تيانشان تورى
تيانشان تورى   ›   ۇيرەنۋ   ›   شولۋ

مويىماس قايراتپەن العا ۇمتىلدى

− ”ءۇش وگىز“ رۋحى جونىندە شولۋ

شينحۋا اگەنتتىگىنىڭ تىلشىلەرى چۇي تيڭ، چىن سۇڭ، يۋان رۋتيڭ

  ەگىنشىلىك كالەندارى بويىنشا شينچوۋ سيىر جىلى كەلۋ قارساڭىندا، باس شۋجي شي جينپيڭ ماڭىزدى ءسوز سويلەپ بىلاي دەپ اتاپ كورسەتتى: ”حالىق ءۇشىن قىزمەت ىستەيتىن ەلپەك وگىز، جاڭالىق اشا داميتىن تۇرەنشى وگىز، قاجىرلىلىقپەن كۇرەس جۇرگىزەتىن كومپىس وگىز رۋحىن اسقاقتاتىپ، باستان - اياق ىجداعاتتىلىقپەن تاباندى بولاتىن، داندايسۋدان، ۇشقالاقتىقتان ساقتاناتىن سەرگەك وي - سانانى ماڭگى ساقتاپ، جاپادان، قاتەردەن قورىقپايتىن، قاجىرلىلىقپەن ۇمتىلاتىن كۇرەسكەرلىك ارىندى ماڭگى ساقتاپ، جاپپاي سوتسياليستىك وسىزاماندانعان مەملەكەت قۇرۋدىڭ جاڭا ساپارىندا ەرلىكپەن العا ىلگەرىلەۋىمىز كەرەك“.

  بۇل 100 جىلدىق ءىرى پارتيانىڭ جاڭا جورىققا تاعى دا قادام تاستاۋ ساتىندە باس شۋجي شي جينپيڭنىڭ بۇكىل پارتياداعى جولداستاردان كۇتكەن ىقىلاستى ءۇمىتى، ول بۇكىل پارتيانى، بۇكىل ەلدەگى ءار ۇلت حالقىن ”ءۇش وگىز“ رۋحىن ۇزدىكسىز اسقاقتاتىپ، ىنتىماقتاسا ەكپىندەي ىلگەرىلەپ، وزگەرىس بارىسىندا جاڭا جاعداي اشۋعا ىنتالاندىرۋدا.

  حالىق ءۇشىن قىزمەت ىستەۋ: ءىس ىستەۋگە پەيىل ”ەلپەك وگىز“

  ”كوممۋنيستىك پارتيا نە ىستەيدى؟ حالىق ءۇشىن قىزمەت ىستەيدى، جۇڭحۋا ۇلتىن گۇلدەندىرۋ ءۇشىن ىستەيدى، سوندىقتان ءبىز قايسى ىستەردى ويداعىداي ىستەۋ كەرەكتىگىنە، قايسى ىستەردى قادامدى جەدەلدەتىپ ويداعىداي ىستەۋ كەرەكتىگىنە ۇزدىكسىز قاراۋىمىز كەرەك، حۋاڭحى وزەنىن ويداعىداي تىزگىندەۋ وسىنداعى ءبىر ءىرى ءىس“.

  پارتيا 19 - كەزەكتى ورتالىق كوميتەتىنىڭ التىنشى جالپى ءماجىلىسى اشىلۋ قارساڭىندا، باس شۋجي شي جينپيڭنىڭ شاندۇڭ ولكەسى دۇڭيىڭ قالاسىندا قىزمەت تەكسەرگەندە سويلەگەن ماڭىزدى ءسوزى ادامدى تەرەڭ ويعا سالادى.

