− باس شۋجي شي جينپيڭنىڭ بەيجيڭ قىسقى وليمپيادا سپورت جارىسىن وتكىزۋگە دايىندالۋ قىزمەتىن تەكسەرگەندىگى جونىندە ەستەلىك
□ حالىق گازەتىنىڭ تىلشىلەرى دۋ شاڭزى، جىڭ ي
شينحۋا اگەنتتىگىنىڭ تىلشىلەرى جاڭ شياۋسۇڭ، جۋ جيچاي
1 - ايدىڭ 4 - كۇنى بەيجيڭ قىسقى وليمپيادا سپورت جارىسىنىڭ اشىلۋ سالتىنا ءدال ءبىر اي قالعاندا، باس شۋجي شي جينپيڭ بەيجيڭ قىسقى وليمپيادا سپورت جارىسىن، مۇگەدەكتەر قىسقى وليمپيادا سپورت جارىسىن وتكىزۋگە دايىندالۋ قىزمەتىنە ارناۋلى تەكسەرۋ - زەرتتەۋ جۇرگىزدى.
وليمپيادا ورمان باقشاسىنا ورنالاسقان مەملەكەتتىك تەز سىرعاناۋ سارايىنا تاياۋ جەردەگى بەيجيڭ قىسقى وليمپيادا سپورت جارىسى، مۇگەدەكتەر قىسقى وليمپيادا سپورت جارىسى نەگىزگى اقپارات مەديا ورتالىعىنا، بەيجيڭ قىسقى وليمپيادا سپورت جارىسى قىستاعىنا (مۇگەدەكتەر قىسقى وليمپيادا سپورت جارىسى قىستاعىنا)؛ استانا بولات - تەمىر باقشا رايونىنداعى بەيجيڭ قىسقى وليمپيادا سپورت جارىسىنىڭ جۇمىسقا قولباسشىلىق ەتۋ، سايكەستىرۋ ورتالىعىنان لۋگوۋچياۋ ماڭىنداعى ”7 - اقپان“ زاۆودى قار - مۇز نىسانى بويىنشا جاتتىعۋ بازاسىنا، قاقاعان ايازعا قاراماي كەلىپ، كەش باتا قايتتى. تاپتەشتەي ساناساق، بۇل باس شۋجي شي جينپيڭنىڭ بەيجيڭ قىسقى وليمپيادا سپورت جارىسىن وتكىزۋگە دايىندالۋ قىزمەتىن 5 - رەت باسى - قاسىندا تەكسەرۋى بولىپ تابىلادى.
”ءار قادامدى نىق باسىپ كەلدىك، قازىر اتويلاي ۇمتىلۋ كەزەڭىنە وتتىك. كوپشىلىكتىڭ جۇمىسى جەدەل دايىندىقپەن ءجۇرىلىپ جاتقانىن كوردىم، تاعى دا قۇلشىنا تۇسىڭىزدەر، قايراتتانا تۇسىڭىزدەر“. جول بويى كورىپ، جول بويى ويلانىپ، جول بويى جىگەرلەندىردى.
وتكەنگە قايىرىلا قاراساق، 2015 - جىلى جازدا بەيجيڭ قىسقى وليمپيادا سپورت جارىسىن وتكىزۋگە ءوتىنىش بەرۋدىڭ ءساتتى بولعاندىعىن تويلاعان ساتتەن باستاپ، كۇن سايىن، اي سايىن، جىل سايىن، جۇڭگو قۇرىلىس ۋاقىتىن قاۋىرت ورنالاستىردى، ۋاقىتتى ۇتا جەدەل قيمىلدادى.
دەنە تاربيە مەملەكەت جونىنەن العاندا، مەملەكەتتىڭ قۇدىرەتتەنۋىنىڭ ءبىر بەلگىسى، ۇلتتىڭ ۇيىسۋ قۋاتىنىڭ سيمۆولى. 100 جىلدىڭ الدىنداعى ”وليمپيادا سپورت جارىسىنىڭ 3 سۇراۋىنان“ بۇگىنگى ”قوس وليمپيادا قالاسىنا“ دەيىن، باس شۋجي شي جينپيڭ قىزمەت تەكسەرۋ بارىسىندا اسەرلى سەزىممەن بىلاي دەدى: ”بۇل 100 جىلدىق وزگەرىستىڭ ىقشام كورىنىسى. بەيجيڭ قىسقى وليمپيادا سپورت جارىسىن، مۇگەدەكتەر قىسقى وليمپيادا سپورت جارىسىن ءساتتى وتكىزۋ، ۇلتتىڭ ۇلى گۇلدەنۋىن جۇزەگە اسىرۋ سەنىمىن كۇشەيتىپ قالماستان، دۇنيە جۇزىنە شۋاقتى، باي - قۇدىرەتتى، اشىق، ۇمىتكە تولى مەملەكەت وبرازىن ايگىلەيدى. بۇل تاريحقا ايشىقتاپ جازىلاتىن ءىس، دۇنيە ءجۇزى جۇڭگو جولى جونىندە شىت جاڭا تانىمعا يە بولادى.
جۇڭگوشا ەرەكشەلىك:
”عىلىم - تەحنيكا، زەردەلىلىك، جاسىل، ۇنەمشىلدىك ەرەكشەلىگىن كورنەكتىلەندىرۋ“
بەيجيڭنىڭ ورتا ءوس سىزىعىمەن سولتۇستىككە قاراي كوكتەن كوز جىبەرسەڭىز، مەملەكەتتىك تەز سىرعاناۋ سارايى كونكيدىڭ مۇز بەتىنە سالعان ءمولدىر ىزىنەن اۋمايدى. ونىڭ ”مۇز جىبەك باۋ“ دەگەن تاعى ءبىر اتى وسىدان كەلگەن. وسى رەتكى قىزمەت تەكسەرۋ بەيجيڭ قىسقى وليمپيادا سپورت جارىسىنداعى بىردەن - ءبىر جاڭادان سالىنعان وسى مۇز ءۇستى باسەكەلىك جارىس الاڭ - سارايىنان باستالدى.
