□ انار بۇلت / شينجياڭ گازەتىنىڭ تىلشىلەرى ءپاريزات ابدۇل، ءرايدا
2021 - جىلى 12 - ايدىڭ 30 - كۇنى اتۇش قالاسى ازاق قالاشىعىنا ورنالاسقان شينجياڭ رۇڭيا اۋىل شارۋاشىلىق عىلىم - تەحنيكا شەكتى سەرىكتەستىگىنىڭ جەمىس - جيدەكتەردى ءبولىپ قوراپتاۋ سەحىندا اق ءتۇستى قىزمەت كيىمىن كيگەن جۇمىسشىلار تۋرالىپ كەپتىرىلگەن ءانجۇردى تۇرگە ءبولىپ قوراپتاۋدا. ”تۋرالعان ءانجۇر قاعىندا جاس جەمىستىڭ ءدامى ساقتالعان، ەرەكشە قارسى الىنىپ وتىر“، - دەدى سەرىكتەستىكتىڭ جاۋاپتىسى ءپاريدا اجىمامەت.
ءپاريدا تىلگە تيەك ەتىپ وتىرعان تۋرالعان ءانجۇر قاعى ءانجۇر كاسىپ سالاسى تىزبەگىن ۇزارتتى.
تيپتىك قوڭىرجاي بەلدەۋ قۇرلىقتىق كليماتى، جەتكىلىكتى كۇن نۇرى، جىلۋ بايلىعى اتۇشتىڭ ءانجۇر ەگىمشىلىگىنە وزگەشە باسىمدىق بەردى. بۇدان بۇرىن تاسىمالداۋ قيىن بولۋ، ساقتاۋ قيىن بولۋ سەبەبىنەن ءانجۇردىڭ جاس جەمىسىن سىرتقا تاسىمالداۋ قيىنعا سوعاتىن.
”ساقتاۋ ءۇشىن تەك ءانجۇر توسابىن جاساۋ كەرەك“. ازاق قالاشىعى تىجەن قىستاعىنىڭ تۇرعىنى الميرا مامەتتىڭ ەسىندە قالۋىنشا، ءار جىلعى ءانجۇر جيناۋ مەزگىلىنەن كەيىن ولاردىڭ وتباسىنىڭ ەڭ ماڭىزدى جۇمىسى ءانجۇر توسابىن جاساۋ بولاتىن. ءانجۇر تاڭداۋ، تازالاپ جۋۋدان تارتىپ مازداعان وتقا قايناتىپ جەمىس توسابىن جاساۋعا دەيىن، الميرانىڭ ءداستۇرلى وڭدەۋ شەبەرلىگىمەن جاساعان ءانجۇر توسابى اناعۇرلىم ءدامدى بولاتىن، ۇزاق ۋاقىتقا دەيىن ساقتالاتىن.
2018 - جىلى اتۇش قالاسى مەملەكەت دارەجەلى ەلەكتروندى ساۋدانى اۋىل - قىستاققا جەتكىزۋدەن جالپىلىق ۇلگى كورسەتۋ قالاسى تىزىمىنە ەنگەننەن بەرى اتۇش قالاسىنىڭ ەلەكتروندى ساۋدا الەۋمەتتىك قىزمەت وتەۋ ورتالىعى اۋا رەتتەۋ ارقىلى جاس كۇيىندە ساقتاۋ تەحنيكاسىن ەنگىزىپ، ءانجۇردى جاس كۇيىندە ساقتاۋ مەرزىمىن اۋەلگى 1 − 2 كۇننەن 7 − 15 كۇنگە دەيىن ۇزارتتى.
جاس كۇيىندە جيناۋ، جاس كۇيىندە تاسىمالداۋ، جاس كۇيىندە سورەگە قويۋ سىندى ءانجۇردى جاس كۇيىندە ساقتاۋ بارىسىنا ”ينتەرنەت جەلىسىندە + ينتەرنەت جەلىسىنەن تىس“ ساتۋ ۇلگىسىن قوسۋ ارقىلى اتۇشتىڭ ءانجۇرىن جاس كۇيىندە سىرتقا ساتۋ جاڭا جاعدايىن اشتى، بۇل ونىڭ ەل ىشىندەگى باسقا ولكەلەرگە ساتىلۋىنا سەپتىگىن تيگىزدى.
جاس كۇيىندە جيناۋدى تىلگە تيەك ەتكەندە تىجيان قىستاعىنىڭ تۇرعىنى رىزۋانگۇل مامەت سويلەۋگە ەڭ ۇقىقتى. ول بىلاي دەدى: ”جيناعان كەزدە بۇرىنعىداي قولمەن جۇلىپ الۋعا بولمايدى، ءانجۇردىڭ ءتۇپ جاعىنان كەسىپ الۋ كەرەك، وسىلاي بولعاندا جەمىستى جاس كۇيىندە تولىق ساقتاۋعا بولادى“. 2021 - جىلى رىزۋانگۇل ءۇشىن ”اسىل“ سانالعان 13 مۋ جەردەگى ءانجۇر ونىڭ وتباسىنا 70 نەشە مىڭ يۋاندىق كىرىس اكەلدى.
