□ انار بۇلت / شينجياڭ گازەتىنىڭ تىلشىلەرى
كوكتەم مەرەكەسى كەزىندە تيانشان الابىندا سان مىڭ وتباسى باس قوسىپ، ءار ۇلت بۇقاراسى كوكتەم مەرەكەسىن تويلاۋدىڭ شاتتىعىنا شومدى. ايتسەدە سانسىز ارمانعا قۇلاش سەرمەۋشىلەر جۇمىس ورنىنان تاپجىلماي، بارىس جىلعى كوكتەم مەرەكەسىن كۇرەسكەرلىك بەينەدە وتكىزدى.
كومەسكى اپاتتاردى ءبىر - بىرلەپ تەكسەرىپ، سان مىڭ وتباسىنىڭ اماندىعىن كۇزەتتى
كوكتەم مەرەكەسى كەزىندەگى ءورت اپاتىنان ساقتانۋ - تىزگىندەۋ قىزمەتىن بار كۇشپەن ويداعىداي ىستەۋ ءۇشىن، رايونىمىزدىڭ جەر - جەرىندەگى ءورت ءسوندىرۋ، ورتتەن ساقتانۋ تاراۋلارى تۇنگى تەكسەرۋ ارەكەتى ارقىلى ساقتانۋ شارالارىنىڭ تياناقتاندىرىلۋىنا قۋزاۋشىلىق ەتتى.
1 - ايدىڭ 31 - كۇنى ساعات 22دەن تۇنگى ساعات 2گە دەيىن اقسۋ ايماقتىق ءورت ءسوندىرۋ، ورتتەن ساقتانۋ قۇتقارۋ - كومەكتەسۋ تارماق اترەتى ءتۇيىندى تۇردە قوناق ءۇي، مەيمانحانا، KTV، كينو - تەاترحانا، شيپاحانا، قارتتار ءۇيى سياقتى ادامدار شوعىرلى ورىندارعا تەكسەرۋ ورىستەتىپ، ءارقايسى اۋدان، قالالارداعى ءورت ءسوندىرۋ، ورتتەن ساقتانۋ قۇتقارۋ - كومەكتەسۋ ۇلكەن اترەتتەرى قاتىستى تاراۋلارمەن بىرلەسىپ، بىرلەسكەن كەشكى تەكسەرۋ ارەكەتىن سايكەستى ورىستەتتى.
اقسۋ ايماعىنداعى 14 ءورت ءسوندىرۋ، ورتتەن ساقتانۋ قۇتقارۋ - كومەكتەسۋ پۋنكتى تاعى ءىرى ساۋدالىق ساتىلىمدى جەبەۋ ورىندارىندا، ءتۇيىندى كوشە اۋماقتارىندا، دۋماندى ساۋدا اۋماقتارىندا جانە ءورت اپاتى كوپ تۋىلاتىن، وڭاي تۋىلاتىن وڭىرلەردە جىلجىمالى شارلاپ - ساقتانىپ، جۇمىس باسىندا قاداعالاپ، الدا - جالدا وقيعا تۋىلا قالسا، جىلدام ات سالىسىپ، جەدەل ءبىر جايلى ەتۋگە شىنايى كەپىلدىك ەتىپ، حالىق بۇقاراسىنىڭ ءومىرى مەن مال - مۇلكىنىڭ حاۋىپسىزدىگىن بار كۇشپەن قامتاماسىز ەتتى.
ەسكى جىلدىڭ سوڭعى ءتۇنى، التاي ايماقتىق ءورت ءسوندىرۋ، ورتتەن ساقتانۋ قۇتقارۋ - كومەكتەسۋ تارماق اترەتىنىڭ كوماندير - جاۋىنگەرلەرى قاراستى اۋماقتارعا ىشكەرىلەي بارىپ، حاۋىپسىزدىك كومەسكى قاتەرلەرىنە تۇنگى تەكسەرۋ قيمىلىن ورىستەتتى ءارى جۇمىس باسىندا ءتۇسىندىرۋ سياقتى فورمالار ارقىلى ءارقايسى ورىندارداعى كاسىپكەرلەرگە ءورت ءسوندىرۋ، ورتتەن ساقتانۋ حاۋىپسىزدىك بىلىمدەرى بويىنشا باۋلۋ ورىستەتىپ، ءورت اپاتىنان ساقتانۋ قابىلەتىن جوعارىلاتتى.