2018 - جىلى 1 - ايدىڭ 23 - كۇنى العاشقى قازىعى قاعىلعاننان باستاپ ”مۇز جىبەك باۋدىڭ“ قۇرىلىسى اسقاق ارمانمەن جۇرگىزىلدى. تەز سىرعاناۋ سارايىنا كىرە سالىسىمەن، باس شۋجي شي جينپيڭنىڭ كوزى ەكرانداعى ”ەڭ تەز مۇز“ دەگەن جازۋعا ءتۇستى.
تەز بولۋ عىلىم - تەحنيكادان كەلەدى.
2019 - جىلى باس شۋجي بەيجيڭ قىسقى وليمپيادا سپورت جارىسىن وتكىزۋگە دايىندالۋ قىزمەتىنە 3 - رەت تەكسەرۋ جۇرگىزگەندە الاڭ - ساراي قۇرىلىسىندا ”عىلىم - تەحنيكا، زەردەلىلىك، جاسىل، ۇنەمشىلدىك“ سىندى 4 ەرەكشەلىكتى كورنەكتىلەندىرۋدى ەرەكشە باسا دارىپتەگەن بولاتىن، سوندا ماڭداي الدى ورىنعا قويىلعانى ءدال وسى عىلىم - تەحنيكا ەدى.
دۇنيە جۇزىندەگى اتتامالىلىق دارەجەسى ەڭ زور ەر فورمالى ”توقىما توبە شىمىلدىعى“ استىندا باس شۋجي شي جينپيڭ قۇرىلىس ماتەريالدارىن ىقىلاسپەن كوردى:
”ەلىمىزدە ءوندىرىلۋ سالىستىرماسى جوعارى ما؟“.
”بولمەنىڭ ارقان تور قۇرىلىمىنا قولدانىلعانى ’ەلىمىزدە وندىرىلگەن ارقان‘، حىبەيدا وندىرىلگەن؛ ’مۇز جىبەك باۋدىڭ‘ 3360 قيسىق بەت اينەگى تيانجيندە وندىرىلگەن؛ اياعىڭىزدىڭ استىنداعى بەتوندى كورۋ تۇعىرى تاقتاسى بەيجيڭدە وندىرىلگەن“. الاڭ - ساراي جۇمىستارىنىڭ جاۋاپتىسى تارتىمدى سوزبەن قۇرىلىس بارىسىنىڭ دا ”بەيجيڭ، تيانجين، حىبەيدى ءبىر تۇلعالاندىرۋ“ بارىسى ەكەندىگىن ايتتى.
جۇڭگو جوباسىنان، جۇڭگو تەحنيكاسىنان، جۇڭگو ماتەريالىنان، جۇڭگو جاساۋىنان قۇرالعان قىسقى وليمپيادا سپورت جارىسى الاڭ - ساراي قۇرىلىسىنىڭ ءبىر توپ ”جۇڭگو جوباسى“ بەيجيڭ قىسقى وليمپيادا سپورت جارىسىنىڭ ايقىن ”جۇڭگوشا ەرەكشەلىگىنە“ اينالدى.
باس شۋجي جارىس جولىنىڭ شەتىنە كەلىپ، ءبىر جاعىنان، جارىس جولىنىڭ سىناق ساندى مالىمەتتەرىن كورىپ، ەندى ءبىر جاعىنان، تانىستىرۋدى مۇقيات تىڭدادى: ”اياعىمىزدىڭ استىنداعى ۇزىندىعى 120 كيلومەتردەن اساتىن تات باسپايتىن بولات تۇتىك، بولات تۇتىكتە اعىپ جاتقان سۇيىلتىلعان كومىر قىشقىل گازى مۇز بەتى تەمپەراتۋرا پارقىنىڭ 0.5 سەلتسي گرادۋستان اسپاۋىنا كەپىلدىك ەتەدى، سوندىقتان ەڭ تولىق، ەڭ بىركەلكى، ەڭ تەز مۇز قالىپتاستىرادى“.
”تەحنيكا“ ”جاسىل“ بولۋعا دەم بەردى. دۇنيە جۇزىندەگى العاشقى كومىر قىشقىل گازىنىڭ ترانسكريتيكالىق تىكەلەي سۋىتۋ جۇيەسى ارقىلى مۇز جاسالعان كەڭ ارنالى تەز سىرعاناۋ سارايىندا باس شۋجي شي جينپيڭ ”جاسىل وليمپيادا سپورت جارىسىن وتكىزۋدەن“ شىنايى اسەر الىپ، بىلاي دەدى: ”وسى ءبىر نىساننىڭ تەحنيكانى شوعىرلاندىرۋدان ۇلگى كورسەتۋ اسەرىن ويداعىداي ساۋلەلەندىرىپ، تەحنيكانى كادەگە جاراتۋ مەن جالپىلاستىرىپ قولدانۋ سەرپىنىن ارتتىرىپ، ەكونوميكا، قوعام دامۋىنىڭ جاپپاي جاسىل تيپكە ويىسۋىن ىلگەرىلەتۋ، كومىر قىشقىل گازىنىڭ شىعارىلۋىن ەڭ جوعارى ماننەن اسىرماۋ، كومىر قىشقىل گازىن بەيتاراپتاندىرۋ ءۇشىن ۇلەس قوسۋ كەرەك“.