  ”كۇندىز ءشوپ شاقاي كيىپ توڭكەرىس جۇرگىزىپ، تۇندە تاۋ جولىمەن ءجۇرىپ كەدەي شارۋالاردان جاعداي ۇعىسقان“ سوۆەتتىك رايوندارىنداعى كادرلاردان ”حالىقتىڭ مۇددەسى ءۇشىن جانىن قيعان“ جاڭ سىدىعا، ونان لەي فىڭ، جياۋ يۇيلۋ، كۇڭ فانسىن، لياۋ جۇنبولارعا دەيىن... 100 جىلدان بەرى تالاي ۇرپاق كوممۋنيستەر جۇڭگو حالقىنىڭ باقىتىن كوزدەۋ، جۇڭحۋا ۇلتىن گۇلدەندىرۋ اۋەلگى ماقساتىن، بورىشىن ەستەرىندە بەرىك ساقتاپ، مەملەكەتتىڭ بايۋىن، قۇدىرەتتەنۋىن، حالىقتىڭ باقىتىن جۇزەگە اسىرۋ جولىمەن تاباندىلىقپەن ءجۇرىپ، حالىقتىڭ كومپىس قىزمەتكەرى سۇيىسپەنشىلىگىن ماڭگى ساقتاپ، ەلپەك وگىز بولۋعا پەيىل بولدى!

  ”حۋناننىڭ جوتاسى“ دەگەن اتى بار حۋپيڭشان تاۋىندا، تاۋ توبەسىندە اسپاقتاتىپ سالىنعان 19 كيلومەترلىك ”اسپان جولى“ بۇلت ىشىندە مۇنارلانىپ كورىنەدى.

  2016 - جىلدان بەرى مەملەكەتتىك تاڭداۋلى كوممۋنيستىك پارتيا مۇشەسى، ”اسپان جولىنداعى كەدەيلەردى سۇيەمەلدەۋ اترەت باستىعى“ جاڭ جۇڭفۋدىڭ وسى جولمەن قانشا رەت ءجۇرىپ وتكەنىن كىم ءبىلسىن. حۋنان چاڭدى شىمىن اۋداندىق مادەنيەت، ساياحات، راديو - تەلەۆيزيا، دەنە تاربيە مەكەمەسىنەن جينحى قىستاعىنا كومەكتەسىپ - سۇيەمەلدەۋگە تۇرۋعا بارعان بۇل كادر تالاي جۇپ شاقايدى توزدىرىپ، 10 نەشە داپتەر حالىق جاعدايى ەستەلىگىن تولتىرىپ، قىستاق تۇرعىندارىن باستاپ تاۋدىڭ سىرتىنا شىعاتىن وسى ”اسپان جولىن“ سالدى، توپىراق جولدىڭ ”دارەجەسىن“ سەمەنت جولعا ءوسىردى.

  بيىك تاۋ، الىس جولدا، ول كەيدە لاجسىزدان قىستاق تۇرعىندارىنىڭ ۇيىنە تۇنەيتىن. الا جۇرگەن سومكەسىنە قىستاق تۇرعىندارىنا سيلاۋعا العان ارا باعۋ تەحنيكاسى قولدانباسى، بالالاردىڭ جازۋ - سىزۋ قۇرالدارى، قارتتاردىڭ قان قىسىم تومەندەتۋ دارىلەرى... سىقاي تولتىرىلعان. ول جابايى شاي گۇلىن ءوسىرۋ، جابايى ارا باعۋ، جۇڭي ءدارى شوپتەرىن ءوسىرۋ سياقتى كاسىپ سالالارىن باستاماشىلدىقپەن دامىتۋدى ءساتتى تياناقتاندىرىپ، بۇرىنعى كەدەي تۇكپىرگە باقىتتىڭ شۇلەن نۇرىن توكتى.

  ”ول ءبىزدىڭ تىلەۋلەس ادامىمىز، بىزگە ءۇمىت سيلادى، ءبىز ونىڭ تاعى دا وسىندا قالۋىن ءۇمىت ەتەمىز.“ جينحى قىستاعى كەدەيلىكتەن ارىلعاننان كەيىن ۇزاق وتپەي، شىمىن اۋداندىق پارتكوم ”ادام الىپ قالۋ“ جونىندەگى ءبىر ەرەكشە ءوتىنىشتى تاپسىرىپ الدى، بەتىنە 76 قىستاق تۇرعىنىنىڭ قىزىل قول تابى باداناداي ەتىپ باسىلىپتى.

