□ انار بۇلت / شينجياڭ گازەتىنىڭ ءتىلشىسى ما ينيڭ
شينجياڭ دۇڭفاڭ شي - ۋاڭ ءتۇستى مەتال شەكتى سەرىكتەستىگى (تومەندە قىسقارتىلىپ ”شينجياڭ دۇڭفاڭ شي - ۋاڭ“ دەلىندى) جۇندۇڭ كاسىپ باقشاسى كرەمني جاپىراقشالارىن سۇرىپتاۋ سەحىندا شارشى پىشىندەگى كرەمني جاپىراقشالارى سۇرىپتاۋ ماشيناسىنىڭ ۇلاسپالى جەلىسىنەن رەت - رەتىمەن شىعارىلىپ جاتتى؛ حىشىڭ كرەمني جارنا شەكتى سەرىكتەستىگى (تومەندە قىسقارتىلىپ ”حىشىڭ كرەمني سەرىكتەستىگى“ دەلىندى) كومىر، ەلەكتر، كرەمني ءبىر تۇلعالانعان كرەمني نەگىزدى جاڭا ماتەريال اينالمالى ەكونوميكا كاسىپ سالاسى باقشاسىندا 14 ءوندىرىس جەلىسى تولىق جۇكتەمەلىلىكپەن ءوندىرىس جۇرگىزۋدە... جاڭا جىل باستالىسىمەن شينجياڭنىڭ كرەمني نەگىزدى كاسىپ سالاسى ءساتتى باستاما اشىپ، نەگىزگى كاسىپ كورسەتكىشتەرىنىڭ ارتۋ مولشەرى ايتارلىقتاي بولدى.
كەزەكتە، جاڭا ەنەرگيا، جاڭا ماتەريالدار تاسى ورگە دومالاعان ومىرشەڭ كاسىپ سالاسى بولىپ وتىر. كرەمني نەگىزدى ماتەريالدار جاڭا ەنەرگيانىڭ، جاڭا ماتەريالداردىڭ نەگىزگى شيكىزاتى رەتىندە، مەملەكەتتىڭ ستراتەگيالىق جاڭادان گۇلدەنگەن كاسىپ سالالارىنىڭ دامۋىندا، ”كومىر قىشقىل گازىنىڭ شىعارىلۋىن ەڭ جوعارى ماننەن اسىرماۋ، كومىر قىشقىل گازىن بەيتاراپتاندىرۋ“ نىساناسىنىڭ ءساتتى اتقارىلۋىندا ايرىقشا ماڭىزعا يە. كرەمني شيكىزاتىنىڭ ءىرى رايونى رەتىندە، حالىقارالىق باسەكەلىك قۋاتقا يە وسى زامانعى كرەمني نەگىزدى كاسىپ سالاسى جۇيەسىن جەدەل ورناتىپ، الەمدىك دەڭگەيدەگى فوتوۆولتتىق كرەمني نەگىزدى جاڭا ماتەريالدار كاسىپ سالاسى شوعىرىن جانە جۇڭگونىڭ فوتوۆولتتىق كرەمني نەگىزدى جاڭا ماتەريالدار بازاسىن قالىپتاستىرۋدا شينجياڭ تاپتىرماس دامۋ ورايىن قارسى الدى.
مالتا تاس قۇنىنىڭ ەسەلەپ ءوسۋ سىرى
جوڭعار ويپاتىنداعى مالتا تاستار ءار ءتۇرلى ءوندىرىس تەحنولوگياسى تارتىپتەرىنەن وتكەن سوڭ، كۇن ەنەرگيالىق باتارەيا تاقتايشاسىنا ورناتىلاتىن باتارەيا جاپىراقشالارىنا اينالىپ، فوتوۆولتتىق ەلەكتر شىعارۋعا پايدالانىلۋدا. ”تاستى التىنعا اينالدىراتىن“ مۇنداي تەحنيكا كرەمني نەگىزدى جاڭا ماتەريالداردان قول ۇزە المايدى.
