كوكتەم مەرەكەسى تاياپ، تازالىق ىستەۋ، مەرەكەلىك زاتتاردى دايىنداۋ، ساۋعا ساتىپ الۋمەن بىرگە، ىندەتتەن ساقتانۋ – تىزگىندەۋدى دە بوساڭسىتۋعا بولمايدى. ٴوزىڭىز بەن وتباسىڭىزداعىلاردىڭ سالاماتتىعىن جاقسى قورعايمىن دەسەڭىز، تومەندەگى ماڭىزدى تۇيىندەردى، ٴسوز جوق، ەستە بەرىك ساقتاڭىز ٴارى اتقارىڭىز.
ٴبىرىنشى، ماسكىنى عىلمي تاعۋ
ەسىڭىزدە بولسىن: ماسكى اۋىز، مۇرىن جانە يەكتى باسىپ تۇرۋ، مۇرىن قىسقىشتى قاتايتۋ؛ ماسكىدە بىلعانۋ، ٴپىشىنى وزگەرۋ، ٴبۇلىنۋ، بوگدە ٴيىس بايقالعاندا دەر كەزىندە الماستىرۋ؛ ٴاربىر ماسكىنىڭ تاعۋ ۋاقىتىن جيىنى 8 ساعاتتان اسىرماۋ؛ رايون اتتاعان الەۋمەتتىك قاتىناس قۇرالدارىندا نەمەسە شيپاحانا سياقتى ورتادا پايدالانىلعان ماسكىنى قايتالاي پايدالانۋ ۇسىنىس ەتىلمەيدى.
كوڭىل بولەتىن ىستەر: ماسكىنى جوعارى - تومەن نەمەسە ٴىشى – سىرتىن اۋىستىرىپ تاعۋعا بولمايدى، ماسكى تاققاندا اۋىز - مۇرىندى شىعارۋعا ٴتىپتى دە بولمايدى.
ەكىنشى، قولدى ٴجيى جۋۋ
ەگەر شارت - جاعداي بولسا، مۇمكىندىكتىڭ بارىنشا اعىن سۋمەن قول جۋۋ، سابىن نەمەسە قول جۋۋ سۇيىقتىعىن سايكەستىرىپ پايدالانىپ، ساۋساق ۇشى، الاقان، بىلەزىكتىڭ ٴارقايسى بولەكتەرىن تولىق تازارتۋ كەرەك. ٴبىر رەتتىك قاعاز ورامالمەن نەمەسە تازا ورامالمەن قولدى ٴسۇرتۋ كەرەك.
ەكى قول تىنىس جولى سولىنە جۇعىسقاننان كەيىن (مىسالى، تۇشكىرگەننەن كەيىن)، قۇجات جەتكىزۋدىڭ الدى - ارتىندا، دارەتكە وتىرۋدىڭ الدى – ارتىندا، ازىق - تۇلىك دايىنداۋدىڭ الدىندا، دايىنداپ جاتقاندا جانە دايىنداعاننان كەيىن، سىرتقا شىعىپ قايتىپ كەلگەننەن كەيىن، قولدى دەرەۋ جۋۋ كەرەك.
ٴۇشىنشى، تازالاۋ، زارارسىزداندىرۋدى جاقسى ىستەۋ
كومپيۋتەر ٴتىل تاقتاسى، ٴتىنتۋىر سياقتى كوپ جۇعىسىلاتىن زاتتاردىڭ بەتىن ٴار كۇنى مەرزىم بويىنشا تازالاپ زارارسىزداندىرۋ كەرەك. ٴونىمدى حلور 500mg/Lىندىق حلورلى زارارسىزداندىرعىشپەن ٴسۇرتىپ زارارسىزداندىرىپ، 30 مينۋت اسەر ەتكەننەن كەيىن تازا سۋمەن تازالاپ سۇرتسەك بولادى.
الەۋمەتتىك ورىنداردا جەر بەتىن ٴونىمدى حلور 500mg/L ىندىق حلورلى زارارسىزداندىرعىشپەن ٴسۇرتىپ نەمەسە شاشىپ زارارسىزداندىرىپ، 30 مينۋت اسەر ەتكەننەن كەيىن تازا سۋمەن سۇرتسەك بولادى.
ٴتورتىنشى، ۆاكسينا ەگۋگە بەلسەنە سايكەسۋ
جاڭا تيپتى ايدارشا ۆيرۋس وكپە قابىنۋ ىندەتى ۆاكسيناسىن ەگۋ ٴونىمدى قورعانۋ ٴتاسىلى. شارتقا ۇيلەسەتىن، ەگۋ تيىم سالىنباعان ادامدار جاڭا تيپتى ايدارشا ۆيرۋس وكپە قابىنۋ ىندەتى ۆاكسيناسىن تۇتاس بارىستا ەگۋدى تەزىرەك ورىنداۋىن؛ تۇتاس بارىستا ەگىپ جارىم جىلدان كەيىن، كۇشەيتپەلى ۆاكسيناسىن تەزىرەك ەكتىرۋىن ۇسىنىس ەتەمىز.
ٴارقانداي ٴبىر ۆاكسينا جۇعىمدالۋدىڭ الدىن ءجۇز دە ٴجۇز الا المايدى، ۆاكسينا ەكىتىرگەننەن كەيىن دە جەكەلىك قورعانۋدى ۇزدىكسىز جاقسى ىستەۋىمىز كەرەك.
