حوتان ايماعى:
نەگىزدى بەكەمدەپ، كاسىپ سالاسىن كۇشەيتىپ، جۇمىستانۋدى جەبەدى
انار بۇلت / شينجياڭ گازەتىنىڭ تىلشىلەرى ءپاريزات ابدۇل، ءرايدا
جوقشىلىققا قوش ايتىپ، جاڭا ساپارعا قايتالاي اتتاندى. ءبىر جىلدان بەرى حوتان ايماعىنداعى ءار ۇلت كادر - بۇقاراسى اسقاق جىگەرمەن ۇزدىكسىز كۇرەس جۇرگىزىپ، كەدەيلىكتەن ارىلتۋدان قامال الۋدىڭ جەتىستىكتەرىن تىڭعىلىقتى، جوعارى ساپامەن بەكەمدەپ، كەڭەيتىپ، اۋىل - قىستاقتى گۇلدەندىرۋدىڭ جاڭا جاعدايىن اشىپ، ۇمىتكە تولى جاڭا كارتينا كەسكىندەدى.
نەگىزدى بەكەمدەپ، كەدەيلىكتەن ارىلتۋدىڭ ونىمدىلىگىن باياندى ەتتى
بىرنەشە كۇننەن بەرى شەريا اۋدانى شەريا قالاشىعى جاربويى قىستاعىنىڭ تۇرعىنى اينۇر وبۇلدىڭ كوڭىل كۇيى قىسقى كۇن شۋاعىنا شومىلعانداي كوتەرىڭكى بولدى. ”ەمدەۋ قامسىزداندىرۋى ساياساتىنىڭ ارقاسىندا، اۋرۋ كورسەتۋ قىسىمىم ازايىپ، وتباسىمنىڭ اۋىرتپالىعى جەڭىلدەدى“، - دەدى 12 - ايدىڭ 6 - كۇنى اينۇر قۋانىشپەن.
اينۇر بۇرىن ارحيۆ تۇرعىزىلىپ كارتچكالاندىرىلعان كەدەي شارۋا بولاتىن. كەدەيلىكتەن ارىلعاننان كەيىن، ول ناۋقاستانىپ شيپاحاناعا جاتىپ، 70 مىڭ يۋاننان استام اقشا جۇمسايدى. قىستاق كادرلارى دەر كەزىندە ۇيىنە بارىپ، اينۇردىڭ وتباسىنا قوسىمشا قاراجات بەرۋدى، قۇتقارۋ، كومەكتەسۋ قاراجاتىن بەرۋدى ءوتىنىش ەتەدى.
وسى جىلى حوتان ايماعى نەگىزدىك ەمدەۋ قامسىزداندىرۋىن، سالماقتى ناۋقاس قامسىزداندىرۋىن، ەمدەۋ - قۇتقارۋ جانە ەمدەۋ قامسىزداندىرۋىن تولىقتاۋ سىندى ”4 قورعانىس شەبىن“ بەكەمدەپ، اينۇر سياقتى كەدەيلىكتەن ارىلعانداردىڭ اۋرۋ سەبەبىنەن قايتا كەدەيلەسۋىنەن باتىل ساقتاندى.
حوتان ايماقتىق اۋىل - قىستاقتى گۇلدەندىرۋ مەكەمەسىنىڭ ورىنباسار باستىعى زو جينزى تىلشىگە بىلاي دەدى: حوتان ايماعى «حوتان ايماعىنىڭ قايتا كەدەيلەسۋدەن ساقتانۋدى اۋقىمدىق قاداعالاۋ جانە كومەكتەسۋ - سۇيەمەلدەۋ مەحانيزمىن ونان ارى كەمەلدەندىرۋ جونىندەگى اتقارۋ پىكىرىن» شىعارىپ، باسىپ تاراتىپ، ”ۋاقىتىندا قاداعالاۋ، دەر كەزىندە ساقتاندىرۋ، قايتا كەدەيلەسپەي تۇرىپ الدىن الۋ“ سىندى قاداعالاۋ، ساقتاندىرۋ مەحانيزمىن ۇزدىكسىز اقاۋسىزداندىرىپ، كەمەلدەندىرىپ، كەدەيلىكتەن ارىلتۋ ساپاسىنىڭ اناعۇرلىم جوعارى، كەدەيلىكتەن ارىلتۋ ونىمدىلىگىنىڭ اناعۇرلىم باياندى بولۋىنا شىنايى كەپىلدىك ەتتى. كىرىسى ءبىرشاما زور دارەجەدە تومەندەگەن وتباسىلارىنا قاراتا كىرىستىڭ قۇلدىراۋىنىڭ ناقتى سەبەبىنە جان - جاقتى تالداۋ جاساعاننان كەيىن، وتباسىنىڭ ءىس جۇزىندىك جاعدايى مەن تىلەگىنە ساي، باسقا كاسىپكە ويىستىرىپ جۇمىسقا ورنالاستىرۋ، كاسىپ سالاسىن دامىتۋ، الەۋمەتتىك يگىلىك سيپاتتى جۇمىس ورىندارىن ورنالاستىرۋ سياقتى باعىتتامالى كومەكتەسۋ - سۇيەمەلدەۋ شارالارىن قولدانىپ، كەدەيلىكتەن ارىلعانداردىڭ قاتاردان قالماۋىنا شىنايى كەپىلدىك ەتتى.