مۇنان تىس، قوعامدىق جاعدايداعى ءورت اپاتىنان ساقتانۋ - تىزگىندەۋدى جالپى بەتتىك ويداعىداي ىستەۋ ءۇشىن، التاي ايماعىنىڭ ءارقايسى اۋدان، قالالارىنىڭ ءورت ءسوندىرۋ، ورتتەن ساقتانۋ تاراۋلارىنىڭ ءورت ءسوندىرۋ، ورتتەن ساقتانۋ اۆتوكولىكتەرى ەسكى جىلدىڭ سوڭعى تۇنىندە باستى كوشە جولدارعا، ءتۇيىندى ورىندارعا بارىپ جىلجىمالى شارلاۋ جۇمىسىن ورىستەتتى.
كوكتەم مەرەكەسى كەزىندە قاشقار ايماقتىق ءورت ءسوندىرۋ، ورتتەن ساقتانۋ قۇتقارۋ - كومەكتەسۋ تارماق اترەتى تۇنگى تەكسەرۋ قيمىلىن ورىستەتۋ بارىسىندا مەكەمەلەردىڭ، ورىنداردىڭ جاۋاپتىلارىنان حاۋىپسىزدىك تانىمىن جوعارىلاتۋدى تالاپ ەتىپ، كوكتەم مەرەكەسى كەزىندەگى ءورت ءسوندىرۋ، ورتتەن ساقتانۋ حاۋىپسىزدىگى باسقارۋ شارالارىن تياناقتاندىردى ءارى مەرەكە كەزىندەگى ءورت ءسوندىرۋ، ورتتەن ساقتانۋ حاۋىپسىزدىك شارلاۋى بويىنشا تەكسەرۋ جيىلىگىن ارتتىرىپ، ءار ۇلت بۇقاراسىنىڭ كوكتەم مەرەكەسىن تىنىش تا بەرەكەلى وتكىزۋىنە شىنايى كەپىلدىك ەتتى.
قاشقار ايماقتىق ءورت ءسوندىرۋ، ورتتەن ساقتانۋ قۇتقارۋ - كومەكتەسۋ تارماق اترەتىنىڭ ءارقايسى ۇلكەن اترەتتەرى 15 تەكسەرۋ گرۋپپاسىن قۇرىپ، ءورت ءسوندىرۋ، ورتتەن ساقتانۋ بويىنشا باقىلاۋ - تەكسەرۋ ورىستەتتى، كەلەسى باسقىشتا وسى تارماق اترەت تۇنگى تەكسەرۋ قيمىلىن ورىستەتۋدى جالعاستىرىپ، ءورت ءسوندىرۋ، ورتتەن ساقتانۋ حاۋىپسىزدىگى بويىنشا كومەسكى قاتەرلەردى ءبىر - بىرلەي تەكسەرۋدى ۇزدىكسىز كۇشەيتىپ، ءورت ءسوندىرۋ، ورتتەن ساقتانۋدىڭ تاماشا ورتاسىن قالىپتاستىرۋعا نەگىز قالادى.
