ”بۇرىن كوشە بويىنداعى ساۋدا دۇكەندەرى دە ءبىزدى جىلىنىپ، ىستىق ۇرتتاۋعا ۇنەمى شاقىراتىن، ءبىراق ولاردىڭ ساۋداسىنا ىقپالىمىز تيۋىنەن الاڭداپ، 10 نەشە مينۋت تۇرعان سوڭ اسىعىس شىعىپ كەتەتىنبىز. قازىر جاقسى بولدى، ءوز ءۇيىمىز بار“. ورتا تازالىعىن قورعاۋ ايالداماسىن اۋىزعا العان جاڭ بين پەيىلدەنە كۇلدى.
انجۇي سولتۇستىك جولىنداعى تازالىقشىلار بانىندە ورتا تازالىقشىسىنان 18 ادام بار، تاڭەرتەڭ - كەش 2 كەزەككە ءبولىنىپ جولدىڭ تازالىعىنا جاۋاپتى بولادى، قار جاۋعان كۇندەرى ۇستەمەلەپ كەزەكتەن تىس ىستەپ قار تازالاۋ ۇنەمىلىك ءىس. ”بيىل قىستا سۋىقتان جاۋرامايتىن بولدىق، شارشاساق وسىندا كەلىپ دەمالىپ الامىز“. انجۇي سولتۇستىك جولى تازالىقشىلار بانىنىڭ گرۋپپا باستىعى گاۋ مەيسىڭ كەرەۋەتتەگى قالىڭ كورپە - جاستىقتى قاعىپ قويىپ: ”جۇمىستا ابايسىزدا قولىمىزدى جارالاپ الاتىن جاعدايدى ويلاستىرىپ، ورتا تازالىعىن قورعاۋ ايالداماسىندا شۇعىل قۇتقارۋ ءدارى ساندىعى دا ازىرلەنگەن. مۇنداي ناقتى شارالار، شىنىمەن، ءبىزدىڭ قالاۋىمىزدى ءداپ باستى“.
قازىر ءۇرىمجى قالاسىندا 17 مىڭنان استام ورتا تازالىقشىسى بار، ىسكە قوسىلعان 938 ورتا تازالىعىن قورعاۋ ايالداماسى ورتا تازالىقشىلارىنا مەيىر جەتكىزدى، قالانى دا شۋاققا بولەدى.
ورتا تازالىقشىلارىمەن بىردەي، ءۇرىمجى قالاسىنداعى جەدەل جولداما جەتكىزەتىن (سىرتتان تاماق جەتكىزەتىن) 10 مىڭنان استام ادام دا قامقورلىققا، كوڭىل بولۋگە كەنەلىپ، باقىتقا بولەندى. ءۇرىمجى قالالىق پوچتا باسقارۋ مەكەمەسى كەڭسەسىنىڭ مەڭگەرۋشىسى زوۋ شينيۇي بىلاي دەدى: جەدەل جولداما جەتكىزەتىن (سىرتتان تاماق جەتكىزۋشى) جىگىتتەرگە ارنالعان 60 نەشە مەيىر جەتكىزۋ ايالداماسى ىسكە قوسىلدى، ولاردىڭ نەگىزگى قاجەتىن قاناعاتتاندىرا الادى.
11 - ايدىڭ 30 - كۇنى ساعات 15 تە جەدەل جولداما جەتكىزۋشى ولجاس قۇرىش جەدەل جولدامانى جەتكىزىپ بولعان سوڭ، سايباق رايونى شيشان جولى حۋانۋي كوشەسىندەگى جەدەل جولداما جەتكىزەتىن (سىرتتان تاماق جەتكىزۋشى) جىگىتتەرگە ارنالعان مەيىر جەتكىزۋ ايالداماسىنا كەلدى، ول الدىمەن تەلەفونىن زارياتتادى، سونداي - اق اس قالبىرىن الىپ شىعىپ ميكروتولقىندى پەشتە ىسىتىپ، قۇشىرلانا تۇستەندى.