بەيجيڭ قىسقى وليمپيادا سپورت جارىسىنىڭ تۋ باستا العانى ”جاسىل سەناريا“ ەدى. وليمپيادا سپورت جارىسى تاريحىندا العاش رەت بارلىق الاڭ - سارايلاردى جاسىل ەلەكترمەن جاپپاي قامتۋ جۇزەگە اسىرىلدى، ەنەرگيا ۇنەمدەۋ، تومەن كومىرتەكتى ەنەرگيا، جاراقسىز زاتتار مەن لاس سۋلاردى ءبىر جايلى ەتۋ سياقتى كوپتەگەن عىلىم - تەحنيكا جەتىستىكتەرى كادەگە جاراتىلىپ پايدالانىلىپ، جاڭا دامۋ ۇستانىمىنىڭ قىسقى وليمپيادا سپورت جارىسى امالياتىنداعى جاندى ۇلگىسى بولىپ قالىپتاستى.
جارىستان كەيىنگى پايدالانۋ دۇنيە جۇزىلىك قيىن تاقىرىپ بولىپ تابىلادى. وسى بىرنەشە جىلدا باس شۋجي شي جينپيڭ بىلاي دەپ قايتا - قايتا قاداعالاي تاپسىردى: ”قىسقى وليمپيادا سپورت جارىسىن وتكىزۋ ءبىر رەتكى ساۋدا ەمەس، وتكىزىلىپ بولعاننان كەيىن ’قۇلازىعان ورىنعا‘ اينالىپ قالۋىنا بولمايدى“، ”جارىس كەزىندەگى قاجەت پەن جارىستان كەيىنگى پايدالانۋدى ءوزارا ۇشتاستىرۋ كەرەك، بەيبەرەكەت سالۋعا، قايتالاپ سالۋعا بولمايدى“... قازىر ساناساق، ءاربىر قىسقى وليمپيادا سپورت جارىسى الاڭ - سارايىنىڭ ”وليمپيادا سپورت جارىسىنان كەيىنگى ءداۋىردى“ كوزدە ۇستاعان دامۋ جوسپارى بار.
”ءبىز بارلىعىن باياندى تۇردە قايتا پايدالانامىز“. باس شۋجي شي جينپيڭ قىزمەت تەكسەرگەندە، بۇل ءىستى بەس ساۋساعىنداي بىلەتىنىن ايتتى، ”’سۋتەكشەدە‘ ’سۋدا ءجۇزۋ سپورت جارىستارىن وتكىزۋدى مۇز ءۇستى سپورت جارىستارىن وتكىزۋگە الماستىرۋعا‘ بولادى، ۋكىسۇڭ دەنە تاربيە سارايىندا ’باسكەتبول سپورت جارىستارىن وتكىزۋدى مۇز ءۇستى سپورت جارىستارىن وتكىزۋگە الماستىرۋعا‘ بولادى، بەيجيڭ جارىس رايونىنداعى 13 باسەكەلىك جانە باسەكەلىك ەمەس الاڭ - سارايدىڭ 11ى كەزىندەگى جازعى وليمپيادا سپورت جارىسىنان قالعان ’مۇرا‘...“.
ول تاعى بەيجيڭ قىسقى وليمپيادا سپورت جارىسى قىستاعىندا (مۇگەدەكتەر قىسقى وليمپيادا سپورت جارىسى قىستاعى) نەگىزدىك قۇرىلعىلاردى جاقسارتىپ قارجىگەر باۋراۋ سىندى مىسالدى اۋىزعا الدى. سول كۇنى تۇستەن بۇرىن باس شۋجي شي جينپيڭ وسىندا كەلىپ قىزمەت تەكسەردى.
تورتكىل اۋلا ستيلىندەگى ءۇش كىرەر اۋلا − جارىس كەزىندەگى كۇللى الەم وليمپيادا سپورت جارىسى ساڭلاقتارىنىڭ ”ءۇيى“، بولاشاقتا ۇزدىك دارىندىلاردى كەڭىنەن قابىلدايتىن بەيجيڭ دارىندىلار ۇيىنە اينالدىرىلادى. باس شۋجي بىلاي دەپ القادى: ”بۇل ءادىس وتە جاقسى، باياندىلىقتى بەينەلەپ بەرە الادى. بۇل ءبىزدىڭ ۇستانىمىمىز، تەك وسى ءبىر ءىس ءۇشىن عانا ەمەس، ونىڭ باياندىلىعىن، ءبىر تۇتاس جوسپارلانۋىن ويلاستىرۋ كەرەك“.
سپورتشىلاردىڭ، جاتتىقتىرۋشىلاردىڭ ىشەر اس، جاتار ورىن، ءجۇرىس - تۇرىس، ەمدەلۋ، تىنىعۋ، كوڭىل اشۋ سياقتىلارى ەڭ سوڭىندا تۇگەلدەي زەردەلىلەندىرىلىپ باسقارىلادى، ەگجەي - تەگجەيلى قىزمەت كورسەتىلەدى. جۇمىس جۇرگىزۋدى قامتاماسىزداندىرۋ قىزمەتىنىڭ اياق الىسى قالاي؟ باس شۋجي جالپىلىق ەمحاناعا، مۇگەدەك سپورتشىلار تۇرعىن ءۇيىنىڭ ۇلگى بولمەسىنە كىردى.
قولايلى كەدەرگىسىز قۇرىلعى باس شۋجيگە تەرەڭ اسەر قالدىردى. ۇلگى بولمەنىڭ جاتىن ۇيىندە تۇيمەشىك بار، شىنتاعىڭمەن ءتۇرتىپ قالساڭ، شكافتىڭ ەسىگى اشىلا كەتەدى. ”ەستۋىمشە، بۇرىنعى ءار كەزەكتە ادەتتە وليمپيادا سپورت جارىسى قىستاعى جونىندە اڭىس ەتىلگەن ماسەلەلەر ءبىرشاما كوپ بولادى ەكەن. حاۋىپسىز، ىقىلاستى، جايلى سپورتشىلار ءۇيىن تۇلعالاپ، ناقتى جۇمىستاردى ويداعىداي ءبىر جايلى ەتىپ، سپورتشىلاردىڭ ويلاعانىن ويلاپ، سپورتشىلاردىڭ قاجەتىن شەشۋ كەرەك“.