”مالتا تاستاعى كرەمني قوس توتىعىنىڭ تازالىق مولشەرى ％98.5تەن جوعارى دەڭگەيگە جەتىپ، جارىلىسقا توزىمدىلىگى لايىقتى بولسا، ونى ونەركاسىپتىك كرەمني ەتىپ قورىتىپ شىعىپ، تازارتىلعاننان كەيىن كوپ كريستالدى كرەمنيگە اينالدىرۋعا، ونان سوڭ ونى جالاڭ كريستالدىق كرەمني تاياقشاسى ەتىپ سوزىپ، اقىرىندا كەسىپ كرەمني جاپىراقشالارىنا اينالدىرۋعا بولادى“، - دەيدى شينجياڭ دۇڭفاڭ شي - ۋاڭنىڭ قاتىستى وندىرىسكە جاۋاپتىسى جاڭ ىر - ۋ.
كرەمني نەگىزدى جاڭا ماتەريالدار فوتوۆولت، اۆتوموبيل، عارىش، ەلەكترون سياقتى كوپتەگەن سالالاردا كەڭىنەن قولدانىلادى. شينجياڭ ەلىمىزدىڭ ونەركاسىپتىك كرەمنيىنىڭ، كوپ كريستالدى كرەمنيىنىڭ باستى ءوندىرىس رايونى سانالادى، 2021 - جىلى رايونىمىزداعى كوپ كريستالدى كرەمنيدىڭ ءونىم مولشەرى 297 مىڭ 600 تونناعا جەتىپ، سايكەس مەزگىلدەگىدەن ％22.5 ارتىپ، بۇكىل ەلدىڭ جالپى ءونىم مولشەرىنىڭ ％58.9ىن يەلەدى.
ونەركاسىپتىك كرەمني مەن كوپ كريستالدى كرەمني سياقتى باستاپقى وڭدەلگەن ونىمدەرگە سالىستىرعاندا، جالاڭ كريستالدى كرەمني مەن فوتوۆولتتىق جاپىراقشالار كرەمني نەگىزدى جاڭا ماتەريالدار كاسىپ سالاسىنىڭ جوعارى دەڭگەيلى ونىمدەرى سانالادى. شينجياڭ دۇڭفاڭ شي - ۋاڭ جۇندۇڭ كاسىپ باقشاسى رايونىمىز بويىنشا كرەمني نەگىزدى كاسىپ سالاسى تىزبەگىن فوتوۆولتتىق جاپىراقشالار سالاسىنا دەيىن كەڭەيتكەن بىردەن - ءبىر ءوندىرىس بازاسى سانالادى، ول شينجياڭنىڭ فوتوۆولتتىق كاسىپ سالاسىنداعى اقتاڭداقتى تولتىردى.
بيىل اتالعان كاسىپ باقشاسى جالاڭ كريستالدى كرەمني ءوندىرىس جەلىسىن جاپپاي جاڭارتىپ، اۆتوماتتى ءوندىرىس دەڭگەيىن ونان ارى جوعارىلاتىپ، جالاڭ كريستالدى كرەمني جاپىراقشالارىنىڭ ساپاسىن كوتەردى. جاڭ ىر - ۋدىڭ تانىستىرۋىنشا، شينجياڭ دۇڭفاڭ شي - ۋاڭ قازىر كرەمني جاپىراقشالارىنىڭ ءوندىرىس تەحنولوگياسىن ۇزدىكسىز جاقسارتىپ، كرەمني جاپىراقشالارىن جىڭىشكەلەپ كەسۋ جانە جاپىراقشالاپ كەسۋ بەتالىسىنا قاراي دامۋدا ەكەن.
