تيانشان تورى
تيانشان تورى   ›   ۇيرەنۋ   ›   شولۋ

كەلەر جىلعى ەكونوميكالىق قىزمەتتە ورنىقتىلىقتى ماڭداي الدى ورىنعا قويىپ، ورنىقتىلىق بارىسىندا ىلگەرىلەيىك

− ورتالىقتىڭ ەكونوميكالىق قىزمەت ءماجىلىسىنىڭ رۋحىن ۇيرەنۋ، دايەكتىلەندىرۋ جونىندە

□ حالىق گازەتىنىڭ شولۋشىسى

  ”كەلەر جىلى پارتيانىڭ 20 - قۇرىلتايى اشىلادى، بۇل پارتيا مەن مەملەكەتتىڭ ساياسي ومىرىندەگى ءىرى ءىس، ورنىقتى، اقاۋسىز ەكونوميكالىق ورتانى، ەل امان، جۇرت تىنىش قوعامدىق ورتانى، ستيلى پاك، سالتى دۇرىس ساياسي ورتانى ساقتاۋ كەرەك“. ورتالىقتىڭ ەكونوميكالىق قىزمەت ءماجىلىسى ”كەلەر جىلعى ەكونوميكالىق قىزمەتتە ورنىقتىلىقتى ماڭداي الدى ورىنعا قويىپ، ورنىقتىلىق بارىسىندا ىلگەرىلەۋ كەرەك“، - دەپ باسا دارىپتەدى.

  ورنىقتىلىق بارىسىندا ىلگەرىلەۋ قىزمەت جالپى ارناسى ەل باسقارۋداعى ماڭىزدى پرينسيپ، سونداي - اق ەكونوميكالىق قىزمەتتى ويداعىداي ىستەۋدىڭ ادىستەمەسى. پارتيا 18 - قۇرىلتايىنان بەرى شي جينپيڭ جولداستى ۇيتقى ەتكەن پارتيا ورتالىق كوميتەتى جۇڭحۋا ۇلتىنىڭ ۇلى گۇلدەنۋىنىڭ ستراتەگيالىق جالپى جاعدايى مەن دۇنيە جۇزىندە 100 جىلدا بولماعان زور وزگەرىستى ءبىر تۇتاس جوسپارلاۋ بيىگىندە تۇرىپ، ەل ءىشى مەن حالىقارا سىندى ەكى كەلەلى جاعداي، دامۋ جانە حاۋىپسىزدىك سىندى ەكى ۇلكەن ءىستى ءبىر تۇتاس جوسپارلاپ، ورنىقتىلىق بارىسىندا ىلگەرىلەۋ قىزمەت جالپى ارناسىنا تاباندى بولىپ، ەكونوميكالىق قىزمەت جونىندەگى ستراتەگيالىق جوسپارلاۋ مەن ءبىر تۇتاس باسشىلىقتى كۇشەيتىپ، پارتيانىڭ ەكونوميكالىق قىزمەتكە باسشىلىق ەتۋ ءتۇزىلىس - مەحانيزمىن كەمەلدەندىرىپ، ەلىمىزدىڭ ەكونوميكالىق دامۋىنىڭ بىركەلكىلىگى، سايكەسىمدىلىگى، باياندىلىعى ۇزدىكسىز كۇشەيىپ، مەملەكەتتىڭ ەكونوميكالىق قۋاتى، عىلىم - تەحنيكالىق قۋاتى، جالپىلىق مەملەكەت قۋاتى جاڭا ساتىعا كوتەرىلىپ، ەلىمىز ەكونوميكاسى اناعۇرلىم جوعارى ساپالى، اناعۇرلىم ءونىمدى، اناعۇرلىم ءادىل، اناعۇرلىم باياندى، اناعۇرلىم حاۋىپسىز دامۋ جولىنا قادام تاستادى. بيىل جىل باسىنان بەرى پارتيا ورتالىق كوميتەتى 100 جىلدىق وزگەرىس پەن عاسىرلىق ىندەتكە بايسالدىلىقپەن توتەپ بەرىپ، جاڭا دامۋ ارناسىن قالىپتاستىرۋدا تىڭ قادام تاستاپ، جوعارى ساپالى دامۋدا تىڭ تابىستارعا قول جەتكىزىپ، ”14 - بەسجىلدىقتى“ جاقسى باستادى. اماليات مىنانى تولىق دالەلدەدى: ورنىقتىلىق بارىسىندا ىلگەرىلەۋ قىزمەت جالپى ارناسىنا تاباندى بولىپ، ورنىقتىلىق ارقىلى ىلگەرىلەۋگە ۇمتىلىپ، ىلگەرىلەۋ ارقىلى ورنىقتىلىقتى بەكەمدەۋ پارتيامىزدىڭ بەتالىستى مەڭگەرۋ، كەلەلى جاعدايدى جوسپارلاۋ، ساياسات بەلگىلەۋ، رەفورمانى جەبەۋ قابىلەتى مەن تاباندىلىعىن تولىق ايگىلەدى، پارتيامىزدىڭ داعدارىس بارىسىندا وراي جەتىلدىرۋگە، وزگەرىس بارىسىندا جاڭا جاعداي اشۋعا شەبەر پاراساتى مەن باتىلدىعىن تولىق كورسەتتى.