قىسقى وليمپيادا سپورت جارىسىن وتكىزۋگە دايىندالۋ − جۇيەلى ينجەنەريا، مەملەكەت قۋاتىنا بولعان جالپىلىق سىناق. باس شۋجي شي جينپيڭ ”ءار جاقتىڭ اقىل - پاراساتىن شوعىرلاندىرىپ، ءار سالانىڭ كۇش - قۋاتىن توپتاپ، دايىندىق قىزمەتىن ويداعىداي ىستەۋدىڭ قۋاتتى بىرىككەن كۇشىن قالىپتاستىرۋ“ كەرەكتىگىن تالاي رەت باسا دارىپتەگەن بولاتىن.
قىسقى وليمپيادا سپورت جارىسى قىستاعىنداعى جوعارى مەكتەپتەردەن كەلگەن ءبىر توپ ەرىكتى جاندى دا جالىندى ”جۇڭگو تانىسقىسى“ بولىپ تابىلادى. باس شۋجي ولارمەن ىقىلاسپەن اڭگىمەلەستى، قاۋلاعان جاستىق لەپ سول جەردەگىلەردى اسەرلەندىردى.
”سىزدەر ات سالىسىپ وتىرسىزدار، جاپالى بولعانىمەن داڭقتى، ابىرويلى ءارى باقىتتى ءىس. ءار ەلدىڭ جارىسقا قاتىناسۋشىلارىنا بايىرعى ءارى وسى زامانعى بەيجيڭدى اڭگىمەلەپ، ولارعا جۇڭگو حالقىنىڭ دارقان پەيىلى مەن مەيماندوستىعىن سەزىندىرىڭىزدەر، بۇل ومىرلەرىڭىزدەگى ۇمىتىلماس كەشىرمە بولىپ قالادى“.
”باس شۋجي، الاڭسىز بولىڭىز!“. جاس بۋىنداردىڭ مىزعىماس ۋادەسى ۇزاققا دەيىن جاڭعىردى.
ايبىندى ۋادە:
”ءبىز ونى، ءسوز جوق، ويداعىداي وتكىزۋگە ۋادە بەرەمىز“
قىسقى وليمپيادا سپورت جارىسىندا كەزدەسۋ، جۇڭگو ۋادەسى.
وتكىزۋگە ءوتىنىش بەرگەندەگى، دايىندىق جۇمىستارىن جۇرگىزگەندەگى وتكەن ىستەردىڭ بارلىعى ءالى كوز الدىمىزدا، قىزمەت تەكسەرۋ ساپارىندا باس شۋجي شي جينپيڭ وسى جىلداردى ەسكە الدى: ”جوقتان بار بولدى عوي! 2015 - جىلى وتكىزۋ ءوتىنىشىمىز ءساتتى قابىلداندى، سول كەزدە العا قويعان بولاشاق نىسانالاردى كوزدەي وتىرىپ، ءبىز جوسپار بويىنشا ءبىر - بىرلەپ ىستەي وتىرىپ، بارلىعىن ورىنداپ شىقتىق. بۇگىنگە جەتۋ وڭاي بولعان جوق“.
باستان وتپەگەن ءىستىڭ قيىندىعى سەزىلمەيدى. قانشاما رەت جۇلدىز جامىلىپ، تاڭدى تاڭعا جالعاپ، قانشاما رەت قامال الىپ، قيىندىقتاردى ەڭسەرۋدەن كەيىن، ”قىسقى وليمپيادا سپورت جارىسىنىڭ جوباسى“ بارا - بارا رەالدىققا اينالدى. 12 جارىس الاڭ - سارايىنىڭ بارلىعىنىڭ قۇرىلىسى مەرزىمىنەن بۇرىن اياقتالىپ، 3 قىسقى وليمپيادا سپورت جارىسى قىستاعى مەجەلى مەرزىمىندە پايدالانۋعا بەرىلدى، بەيجيڭ - جاڭجياكوۋ جوعارى جىلدامدىقتى تەمىر جولىنىڭ، بەيجيڭ - چۇڭلي جوعارى جىلدامدىقتى تاس جولىنىڭ تۇتاس جەلىسىندە كولىك قاتىنادى؛ كەزىندە «ءوتىنىش بەرۋ بايانداماسىن» تاپسىرعاندا، ”سپورتشىلاردى وزەك ەتۋ، باياندى دامۋ، ۇنەمشىلدىكپەن جارىس وتكىزۋدى“ العا قويعان بەيجيڭنىڭ بۇل جاعىندا مول، جاندى امالياتى دا بار...
باس شۋجي شي جينپيڭ بىرنەشە جىلدىڭ الدىندا - اق جۇڭگونىڭ پوزيتسياسىن ايقىن ءبىلدىردى: ”قىسقى وليمپيادا سپورت جارىسىن وتكىزۋدە جۇڭگو ايتقانىندا تۇرادى، ءىس - ارەكەتىنەن ناتيجە شىعارادى. ونىڭ ۇستىنە، ءبىز كەشىكتىرمەي، كۇنى بۇرىن ورىندايمىز“. توسىن تۋىلعان جاڭا تيپتى ايدارشا ۆيرۋس وكپە قابىنۋ ىندەتى دۇنيە ءجۇزى دەنە تاربيە سالاسىنىڭ ريتىمىن بىلىقتىردى. ”كەشىكتىرمەي كۇنى بۇرىن ورىندايتىن“ كورەگەندىكپەن كۇن ىلگەرى قامدانعان جۇڭگو دۇنيە ءجۇزىن تاعى ءبىر رەت تاڭعالدىردى.
