كوپتىڭ اقىلىن قورىتۋ
شينجياڭنىڭ ەرەكشە باسىمدىققا يە كاسىپ سالاسى − وڭىرلىك ەكونوميكانىڭ دامۋىن جەبەۋدىڭ ”تانىسقىسى“، جوعارى ساپالى دامۋدىڭ ورايى، ونان دا ماڭىزدىسى، بۇقارانىڭ باقىتتى تۇرمىسقا دەگەن ءۇمىتىنىڭ تياناعى.
بيىلعى ۇكىمەت قىزمەتىنەن باياندامادا باسىمدىققا يە كاسىپ سالالارىن جەتىلدىرىپ، زورايتىپ، شينجياڭ ەرەكشەلىگىنە يە، ءار ۇلت بۇقاراسىنا تيىمدىلىك جەتكىزەتىن، جوعارى ساپالى دامۋعا تىرەك بولاتىن وسى زامانعى كاسىپ سالاسى جۇيەسىن جەدەل ورناتۋ كەرەكتىگى العا قويىلدى. ەرەكشە بايلىق باسىمدىعىن قالاي زورايتۋ، ەرەكشە كاسىپ سالاسىنىڭ دامۋىن جوعارى ساپامەن قالاي ىلگەرىلەتۋ سياقتى ماسەلەلەر توڭىرەگىندە ۋاكىلدەر مەن مۇشەلەر قىزۋ تالقى ورىستەتتى.
انار بۇلت / شينجياڭ گازەتىنىڭ ءتىلشىسى ليۋ ي
باسىمدىقتى كادەگە جاراتتى
كاسىپ سالاسىن ورنالاستىردى
شاپشال سىبە اۆتونوميالى اۋدانىنىڭ تابيعاتى تاماشا، كورىنىسى كوركەم، وزگەشە بايشىفىڭ جاراتىلىستىق كورىنىسى مەن سىبە ۇلتىنىڭ شەكارانى قورعاۋ تاريحي مادەنيەتى، ۇلتتىق سالت - سانا مادەنيەتى وسى اۋداننىڭ ساياحات كاسىبىنىڭ دامۋىنا شارت - جاعداي ازىرلەگەن. سوڭعى جىلدارى شاپشال ۇلتتىق سالت - سانا مادەنيەتىن كۇش سالا كادەگە جاراتىپ، رەتتەپ، ساياحات كاسىبى سالاسىنىڭ جوعارى ساپالى دامۋىن ىلگەرىلەتتى.
”ۇكىمەت قىزمەتىنەن باياندامادا ەرەكشەلىگى ايقىن ءبىر توپ ساياحات، سەيىل - سەرۋەن كوشە - اۋماقتارىن قۇرىپ، اۋىل - قىستاق ساياحاتىن، قىزىل ساياحاتتى جانە زەرتتەۋ - ۇيرەنۋ ساياحاتىن زور كۇشپەن دامىتىپ، ساياحاتتىڭ جاڭا كاسىپ كۇيىن، جاڭا جەلىلەرىن، جاڭا ونىمدەرىن بايىتىپ، ’شينجياڭ جاقسى جەر‘ مادەنيەت پەن ساياحاتتى توعىستىرۋ ماركاسىن اسقاقتاتۋ كەرەكتىگى العا قويىلدى. ءبىز وسىنى نىسانا ەتىپ، سىبە بايىرعى قالاسى، بايشىفىڭ جاراتىلىستىق كورىنىس رايونى، 10 مىڭ مۋلىق لاۆاندا گۇلى بازاسى سياقتى ساياحات بايلىقتارىنان تولىق، ويداعىداي پايدالانىپ، ”سىبە شاعىن اۋلاسى“ سياقتى ساياحات ماركالارىن جاراتىپ، بايلىق باسىمدىعىن ساياحات كاسىبى سالاسىنىڭ دامۋ باسىمدىعىنا اينالدىردىق“، - دەدى اۆتونوميالى رايوندىق ساياسي كەڭەستىڭ مۇشەسى، شاپشال سىبە اۆتونوميالى اۋدانى ناداچي نيۋلۋ اۋىلدىق پارتكومنىڭ شۋجيى گو شياۋپيڭ.