”قازىرگى تاڭدا، شينجياڭنىڭ كرەمني نەگىزدى كاسىپ سالاسىنىڭ ءونىم قۇنى ۇزدىكسىز ارتىپ، ءونىم تۇرلەرى توقتاۋسىز مولايىپ، ءونىم مولشەرى تولاسسىز كوبەيىپ كەلەدى، ءبىر ءبولىم ونىمدەردىڭ ءونىم مولشەرى بۇكىل ەلدىڭ الدىڭعى قاتارىنان ورىن الدى“، - دەيدى اۆتونوميالى رايوندىق ونەركاسىپ جانە ينفورماتسيالاندىرۋ مەڭگەرمەسى ەلەكتروندىق ينفورماتسيا باسقارماسىنىڭ 2 - دارەجەلى تەكسەرۋ - زەرتتەۋشىسى گو چياڭ تىلشىگە. تەحنيكالىق تەحنولوگيادا ۇزدىكسىز جاڭالىق اشۋ مەن كاسىپ سالاسى تىزبەگىنىڭ ۇزدىكسىز ۇزارۋىنا ىلەسە، رايونىمىز كوپ كريستالدى كرەمني، جالاڭ كريستالدى كرەمني، كومىرتەكتى كرەمني كريستالى، ورگانيكالىق كرەمني، كرەمني ۇنتاقتى ماتەريال سياقتى كوپ تۇردەگى كرەمني نەگىزدى ماتەريالدار ءونىمىن قالىپتاستىردى. ەلەكتروندىق كوپ كريستالدى كرەمني كاسىپ سالاسىن ارقاۋ ەتە وتىرىپ، ازوتتى كرەمني، زيركوني توتىعى، گاز فازالىق كرەمني قوس توتىعى سياقتى جاڭا ماتەريالدار كاسىپ سالاسى تىزبەگىن كەڭەيتىپ قالىپتاستىرىپ، كرەمني نەگىزدى كاسىپ سالاسىن العاشقى قادامدا جەتىلدىردى.
جوعارعى، تومەنگى بۋىنداعى كاسىپ سالاسى شوعىرى العاشقى قادامدا قالىپتاستى
وسى ەكى كۇندە، شينجياڭ داچۋان جاڭا ەنەرگيا جارنا شەكتى سەرىكتەستىگى (تومەندە قىسقارتىلىپ ”داچۋان جاڭا ەنەرگياسى“ دەلىندى) جاڭادان سالىنعان نىساننىڭ 3 - ايدىڭ سوڭىندا وندىرىستىك قۋاتقا، ولشەمگە جەتۋى ءۇشىن سوڭعى سىناق ەتۋگە دايىندالۋ جۇمىستارىن جۇرگىزدى.
بىلتىر 12 - ايدا، داچۋان جاڭا ەنەرگياسى 15 گيگاۆاتتىق فوتوۆولتتىق جابدىق بولشەكتەرى جانە سايكەستى قۇرىلعىلار نىسانىن سالىپ وندىرىسكە قوسقان بولاتىن. اتالعان نىساندا جىلىنا 35 مىڭ توننا جوعارى تازالىقتاعى كوپ كريستالدى كرەمني ءوندىرۋ قۇرىلعىسىن سالۋ جوسپارلانعان، ول بيىل 3 - ايدىڭ سوڭىندا ءوندىرىس قۋاتىنا جەتكىزىلمەك. نىسان سالىنىپ بولعان سوڭ كوپ كريستالدى كرەمني ءوندىرۋ قۋاتى جىلىنا 105 مىڭ تونناعا جەتىپ، ءوندىرىس قۋاتىنا جەتكەن سوڭ وندا 120 − 130 مىڭ توننالىق جالپىلىق ءوندىرىس قۋاتى قالىپتاسىپ، سالا بويىنشا ءوندىرىس قۋاتى كولەمى ەڭ ۇلكەن دارا تۇلعالىق قۇرىلعىعا اينالادى.