وسى رەتكى قىزمەت تەكسەرۋدە باس شۋجي شي جينپيڭ ”ۇنەمشىل، حاۋىپسىز، تارتىمدى“ بولۋدى قايتالاي باسا دارىپتەدى ءارى ىشكەرىلەگەن تۇردە بىلاي دەپ اتاپ كورسەتتى: ”ءساتتى وتكىزۋدىڭ ءوزى تابىسقا جەتكەندىك. بەيجيڭ قىسقى وليمپيادا سپورت جارىسى، مۇگەدەكتەر قىسقى وليمپيادا سپورت جارىسى جونىنەن ايتقاندا، جاڭا تيپتى ايدارشا ۆيرۋس وكپە قابىنۋ ىندەتىنەن ساقتانۋ - تىزگىندەۋ قىزمەتىن جاقسى ىستەۋ ەڭ ۇلكەن سىناق“.
مۇنداي سىناققا جۇڭگو تولىق دايىندىق جاسادى.
سول كۇنى تۇستەن بۇرىن باس شۋجي بەيجيڭ قىسقى وليمپيادا سپورت جارىسىنىڭ، مۇگەدەكتەر قىسقى وليمپيادا سپورت جارىسىنىڭ نەگىزگى اقپارات مەديا ورتالىعىنا كەلدى. جارىس كەزىندە الەمدەگى تىركەلگەن جازىق بەتتىك اقپارات مەديا مەن جالعاپ تاراتۋشىلاردىڭ قىزمەت باس شتابى رەتىندە، جۇڭگو مەن شەتەلدىڭ نەشە مىڭ تىلشىلەرى وسى اراعا جينالادى. ىندەت جاعدايىندا قالاي باسقارۋ كەرەك؟ قالاي ىستەۋ كەرەك؟
باس شۋجي شي جينپيڭ ”قوس جابىق اينالىمدىق“ باسقارۋ ۇلگىسىن ەگجەي - تەگجەيلى ۇعىستى، اسىرەسە، تۇرلىشە اۋماقتارداعى قوقسىقتاردى ءبىر جايلى ەتۋدىڭ نازىك بۋىندارىنا دەيىن ايرىقشا نازار اۋداردى. ول بىلاي دەپ باسا دارىپتەدى: ”جابىق باسقارۋ وتە قاجەتتى، جوبالاۋ، ءسوز جوق، عىلمي، ۇيلەسىمدى بولۋ كەرەك، باسقارۋداعى قاساڭدىق پەن قارابايىرلىق سالدارىنان قىسقى وليمپيادا سپورت جارىسىنىڭ ءساتتى وتكىزىلۋىنە ىقپال جەتكىزۋگە بولمايدى“.
نەگىزگى اقپارات مەديا ورتالىعىنىڭ ىشىندەگى زەردەلى اسحانا ىندەتتەن اناعۇرلىم ويداعىداي ساقتانۋ - تىزگىندەۋ ءۇشىن سالىنعان، ونى تۇگەلدەي جۇڭگو دەربەس زەرتتەپ اشقان. ءبىر قۇلتەمىر شاراپ ستاكانىن شايقاپ، كوكتەيىل ىشىمدىگىن دايىنداپ جاتسا؛ تاعى ءبىر قۇلتەمىر سۋ سەۋىپ، تۇشپارا پىسىرۋمەن قاربالاستاپ جاتتى، باس شۋجي قىزىعا قاراپ بىلاي دەدى: ”تۇشپارا پىسىرۋعا دا ونەر كەرەك، قاقپاقتى جاۋىپ ءىشىن، قاقپاقتى اشىپ سىرتىن پسىراسىڭ“. اڭگىمەلەسىپ تۇرعاندا ءيىسى مۇرىن جاراتىن تۇشپارا دا پىسىپ شىقتى.
”ءدامى قالاي ەكەن، باس اسپاز سىناپ كوردى مە؟“، - دەپ سۇرادى باس شۋجي كۇلىمسىرەپ.
”قۇلتەمىردىڭ بارلىعى باس اسپازدىڭ شاكىرتى“ دەپ قىزمەتكەر دە قىزىقتى جاۋاپ قايىردى. 200 نەشە ءتۇرلى تاعام ءتۇرىنىڭ ءتىزىمى بىردەن كوزگە تۇسەدى. قول تەلەفونمەن كودى سكانەرلەپ قالساڭ، ارتقى اس ۇيدەگى قۇلتەمىرلەر قاربالاس ىسكە كىرىسەدى، ونان سوڭ اسحانانىڭ ۇستىندەگى بۇلتتىق رەليس جۇيەسى ارقىلى تاعامدى ءار ۇستەلگە دالمە - ءدال جەتكىزىپ بەرەدى.
”جاساندى زەردەلى اسحانا كاسىبىن دامىتىپ، ءوندىرىستىڭ ولشەمدەنۋى مەن ىندەتتەن ساقتانۋ - تىزگىندەۋدى ەگجەي - تەگجەيلىلەندىرۋ جۇزەگە اسىرىلىپتى“، - دەپ القادى باس شۋجي.
