مۇشە ياڭ جيە:
شينجياڭ حيكاياسىن ويداعىداي باياندايمىن
□ انار بۇلت / شينجياڭ گازەتىنىڭ ءتىلشىسى سۇي يۇنيان
”قۇتىبي اۋدانىندا 20دان استام ۇلت تۇرمىس كەشىرەدى، ۋاڭ گۇيجىن كاريا تالاي جىلدان بەرى جاراقسىز زات ساتىپ تاپقان كىرىسىمەن جانە تارتا ءىشىپ، ىركە جۇمساپ جيعان اقشاسىمەن قيىنشىلىعى بار ءار ۇلت بۇقاراسىنا كومەكتەسىپ كەلەدى، ول تاعى ءبىر مەيىر جەتكىزۋ ەرىكتى قىزمەت وتەۋ اترەتىن قۇرىپ، سول جەردەگى بۇقارانى بىرگە يگى ءىس ىستەۋگە باستادى“. 2 - ايدىڭ 21 - كۇنى مەملەكەتتىك ساياسي كەڭەستىڭ شينجياڭداعى مۇشەسى، قۇتىبي اۋدانى قالاشىق شانشي مەشىتىنىڭ احۇنى ياڭ جيە تىلشىلىكتى قابىلداعان كەزدە تىلشىگە ءبىرسىپىرا حيكايالاردى باياندادى.
”ءار ۇلتتىڭ اناردىڭ دانىندەي تىعىز ۇيىسۋىن قالاي تۇسىنەمىز دەگەندە، مىنە وسىلار تۇگەلدەي جاندى مىسال بولا الادى“. ياڭ جيە اڭگىمە ايتۋعا شەبەر، ول ماڭايىنداعى ادامدار جانە ىستەر ارقىلى پارتيانىڭ تاماشا ساياساتىن ۇگىتتەپ، شينجياڭنىڭ بايتاق دالاسىندا تۋىلعان جان سۇيىنەرلىك وزگەرىستەردى اڭگىمەلەپ، قىستاق تۇرعىندارىن كىرىستى ارتتىرىپ بايۋعا جىگەرلەندىردى، جىل سايىن 100 كەزەكتەن استام ۇگىت لەكسيا قيمىلىنا قاتىناستى.
2019 - جىلى 3 - ايدىڭ 4 - كۇنى تۇستەن بۇرىن مەملەكەتتىك ساياسي كەڭەس 13 - كەزەكتى كوميتەتى 2 - ءماجىلىسىنىڭ ءدىن سالاسى گرۋپپا ماجىلىسىندە ياڭ جيە «مەن دىنگە سەنۋشىمىن، ونان دا ماڭىزدىسى، ازاماتپىن» دەگەن تاقىرىپتا ءسوز سويلەدى، وتاندى ءسۇيۋ، ءدىندى قادىرلەۋ سۇيىسپەنشىلىگى سوزىنەن ايگىلەندى. 3 - ايدىڭ 11 - كۇنى تۇستەن كەيىنگى ماجىلىستە ءسوز سويلەگەندە ياڭ جيە «مەن دىنگە سەنۋشىمىن، ونان دا ماڭىزدىسى، ازاماتپىن» دەگەندى قايتالاي باياندادى. اسا سالماقتى ءاربىر ءسوزى حالىق سارايىندا قالىقتادى، ونان دا ماڭىزدىسى، بۇكىل مەملەكەتتىڭ جەر - جەرىنە، دۇنيە ءجۇزىنىڭ تۇكپىر - تۇكپىرىنە تارادى.
ياڭ جيە ەلىمىزدىڭ ءدىندى جۇڭگوشالاندىرۋ بەتالىسىنا تاباندى بولۋعا كۇش سالىپ، ءدىن قاعيدا - جوسىنى جونىندە زامانىمىزداعى جۇڭگونىڭ دامۋ، العا باسۋ تالابىنا ۇيلەسەتىن، جۇڭحۋانىڭ تاڭداۋلى ءداستۇرلى مادەنيەتىنە ۇيلەسەتىن تۇسىنىك جاساپ، ءدىندى سوتسياليستىك قوعامعا اناعۇرلىم ويداعىداي ۇيلەستىرۋگە قۇلشىندى.