ەرەكشە كاسىپ سالاسىن دامىتۋدا بايلىق باسىمدىعىنا عانا سۇيەنۋدەن تىس، رايون ورنى، ساياسات سياقتى باسىمدىقتار دا ەرەكشە كاسىپ سالاسىنىڭ دامۋىنا ءتيىمدى دامۋ ورتاسىن جاراتادى.
قورعاس ەكونوميكالىق اشۋ رايونى − جىبەك جولى ەكونوميكالىق بەلدەۋى وزەكتى رايونىن قۇرۋدىڭ ماڭىزدى تىرەگى. تاياۋ جىلداردان بەرى بۇل قالا رايون ورنى، ساياسات، ەسىك اشۋ سىندى ءۇش ۇلكەن باسىمدىقتى تولىق ساۋلەلەندىرىپ، ەل ءىشى جانە حالىقارا سىندى ەكى ءتۇرلى بايلىقپەن، ەكى بازارمەن ۇشتاستىرىپ، ناقتى ەكونوميكانى دامىتۋدى نەگىزگى قامال الۋ باعىتى، يمپورت - ەكسپورت ساۋداسىن، وڭدەۋ ساۋداسىن ءتۇيىن ەتىپ، ەلەكتروندى ينفورماتسيا، جابدىق جاساۋ سياقتى باسىمدىققا يە كاسىپ سالالارىن كۇش سالا قالىپتاستىرىپ، ”ارنا ەكونوميكاسىنان“ ”كاسىپ سالاسى ەكونوميكاسىنا“، ”شەكارا وتكەلى ەكونوميكاسىنا“ بۇرىلىس جاساۋدى ىلگەرىلەتتى.
”قورعاس قالاسى ءتۇرلى ءتيىمدى ساياساتتاردان ويداعىداي، يكەمدى پايدالانىپ، ورتا ازيا، ەۆروپا ەلدەرىمەن ۇلاستىرۋ، تۇتاستىرۋ حالىقارالىق ارناسى قۇرىلىسىنىڭ اياق الىسىن جەدەلدەتىپ، ’ءبىر بەلدەۋ، ءبىر جول‘ قۇرىلىسىنا بەلسەندىلىكپەن قىزمەت وتەيدى جانە ونىمەن توعىسادى“. اۆتونوميالى رايوندىق حالىق قۇرىلتايىنىڭ ۋاكىلى، ىلە قازاق اۆتونوميالى وبلىستىق پارتكومنىڭ ورىنباسار شۋجيى، قورعاس قالالىق پارتكومنىڭ شۋجيى حاۋ جيانمين بىلاي دەدى: قورعاس قالاسى نىسان قۇرىلىسىن جانە ساۋداگەر شاقىرىپ قارجى ەنگىزۋدى تۇتقا ەتىپ، ەرەكشە كاسىپ سالاسىن بەلسەنە جەتىلدىرىپ، تەمىر جول شەكارا وتكەلى باسىمدىعىن زورايتىپ، تاس جول شەكارا وتكەلىن كۇشەيتىپ، بۇكىل شينجياڭدى شارپيتىن، ىشتە ەل ىشىمەن بايلانىساتىن، سىرتتا ازيا - ەۆروپا ەلدەرىمەن تۇتاساتىن ستەرەولدى شەكارا وتكەلى زات اينالىمى قىزمەت وتەۋ جۇيەسىن جەدەل ورناتىپ، جوعارى ساپالى دامۋعا پارمەندى قوزعاۋشى كۇش ۇستەيدى.