  ورنىقتىلىقتى ماڭداي الدى ورىنعا قويىپ، ورنىقتىلىق بارىسىندا ىلگەرىلەۋدە كەلەر جىلعى ەكونوميكالىق قىزمەتتىڭ جالپى تالابىن ويداعىداي يگەرۋ كەرەك. ەكونوميكا ورنىقتى، حالىق تىلەگى ورنىقتى، كەلەلى جاعداي ورنىقتى بولۋ كەرەك. ورنىقتىلىق − نەگىزگى اۋەن، ورنىقتىلىق − كەلەلى جاعداي. وڭىرلەر، تاراۋلار يدەيا مەن ارەكەتتى ورتالىقتىڭ ەكونوميكالىق قىزمەت ءماجىلىسىنىڭ رۋحىمەن بىرلىككە كەلتىرىپ، شي جينپيڭ جاڭا ءداۋىر جۇڭگوشا سوتسياليزم يدەياسىن جەتەكشى ەتىپ، پارتيا 19 - قۇرىلتايىنىڭ جانە 19 - كەزەكتى ورتالىق كوميتەتىنىڭ ءار رەتكى جالپى ماجىلىستەرىنىڭ رۋحىن جاپپاي دايەكتىلەندىرىپ، تياناقتاندىرىپ، پارتيا قۇرۋ ۇلى رۋحىن اسقاقتاتىپ، ورنىقتىلىق بارىسىندا ىلگەرىلەۋ قىزمەت جالپى ارناسىنا تاباندى بولىپ، جاڭا دامۋ ۇستانىمىن تولىق، دالمە - ءدال، جاپپاي دايەكتىلەندىرىپ، جاڭا دامۋ ارناسىن جەدەل قالىپتاستىرىپ، رەفورما جاساۋدى، ەسىك اشۋدى جاپپاي تەرەڭدەتىپ، جاڭالىق اشۋ ارقىلى دامۋعا دەم بەرۋگە تاباندى بولىپ، جوعارى ساپالى دامۋدى ىلگەرىلەتىپ، قامداۋ جاعىنداعى قۇرىلىمدىق رەفورمانى نەگىزگى جەلى ەتۋگە تاباندى بولىپ، ىندەتتەن ساقتانۋ - تىزگىندەۋ مەن ەكونوميكالىق، قوعامدىق دامۋدى ءبىر تۇتاس جوسپارلاپ، دامۋ مەن حاۋىپسىزدىكتى ءبىر تۇتاس جوسپارلاپ، ”التىنى ورنىقتىرۋ“، ”التىنى قامتاماسىز ەتۋ“ قىزمەتىن ۇزدىكسىز ويداعىداي ىستەپ، حالىق تۇرمىسىن ۇزدىكسىز جاقسارتىپ، ماكرولىق ەكونوميكانىڭ جالپى اۋقىمىن كۇش سالا ورنىقتىرىپ، ەكونوميكالىق اينالىمدى ۇيلەسىمدى ارالىقتا ساقتاپ، قوعامدىق كەلەلى جاعدايدىڭ ورنىقتىلىعىن ساقتاپ، پارتيا 20 - قۇرىلتايىنىڭ جەڭىسپەن اشىلۋىن قارسى الۋ كەرەك.

