− رايونىمىزدا كوپتەگەن جەرلەر ”ەڭبەك تاماشا تۇرمىس جاراتادى“ اتىندا جەلىلەس اڭگىمە ءماجىلىس اشتى
انار بۇلت / شينجياڭ گازەتىنىڭ ءتىلشىسى جاۋ شييا 12 - ايدىڭ 12 - كۇنى ۇرىمجىدەن حابارلايدى. 12 - ايدىڭ 10 -، 11 - كۇندەرى ءۇرىمجى قالاسى، اقسۋ ايماعى، قاشقار ايماعى، شينجياڭ شىفان داشۋەسى، قاشقار داشۋەسى ىلگەرىندى - كەيىندى ”ەڭبەك تاماشا تۇرمىس جاراتادى“ اتىندا جەلىلەس اڭگىمە ءماجىلىس اشتى. اڭگىمە ماجىلىسىندە كوپشىلىك كۇشتى، پارمەندى فاكتتەر ارقىلى ءبىر مەزگىلدەن بەرى امەريكاداعى، باتىستاعى جۇڭگوعا قارسى كۇشتەر ويدان شىعارعان شينجياڭدا ايتىلمىس ”زورلىقپەن ەڭبەككە سالۋ“ ءومىر ءسۇرىپ وتىر دەگەن قۇيداي وتىرىككە باتىل قارسى تۇردى جانە تويتارىس بەردى.
”شينجياڭ حالقى ءوزىنىڭ باقىتتى تۇرمىسى ءۇشىن قۇلشىنا كۇرەس جاساۋدا، ول قالايشا ’زورلىقپەن ەڭبەككە سالۋ‘ بولادى؟“. شينجياڭ شىفان داشۋەسى ساياسي - زاڭ شۋەيۋانىنىڭ ورىنباسار باستىعى، دوتسەنت رۋحيا قوجا مىنالاردى ءبىلدىردى: امەريكاداعى، باتىستاعى جۇڭگوعا قارسى كۇشتەر شينجياڭعا ساياتىن ماسەلەلەردى توڭىرەكتەي وتىرىپ ايتىلمىس ”زورلىقپەن ەڭبەككە سالدى“ دەگەن وسەك - اياڭ شىعارۋى شينجياڭدا زوبالاڭ تۋدىرۋعا ۇرىنۋمەن بىرگە، جۇڭگوعا ديپلوماتيالىق جاقتان قورشاۋ جۇرگىزىپ، ستراتەگيالىق جاقتان قىسىم جاساۋ، ولاردىڭ سۇرقيا نيەتى بەسەنەدەن بەلگىلى.
ەڭبەك ەڭ داڭق، كۇرەس ەڭ باقىت. ءۇرىمجى قالاسىندا اشىلعان ارناۋلى اڭگىمە ماجىلىسىندە شينجياڭ شييۇي نان تورەسى ازىق - تۇلىك شەكتى سەرىكتەستىگىنىڭ قىزمەتكەرى ياسىنجان ابىلا كوپشىلىككە ءوزىنىڭ شەبەرلىگىنە سۇيەنىپ باقىتتى تۇرمىس جاراتقان حيكاياسىن اڭگىمەلەپ بەردى. 20 جاس كەزىندە ياسىنجان اكەسىنىڭ نان جابۋ ونەرىن جالعاستىرىپ، يىڭسارداعى ءبىر شاعىن قىستاقتان شىعىپ، كوپ جىلدىق قۇلشىنىسى ارقىلى جوعارى دارەجەلى جۇڭگوشا ۇن تاعامدارىن پىسىرۋ شەبەرىنە اينالادى. بيىل ول مەملەكەتتىك اۋىل - قىستاقتى گۇلدەندىرۋ كاسىپتىك شەبەرلىك جارىسىندا كورسەتكەن ”نان قالىقتاتۋ“ داڭقپەن جۇڭگوشا ۇن تاعامدارى شەبەرىنىڭ نان جابۋدا ونەر كورسەتۋ سيلىعىن الدى. ”مەن ۇرىمجىدەن شاڭىراق كوتەردىم، 2 بالام بار، تۇرمىسىم وتە جايلى وتۋدە، مۇنىڭ ءبارى قاجىرلى ەڭبەك ارقىلى كەلگەن“، - دەدى ياسىنجان.