  بۇل نارت قىزىل قول تاڭبالارداعى شىنايى سەزىمدە حالىقتىڭ پارتياعا دەگەن سەنىمى بار، ول جاڭ جۇڭفۋدىڭ كوزىنە ىستىق جاس الدىردى.

  قازىر، تاۋدا قالعان جاڭ جۇڭفۋ ونان ارمان قاربالاستاپ كەتتى، ”ءار كۇنى اۋىل - قىستاقتى گۇلدەندىرۋدىڭ جۇردەك پويەزىنە قالاي شىعۋدى ويلايمىن، بۇقارانىڭ كىرىسىن ارتتىرۋعا قۇلشىنۋدان سىرت، قىستاق تۇرعىندارىنىڭ رۋحاني مادەنيەتكە دەگەن قاجەتىن دە قاناعاتتاندىرۋ كەرەك“.

  حالىق بۇقاراسىنىڭ شۇعىل، قيىن، ۋايىمداعان، ءزارۋ ماسەلەلەرىن ويداعىداي شەشۋ − پارتيا 19 - كەزەكتى ورتالىق كوميتەتى التىنشى جالپى ءماجىلىسىنىڭ رۋحى جۇڭگو كوممۋنيستىك پارتياسىنىڭ حالىق ءۇشىن قىزمەت ىستەۋدەي ەڭ ءتۇبىرلى قاسيەتىن ايگىلەۋدە.

  ”سان ۇرپاق كوممۋنيستەر ءىس جۇزىندىك ارەكەتتەرى ارقىلى ەلپەك وگىز رۋحىنىڭ ءمانىن ءتۇسىندىردى“. ورتالىق پارتيا مەكتەبى (مەملەكەتتىك اكىمشىلىك شۋەيۋانى) پارتيا قۇرىلىسى وقىتۋىن زەرتتەۋ ءبولىمىنىڭ دوتسەنتى زىڭ ي بىلاي دەدى: پارتيانىڭ 7 - قۇرىلتايىنىڭ ”بۇكىل ىنتا - پەيىلمەن حالىق ءۇشىن قىزمەت ىستەۋدى“ پارتيا ۋستاۆىنا جازىپ كىرگىزۋىنەن پارتيا 18 - قۇرىلتايىنان بەرگى ”حالىقتى وزەك ەتكەن“ دامۋ يدەياسىنىڭ جۇرت كوڭىلىنە تەرەڭ ۇيالاۋىنا دەيىن، ونان پارتيا 19 - كەزەكتى ورتالىق كوميتەتى التىنشى جالپى ءماجىلىسىنىڭ ”حالىقتى بارىنەن جوعارى قويۋعا تاباندى بولۋداي“ تاريحي تاجىريبەنى قورىتىندىلاۋىنا دەيىن، حالىق ءۇشىن قىزمەت ىستەيتىن ەلپەك وگىز رۋحى ۋاقىت پەن كەڭىستىكتەن ءوتىپ، ۋاقىت وتكەن سايىن جاڭاردى.

  جاڭالىق اشا دامۋ: ءورىس اشا العا ىلگەرىلەيتىن ”تۇرەنشى وگىز“

  تالاي جىلدان بەرى شىنجىن قالالىق پارتكومنىڭ قاقپا الدىنداعى «تۇرەنشى وگىز» مىس ايكەلى ادامداردى تاماشالاۋعا، سۋرەتكە تۇسۋگە باۋراپ كەلەدى. ول رەفورما جاساۋ، ەسىك اشۋ زور تولقىنىندا ”شىنجىن كەرەمەتىن“ جاراتقان تۇرەنشىلەردىڭ، قامال بۇزۋشىلاردىڭ، اتويشىلاردىڭ قۇرمەتىنە قويىلعان.

  قاجىرلىلىقپەن العا زىمىراپ، العان بەتتەن قايتپاي ىلگەرىلەۋ − كوممۋنيستەردىڭ ءورىس اشا العا ىلگەرىلەۋ بەينەسى!