ىقىلاستى ەسكەرتپە: جاڭا تيپتى ايدارشا ۆيرۋس وكپە قابىنۋ ىندەتى ۆاكسيناسىن ەكىتىرگەننەن كەيىنگى 48 ساعاتتان كەيىن نۋكلەين قىشقىلىن تەكسەرتىپ، دەنەدە ىدىراماعان جاڭا تيپتى ايدارشا ۆيرۋس وكپە قابىنۋ ىندەتى ۆاكسيناسى تۇبىرشىگىنىڭ نۋكلەين قىشقىلى بولەكتەرىنىڭ قالىپ، تەكسەرۋ ناتيجەسىنىڭ بولىمدى بولۋىنان ساقتانۋ كەرەك.
بەسىنشى، ٴبىر مەتر ارالىققا بويسۇنۋ
قاتارعا تۇرعاندا، اقشا تولەگەندە، اڭگىمەلەسكەندە، ارەكەت جاساعاندا، ەكسكۋرسيالاعاندا، ٴبىر مەتردەن جوعارى قارىم ـ قاتىناس ارالىعىن ساقتاۋ كەرەك.
التىنشى، الەۋمەتتىك ورىنداردا قورعانۋدى ويداعىداي ىستەۋ كەرەك
تۇيىقتالعان ورىنداردا ماسكى تاعۋدان سىرت، ادامدار توپتاسقان اشىق الاڭ، تەاترحانا جانە باقشا سياقتى سىرتقى ورىنداردا تۇرعاندا دا ماسكى تاعۋى كەرەك.
بارشا قاۋىمنىڭ ۇيلەرىندە ادەتتە جوعارى دارەجەدەگى ماسكى دايىنداپ، ٴۇي ىشىندەگىلەردە مۇرىن - جۇتقىنشاق جايسىزدانۋ، جوتەلۋ، تۇشكىرۋ جانە قىزۋ سياقتى اۋرۋ بەلگىلەرى بايقالعاندا، شيپاحاناعا بارىپ ەمدەلگەندە، اناعۇرلىم جوعارى دارەجەلى ماسكى تاعىپ، ٴوزىن، باسقالاردى قورعاپ، تارالۋ حاۋىپ - قاتەرىنەن جاپپاي ساقتانۋىن ۇسىنىس ەتەمىز.
جەتىنشى، مۇمكىندىكتىڭ بارىنشا سىرتقا از شىعىپ تاماقتانۋ
ىندەتتەن ساقتانۋ - تىزگىندەۋ مەزگىلىندە، كوپشىلىك سىرتقا شىعىپ باس قوسىپ تاماقتانۋ رەت سانىن ازايتىپ، باس قوسىپ تاماقتاناتىن ادام سانىن مۇمكىندىكتىڭ بارىنشا ازايتىپ، تاماقتانۋ ۋاقىتىن قىسقارتۋ كەرەك. ەگەر سىرتقا شىعىپ تاماقتانۋعا تۋرا كەلسە، قورعانۋدى جاقسى ىستەۋ كەرەك:
تازالىق شارت - جاعدايى ولشەمگە تولىمدى جۇيەلى اسحانانى تاڭداپ، ادام كوپ كەزدەن وتكىزىپ، توپتالۋدان ساقتانۋ كەرەك، ەگەر اسحانادا ادام تىم كوپ بولسا، دورباعا سالىپ سىرتقا الىپ كەتسەك بولادى؛
اسحاناعا كىرۋدەن بۇرىن قىزمەتكەرلەردىڭ دەنە تەمپەراتۋراسىن ولشەۋىنە، تىزىمدەۋىنە سايكەسىپ، اۋا الماسۋى ناشار ورىندارعا، مىسالى، تەزەزەسىز اۋاشا بولمە سياقتىلارعا وتىرماۋ كەرەك.
اسحانادا تاماقتانۋ ۋاقىتىن ازايتىپ، تاماق جەپ بولعاننان كەيىن، ەكىلىك كودتى جايمالاۋ ارقىلى اقشا تولەۋ سياقتى اقى تولەۋ ٴتاسىلىن تاڭداساق بولادى.
سەگىزىنشى، اقاۋسىز تۇرمىس ٴتاسىلىن ساقتاۋ
دەنە شىنىقتىرۋدى كۇشەيتىپ، ٴوزىنىڭ اۋەسى مەن تۇرمىس شارت - جاعدايىنا ۇشتاستىرىپ، ارەكەت ٴتاسىلىن دەربەس تاڭداۋ كەرەك. ٴار كۇنى ٴبىر ساعات اينالاسىندا ارەكەت جاساپ دەنە شىنىقتىرۋ.
دەمالىس زاڭدىلىعىنا تاباندى بولىپ، ۇيقىنىڭ جەتكىلىكتى بولۋىنا كەپىلدىك ەتىپ، كوڭىل كۇيدىڭ اقاۋسىزدىعىن ساقتاۋ؛ اقاۋسىز تاماقتانۋ، شىلىمنان تيىلىپ، اراقتى شەكتەۋ؛ اۋرۋ بەلگىسى بايقالعاندا دەر كەزىندە ەمدەلۋ كەرەك.
اۋدارعان: قادىر ماقان