شىحىزى ەكونوميكالىق - تەحنيكالىق اشۋ رايونى جاڭا ماتەريالدار كاسىپ باقشاسىنا ورنالاسقان داچۋان جاڭا ەنەرگياسى، باستىسى، جوعارى تازالىقتاعى كوپ كريستالدى كرەمني وندىرۋمەن، وڭدەۋمەن جانە ساتۋمەن اينالىسادى. زەرتتەۋ - اشۋ ۇسىنىلىمى مەن تەحنيكادا جاڭالىق اشۋعا سۇيەنىپ، ەنەرگيانىڭ وزىندىك قۇنى تومەن بولۋ ارتىقشىلىعىمەن جانە كرەمني كاسىپ سالاسى بازاسى شوعىرىنا ورنالاسقان باسىمدىعىمەن بىرلەستىرىپ، سەرىكتەستىك ينفورماتسيالانعان، زەردەلىلەنگەن ءوندىرىس قوندىرعىلارى مەن جابىق اينالىمدىق جۇمىس جۇرگىزۋ تەحنولوگياسى ارقىلى ساپاسى جوعارى، ەنەرگيا جۇمسالىمى تومەن، وزىندىك قۇنى تومەن جوعارى تازالىقتاعى كوپ كريستالدى كرەمني ونىمدەرىن ءوندىرۋدى، ءوندىرىس بارىسىندا شيكىزات - ماتەريالداردىڭ پايدالانىلۋ ونىمدىلىگى جوعارى، ەنەرگيا جۇمسالىمى تومەن، جاسىل، قورشاعان ورتانى قورعاۋعا ءتيىمدى بولۋدى جۇزەگە اسىردى.
باستاماشى كاسىپورىنداردى ەنگىزىپ، جوعارعى، تومەنگى بۋىندى جەتەكتەپ، كاسىپ سالاسىنىڭ دامۋ ارىنىنىڭ جەتكىلىكتى بولۋىنا شىنايى كەپىلدىك ەتتى.
كومىر، ەلەكتر، كرەمني ءبىر تۇلعالانعان دامۋ جولىنا سۇيەنىپ، شينجياڭنىڭ كرەمني نەگىزدى كاسىپ سالاسىنىڭ تومەنگى بۋىنى كرەمني فوتوۆولتتى جانە ورگانيكالىق كرەمني سىندى 2 كاسىپ سالاسى تىزبەگىن العاشقى قادامدا قالىپتاستىردى.
2 - ايدىڭ 21 - كۇنى، ءپىشان اۋدانىنا ورنالاسقان حىشىڭ كرەمني شارۋاشىلىعى كومىر، ەلەكتر، كرەمني ءبىر تۇلعالانعان كرەمني نەگىزدى جاڭا ماتەريال اينالمالى ەكونوميكا كاسىپ باقشاسىنىڭ 1 - مەرزىمدەگى 100 مىڭ توننالىق سيلوكسان روپيلەن نەگىزدى كرەمنيلى كاۋچۋك ءوندىرىس سەحىندا 14 ءوندىرىس جەلىسى تولىق جۇكتەمەمەن ءوندىرىس جۇرگىزىپ، ءار كۇنى 300 توننادان استام ءونىم ءوندىردى. ەل ءىشى بازارىنىڭ ورگانيكالىق كرەمنيگە سۇرانىسىنىڭ ارتۋىنا مەڭزەس، اتالعان سەرىكتەستىكتىڭ ءونىمى قاجەتسىنۋدى قامداي الماي كەلەدى. حىشىڭ كرەمني ونەركاسىبى (ءپىشان) شەكتى سەرىكتەستىگىنىڭ ۇنەمىلىك ىستەرگە جاۋاپتى ورىنباسار باس ديرەكتورى يۇي چاڭفۋ تانىستىرىپ بىلاي دەدى: ”1 - ايدا سەرىكتەستىگىمىز 8683 توننا سيلوكسان ءوندىرىپ، ءونىم قۇنىن 2 ميلليارد 500 ميلليون يۋانعا جەتكىزىپ، بىلتىرعى سول تۇستاعىدان ％23.7 ارتتىردى. بۇل، باستىسى، گۋاڭدۇڭ سياقتى تەڭىز جاعالاۋى وڭىرلەرىنە ساتىلدى“.