اقسۋ ايماعىندا اشىلعان ارناۋلى اڭگىمە ماجىلىسىندە 8 كاسىپورىن قىزمەتكەرلەرىنىڭ ۋاكىلدەرى ءبىر اۋىزدان مىنالاردى ءبىلدىردى: امەريكاداعى، باتىستاعى جۇڭگوعا قارسى كۇشتەر شينجياڭعا مەيلى قالاي كۇيە جاقسا دا، شينجياڭنىڭ تىنىش، ىنتىماقتى اسا تاماشا جاعدايىن بۇلدىرە المايدى. شينجياڭ الينۇر اۋىل شارۋاشىلىق عىلىم - تەحنيكاسىن اشۋ شەكتى سەرىكتەستىگى زەرتتەۋ - جاساۋ ءبولىمىنىڭ مەڭگەرۋشىسى ءرايىلام حەلىل كەكتەنە بىلاي دەدى: ”ەڭبەك ارقىلى تۇرمىستى جاقسارتۋ ءاربىر ادامنىڭ ءوز كۇشىنە سۇيەنىپ، ءوز قالاۋىمەن ىستەيتىن ءىسى. فاكتتى بۇرمالاعان، اق پەن قارانى شاتاستىرعان ءارقانداي ساندىراق شينجياڭنىڭ گۇلدەنگەن، ورنىقتى بولعان شىندىعىن جوققا شىعارا المايدى، جۇڭگونىڭ دامىپ العا باسقان قادامىنا ءتىپتى دە بوگەت بولا المايدى“.
پوسكام اۋدانىنداعى شيڭفۋ كيىم - كەشەك شەكتى سەرىكتەستىگىنىڭ ورىنباسار باس ديرەكتورى مامەت ءماتنۇردىڭ جەكە ءوزىنىڭ بازارعا كىرۋىنەن جارنا قوسىپ سەلبەسىپ ساۋدا جاساۋىنا دەيىن 5 ادامعا جەتپەيتىن ءبىر شاعىن شەبەرحانادان 160 نەشە ادامى بار سەرىكتەستىككە دامۋىنا دەيىن ەڭبەك تاماشا تۇرمىس جاراتادى دەگەننىڭ پارمەندى دالەلى. بۇل كۇندەرى مامەت ءومىرىنىڭ تاماشا وزگەرىسىن جۇزەگە اسىرۋمەن بىرگە، توڭىرەگىندەگى اعا - باۋىرلارىن، اپەكە - سىڭلىلەرىن دە بايۋ جولىنا باستادى. مامەت بىلاي دەدى: ”قىزمەتكەرلەر جۇمىسقا كىرە سالىسىمەن ەڭبەك توقتامىنا قول قويادى. سەرىكتەستىك ولارعا ءتۇرلى قامسىزداندىرۋ تاپسىرادى، ءار ايداعى ورتاشا كىرىستەرى تۇگەلدەي 2500 يۋاننىڭ ۇستىندە، مەرەكە، دەمالىس كۇندەرى دەمالادى، مەرەكە كەزدەرىندە تاعى قىزمەتكەرلەرگە كۇرىش، ۇن، ماي سياقتى يگىلىك تاراتامىز. ءاربىر ادام ءوزىنىڭ ارمانى جولىندا قۇلشىنا كۇرەس جاساۋدا! امەريكاداعى، باتىستاعى جۇڭگوعا قارسى كۇشتەردىڭ ايتىلمىس ’زورلىقپەن ەڭبەككە سالدى‘، - دەگەن وسەك - اياڭى توتەنشە سوراقى!“.
قاشقار داشۋەسىنىڭ وقۋشىلار ۋاكىلى ءسوز سويلەگەندە مىنالاردى ءبىلدىردى: ”جاڭا ءداۋىردىڭ جاڭا جاستارى رەتىندە، ءبىز جاپا - ماشاقاتقا ءتوزىمدى، كۇرەس جاساۋعا پەيىل، مۇراتتى، تالاپتى بولۋىمىز كەرەك. شەگىنە جەتكەن سوراقى سوزدەر ءبىز جاستاردىڭ تاماشا تۇرمىسقا تالپىنعان باتىل قادامىنا ماڭگى بوگەت بولا المايدى! ءبىز جاستىق كوكتەمنىڭ، جالىندى جاستىقتىڭ ءۇمىتىن اقتاپ، اناعۇرلىم تىعىز ىنتىماقتاسىپ، ەكىنشى 100 جىلدىق كۇرەس نىساناسىن جۇزەگە اسىرۋ، جۇڭحۋا ۇلتىنىڭ ۇلى گۇلدەنۋى سىندى جۇڭگو ارمانىن جۇزەگە اسىرۋ جولىندا كۇرەس جاسايمىز“.