سول جەردىڭ وزىندە مەرەكە وتكىزىپ، ءوندىرىس اياق الىسىن مىقتى يگەردى
2 - ايدىڭ 1 - كۇنى داشىشيا سۋ يگىلىگى تورابى ينجەنەرياسىنىڭ قۇرىلىس ورنى دابىرالى بولدى. داشىشيا سۋ يگىلىگى تورابى ينجەنەرياسى − مەملەكەتتىڭ 172 ءتۇرلى سۋ ۇنەمدەۋ، سۋمەن قامداۋ كەلەلى سۋ يگىلىگى ينجەنەرياسىنىڭ ءبىرى، سونداي - اق اقسۋ وزەنىنىڭ 1 - دارەجەلى تارماق اعىسى قۇلاق وزەنىندەگى بىردەن - ءبىر مەڭگەرۋ سيپاتتى ”جەتەكشى“ سۋ قويماسى بولىپ تابىلادى. نىساننىڭ ۋاعىندا ورىندالۋىنا شىنايى كەپىلدىك ەتۋ ءۇشىن، بيىلعى كوكتەم مەرەكەسىندە 320 نەشە نىسان قۇرىلىسشىلارى وتباسىنداعىلارمەن باس قوسۋ ورايىنان ۋاز كەشىپ، قۇرىلىس باسىندا ءبىرىنشى شەپتە قۇلشىنا شايقاس جاساۋدى تاڭدادى.
”كوكتەم مەرەكەسىندە ۇيگە قايتا الماعانىمىز وكىنىشتى بولعانىمەن، وسىنداي ۇلكەن نىسانعا قاتىناسا العانىمىزدى ىشتەي ماقتان تۇتامىز“، - دەدى قۇرىلىس قىزمەتكەرى شا جىڭحۋا. 44 جاستاعى شا جىڭحۋانىڭ ءۇيى سىچۋان ولكەسىنىڭ مياننيڭ اۋدانىندا، بۇل ول العاش رەت ۇيىندەگىلەرمەن باس قوسا الماعان كوكتەم مەرەكەسى بولدى.
داشىشيا سۋ يگىلىگى تورابى ينجەنەرياسىنىڭ جۇمىس باسىندا نىسان ءبولىمى جوسپار ينجەنەرياسىن باسقارۋ ءبولىمىنىڭ باستىعى ديڭ گۋانچۋان قىزمەتتەردى سايكەستىرىپ جاتتى، بۇل ونىڭ كوكتەم مەرەكەسىن وسىندا 3 - رەت وتكىزۋى ەدى. ”كوكتەم مەرەكەسى كەزىندە ءبىز 100گە جۋىق جابدىق سالىپ، 320دان استام قۇرىلىس قىزمەتكەرىن الىپ قالدىق، ينجەنەريا تارتىپپەن ىلگەرىلەتىلۋدە. ءساتى ءتۇسىپ داشىشيا سۋ يگىلىگى تورابى ينجەنەرياسى قۇرىلىسىنا قاتىناسۋىم ماعان ەڭ تاماشا ۇيرەنۋ ورايى بولدى“، - دەدى ديڭ گۋانچۋان.
سول جەردىڭ وزىندە مەرەكە وتكىزگەن قىزمەتكەرلەردىڭ كوكتەم مەرەكەسىن قۋانىشتى دا بەرەكەلى وتكىزۋىنە مۇمكىندىك بەرۋ ءۇشىن، جۇڭگو ەنەرگيا قۇرىلىس توبى گىجوۋبا 3 - سەرىكتەستىگى قىزمەتكەرلەر ءۇشىن تۇشپارا ءتۇيۋ، جاڭا جىل قارساڭىنداعى ءتۇن تاماعىن جەۋ سياقتى ءبىر قىدىرۋ قيمىلدار مەن مادەنيەت، كوڭىل اشۋ قيمىلدارىن ۇيىمداستىردى، تاعى قىزمەتكەرلەرگە مەيىرلى تارتۋ - تارالعى تاراتىپ، ءبىرىنشى شەپتە تاپجىلماي جۇمىسىن جالعاستىرعان جۇمىسشىلارعا قويۋ مەرەكەلىك لەپتى سەزىندىردى.