”ءانجۇر كاسىپ سالاسىنىڭ قۇنىن ەڭ جوعارى شەككە شىعارۋ ءۇشىن، ءانجۇردى ۇزدىكسىز الۋان ءتۇرلى ەتىپ مانەرلەۋ كەرەك“. ءپاريدا بىلاي دەدى: شينجياڭ رۇڭيا اۋىل شارۋاشىلىعى عىلىم - تەحنيكا شەكتى سەرىكتەستىگى ءانجۇر، موناح ءجۇزىم سىندى اۋىل شارۋاشىلىعى ونىمدەرىن ەگۋ، ساتۋدان ارى قاراي جىنتىكتەي مانەرلەۋگە دەيىن، كاسىپ سالاسى تىزبەگىن ۇزارتىپ، اۋىل شارۋاشىلىعى قوسىمشا ونىمدەرى ونىمدىلىگىن ەسەلەپ ارتتىردى.
”2020 - جىلى ءبىز زەرتتەپ اشقان جاڭا ءونىم تۋرالعان ءانجۇر قاعى رەسمي بازارعا سالىندى، ءانجۇردىڭ جاس جەمىسىنىڭ جۇمساقتىعى، تاتتىلىگى سىندى ەرەكشەلىكتەرى ساقتالعان. 2021 - جىلى سەرىكتەستىكتىڭ ءوتىنىش ەتىپ جولداۋىمەن قىزىلسۋ قىرعىز اۆتونوميالى وبلىستىق اۋا رايى مەكەمەسىنىڭ، اتۇش قالالىق اۋا رايى مەكەمەسىنىڭ تانىستىرۋىمەن اتۇش ءانجۇرى شينجياڭ اۋىل شارۋاشىلىعى ونىمدەرىنىڭ كليمات ساپاسى كۋالاندىرۋىنان ءوتىپ، كليمات جاعىنداعى ەرەكشە ساپالى اۋىل شارۋاشىلىعى ءونىمى بولىپ باعالانىپ، ۇستەمە قۇنىن جوعارىلاتتى“، - دەدى ءپاريدا.
ءانجۇردى الۋان ءتۇرلى ەتىپ مانەرلەپ قانا قويماي، ءانجۇردى مول وندىرەتىن اتۇش قالاسى سۇنتاع قالاشىعى ازعان قىستاعى بۇگىنگى تاڭدا جەرگىلىكتى ورىنداعى وزىندىك اتاعى بار ينتەرنەتتەگى تانىمال قىستاققا اينالدى.
”ازعان قىستاعىنىڭ ’ءانجۇر مەكەنى‘ دەگەن ادەمى اتى بار، وسى باسىمدىققا سۇيەنىپ ءبىز ءانجۇر كاسىپ سالاسى مەن ساياحات، اس - سۋ، مانەرلەۋ سىندى كاسىپ كۇيلەرىن بىرىكتىرىپ، ’ءانجۇر+‘ ينجەنەرياسىن جولعا قويىپ، تۇتاس قىستاق تۇرعىندارىن ءانجۇر كاسىپ سالاسىنا سۇيەنىپ كىرىستەرىن ارتتىرۋعا جەتەكتەدىك“، − دەدى ازعان قىستاعى پارتيا ياچەيكاسىنىڭ شۋجيى جۋ جىدۇڭ. 2021 - جىلى ازعان قىستاعىنىڭ جان باسىندىق ورتاشا تازا كىرىسى 12 مىڭ يۋاننان اسىپ، 2021 - جىلعى جۇڭگو كورىكتى، دەمالىس اۋىل - قىستاعى جانە مەملەكەتتىك AAA دارەجەلى كورىنىس ءوڭىرى بولىپ باعالاندى.
ازعان قىستاعىنا بارار بولساڭىز، قىستاقتاعى ءانجۇر ەگىمشىلىگى وتباسىلارىنىڭ جەمىس باقتارىن تۇتاستىرىپ جاتقان 2 كيلومەتر ۇزىندىقتاعى اعاش تاقتايلى جولدى جاناسالاي سالىنىپ جاتقان ءانجۇر زەرتتەۋ ءىلىمى بازاسىن كورەسىز، اسحانالار، دەمالىس جايلارى... وزگەشە ەرەكشەلىككە يە قوڭىرقاي ءتۇستى تۇرعىندار تۇيىنىمەن جىمداسىپ، قىستاق كوركىن اسىرا تۇسكەن.