3 - رەتكى ورتالىقتىڭ شينجياڭ قىزمەتى جونىندەگى اڭگىمە ءماجىلىسى اشىلعاننان بەرى ياڭ جيە بۇقاراعا كەڭ كولەمدە ۇگىت لەكسيا سويلەپ، شينجياڭنىڭ ەكونوميكانى، قوعامدى دامىتۋدا جانە حالىق تۇرمىسىن جاقسارتۋدا قول جەتكىزگەن، بۇرىن - سوڭدى بولماعان تابىستارىن اڭگىمەلەپ، بۇقارانى پارتيانىڭ سوزىنە قۇلاق اسۋعا، پارتياعا العىس ايتۋعا، پارتياعا ىلەسۋگە باستادى.
2020 - جىلى 12 - ايدىڭ 9 - كۇنى ياڭ جيە اۆتونوميالى رايوننىڭ شينجياڭعا ساياتىن ماسەلەلەر جونىندەگى اقپار جاريالاۋ ماجىلىسىندە جۇڭگولىق، شەتەلدىك تىلشىلەردىڭ سۇراۋىنا جاۋاپ بەرگەندە ءوز باسىنان وتكەن كەشىرمەلەرى ارقىلى وسەك - اياڭدارعا پارمەندى تويتارىس بەردى. ”ءبىز وتانشىل ءدىني قايراتكەرلەر باتىلدىقپەن ۇنامدى پىكىر ءبىلدىرۋىمىز كەرەك“، - دەيدى ياڭ جيە.
2021 - جىلى 3 - ايدىڭ 8 - كۇنى مەملەكەتتىك ساياسي كەڭەس مۇشەلەرىنىڭ ۇزدىك مىندەت وتەۋ سيلىعىن تاراتۋ - ماراپاتتاۋ سالتى بەيجيڭدە وتكىزىلدى، 20 مۇشە 2020 - جىلعى ۇزدىك مىندەت وتەۋ سيلىعىنا يە بولدى، ياڭ جيە سولاردىڭ بىرەۋى ەدى. ”مەن باستان - اياق دۇرىس سەنىمنىڭ، دۇرىس ارەكەتتىڭ تاراتۋشىسى جانە امالياتشىسى بولىپ، ۇزدىكسىز كوپتەپ كىتاپ وقىپ، جاقسى كىتاپتار وقىپ، ۇگىت لەكسيالاردى كوبىرەك جاساپ، دۇنيە جۇزىنە شينجياڭ حيكاياسىن ويداعىداي باياندايمىن“، - دەيدى ياڭ جيە.
بىلتىر اۆتونوميالى رايوندىق ساياسي كەڭەس مەملەكەتتىك ساياسي كەڭەستىڭ شينجياڭداعى مۇشەلەرىن ارناۋلى تاقىرىپتىق كوزدەن كەشىرۋگە ۇيىمداستىردى، ياڭ جيە تۇتاس بارىستا قاتىناستى.
وڭتۇستىك شينجياڭدا ياڭ جيە تەرەڭ اسەرگە بولەنىپ، توتەنشە تەبىرەندى. ”جەرگىلىكتى بۇقارانىڭ ءوندىرىس، تۇرمىس شارت - جاعدايى كورنەكتى جاقسارىپ، قىستاق تۇرعىندارىنىڭ جۇمىس ىستەۋ ىنتاسى توتەنشە جوعارىلاپ، وتباسىلىق كىرىستەرى ارتىپتى، قىستاقتىڭ قورشاعان ورتا تازالىعى مەن ويلاماعان دارەجەدە جاقسارىپتى، قاراپايىم بۇقارانىڭ باقىت سەزىمى تاسقىنداپ تۇر“. ەرەكشە تەبىرەنگەن ياڭ جيەنىڭ قايتىپ كەلگەننەن كەيىنگى ءبىرىنشى ىستەگەن ءىسى، اۋىلىنداعى بۇقاراعا وڭتۇستىك شينجياڭنىڭ حيكاياسىن اڭگىمەلەۋ بولدى.
”مەن پارتيانىڭ تاماشا ساياساتتارىن، شينجياڭنىڭ تىڭ وزگەرىستەرىن، ۇلتتار ىنتىماعىنىڭ اسەرلى اڭگىمەلەرىن ءتىپتى دە كوپ ادامدارعا بايانداپ بەرەمىن“، - دەيدى ياڭ جيە.