”بۇل ارادا جۇمىستاستارمەن بىرگە تۇشپارا ءتۇيىپ، جاڭا جىل قارساڭىنداعى ءتۇن تاماعىن جەپ، مەرەكەنىڭ شاتتىعىن سەزىندىك. بيىلعى جىل ينجەنەريانىڭ ەڭ شەشۋشى ءبىر جىلى، ءبىز ”شايقاس جۇرگىزۋگە ەرەكشە قابىلەتتى، جاپا - ماشاقاتقا ەرەكشە ءتوزىمدى، ۇلەس قوسۋعا ەرەكشە پەيىل بولۋ“ رۋحىن ۇزدىكسىز اسقاقتاتىپ، دۇنيە جۇزىلىك دەڭگەيدەگى سارا ينجەنەريا سالامىز“. سول جەردە مەرەكە وتكىزىپ جاتقان جۇمىسشىلار تۇس - تۇستان وسىنداي ويلارىن ءبىلدىرىستى.
1 - ايدىڭ 31 - كۇنى شينجياڭ جۇڭحى جارنا شەكتى سەرىكتەستىگى جوعارى ساپتىقتاعى اليۋمين نەگىزدى جاڭا ماتەريالىن كاسىپ سالالاندىرۋ نىسانى ساپ اليۋمين ءوندىرىس ورنىندا دابىرالى كورىنىس مەن مۇندالادى، قىزمەتكەرلەر جابدىق ورناتۋ جۇمىسىن ۇستەمەلەپ ىستەدى. بىلتىر 12 - ايدىڭ سوڭىندا العاشقى ساپ اليۋمين ناۋاشىق رەسمي تۇردە سىناق رەتىندە وندىرىسكە قوسىلعاننان بەرى قىزمەتكەرلەر كۇش سالا ىستەپ، نىساننىڭ ءوندىرىس نىساناسىنا جەتۋىن بارىنشا ىلگەرىلەتتى.
شينجياڭ جۇڭحى جارنا شەكتى سەرىكتەستىگى جوعارى ساپتىقتاعى اليۋمين ونىمدەرى سەرىكتەستىگى ساپ اليۋمين سەحىنىڭ مەڭگەرۋشىسى شۋە يىنشي بىلاي دەدى: ”كوكتەم مەرەكەسى كەزىندە سەحتا جۇمىس توقتامادى، ءبىز قىزمەتكەرلەردى كەزەكپەن جۇمىستى جالعاستىرۋعا ورنالاستىردىق، كوپشىلىكتىڭ كوڭىلدەرى كوتەرىڭكى بولدى، قايراتتارى تاسقىنداي ءتۇستى“.
سالالىق جەتەكشى كاسىپورىن رەتىندە، شينجياڭ جۇڭحى جارنا شەكتى سەرىكتەستىگى جوعارى ساپتىقتاعى اليۋمين نەگىزدى جاڭا ماتەريالىن كاسىپ سالالاندىرۋ نىسانى تولىقتاي وندىرىسكە قوسىلعاننان كەيىن، كاسىپورىننىڭ زەردەلى جاساۋ، سيفرلاندىرىپ تيبىن وزگەرتۋ جاعىندا دەڭگەيىن كوتەرىپ، دارەجەسىن جوعارىلاتۋىن جەدەل ىلگەرىلەتىپ، شينجياڭ ەكونوميكاسىنىڭ جوعارى ساپالى دامۋىنا ۇلەس قوسادى.
قالانى كورىكتەندىرىپ، تازا دا رەتتى بولۋىنا شىنايى كەپىلدىك ەتتى
2 - ايدىڭ 2 - كۇنى ساعات 6دا وسمان روزى ءوزى جاۋاپتى ءوڭىردى تازالاۋدى نەگىزىنەن اياقتاتتى. ”مەرەكە عوي، جولدار تاپ - تازا بولۋى كەرەك“، - دەدى ول.
56 جاستاعى وسمان ءۇرىمجى قالاسى تيانشان رايونى داشيمىن، شياۋشيمىن اۋماعىنىڭ ورتا تازالىقشىسى، ورتا تازالىعى جۇمىسىمەن شۇعىلدانعان 10 نەشە جىلدان بەرى ول وزىمەن بىرگە تازالىقشىلىق ىستەيتىن ايەلىمەن بىرگە ءار كۇنى ساعات 5تە ءدال ۋاعىندا ورىندارىنان تۇرىپ، ءبىر كۇندىك جۇمىستارىن باستايتىن. ولاردىڭ قاراۋىنشا، ورتا تازالىعى سىندى كاسىپتى تاڭداعان ەكەن، مىندەتىن وتەپ، جاۋاپكەرشىلىگىن ادا ەتىپ، جاۋاپتى ءوڭىردىڭ تازا دا رەتتى بولۋىنا شىنايى كەپىلدىك ەتۋى كەرەك.