اقپارات مەديالارىنىڭ قىزمەت بولمەسى قىسقى وليمپيادا سپورت جارىسىنىڭ حابار ينفورماتسيالارىنىڭ جينالاتىن، تاراتىلاتىن جەرى. بۇل جەردە دايىندىق قىزمەتپەن اينالىسىپ جاتقان تىلشىلەر باس شۋجيدى كورىپ ىستىق ىقىلاسپەن قاۋمالاي جەتىپ كەلدى. ”ىندەتتىڭ ىقپالى سەبەبىنەن، بەيجيڭ قىسقى وليمپيادا سپورت جارىسىنىڭ، مۇگەدەكتەر قىسقى وليمپيادا سپورت جارىسىنىڭ جارىستارىن ۇستىندە كورۋ زور دارەجەدە شەكتەمەگە ۇشىرادى، اقپاراتتىق تاراتۋ بۇرىنعى وليمپيادا سپورت جارىستارىنان ءتىپتى دە ماڭىزدى بولا ءتۇستى“. باس شۋجي كوپشىلىككە كۇلىمسىرەي بىلاي دەدى:
”ەل ءىشى - سىرتىنداعى اقپارات مەديالارى مەن تىلشىلەردىڭ ءار ەل وليمپيادا سپورت جارىسى ساڭلاقتارىنىڭ تاسقىنداعان ىنتامەن سايىسقا ءتۇسۋ حيكايالارىن جاقسى اڭگىمەلەپ، جۇڭگونىڭ بەيجيڭ قىسقى وليمپيادا سپورت جارىسىن وتكىزۋگە دايىندىق كورۋ حيكايالارىن جاقسى بايانداپ، جۇڭگو حالقىنىڭ قىزۋ مەرەيلى مەيماندوستىعىن جاقسى اڭگىمەلەپ، بەيجيڭ قىسقى وليمپيادا سپورت جارىسى سالتاناتتى جينالىسىن جان - جاقتى، ستەرەولدى، جاندى تۇردە بۇكىل دۇنيە جۇزىنە تاراتۋىن ءۇمىت ەتەمىن“.
2 جەر، 3 جارىس اۋماعى ءبىر تۇتاس جۇيە بولىپ، جۇدىرىقتاي جۇمىلدى. بۇنىڭ ارتىنداعى ”قولباسشىلىق توراپ“ − بەيجيڭ قىسقى وليمپيادا سپورت جارىسىنىڭ جۇرگىزىلۋىنە قولباسشىلىق ەتۋ شتابىنىڭ سايكەستىرۋ، ورنالاستىرۋ ورتالىعى. سول كۇنى تۇستەن كەيىن باس شۋجي شي جينپيڭ وسى جەرگە كەلدى.
ۇلكەن ەكرانداعى ساندى مالىمەتتەر مەن كەسكىندەر دەر كەزىندە جاڭالانۋدا. توتەنشە جاعداي بويىنشا قامتاماسىز ەتۋ قوسىندارى ساقاداي ساي تۇر؛ ءار جارىس الاڭ - سارايىنداعى اۋا رايىنىڭ وزگەرىسى، كولىك قاتىناسىنىڭ احۋالى سياقتى ينفورماتسيالار دالمە - ءدال جەتكىزىلەدى. ”ىندەتتىڭ ىقپالىنا ۇشىراعانىمەن، قىسقى وليمپيادا سپورت جارىسىنا دايىندىق قىزمەت ايرىقشا ءساتتى جۇرگىزىلىپ جاتىر ەكەن، بۇنى تاڭعاجايىپ كەرەمەت دەۋگە بولادى!“، - حالىقارالىق وليمپيادا كوميتەتىنىڭ ءتوراعاسى باحتى تامساندىرعان جۇڭگو كۇشى وسى جەردە تاعى ءبىر مارتە دالەلدەندى.
باس شۋجي شي جينپيڭ بىلاي دەپ باسا دارىپتەدى: ”ەڭ سوڭعى ءبىر ايداعى دايىندالۋ ۋاقىتىن مىقتاپ يگەرىپ، كومەسكى كىلتيپانداردى ىشكەرىلەي انىقتاپ، ولقىلىقتاردى تولىقتاپ، ءالسىز تۇستاردى كۇشەيتىپ، نەگىزدىك قىزمەتتەردى تىڭعىلىقتى، جاقسى ىستەۋ كەرەك“.
ساعات ءتىلىن 2015 - جىلى 7 - ايعا قايتارايىق، حالىقارالىق وليمپيادا كوميتەتى 2022 - جىلعى قىسقى وليمپيادا سپورت جارىسىن وتكىزۋ ۇقىعىنىڭ كىمگە بۇيىراتىنىن داۋىسقا سالۋدىڭ الدىندا، باس شۋجي شي جينپيڭنىڭ ايبىندى دا اسقاق ءۇنى ءماجىلىس الاڭىنان كۇللى دۇنيە جۇزىنە تارالدى: ”سىزدەر بەيجيڭدى تاڭداساڭىزدار، جۇڭگو حالقىنىڭ، ءسوز جوق، بەيجيڭدە دۇنيە ءجۇزى ءۇشىن تارتىمدى، كەرەمەت، ەرەن قىسقى وليمپيادا سپورت جارىسىن سيلايتىندىعىنا سەنەمىن!“.
وتكىزۋ دايىندىعى جۇرگىزىلگەن 6 جىلدان استام ۋاقىتتان بەرى، ول ”ءار ۋادەنى جاپپاي ورىنداۋدى“، ”ءسوز جوق، ويداعىداي وتكىزۋدى“ كوپ رەت باسا دارىپتەدى.
ۋادەگە ادال، سەرتكە بەرىك بولۋ جۇڭگونىڭ دايەكتى ستيلى.
تاريحي وزگەرىس:
”’300 ميلليون ادامدى قار - مۇز سپورتىنا قاتىناسۋعا باستاۋ‘ نىساناسىن“ كۇنى بۇرىن جۇزەگە اسىردى
قىزمەت تەكسەرۋدىڭ ەڭ سوڭعى بەكەتى − ”7 - اقپان“ زاۆودى قار - مۇز ءتۇرى جاتتىعۋ بازاسى.
2018 - جىلى كوكتەمدە 120 نەشە جىلدىق تاريحتى باستان كەشىرگەن ”7 - اقپان“ زاۆودى ءوندىرىستى توقتاتىپ، تيبىن جاڭالاپ مەملەكەتتىك قار - مۇز سپورتىنا جاتتىعۋ عىلمي زەرتتەۋ بازاسىنا اينالدى.