ساپانى جوعارىلاتىپ، ونىمدىلىكتى ارتتىردى
تيبىن وزگەرتىپ، دارەجەسىن جوعارىلاتتى
ۇكىمەت قىزمەتىنەن باياندامادا مىنالار العا قويىلدى: اۋىل شارۋاشىلىعىنىڭ ساپاسىن جوعارىلاتىپ، ونىمدىلىگىن ارتتىرۋدى ىلگەرىلەتۋ كەرەك. استىق ءوندىرىسىن ورنىقتىرۋدى، ماقتانى ساپالىلاندىرۋدى، جەمىس شارۋاشىلىعىن كۇشەيتۋدى، مال شارۋاشىلىعىن كوركەيتۋدى، ەرەكشەلىككە يە كاسىپ سالالارىن جەبەۋدى ارقاۋ ەتىپ، تۇرلەردى ساپالىلاندىرۋدى، ساپانى جوعارىلاتۋدى، ماركا تۇلعالاۋدى جانە ولشەمدەنگەن ءوندىرىستى ىلگەرىلەتىپ، وسى زامانعى اۋىل شارۋاشىلىعىنىڭ كاسىپ سالاسى جۇيەسىن، ءوندىرىس جۇيەسىن، شارۋاشىلىق جۇرگىزۋ جۇيەسىن جەدەل ورناتۋ كەرەك. جەمىس ورمانى شارۋاشىلىعىنىڭ ساپاسىن جوعارىلاتىپ، ونىمدىلىگىن ارتتىرۋ ينجەنەرياسىن ىشكەرىلەي اتقارىپ، جەمىس ورمانى شارۋاشىلىعىنىڭ ولشەمدەنگەن ءوندىرىسىن، بازار تاسىلىمەن شارۋاشىلىق جۇرگىزۋىن، وندىرىستە، وڭدەۋدە، ساتۋدا ءبىر تۇلعالانا دامۋىن ىلگەرىلەتىپ، شينجياڭنىڭ جەمىس ورمانىنىڭ ”التىن ماركاسىن“ اناعۇرلىم ايگىلەۋ كەرەك.
تاياۋ جىلداردان بەرى اقسۋ ايماعى ەرەكشە جەمىس ورمان شارۋاشىلىعىن دامىتۋدى اۋىل شارۋاشىلىعىنىڭ كاسىپ سالاسى قۇرىلىمىن ساپالىلاندىرۋدىڭ كىرىسۋ ءتۇيىنى ەتۋگە تاباندى بولدى. ”13 - بەسجىلدىقتىڭ“ سوڭىندا تۇتاس ايماق بويىنشا جەمىس ورمانىنىڭ اۋدانى 4 ميلليون 500 مىڭ مۋدى ساقتاپ، جالپى ءونىم قۇنى 15 ميلليارد يۋاننان اسىپ، جەمىس ورمان شارۋاشىلىعى اقسۋدىڭ اۋىل - قىستاق ەكونوميكاسىن گۇلدەندىرۋدەگى تىرەكتى كاسىپ سالاسىنا اينالدى.
اۆتونوميالى رايوندىق حالىق قۇرىلتايىنىڭ ۋاكىلى، اقسۋ ايماقتىق پارتكومنىڭ مۇشەسى بۇرھان مامەت بىلاي دەدى: كەلەسى قادامدا اقسۋ ايماعى بازار سۇرانىسى مەن وڭىرلىك باسىمدىقتى تياناق ەتىپ، تۇرلەردىڭ ورنالاسۋىن عىلمي جوبالاپ، جاڭعاق، شىلان، الما، المۇرت، ورىك، ءجۇزىم سىندى 6 ۇلكەن جەمىس ءونىمىن ساپالى، تازا شىعارىپ، ۇلگى كورسەتۋ باقشاسى قۇرىلىسىن تۇتقا ەتىپ، سارا جەمىس باقشاسىن قۇرىپ، جەمىس - جيدەكتىڭ ساپاسىن ۇزدىكسىز جوعارىلاتىپ، ماركالاردى تەكتەۋ جۇيەسىن اقاۋسىزداندىرىپ، ”اقسۋدىڭ جاقسى جەمىس قاينارى“ ماركاسىن جاپپاي جاراتىپ، جەمىس ورمانى شارۋاشىلىعىنىڭ جوعارى ساپالى دامۋىن ۇزدىكسىز ىلگەرىلەتەدى.