بيىك عيماراتتار ءيىن تىرەسە تىزىلگەن، ساۋدا ورتالىقتارى شوعىرلانعان داشيمىن، شياۋشيمىن اۋماعىندا ادام لەگى مول. كوكتەم مەرەكەسى كەزىندە وسى وڭىردەگى تورسىلداق قالدىقتارى جەلمەن بىرگە جەر - كوككە شاشىلىپ، تازالاۋ قيىنعا سوعادى. وسمان ءبىر قولىنا قىسقىشىن الىپ، ءبىر قولىنا ءوزى داعاردان جاساپ العان قوقىر - قوقسىق قالتاسىن الىپ، ماي جولدا، جۇرگىنشىلەر جولىندا، جاسىلداندىرۋ بەلدەۋىندە، داۋال تۇبىندە سابىلىپ قوقسىقتاردى جيىپ - تەردى. ءاسىلى 2 ساعاتتان استام ۋاقىتتا ءبىر رەت تازالاپ بولۋعا بولاتىن جول بولىگىن ول 3 ساعاتتا ارەڭ ءبىتىردى.
نەگىزگى جولدى سىپىرىپ بولعان سوڭ، وسمان تاعى كىشكەنتاي قالاقشاسى مەن ورامالىن الىپ، جول شەتىندەگى جەمىس قابىعى ساندىعى، قورشاۋ، اۆتوبۋز بەكەتى سياقتى الەۋمەتتىك قۇرىلعىلاردى تازالادى. وسماندى بىلەتىن قىزمەتتەستەرىنىڭ بارىنە ءمالىم، وسى جىلداردا وسماننىڭ كوزى وتكىر، قولى ەپتى، اياعى جىلدام بولىپ، ءوزى تۇرعان بانزۋدىڭ بانجاڭدىعىنا كورسەتىلىپ، كوپشىلىكتىڭ ۇيرەنۋ ۇلگىسىنە اينالدى.
وزىنە جاۋاپتى ءوڭىردى تازالاپ بولعان سوڭ، وسمان تاعى وزگە قىزمەتتەستەرىنە كومەكتەستى. كوپشىلىك قوقسىقتى ءبىر جەرگە ۇيگەن سوڭ، وسمان ءباز - باياعىسىنداي ىرىقتىلىقپەن ارى - بەرى تاسۋعا، كولىككە باسۋعا كومەكتەستى.
”بانجاڭ، دەمالىپ الىڭىز، بىرگە قوي ەتى تۇشپاراسىن جەيىك“. تۇسكى دەمالىس كەزىندە وسماننىڭ قىزمەتتەسى شىڭ شيۋچين بۋى بۇرقىراعان تۇشپارا الىپ كەلدى، 10 نەشە ورتا تازالىقشىسى قورالانا وتىرىپ، ءماز - ءمايرام تۇشپارا جەدى.
”بۇرىنعىمەن سالىستىرعاندا قازىر جۇرتتىڭ ساپاسى جوعارىلادى، الباتى قوقسىق لاقتىرۋ جايتتەرى تىم از كەزىگەدى“. وسماننىڭ ايتۋىنشا، ونى ەڭ اسەرلەندىرگەنى، قازىر ورتا تازالىقشىلارىنا قوعام نازار اۋدارادى، مەيىرلى كاسىپورىندار مەن مەيىرلى ۇيىمدار اندا - ساندا مەيىر جەتكىزىپ تۇرادى ەكەن، بۇل ونىڭ جانە جۇمىستاستارىنىڭ قايراتتارىن تاسقىنداتا ءتۇسىپتى.
(ءتىلشى گو ليڭ، بارشا تەگىس، ما ينيڭ، يۇي شي)