كورىكتى دە جانعا جايلى، كاسىپ سالاسى گۇلدەنگەن، ادامدارى جاراسىمدى سوتسياليستىك جاڭاشا اۋىل - قىستاق قۇرۋدى جەدەلدەتۋ ءۇشىن، بيىل حوتان ايماعى اۋىل - قىستاقتى گۇلدەندىرۋدەن ۇلگى كورسەتۋ گرۋپپاسى قۇرىلىسىن مىقتى يگەرىپ، قازىرگە دەيىن تۇتاس ايماق بويىنشا اۋىل - قىستاقتى گۇلدەندىرۋدەن ۇلگى كورسەتەتىن قىستاق تۇرعىندارى گرۋپپاسى 1500دەن استى.
كاسىپ سالاسى كۇشەيدى، ەرەكشە باسىمدىق اناعۇرلىم زورايدى
حوتان اۋدانى تاۋاككول اۋىلى قاقشال قىستاعىنا ورنالاسقان شينجياڭ ايلىكاڭ باعىمشىلىق شارۋالار كاسىپتىك سەلبەستىك كووپەراتيۆىنە بارعانىمىزدا، تازا دا رەتتى قوي قورادا 100دەن استام كوپ ءتولدى قوي ناۋادا جەم - ءشوپ جەپ جاتىپتى. ”بۇل جولمەن، شىنىندا، دۇرىس جۇردىك!“. سەلبەستىك كووپەراتيۆىنىڭ جاۋاپتىسى ابدۇجەلىل انەس: ءبىر جىلدا 50 مىڭ يۋان كىرىس كىرگىزىپ، 10 قىستاق تۇرعىنىنىڭ جۇمىستانىپ، كىرىسىن ارتتىرۋىنا باستاماشى بولدىق، - دەدى.
تاۋاكول اۋىلى ”ءتۇيىن مەن كولەمدى ۇشتاستىرۋ، ۇلگى كورسەتىپ جەتەكتەۋ، جالپى تۇلعالىق ىلگەرىلەتۋ“ سياقتى ءونىمدى شارالاردى قولدانىپ، جاڭاشا اۋىل شارۋاشىلىق تيجارات تۇلعالارىنىڭ ۇلگى كورسەتۋ، جەتەكتەۋ دەڭگەيىن جوعارىلاتىپ، باعىمشىلىق ءىرى وتباسىلارىنىڭ بەلسەندىلىگىن قوزعاپ، شارۋالاردىڭ كىرىسىن ارتتىرۋ مەن مال شارۋاشىلىعىنىڭ ونىمدىلىگىن ارتتىرۋدى ءونىمدى جەبەدى.