ۋاڭيۋان رايونىمىزدىڭ ەرەكشە ءسۇت كاسىبى سالاسىنداعى تانىمال ماركا، تاياۋ جىلداردان بەرى ۋاڭيۋان توبى بەلسەندىلىكپەن تيبىن وزگەرتىپ، دارەجەسىن جوعارىلاتىپ، ۋاڭيۋان تۇيە ءسۇتى ماركالى ونىمدەرىنىڭ ينتەرنەت جەلىسىندەگى جانە جەلىدەن تىس ساتۋ تورىن كەمەلدەندىرىپ، ۋاڭيۋان تۇيە ءسۇتىنىڭ ەل ىشىندەگى ماڭداي الدى ورنىن ساقتادى. تۇيە شارۋاشىلىعىن اشۋشى رەتىندە، كاسىپورىن نەگىزدىك نازاريانى زەرتتەۋ، وڭدەۋ تەحنولوگياسىن زەرتتەۋ سياقتى جاقتاردا كوپ ءتۇرلى جەتىستىكتەرگە قول جەتكىزدى.
”بىلتىر كاسىپورىننىڭ شەتەل بازارىنداعى ساتىلىم مولشەرى جالپى ساتىلىم مولشەرىنىڭ ％10ىن ۇستادى، بۇل ەلىمىزدەگى بىردەن - ءبىر ەۆروپا، امەريكا بازارلارىنا كىرگەن ءسۇت ونىمدەرى كاسىپورنى، ءبىزدىڭ جوعارى ساپالى دامۋ جولىمەن ءجۇرۋ سەنىمىمىزدى بارىنشا كۇشەيتتى“. اۆتونوميالى رايوندىق حالىق قۇرىلتايىنىڭ ۋاكىلى، شينجياڭ ۋاڭيۋان بيولوگيالىق عىلىم - تەحنيكا توبىنىڭ القا باستىعى چىن گاڭلياڭ بىلاي دەدى: ۋاڭيۋان توبى ساپا، تەحنولوگيا، قىزمەت وتەۋ سىندى 3 جاقتان بىردەي كۇش شىعارىپ، عىلىم - تەحنيكا ارقىلى كاسىپ سالاسى نەگىزىن ۇزدىكسىز بەكەمدەپ، جاڭالىق اشۋ ارقىلى كاسىپ سالاسىنىڭ دامۋىنا جەتەكشىلىك ەتىپ ، 1 -، 2 -، 3 - كاسىپتەردىڭ توعىسا دامۋىنىڭ جاڭا ارناسىن قالىپتاستىرىپ، ماركا ساپاسىن ۇزدىكسىز جوعارىلاتىپ، ۋاڭيۋاندى الەمدىك تۇيە شارۋاشىلىعىنىڭ ايگىلى ماركاسى ەتىپ قۇلشىنا قۇرىپ شىعادى.
جەتىستىكتەن ويداعىداي پايدالاندى
بۇقاراعا تيىمدىلىك جەتكىزدى
كاسىپ سالاسىنىڭ دامۋى جاقسى ما، جوق پا دەگەندە بۇقارانىڭ يگىلىككە كەنەلگەن - كەنەلمەگەنى ”سىنتاس“ بولماق. ۇكىمەت قىزمەتىنەن باياندامادا جاڭا دامۋ ۇستانىمىن تولىق، دالمە - ءدال، جالپى بەتتىك دايەكتىلەندىرىپ، جاڭا دامۋ ارناسىنا قىزمەت وتەۋدى جانە توعىسۋدى جەدەلدەتىپ، رەفورما جاساۋدى، ەسىك اشۋدى جاپپاي تەرەڭدەتىپ، جاڭالىق اشۋ ارقىلى دامۋعا دەم بەرۋگە تاباندى بولىپ، حالىقتى وزەك ەتۋگە تاباندى بولا وتىرىپ جوعارى ساپالى دامۋدى ىلگەرىلەتۋ كەرەكتىگى العا قويىلدى.