  شىعىس سولتۇستىكتىڭ بايتاق دالاسى، سۋىق جەل سۇيەكتەن وتەدى. 60 مەتر بيىكتىكتەگى دالالىق قۇدىق مۇناراسىنىڭ ۇستىندە ”قۇرىش 1205 - اترەتتىڭ“ اترەت تۋى جەلمەن جەلبىرەپ تۇر. داچيڭ مۇناي الابى بۇرعىلاۋ - بارلاۋ ينجەنەرياسى سەرىكتەستىگى بۇرعىلاۋ 2 - سەرىكتەستىگىنىڭ 1205 - بۇرعىلاۋ اترەتى قۇرىش ادام ۋاڭ جينشي جەتەكشىلىك ەتكەن بۇرعىلاۋشى ”قۇرىش قوسىن“، جاڭا ”شايقاس مايدانى“ وڭاي وپىرىلاتىن، ماي وڭاي قاشاتىن، ماي وڭاي اتىلىپ شىعاتىن تاقتاتاس مايى قۇدىعى. بۇرعىلاۋ اترەتىنىڭ باستىعى جاڭ جيڭ بۇرعىلاۋ اياق الىسىن كوز جازباي قاداعالاۋدا، بارلىق اترەت مۇشەلەرى بار كۇشتەرىن سالىپ، جەلگە قاسقايا قارسى تۇرىپ شايقاس جۇرگىزۋدە.

  2021 - جىلى 11 - ايدىڭ 14 - كۇنى، داچيڭ مۇناي الابىنداعى گۋلۇڭ تاقتاتاس مۇنايى 2 - سىناق اۋماعى ”GY2-Q1-H4“ قۇدىق الاڭىندا، 1205 - بۇرعىلاۋ اترەتى جوسپارداعى قۇدىق تەرەڭدىگى 5156 مەتر تەرەڭدىككە دەيىن بۇرعىلاپ، بۇرعىلاۋ جۇمىسىن ءساتتى ورىنداپ، 13.77 كۇندىك بۇرعىلاۋ پەريودىنداي جاڭا رەكوردتى جاراتتى!

  ”20 جىل از جاساۋعا رازىمىن، باسىمدى ءباي تىگىپ وسى مۇناي الابىن اشامىن“. 60 نەشە جىلدىڭ الدىندا قۇرىش ادام ۋاڭ جينشيدى ۋاكىل ەتكەن جاڭا جۇڭگونىڭ قۇرىلسشىلارى بىرىنشىدەن كەدەي، ەكىنشىدەن اق بولۋدان باستاپ، قاجىرلىلىقپەن كۇرەس جۇرگىزۋ، ءورىس اشا العا ىلگەرىلەۋ رۋحىمەن داچيڭ مۇناي الابى، جۇڭگو 1 - اۆتوموبيل زاۆودى، قىزىل تۋ توعانى، ”ەكى بومبى، ءبىر جاساندى سەرىك“ سياقتى دۇنيەنى جالت قاراتقان تابىستاردى جاراتتى.

  ونىمگە بىرلەستىرىپ وتباسىلارعا كوتەرمەگە بەرۋ ”ۇشقىن الاۋىن“ تۇتاندىردى، ەكونوميكالىق ەرەكشە رايون قۇرۋدا ”جان قيارلىقپەن جاڭا جول تاۋىپ“، يدەيانى ازات ەتىپ ”عىلىم كوكتەمىنە“ قادام تاستادى... تۇرەنشى وگىز رۋحى رەفورما جاساۋدىڭ، ەسىك اشۋدىڭ كوكتەم تاسقىنىندا ۇزدىكسىز جالعاسىپ، ءساتتى تۇردە قۇلاشىن كەڭ جايعان شىعىستىڭ كەرەمەتىن جاراتتى.

  بۇگىنگى تاڭدا، ءجۇز جىلدا بولماعان زور وزگەرىستەر مەن العا باسۋ جولىنداعى ءتۇرلى حاۋىپ - قاتەرلەر مەن سىن - سايىستار الدىندا، رەفورماشىلار عانا العا باسا الادى، جاڭالىق اشۋشىلار عانا قۇدىرەتتەنە الادى، رەفورما جاساپ، جاڭالىق اشۋشىلار عانا جەڭىسكە جەتە الادى.