قازىر ءۇرىمجىنىڭ ۇلكەندى - كىشىلى كوشەلەرىندە 1160 ”مەيىر جەتكىزۋ ءۇيى“ دالادا جۇرەتىن ەڭبەكشىلەردىڭ ”توڭسا جىلىنا الاتىن، ىستىقتاسا سالقىنداي الاتىن، شولدەسە سۋ ىشە الاتىن، قىسىلسا دارەتحانا دايىن تۇراتىن، شارشاسا دەمالاتىن، قارنى اشسا تاماعىن جىلىتا الاتىن، جارالانسا ءدارى تۇتىنا الاتىن“ نەگىزگى قىزمەت وتەۋدەن يگىلىكتەنۋىنە مۇمكىندىك جاسادى، سونىمەن بىرگە زاڭدىق كومەك بەرۋ، حالىققا قولايلىلىق جاساپ كەڭەس بەرۋ سياقتى قىزمەت وتەۋلەرمەن قامدادى.
حالىق ۇنىنە ءۇن قاتۋدىڭ جىلى شۋاقتى جاۋاپناماسى
ءۇرىمجى جوعارى، جاڭا تەحنيكالىق كاسىپ سالالارىن اشۋ رايونى (جاڭا قالا رايونى) مەحانيكا زاۆودىنداعى كوشە اۆتوبۋزدارىنىڭ اۆتوتۇراعىنا ورنالاسقان ”الەۋمەتتىك اۆتوبۋز شوفەرلارىنىڭ ءۇيى“ ءۇرىمجى قالاسى الدىمەن قۇرعان، قالىپ جاساپ، ۇلگى كورسەتۋ ءتۇيىنى بولاتىن ”مەيىر جەتكىزۋ ۇيلەرىنىڭ“ ءبىرى سانالادى. مۇنىڭ رولىنىڭ ساۋلەلەنۋى قانداي؟ بۇل جونىندە ءۇرىمجى قالاسى الەۋمەتتىك قاتىناس توبى شەكتى سەرىكتەستىگى تيجارات 2 - ءبولىمى پارتيا باس ياچەيكاسىنىڭ شۋجيى حى يۇڭحاي ەڭ سويلەۋ ۇقىعىنا يە، ”اۆتوبۋز كەزەگىن جۇرگىزىپ بولىپ، دەمالاتىن ۋاقىت بولسا بولعانى، شوفەرلاردىڭ بارلىعى وسىندا كەلىپ تىنىعادى، ەڭ كوپ كەزدە ءبىر كۇندە 10 نەشە توپ كەلەدى“.
دالادا ەڭبەك ىستەيتىندەردىڭ قىزمەت، تۇرمىس شارت - جاعدايىن شىنايى جاقسارتۋ ءۇشىن، ءۇرىمجى قالاسىنداعى ءارقايسى جاۋاپتى تاراۋلار ىشكەرىلەي ارالاپ جاعداي ۇعىسىپ، بۇقارادان كەڭىنەن ۇسىنىس - پىكىر الدى. ”مەن اۆتوبۋز كەزەگىن جۇرگىزىپ بولعان سوڭ ازدى - كەم تىنىعىپ الاتىن جەر بولۋىن قالايمىن“. 3003 - جول كوشە اۆتوبۋزىنىڭ شوفەرى تيان فۋحۋا كوشە اۆتوبۋز شوفەرلارىنىڭ جۇرەك ءسوزىن جەتكىزدى.
جىلدامدىق ”حالىق ۇنىنە“ دەگەن ەڭ جاقسى جاۋاپ. دالادا ەڭبەك ىستەيتىندەردىڭ ”تاماقتانۋى قيىن بولۋ، سۋ ءىشۋى قيىن بولۋ، دەمالۋى قيىن بولۋ، دارەتحاناعا بارۋى قيىن بولۋ“ سياقتى ماسەلەلەرگە باعىتتاي وتىرىپ، العاشقى توپتاعى ”مەيىر جەتكىزۋ ۇيلەرى“ قىزۋ دۋمانمەن سالىنا باستادى. پىكىر الۋدان سالىنىپ ءبىتىپ پايدالانۋعا بەرىلۋگە دەيىن بار - جوعى ءبىر اپتا عانا ۋاقىت جۇمسالدى، مەحانيكا زاۆودى مەن شىچيحۋداعى 2 كوشە اۆتوبۋزىنىڭ اۆتوتۇراعىنا ورنالاسقان ”كوشە اۆتوبۋز شوفەرلارىنىڭ ءۇيى“ پايدالانۋعا بەرىلدى. ”ەرەكشە توسىن سي بولدى، مەنىڭ تىلەگىمنىڭ وسىنشاما تەز جۇزەگە اسارىن ويلاماعان ەكەنمىن“. 11 - ايدىڭ 12 - كۇنى تۇستەن بۇرىن اۆتوبۋز كەزەگىن جۇرگىزىپ بولىپ مەحانيكا زاۆودىنداعى اۆتوتۇراققا قايتقاندا جاڭا عانا پايدالانۋعا بەرىلگەن ”كوشە اۆتوبۋز شوفەرلارىنىڭ ءۇيىن“ كورگەن تيان فۋحۋا مەن قىزمەتتەسى جاڭ جيانحۋا ايرىقشا اسەرلەندى.