حوتان ايماعى ابزال بايلىقپەن ۇشتاستىرىپ، كاسىپ قۇرىلىمىن رەتتەۋگە، ساپالىلاندىرۋعا، ەرەكشە كاسىپ سالالارىن دامىتۋعا تاباندى بولىپ، كولەمدەنگەن دامۋدى جەبەپ، كاسىپ سالاسىنىڭ جوقتان بار بولىپ، كىشكەنەدەن زورايىپ، بىتىراندى بولۋدان شوعىرلانۋعا ويىسىپ، شوعىرلانا دامۋىن ىلگەرىلەتىپ، ”سيىر، ەسەك، قوي، قويان، كەپتەر، تاۋىق، ۇيرەك، قاز“ سياقتىلاردى نەگىز ەتكەن حوتان اۋىل شارۋاشىلىعىنىڭ جەتەكشى كاسىپ سالاسىن قالىپتاستىرىپ، ەگىنشى - مالشىلاردىڭ كىرىسىن ارتتىرۋدى ۇزدىكسىز جەبەدى، بىلتىر ەگىنشى - مالشىلاردىڭ جان باسىندىق ورتاشا تازا كىرىسى 11 مىڭ يۋاننان استى.
زو جينزى بىلاي دەدى: حوتان ايماعى شاعىن تۇردەگى، الۋان ءتۇرلى وسى زامانعى مال، قۇس كاسىبىن دامىتۋدى جەتەكشى ەتىپ، جەتىلدىرۋ، باعۋ، مانەرلەۋ، زات اينالىمى، ساتۋ ءبىر تۇلعالاندىرىلعان تۇتاس كاسىپ سالاسى تىزبەگىن قالىپتاستىرىپ، مال، قۇس ونىمدەرىن العاشقى مانەرلەۋدەن، جىنتىكتەي مانەرلەۋدەن ازىق - تۇلىك ءتۇرى، يقۋاتتىق كۇتىنۋ ءتۇرى، بيولوگيالىق ءدارى - دارمەك ءتۇرى بويىنشا 3 ساتىلى جىنتىكتەي مانەرلەۋگە قاراي ەكپىندەي ىلگەرىلەۋدى جۇزەگە اسىرىپ، كاسىپ سالاسى تىزبەگىن ۇزدىكسىز ۇزارتىپ، ساتۋ تىزبەگىن كەمەلدەندىرىپ، قۇن تىزبەگىن جوعارىلاتىپ، قامتاماسىز ەتۋ تىزبەگىن اقاۋسىزداندىرىپ، جەرگىلىكتى ورىننىڭ ءىس جۇزىندىگىنە ۇيلەسەتىن ەرەكشە كاسىپ سالاسى جولىن اشتى.
جۇمىستانۋدى جەبەپ، تاماشا جاڭا تۇرمىستى بىرگە جاراتتى
ءار ايدىڭ سوڭعى كۇنى نۇريمانگۇل ابدۇقادىر ەڭبەكاقىسىنىڭ ەسەپ نومىرگە كىرگەن ينفورماتسياسىن ۇنەمى تاپسىرىپ الادى، ”ءبىر جىل قىزمەت ىستەپ، 10 مىڭ يۋاننان استام اقشانى اماناتقا قويدىم“. ءبىر جىلدىڭ الدىندا نۇريمانگۇل تۇراقتى ەڭبەكاقى الىپ، بالالارعا سالەم - ساۋقىت الىپ بەرەتىنىن ويلاماعان ەدى... لوپ اۋدانىنداعى حوتان كۇنلۇن باكتەريالىق اۋىل شارۋاشىلىق عىلىم - تەحنيكا شەكتى سەرىكتەستىگىندە قىزمەت ىستەگەننەن بەرى نۇريمانگۇلدىڭ بۇرىن ويلاماعان ىستەرى ءبىر - بىرلەپ شىندىققا اينالدى.
”مەن جۇپار ساڭىراۋقۇلاق، مايمۇل باستى ساڭىراۋقۇلاق سياقتى 6 ءتۇرلى ساڭىراۋقۇلاقتى ەگۋ، ءۇزۋ تەحنيكاسىن ۇيرەنىپ الدىم، قازىر ونىمدەردى تەكسەرۋ، ءوندىرىس ساناعى، قامبادا ساقتاۋ، قامبادان شىعارۋ، قامباعا كىرگىزۋ سياقتى قىزمەتتەرگە جاۋاپتىمىن. كوپ ۇيرەنىپ، جاقسى ىستەپ، ەڭبەكاقىم دا ءوستى“، - دەدى نۇريمانگۇل.