  ورنىقتىلىقتى ماڭداي الدى ورىنعا قويىپ، ورنىقتىلىق بارىسىندا ىلگەرىلەۋدە كەلەر جىلعى ەكونوميكالىق قىزمەتتىڭ ساياساتتىق باعدارىن ويداعىداي يگەرۋ كەرەك. ورتالىقتىڭ ەكونوميكالىق قىزمەت ءماجىلىسى 7 جاقتان ايقىن تالاپتى ورتاعا قويدى: ماكرولىق ساياسات ورنىقتى، اقاۋسىز، ءونىمدى بولۋ، ميكرولىق ساياساتتا بازار تۇلعالارىنىڭ ومىرشەڭدىك كۇشىن ۇزدىكسىز تاسقىنداتۋ، قۇرىلىمدىق ساياساتتا حالىق شارۋاشىلىعىنىڭ اينالىمىن كۇش سالا ىركىلىسسىزدەندىرۋ، عىلىم - تەحنيكا ساياساتىن تىڭعىلىقتى تياناقتاندىرۋ، رەفورما جاساۋ، ەسىك اشۋ ساياساتىندا دامۋدىڭ قوزعاۋشى كۇشىن قاۋلاتۋ، وڭىرلىك ساياساتتا دامۋدىڭ بىركەلكىلىگىن، سايكەسىمدىلىگىن كۇشەيتۋ، قوعامدىق ساياساتتا حالىق تۇرمىسىنىڭ تومەنگى شەگىن مىقتى ۇستاۋ، بەكەمدەۋ كەرەك. بۇل 7 جاقتاعى ساياساتتىق باعداردا ورنىقتىلىقتى ماڭداي الدى ورىنعا قويۋ، ورنىقتىلىق بارىسىندا ىلگەرىلەۋ تالابى ءسىڭىرىلىپ، كەلەر جىلعى ەكونوميكالىق قىزمەتتى ويداعىداي ىستەۋدەگى ساياساتتىڭ كۇش سالۋ تۇيىندەرى ايقىندالعان، ول ورنىقتىلىق بارىسىندا ىلگەرىلەۋ قىزمەت جالپى ارناسىنا تاباندى بولۋدىڭ ماڭىزدى جولى سانالادى. اماليات بارىسىندا ساياساتتى رەتتەۋدىڭ جانە رەفورمانى ىلگەرىلەتۋدىڭ ۋاقىتىن، شەگىن، ونىمدىلىگىن ويداعىداي يگەرىپ، الدىمەن ورناتۋعا، سوڭىنان تالقانداۋعا، تىڭعىلىقتى، بايىپتى ىستەۋگە تاباندى بولىپ، ارتۋدى ورنىقتىرۋدى، قۇرىلىمدى رەتتەۋدى، رەفورمانى ىلگەرىلەتۋدى ورگانيكالى ۇشتاستىرىپ، ستراتەگيالىق تاباندىلىق پەن بايسالدىلىقتى ساقتاساق بولعانى، ءبىز، ءسوز جوق، ەلىمىز ەكونوميكاسىنىڭ ورنىقتىلىق بارىسىندا جاقسارۋ، ۇزاق ۋاقىت جاقسارۋ سىندى نەگىزگى بەتالىسىن ۇزدىكسىز بەكەمدەپ، ەكونوميكانىڭ ساپا جاعىنان ورنىقتى قاداممەن جوعارىلاۋىن جانە سان جاعىنان ۇيلەسىمدى ارتۋىن ىلگەرىلەتە الامىز.