ءۇرىمجى قالاسى قاتىناس - تاسىمال مەكەمەسى تاسىمال باسقارۋ ءبولىمىنىڭ باستىعى شۋە ۋىنجۇننىڭ ايتۋىنشا، قۇرىلىس بارىسىندا ولار باس بولىپ، ءتۇيىندى تۇردە يگەرىپ، كۇندەلىك ورنالاستىرۋ سىندى قىزمەت ۇلگىسىن قولدانىپ، ءار تۇيىندەگى قىزمەت قارقىنىنا ارناۋلى ادام جاۋاپتاندىرىپ، قۇرىلىس جۇرگىزۋ ۋاقىتىن قاۋىرت ورنالاستىرىپ، ”كوشە اۆتوبۋز شوفەرلارىنىڭ ءۇيىنىڭ“ مەجەلى مەرزىمدە سالىنىپ بولۋىنا شىنايى كەپىلدىك ەتكەن.
جىلدامدىققا تالپىنۋمەن بىرگە، ساپاعا دا ءمان بەردى. قۇرىلىس بارىسىندا ءۇرىمجى قالاسىنداعى ءارقايسى فۋنكتسيالىق تاراۋلار ارناعا تۇسكەن ولشەم، كوپ فۋنكتسيادا قىزمەت وتەۋ سىندى 2 شەشۋشى ءتۇيىندى مىقتى يگەردى. ءۇرىمجى قالالىق قالا باسقارۋ مەكەمەسى (اكىمشىلىك زاڭ اتقارۋ مەكەمەسى) قورشاعان ورتا تازالىعىن باسقارۋ ءبولىمىنىڭ باستىعى جاڭ يبيننىڭ ايتۋىنشا، ءاربىر ورتا تازالىعى ارالىق پۋنكتىنىڭ ورنىن تاڭداعان كەزدە ولار تۇگەلدەي جۇمىس باسىنا بارىپ تەكسەرىپ كورىپ، حاۋىپسىزدىكتە كومەسكى قاتەر جوعىنا شىنايى كەپىلدىك ەتكەن. پايدالانۋعا بەرىلۋدىڭ الدىندا تاعى نەگىزگى باپتاۋلار بويىنشا اشىق ەسەپ ورناتۋدى تالاپ ەتىپ، تالاپقا ۇيلەسپەيتىندەرىن كەسىمدى ۋاقىتتا رەتتەپ، تۇزەتكەن.
”كەلەسىدە ءبىز تاعى ءىس جۇزىندىك جاعدايعا قاراي، ورتا تازالىعىن قورعاۋ ايالداماسىن باسقارۋ ءتۇزىمىن ۇزدىكسىز كەمەلدەندىرەمىز، ورتا تازالىعىن قورعاۋ ايالداماسى ارقىلى الەۋمەتتى تانىمدى ۇزدىكسىز جوعارىلاتۋعا، جەكە ءىس - ارەكەتتەرىن سانالى تۇردە تارتىپكە ءتۇسىرىپ، قورشاعان ورتا تازالىعىن بىرگە قورعاپ، قالانىڭ تازا، تىنىش، جايلى، تۇرمىس كەشىرۋگە ىڭعايلى بولۋىنا مۇمكىندىك جاساۋعا جەتەكتەۋدى ءۇمىت ەتىپ وتىرمىز“، - دەيدى جاڭ يبين.
باقىتتى تۇرمىس تاعى دا جوعارى ساتىعا كوتەرىلدى
”مەيىر جەتكىزۋ ۇيلەرىن“ سالعان كەزدە ءۇرىمجى قالاسىنداعى ءبىرتالاي جەكە ساۋداگەر ىرىقتىلىقپەن بۇل قاتارعا قوسىلدى. ءۇرىمجى قالاسى شينشياڭ شىچىڭ موتورلى كولىك جۇرگىزۋ تەحنيكاسىنا باۋلۋ شەكتى سەرىكتەستىگى وزىندە بار الاڭ - ورىنعا سۇيەنىپ، سالاعا جاۋاپتى تاراۋدىڭ جەتەكشىلىگىندە ”تاكسيشىلەر ءۇيىن“ سالدى.