”جەمىس ورمانى كاسىبى سالاسىن ۇزدىكسىز زورايتۋ، كۇشەيتۋ بارىسىندا اقسۋ ايماعى ماركا قۇرىلىسىن دەمەۋشى ەتىپ، جەمىس ورمانى كاسىپورىندارىن (سەلبەستىك كووپەراتيۆى) جەتىلدىرۋدى جەمىس ورمانى كاسىپ سالاسىنىڭ دامۋىن ىلگەرىلەتەتىن ماڭىزدى قوزعالتقىش ەتەدى“. ۋاكىل بۇرھان مامەت بىلاي دەدى: ”13 - بەسجىلدىقتىڭ“ سوڭىندا اقسۋ ايماعىندا شارۋالاردىڭ جان باسىندىق جەمىس ورمان شارۋاشىلىعى كىرىسى 4992 يۋان بولىپ، شارۋالاردىڭ جان باسىندىق تازا كىرىسىنىڭ ％33.46ىن ۇستادى، جەمىس ورمانى كاسىبى سالاسى شارۋالاردىڭ كىرىس ارتتىرۋدى جەبەۋدەگى ماڭىزدى جولعا اينالدى.
”كەلەسى قادامدا ءبىز كاسىپ سالاسى تىزبەگىن ۇزارتىپ، جەمىس ورمان شارۋاشىلىعىنىڭ جوعارى ساپالى دامۋىن جەبەۋمەن بىرگە، حاۋىپ - قاتەردى بىرگە ارقالايتىن، مۇددەدەن بىرگە يگىلىكتەنەتىن، بايلانىسى تىعىز كاسىپورىن مەن شارۋالاردىڭ مۇددەسىن ۇشتاستىرۋ مەحانيزمىن بەلسەنە ورناتىپ، شارۋالاردىڭ كاسىپ سالاسىنىڭ دامۋ پايداسىنان اناعۇرلىم كوپ يگىلىكتەنۋىنە مۇمكىندىك جاساپ، كاسىپ سالاسىنىڭ دارەجەسىن جوعارىلاتۋ مەن شارۋالار كىرىسىن ارتتىرۋدا بىردەي تابىستى بولۋدى جۇزەگە اسىرامىز“، - دەدى ۋاكىل بۇرھان مامەت.
”ءونىم، مالشى، قىزمەتشى − كاسىپورىننىڭ بولاشاق دامۋىنداعى ءۇش ماڭىزدى فاكتور“. ۋاكىل چىن گاڭلياڭ بىلاي دەدى: ۋاڭيۋان توبى الداعى جەردە كاسىپ سالاسى تىزبەگىن ۇزارتۋعا كۇش سالىپ، جۇڭگو تۇيە شاعىن قالاشىعى سياقتى توعىسپالى دامۋ نىساندارىن قۇرۋ ارقىلى تۇيە شارۋاشىلىعىندا 1 -، 2 -، 3 - كاسىپتەردىڭ توعىسا دامۋىن جۇزەگە اسىرۋدى جەبەپ، اناعۇرلىم كوپ ەگىنشى - مالشىنىڭ جالاڭ تۇيە باعىمشىلىعىنان باعىمشىلىق، وڭدەۋ، ساياحات سياقتى كوپ نەگىزدى سالالارعا قاراي دامۋىنا مۇمكىندىك جاساپ، اناعۇرلىم كوپ ەگىنشى - مالشىنى تۇيە شارۋاشىلىعىنىڭ جوعارى ساپالى دامۋىنا ات سالىسۋعا باۋراپ، كىرىستىڭ ۇزدىكسىز ورنىقتى جوعارىلاۋىن جۇزەگە اسىرادى.