لوپ اۋداندىق اۋىل - قىستاقتى گۇلدەندىرۋ مەكەمەسىنىڭ ورىنباسار باستىعى لي شۋەباۋ بىلاي دەدى: ”2021 - جىلى لوپ اۋدانى باقشا رايونىنداعى كاسىپورىنداردىڭ، اۋماقتارداعى زاۆودتاردىڭ جاقىن ماڭدا جۇمىسقا ورنالاستىرۋ باسىمدىعىن بەلسەنە ساۋلەلەندىرىپ، ەڭبەككۇشتەردى باسقا كاسىپكە ويىستىرىپ جۇمىسقا ورنالاستىرۋ بويىنشا جۇمىس ورنىن اشۋ قىزمەتىن تىڭعىلىقتى ويداعىداي ىستەپ، قالا - قالاشىقتاردا تىڭنان 3254 ادامدى جۇمىستاندىرىپ، 108 مىڭ ادام - رەت باسقا كاسىپكە ويىستىرىپ جۇمىستاندىرىپ، بارلىق ادامنىڭ ىستەيتىن جۇمىسى بولۋدى، اي سايىن كىرىس كىرگىزۋدى جۇزەگە اسىردى“.
حوتان ايماعى كاسىپ سالاسىن يگەرۋ ارقىلى جۇمىستانۋدى جەبەپ، جۇمىستانۋدى يگەرۋ ارقىلى كاسىپ سالاسىنىڭ دامۋىن دەمەپ، تىعىز مۇددەلەردى بايلانىستىرۋ مەحانيزمىن اقاۋسىزداندىردى، كەمەلدەندىردى. زو جينزى بىلاي دەدى: حوتان ايماعى ەڭبەك شوعىرلانعان كاسىپ سالالارىن كۇش سالا دامىتىپ، ”اۋداندا باستاماشى كاسىپورىن، اۋىلدا كولەمدەنگەن كاسىپورىن، قىستاقتا قىستاق قۇرعان زاۆود، وتباسىندا شاعىن شەبەرحانا بولۋداي“ كاسىپ سالاسى جۇيەسىن قالىپتاستىردى. 2020 - جىلدىڭ سوڭىنا دەيىن تۇتاس ايماق بويىنشا اياق كيىم تىگۋ، توقىماشىلىق، كيىم - كەشەك، ەلەكتروندى قۇراستىرۋ سياقتى ەڭبەك شوعىرلانعان كاسىپورىندار 500دەن استى، بيىل جىل باسىنان بەرى تاعى 90 نەشە كاسىپورىن تىڭنان قوسىلىپ، 40 مىڭنان استام ادامدى جۇمىستانۋعا باستادى.
حوتان ايماعى توقىماشىلىق، ليفت، زات اينالىمى، اۋا رەتتەگىش، ءورت ءسوندىرۋ، ورتتەن ساقتانۋ بويىنشا شەبەرلىككە باۋلۋدى ورىستەتىپ، ءار ۇلت بۇقاراسىنىڭ جۇمىستانۋ، شارۋاشىلىق قۇرۋ قابىلەتىن جوعارىلاتتى.
حوتان قالاسى جييا اۋىلى قوشچا قىستاعىنىڭ تۇرعىنى ومسان اقىل جۇمىستانۋ، شارۋاشىلىق قۇرۋ بويىنشا باۋلۋدان يگىلىكتەنۋشى. بىلتىر ول حوتان قالالىق جوعارى دارەجەلى تەحنيك جۇمىسشىلار مەكتەبىندە ەلەكترمەن دانەكەرلەۋ شەبەرلىگىنە باۋلۋ كۋرسىنا قاتىناسىپ، قاتىستى تولىمدىلىق كۋالىگىن العاننان كەيىن، قىستاقتان ەلەكترمەن دانەكەرلەۋ دۇكەنىن اشقان. ”ەلەكترمەن دانەكەرلەۋ دۇكەنىنىڭ ءار ايداعى تازا كىرىسى 15 مىڭ يۋانعا جەتتى“، - دەدى ومسان.
حوتان ايماعىنا بارساڭىز، ەڭبەك ارقىلى تاماشا تۇرمىس جاراتۋدىڭ مىسالدارى بارشىلىق. وسى زامانعى عىلمي بىلىمدەردى ۇيرەنىپ، جۇمىستانۋ شەبەرلىگىن يگەرگەن ءار ۇلت بۇقاراسىنىڭ جۇمىستانۋ، شارۋاشىلىق قۇرۋ تىلەگى كۇشەيىپ، تۇرمىسى بارعان سايىن جاقساردى.