باس شۋجي شي جينپيڭ 6 ەركىن جاتتىعۋ سارايىنا كىردى. بۇل ارادا ۇشقىشتاردىڭ باس اينالۋدان ساقتانۋ جاتتىعۋىنا قولدانىلاتىن جاتتىعۋ اسپاپتارى دا دەنە تاربيە سالاسىنا ەنگىزىلدى. جاعدايدى ۇستىندە تانىستىرعان جولداس كاسىبي دەڭگەيدە ايتقان ەدى، باس شۋجي مۇقيات تىڭدادى، ول قار - مۇز سپورتىنداعى تەحنيكالىق جاڭالىق اشۋعا ەرەكشە كوڭىل ءبولدى.
جاتتىعۋ سارايىنان شىققاندا اشەكەيلى شىراق جانا باستاعان ەدى. سونادايدا تۇرعان ەلىمىز تۇڭعىش دەربەس زەرتتەپ جاساعان بالاۋىزداۋ ماشيناسىن كورگەن باس شۋجي جەلگە قارسى شيراقى قاداممەن سولاي ءجۇردى.
”العاشىندا مۇندايدى كىم بىلگەن، قۇمىراداعى بالاۋىزبەن قار شاڭعىنى ءسۇرتىپ شىقساق سونىڭ ءوزى بولىپ تۇر. ونان سوڭ تەك قانا جارىس الاڭىنىڭ شەتىنە بالاۋىزداۋ تۇعىرى ورناتىلادى. قازىر كولەمدى جارىستاردا پايدالانىلاتىن بالاۋىزداۋ ماشينالارى قاز - قاتار ءتىزىلىپ تۇرادى، ءوزىمىز دە وسىزاماندانعان بالاۋىزداۋ ماشيناسىنا يە بولدىق“.
”وتە جاقسى، ءوز دارىندىلارىمىزدى جاقسى باۋليىق“، - دەپ باس شۋجي شي جينپيڭ باسىن يزەپ القادى.
وسىنداي حالىقارادا الدىڭعى ورىندا تۇراتىن ەل ىشىندەگى تۇڭعىشتار ”7 - اقپان“ زاۆودىندا بارشىلىق. جالپىلىق اۋا تۋنەل سارايى ”كىلتەڭ“ وزىق تەحنيكالاردان قالاي قامال الدى، ەلىمىز وندىرگەن 4 ادامدىق قار شانادا تىعىزدىعى ۇيلەسىمدى جاڭا ماتەريالدار قالاي زەرتتەپ جاسالدى، تاعى اۋىز قۋىسىن ەمدەۋ جىلجىمالى ماشيناسىندا، جىلجىمالى وتا ماشيناسىندا ءبىر بەكەتتىك ەمدەۋ قامتاماسىزداندىرۋى قالاي جۇزەگە اسىرىلدى... قار - مۇز سپورتىنداعى عىلىم - تەحنيكالىق زەرتتەۋ - اشۋ جۇڭگونىڭ ءوز كۇشىنە سۇيەنىپ جاڭالىق اشۋ تولقىنىنا توعىستى.
”قازىر دۇنيە جۇزىندە عىلىم - تەحنيكانىڭ باسەكەلىك دەنە تاربيەدەگى رولى بارعان سايىن كورنەكتىلەنۋدە. دەنە تاربيەدە قۋاتتى ەل قۇرۋدا، ءسوز جوق، دەنە تاربيە عىلىم - تەحنيكاسىندا ءوز كۇشىنە سۇيەنۋدى، ءوزىن الۋەتتەندىرۋدى جوعارى دەڭگەيدە ورىنداۋ كەرەك“، - دەپ باس شۋجي شي جينپيڭ قاداعالاي تاپسىردى.
جۇڭگو مۇزدا تەز سىرعاناۋ مەملەكەتتىك كومانداسى تاياۋدا دۇنيە جۇزىلىك ساۋىتقا تالاسۋ جارىسىنىڭ ساپارىن اياقتاتىپ، وسى اراعا ورنىعىپ، قىسقى وليمپيادا سپورت جارىسىنىڭ ەڭ سوڭعى كەزەڭدەگى دايىندىعىن جۇرگىزۋدە. توپتىق قۋالاما جارىس تۇرلەرىندەگى سپورتشىلار مۇز ۇستىندە جۇلدىزداي زىمىرادى، باس شۋجي شي جينپيڭ جارىستى دەن قويا كوردى.
”نيڭ جۇڭيان، گاۋ تيڭيۇي...“، قاۋمالاي كەلگەن وليمپيادا سپورت جارىسى ساڭلاقتارىن كورگەن باس شۋجي ولارعا ىقىلاسپەن امانداستى، ”سىزدەردىڭ الدىڭعى ءبىر مەزگىلدەگى جارىستاردا جاقسى ناتيجەگە قول جەتكىزگەندىكتەرىڭىزدى قۇتتىقتايمىن“.
”جۇڭگو قار - مۇز سپورتىنىڭ دامۋ ورەسى بۇرىن ءبىرشاما ارتتا قالعان، قاتىناسقان جارىس تۇرلەرىنىڭ ءوزى ءبىرتالاي كەم بولاتىن. مەنىڭشە، بۇل جولى نەگىزىنەن تولىقتاناتىن بولدى“. قىسقى وليمپيادا سپورت جارىسىنىڭ 109 شاعىن جارىس ءتۇرىنىڭ ەلىمىزدە مولشەرمەن ۇشتەن ءبىر بولىگى اقتاڭداقتىقتان جالپى جارىس ءتۇرى بويىنشا قانات جايدىرۋ، جالپى جارىس ءتۇرى بويىنشا كوماندا قۇرۋ، جالپى جارىس ءتۇرى بويىنشا جاتتىعۋ قىسقا عانا بىرنەشە جىلدا جۇزەگە استى. باس شۋجي شي جينپيڭ بىلاي دەپ باسا دارىپتەدى: ”ءبىز وسى كەزەكتى قىسقى وليمپيادا سپورت جارىسىنىڭ ورايىنان پايدالانىپ، باسەكەلىك سپورتتىڭ دامۋىن جەبەپ، ەڭ سوڭىندا تۇتاس قار - مۇز سپورتىنىڭ دامۋىنا دەم بەرۋىمىز كەرەك“.