”ءبىزدىڭ 2 − ءۇيىمىز بارعان سايىن كوبەيىپ، بارعان سايىن جاقسارىپ كەلەدى!“. تاكسي شوفەرى حۋ ۋي تاكسي ايداپ ءۇرىمجى قالاسىنىڭ كوشە - كوشەلەرىن ارالاپ جۇرگەندە، ”تاكسيشىلەر ءۇيى“ دەگەن بەلگىنى كورسە بولدى، تاۋەلدىلىك سەزىمى مەن كاسىپتىك ابىروي سەزىمى بويىن بيلەپ الا جونەلەتىنىن ايتتى. ”قىزمەتىمىز باسقانىڭ قۇرمەتى مەن قۇپتاۋىنا بولەنۋى ماعان جولاۋشىلارعا قىزمەت وتەيتىن اناعۇرلىم قۋاتتى قوزعاۋشى كۇش سيلادى“، - دەدى حۋ ۋي.
1160 ”مەيىر جەتكىزۋ ۇيىنە“ قوعامنىڭ ءار سالاسىنىڭ كوڭىل ءبولۋى مەن قامقورلىعى جينالدى. ”ءبىزدىڭ قاتارىمىزعا قوسىلعان جەكە ساۋداگەرلەر قاتارىنىڭ بارعان سايىن مولايا تۇسكەنىن كورىپ، ءبىزدى ەرەكشە جۇبانىش سەزىمى بيلەدى“. ءۇرىمجى قالالىق قاتىناس - تاسىمال جالپىلىق اكىمشىلىك زاڭ اتقارۋ مەكەمەسىنىڭ ورىنباسار باستىعى اكبار ازەز بىلاي دەدى: بۇل ارەكەتتەر ءۇرىمجى قالاسىنىڭ دالادا ەڭبەك ىستەيتىندەردىڭ قاجىرلىلىقپەن توككەن تەرىن تۇراقتاندىرعاندىعىن، سونداي - اق ولارعا دەگەن قۇرمەتى مەن قامقورلىعىن ءتۇسىندىردى.
”قىزمەت وتەۋى جان - جاقتى، اسحانانىڭ اس - سۋى ءدامدى، مولشەرى جەتكىلىكتى، باعاسى ارزان ەكەن“. تاكسي شوفەرى يۇي جىنچياڭ جايشىلىقتا تاكسي جۇرگىزگەندە تەگىن كولىك قوياتىن، دارەتحاناعا بارۋعا قولايلى، تىنىعۋعا جايلى ءبىر جەر بولۋىن ءۇمىت ەتىپ كەلگەندىگىن ايتتى. ال ”تاكسيشىلەر ءۇيى“ ونىڭ بارلىق قاجەتىن قاناعاتتاندىرعان. يۇي جىنچياڭ قىزمەتتەستەرىن ەرتىپ كەلىپ قانا قويماي، دوۋيىنعا، دوستىق شەڭبەرىنە شىعارىپ، ورنىن بەلگىلەپ كورسەتىپ، وسىنداي تاماشا جەردى اناعۇرلىم كوپ كاسىپتەستەرىنە تانىستىرعان.
”مەيىر جەتكىزۋ ءۇيىنىڭ“ سالىنۋى دالادا ەڭبەك ىستەيتىندەردىڭ قىزمەت، تۇرمىس شارت - جاعدايىن شىنايى جاقسارتىپ، دالاداعى قىزمەت وتەۋ پۋنكتتەرىن بارلىق ادام القايتىن قالانىڭ ”باقىت بەلگىسى“ ەتىپ قالىپتاستىردى.
”كەز كەلگەن جەردەن كەزىكتىرۋگە بولاتىن ’مەيىر جەتكىزۋ ۇيلەرى‘ ءبىزدىڭ قالامىزدى ونان ارى جىلىتا ءتۇستى“ ، - دەيدى ءۇرىمجى قالاسىنىڭ تۇرعىنى جاۋ شياۋلي.