  تۇرەنشى وگىز رۋحى جاڭا داۋىردە رەفورمانىڭ ”ەلسىز مەكەنىنە“ باتىلدىقپەن اتويلاپ كىرەتىن اسقاق سەزىمدى ارىنداتتى −

  جىجياڭ جوعارى ساپالى دامۋدا بىرگە بايۋدان ۇلگى كورسەتۋ رايونىن قۇردى، پۋدۇڭ جاڭا رايونى سوتسياليستىك وسىزامانداندىرۋ قۇرىلىسىنىڭ جەتەكشى رايونىن تۇلعالادى، حاينان ەركىن ساۋدا پورتى جەلكەن جايىپ، الىس ساپارعا اتتاندى... ”تۇرەنشى وگىز“ ءبىر جاقتىڭ قۇنارلى توپىراعىن اشىپ، ءورىسىن بىردەن - بىرگە كەڭەيتە بەردى.

  قاجىرلىلىقپەن كۇرەس جۇرگىزۋ: ەسىل شاقتاردىڭ ءۇمىتىن اقتاعان ”كومپىس وگىز“

  632 مەترلىك شاڭحاي جۇڭشين عيماراتىنداعى ۇزىندىعى 60 مەتر كەلەتىن، اينەك ماتەريالدان جاسالعان داڭق قابىرعاسىنا 4000نان استام قۇرىلىسشىنىڭ اتى - ءجونى ويىلىپ جازىلعان.

     ”ءاربىر ادامنىڭ ءبارى كەرەمەت!“ 

  ءاربىر كورنەكتى ناتيجە پارتيانىڭ ءجۇز ميلليونداعان حالىقتى باستاپ قاجىرلىلىقپەن كۇرەس جۇرگىزۋىنەن باستاۋ الادى. وسىلايشا ۇيىعان جاپا - ماشاقاتقا شىداپ، ءۇن - ءتۇنسىز ۇلەس قوسۋ رۋحى جۇڭگونىڭ بايتاق دالاسىنا جازىلدى −

  تاڭعى ساعات 5 جارىمدا، تاۋ ءىشى مۇلگىگەن تىنىشتىققا شومعان. مەملەكەتتىك قار اۆتوموبيلى، قار شانا ورتالىعى مۇز جاساۋ اترەتىنىڭ ورىنباسار باستىعى جۋ يۇڭتاۋ جۇمىس كيىمىن كيىپ، مۇز تاعالى اياق كيىممەن، قولىنا مۇز ەگەۋ پىشاعىن الىپ، نولدەن تومەن 20 سەلتسي گرادۋستىق تاۋ جەلىنە قارسى ءجۇرىپ، مۇز بەتىندە جارىس جولىنىڭ تەگىستىگى مەن مايدالىلىق دارەجەسىن قولىمەن ەگەپ ەڭ جاقسى كۇيگە كەلتىردى.

  الدا وتكىزىلەتىن 2022 - جىلعى بەيجيڭ قىسقى وليمپياداسىندا قار اۆتوموبيل جارىسى ەڭ جوعارى بولعاندا 130 كيلومەتردەن استام ساعاتتىق جىلدامدىقپەن جۇرىلەدى، جارىس جولىنىڭ ءاربىر قيسىق بەتى، بۇرىشىنىڭ ءبارى ەرەكشە ماڭىزدى.

  100 نەشە كۇننەن بەرى، جۋ يۇڭتاۋدىڭ ءار كۇنى كۇتىمدەيتىن مۇز اۋدانى 2 ميلليون 800 مىڭ شارشى مەتردەن استى.

  كەشكى ساعات 7دە ىزعارلى بوران سوعىپ تۇر. قورعانۋ كيىمىن كيىپ، اۆتوكولىككە شىققان حيلۇڭجياڭ ولكەسى حيحى قالاسى ايحۇي رايونى ورمان ءورت ءسوندىرۋ، ورتتەن ساقتانۋ كاسىپتىك ۇلكەن اترەتىنىڭ اۆتوموبيل باسقارۋ بولىمشەسىنىڭ قىزمەتكەرى حى چىن جاڭا ءبىر دۇركىن ىندەتپەن شايقاسقا اتتاندى. بۇل جولى ول ەكىنشى كۇنى تاڭەرتەڭ ساعات 7گە دەيىن قىزمەت ىستەيدى.