  ورنىقتىلىقتى ماڭداي الدى ورىنعا قويىپ، ورنىقتىلىق بارىسىندا ىلگەرىلەۋدە وڭىرلەر، تاراۋلار ماكرولىق ەكونوميكانى ورنىقتىرۋ جاۋاپكەرشىلىگىن ارقالاۋى، ءارقايسى جاقتاردا ەكونوميكانىڭ ورنىقتىلىعىنا ءتيىمدى ساياساتتاردى بەلسەنە العا قويۋى، ساياساتتىق كۇش سالۋدى لايىقتى تۇردە الدىعا قويۋ كەرەك. ماكرولىق ساياساتتا بەلسەندى قازىنا ساياساتى مەن ورنىقتى، اقاۋسىز اقشا ساياساتىن ۇزدىكسىز اتقارۋ، بەلسەندى قازىنا ساياساتىندا ونىمدىلىكتى جوعارىلاتىپ، دالمە - ءدال، باياندى بولۋعا اناعۇرلىم باسا ءمان بەرۋ؛ ورنىقتى، اقاۋسىز اقشا ساياساتى يكەمدى، ۇيلەسىمدى بولۋ، اينالىمنىڭ لايىقتى جەتكىلىكتى بولۋىن ساقتاۋ؛ ىشكى سۇرانىستى ۇلعايتۋ ستراتەگياسىن ويداعىداي اتقارىپ، دامۋدىڭ ىشكى قوزعاۋشى كۇشىن ارتتىرۋ كەرەك. ميكرولىق ساياساتتا بازار تۇلعالارىنىڭ سەنىمىن سەرپىلتۋ، ءبىلىم مەنشىك ۇقىعىن قورعاۋدى كۇشەيتۋ، كەلىسىم - شارت رۋحىن كۇشەيتۋ كەرەك. قۇرىلىمدىق ساياساتتا قامداۋ جاعىنداعى قۇرىلىمدىق رەفورمانى تەرەڭدەتۋ، جاساۋ كاسىبىنىڭ وزەكتى باسەكەلىك قۋاتىن جوعارىلاتۋ، ءۇي ساۋدالاۋعا ەمەس، قونىسقا ارنالعان دەگەنگە تاباندى بولۋ، قالا جاعدايىنا قاراي شارا قولدانىپ، قورا - جاي كاسىبىنىڭ ۇتىمدى اينالىمى مەن اقاۋسىز دامۋىن جەبەۋ كەرەك. عىلىم - تەحنيكا ساياساتىندا مەملەكەتتىڭ ستراتەگيالىق عىلىم - تەحنيكا كۇشىن نىعايتۋ، كاسىپورىنداردىڭ جاڭالىق اشۋداعى نەگىزگى تۇلعالىق ورنىن كۇشەيتۋ، عىلىم - تەحنيكادا جاڭالىق اشۋ ەكولوگياسىن كەمەلدەندىرۋ، ساپالىلاندىرۋ كەرەك. رەفورما جاساۋ، ەسىك اشۋ ساياساتىندا فاكتورلاردى بازارلاندىرىپ سەپتەۋدىڭ كەشەندى رەفورماسىن تۇيىندە سىناق ەتۋدى ويداعىداي يگەرۋ، جوعارى دەڭگەيدە سىرتقا ەسىك اشۋدى كەڭەيتۋ كەرەك. وڭىرلىك ساياساتتا وڭىرلىك كەلەلى ستراتەگيالار مەن وڭىرلەردىڭ سايكەسە دامۋ ستراتەگياسىن ىشكەرىلەي اتقارۋ، اۋىل - قىستاقتى گۇلدەندىرۋدى جاپپاي ىلگەرىلەتۋ كەرەك. قوعامدىق ساياساتتا ەكونوميكانى دامىتۋ مەن حالىق تۇرمىسىن قامتاماسىزداندىرۋدى ءبىر تۇتاس جوسپارلاپ ىلگەرىلەتۋ، تۇرعىلىقتى جەرلەردە نەگىزگى الەۋمەتتىك قىزمەت وتەۋمەن قامداۋ ءتۇزىمىن اقاۋسىزداندىرۋ، يكەمدى جۇمىستاندىرۋ، ەڭبەككۇش ىستەتۋ جانە قوعامدىق قامتاماسىزداندىرۋ ساياساتىن اقاۋسىزداندىرۋ، نەگىزگى زەينەتكەرلىك قامسىزداندىرۋىن بۇكىل ەل بويىنشا ءبىر تۇتاس جوسپارلاۋدى ىلگەرىلەتۋ، جاڭاشا تۋىت ساياساتىنىڭ تياناقتانۋىن، ناتيجە بەرۋىن ىلگەرىلەتۋ كەرەك.

  ورنىقتىلىق بارىسىندا ىلگەرىلەۋ كەزەكتەگى جانە الداعى ءبىر مەزگىلدەگى پارتيا مەن مەملەكەت قىزمەتىنىڭ جالپى ارناسى بولىپ تابىلادى. جاڭا جورىقتا شي جينپيڭ جولداستى ۇيتقى ەتكەن پارتيا ورتالىق كوميتەتىنىڭ توڭىرەگىنە اناعۇرلىم تىعىز ىنتىماقتاسىپ، ورتالىقتىڭ ەكونوميكالىق قىزمەت ءماجىلىسىنىڭ رۋحىن مۇقيات دايەكتىلەندىرىپ، تياناقتاندىرىپ، ورنىقتىلىقتى ماڭداي الدى ورىنعا قويۋعا، ورنىقتىلىق بارىسىندا ىلگەرىلەۋگە تاباندى بولساق، ءبىز ءتۇرلى حاۋىپ - قاتەر، سىن - سايىسقا توتەپ بەرەتىن شارت - جاعدايعا، قابىلەتكە، سەنىمگە تولىق يە بولامىز، جۇڭگو ەكونوميكاسىنىڭ الىپ كەمەسى، ءسوز جوق، تولقىن جارا العا ىلگەرىلەپ، نىق قاداممەن الىسقا جەتە الادى.

  (شينحۋا اگەنتتىگىنىڭ 12 - ايدىڭ 13 - كۇنى بەيجيڭنەن بەرگەن حابارى)

جاۋاپتى رەداكتور : نۇربولات قابىل

ەسكەرتۋ:

تورابىمىزداعى مازمۇنداردى پايدالانۋعا تۋرا كەلگەندە، ءسوزسىز جازباشا رۇقساتقا يە بولۋ كەرەك. مازمۇنداردى رۇقساتسىز جالعاپ تاراتۋعا، كەسىپ رەداكسيالاۋعا، وزگەرتۋگە، قىسقارتىپ قۇراستىرۋعا، باسقا ورىنعا كوشىرۋگە نەمەسە باسقا تاسىلدەرمەن كوبەيتۋگە ءارى تاراتۋعا بولمايدى، قايشى كەلگەندەردىڭ زاڭدىق جاۋاپكەرشىلىگى زاڭ بويىنشا قۋزاستىرىلادى.