تەز سىرعاناۋ سارايىنىڭ جەر استى 1 - قاباتىندا ”300 ميلليون ادامدى قار - مۇز سپورتىنا قاتىناسۋعا باستاۋ جەتىستىكتەر كورمەسى“ قويىلعان. باس شۋجي شي جينپيڭ سوعىس جىلدارىنىڭ يان - ان داۋىرىندەگى كونكي تەبۋ جارىسىنان باستاپ ۋاقىت جەلىسىن بويلاپ ەگجەي - تەگجەيلى ۇڭىلە قاراپ شىقتى. زالدىڭ ورتاسىنداعى كەستەدە ولكەلەردەگى قار - مۇز سپورتىنىڭ دامۋ جاعدايى كورسەتىلگەن. باس شۋجي كوپكە دەيىن سوعان كوز الماي قارادى.
”وڭتۇستىككە قانات جايۋ، باتىسقا قاراي كەڭەيۋ، شىعىسقا شەرۋ تارتۋ“، جايشىلىقتاعى شاعىن توپتىڭ قار - مۇز سپورتى قاراپايىم بۇقاراعا تەز جالپىلاستى. قار - مۇز سپورتى ”ءتورت ماۋسىم ءانىن“ اسقاقتاتتى. ءمان - جايدى تانىستىرىپ تۇرعان جولداستىڭ ءسوزى وسى اراعا كەلگەندە، باس شۋجيگە بىلاي دەپ قۋانا مالىمەت بەردى: ”ءبىز ’300 ميلليون ادامدى قار - مۇز سپورتىنا قاتىناسۋعا باستاۋ‘ نىساناسىن مەرزىمنەن بۇرىن جۇزەگە اسىردىق، دۇنيە ءجۇزى قار - مۇز سپورتىنىڭ كارتاسىن وزگەرتتىك دەۋگە بولادى“.
2014 - جىلدىڭ باسىندا رەسەيدىڭ سوچيىندا باس شۋجي شي جينپيڭ تۇڭعىش رەت باحقا وسى ويدى ايتتى: ”ءبىزدىڭ قىسقى وليمپيادا سپورت جارىسىن وتكىزۋدى ءوتىنىش ەتۋدەگى ەڭ ۇلكەن ماقساتىمىز 300 ميلليون ادام اراسىندا قار - مۇز سپورتىن جالپىلاستىرىپ، جۇڭگو قار - مۇز سپورتىنىڭ قارىشتاپ دامۋىن ىلگەرىلەتۋ“. بۇل سوزدە وليمپيادا رۋحىنىڭ ماڭىزدى ءمانى مىقتى يگەرىلدى.
بۇگىنگى ارقىلى وتكەندى ەسكە العاندا، باس شۋجي تەبىرەنە بىلاي دەدى: ”قىسقى وليمپيادا سپورت جارىسىن وتكىزۋگە دايىندالۋ ارقىلى قار - مۇز سپورتىنىڭ باسەكەلىك ورەسى جوعارىلاپ قانا قويماي، قار - مۇز سپورتىنىڭ جالپىلاسۋى دا جەدەلدەپ، دەنە تاربيە سپورتىنىڭ ساپاسى مەن سانى دا جوعارىلادى. دەنە تاربيەدە قۋاتتى ەلدەن سالاماتتى جۇڭگوعا دەيىن حالىقتىڭ سالاماتتىعى، حالىقتىڭ دەنە قۋاتى، حالىقتىڭ باقىتى، ءبار - ءبارى تامىرلاس. بۇل جاپپاي دوڭگەلەك داۋلەتتى قوعام قۇرۋدىڭ، جاپپاي وسىزامانداندىرۋدىڭ وزىنە تيەسىلى ءمانى. ونىڭ ماڭىزى كىشكەنە نارسەدەن ۇلكەن نارسەنى بايقاي ءبىلۋ“.
ارناۋلى سپورتتىق قابىلەت جاتتىقتىرۋ سارايىندا سپورتشىلاردىڭ، جاتتىقتىرۋشىلاردىڭ، قىزمەت وتەۋ، قامتاماسىز ەتۋ قىزمەتكەرلەرىنىڭ الاقايلاعان شاتتىق ءۇنى تولاستامادى.
باس شۋجي شي جينپيڭنىڭ تەبىرەنىسكە تولى ءسوزى كوپشىلىكتى شابىتتاندىردى: ”ءبىر ءىستى باسىنا شىعارۋعا ۇزاق جىل قۇلشىنىس قاجەت بولادى. كوپشىلىكتىڭ ۇزاق ۋاقىت بويى جاپالى جاتتىعۋىنىڭ، ءبىز قىسقى وليمپيادا سپورت جارىسىن وتكىزۋگە ۇزاق ۋاقىت دايىندالۋىمىزدىڭ ناتيجەسى وسى رەتتە كورىنەدى. ومىردە قانشا رەت شايقاس ورايى كەلەدى دەيسىڭ، ايانباي شايقاسۋعا تاتيدى. قاتتى ايازعا، سۇيەك قارىر، شىداماسا، توزبەسە، مەيحۋا گۇلى اڭقىتا الماس، جۇپار ءيىسىن وزگەشە؟“.
”ءبىز دايىندالىپ بولدىق!“، ”جۇڭگونىڭ قار - مۇزى، قايراتتان، قايراتتان!“. جىگەرگە تولى جاۋاپ قايتارعان اسقاق ءۇن اسپان اياسىن جاڭعىرتتى.
دۇنيە ءجۇزى جۇڭگونى كۇتۋدە، جۇڭگو دايىندالىپ بولدى.
(شينحۋا اگەنتتىگىنىڭ 1 - ايدىڭ 6 - كۇنى بەيجيڭنەن بەرگەن حابارى)