  بىرنەشە اپتاعا جالعاسقان جۇڭگو - رەسەي شەكاراسىنداعى قالا حيحىنىڭ ”ىندەتپەن“ شايقاسىندا، 37 جاستاعى حى چىن تىعىز جاناسۋشىلاردى تاسۋ قىزمەتىنە جاۋاپتى بولدى. دياگنوزى تۇراقتانعان ناۋقاستار سانى ”نولگە“ تۇسكەن شاقتا، ول الدەقاشان 100دەن استام تىعىز جاناسۋشىنى جەتكىزىپ بولعان ەدى، ۇزاق ۋاقىت ماسكى تاققاندىقتان قۇلاعىنىڭ تەرىسى قاجالىپ كەتكەن بولاتىن.

  كومپىس وگىز رۋحىنىڭ قادىرى كۇندى - تۇنگە جالعاپ، تامشى سۋ تاس تەسكەندەي ناقتى ءىس ىستەۋدىڭ قاسيەتى مەن بەرىك جىگەرىندە جاتىر −

  ”قاعىر دالانى ورمانعا اينالدىرۋ“ كەرەمەتىن جاراتقان سايحانبا ورمان الاڭىنىڭ قۇرىلىسشىلارى، تاۋلى وڭىردەگى 100 مىڭنان استام حالىقتى كەدەيلىكتەن ارىلتقان ”تايحاڭشانداعى جاڭا يۇيگۇڭ“ لي باۋگو، وتان تەرريتورياسىن ىستىق قانىمەن قورعاۋعا پەيىل شەكارا ءوڭىردى قورعاۋشىلار...

  ”ەلپەك وگىز، تۇرەنشى وگىز، كومپىس وگىز − پارتيامىزدىڭ حالىقتى بارىنەن جوعارى قويۋ، ءورىس اشا جاڭالىق اشۋ، قاجىرلىلىقپەن كۇرەس جۇرگىزۋ سياقتى داڭقتى ءداستۇرىنىڭ جاندى بەينەسى“. زىڭ ي بىلاي دەدى: ”ءۇش وگىز“ رۋحى ماركسيزمدىك ساياسي پارتيانىڭ ساياسي قاسيەتىن جۇڭحۋانىڭ تاڭداۋلى ءداستۇرلى مادەنيەتىمەن ۇشتاستىرىپ، جۇڭگو كوممۋنيستەرىنىڭ حالىق ءۇشىن قىزمەت ىستەۋ، العا باسۋ، كۇرەس جۇرگىزۋ وبرازىن جۇرت جۇرەگىنە اناعۇرلىم جاقىنداتىپ، جۇرت كوڭىلىن تەبىرەنتتى؛ ”ءۇش وگىز“ رۋحى جۇڭگو كوممۋنيستەرىنىڭ رۋحاني شەجىرەسىندەگى رۋحتارمەن تىنىستاس، جالعاس، ول ”ۋاقىت پەن كەڭىستىكتەن وتكەن ۇزاق ۋاقىتتىق كۇش - قۋاتقا“ يە.

  (شينحۋا اگەنتتىگىنىڭ 12 - ايدىڭ 2 - كۇنى بەيجيڭنەن بەرگەن حابارى)

جاۋاپتى رەداكتور : نۇربولات قابىل

ەسكەرتۋ:

تورابىمىزداعى مازمۇنداردى پايدالانۋعا تۋرا كەلگەندە، ءسوزسىز جازباشا رۇقساتقا يە بولۋ كەرەك. مازمۇنداردى رۇقساتسىز جالعاپ تاراتۋعا، كەسىپ رەداكسيالاۋعا، وزگەرتۋگە، قىسقارتىپ قۇراستىرۋعا، باسقا ورىنعا كوشىرۋگە نەمەسە باسقا تاسىلدەرمەن كوبەيتۋگە ءارى تاراتۋعا بولمايدى، قايشى كەلگەندەردىڭ زاڭدىق جاۋاپكەرشىلىگى زاڭ بويىنشا قۋزاستىرىلادى.