حىشىڭ كرەمني سەرىكتەستىگىنىڭ كەزەكتە ءپىشان اۋدانىنا ورنالاستىرعان جاڭا ماتەريالدار كاسىپ سالاسى اياسىندا جوعارى بۋىندا جىلىنا 400 مىڭ توننا ونەركاسىپتىك كرەمني ءوندىرۋ نىسانى، ورتاڭعى بۋىندا جىلىنا 75 مىڭ توننا گرافيتتەنگەن كومىرتەكتى ەلەكترود ءوندىرۋ نىسانى، تومەنگى بۋىندا جىلىنا 100 مىڭ توننا سيلوكسان ءوندىرۋ نىسانى جانە 140 مىڭ توننا ارالاس قورىتىلعان كرەمنيلى كاۋچۋك ءوندىرۋ نىسانى سياقتى جاڭا ماتەريالدار كاسىپ سالاسى تىزبەگىن قۇردى. گرافيتتەنگەن كومىرتەكتى ەلەكترود نىسانىنا سۇيەنىپ، شينجياڭ ي - رى مىس جاپىراقشالارى عىلىم - تەحنيكالىق شەكتى سەرىكتەستىگىنىڭ ليتي باتارەياسى مىس جاپىراقشاسى نىسانى باقشا اۋماعىنا ىرگە تەپتى، اتالعان سەرىكتەستىك وندىرەتىن 6 ميكرومەترلىك قوس بەتتىك جارعاقتى ليتي باتارەياسى مىس جاپىراقشاسىنىڭ بارلىعى حالىقارا مەن ەل ىشىندەگى باتارەيا جاسايتىن كاسىپورىنداردىڭ پايدالانىلۋىنا بەرىلەدى.
جالاڭ كريستالدى كرەمني، ورگانيكالىق كرەمني، جارتىلاي وتكىزگىشتىك كومىرتەكتەنگەن كرەمني كريستالى سياقتى كرەمني نەگىزدى تومەنگى بۋىندى ۇزارتۋ، تولىقتاۋ نىساندارى ىركەس - تىركەس ءساتتى تۇردە وندىرىسكە قوسىلىپ، شينجياڭنىڭ جاڭا ماتەريالدار سالاسىنداعى كاسىپ سالاسىنىڭ اقتاڭداعىن تولتىرىپ، كاسىپ سالاسىنىڭ تيبىن وزگەرتۋ، دارەجەسىن جوعارىلاتۋ قادامىن جەدەلدەتتى. گو چياڭ مىنانى ءبىلدىردى: قازىر ونەركاسىپتىك كرەمني حالىقارا جانە ەل ءىشى بازارىن اشۋمەن قاتار، جوعارى تەحنيكالىق، جوعارى قوسىمشا قۇندىق ونىمدەرگە قاراي ويىسىپ، دارەجەسىن جوعارىلاتۋدا، كادەگە جاراۋ مولشەرى ”13 - بەسجىلدىقتىڭ“ باسىندا ％2كە جەتپەيتىن، قازىر ％22كە جەتتى. ونىمدەر كريستالدى كرەمني سىندى جالعىز تۇردەن كوپ كريستالدى كرەمني جانە ورگانيكالىق كرەمني سىندى 2 ۇلكەن جەلىگە قاراي دامىدى. كوپ كريستالدى كرەمنيدى سول جەردىڭ وزىندە كادەگە جاراتۋ نولدەن ％13كە جوعارىلادى، تەحنولوگيالىق، تەحنيكالىق دەڭگەيدىڭ جوعارىلاۋىنا مەڭزەس، ەلەكتروندىق كوپ كريستالدى كرەمني، جالاڭ كريستالدى كرەمني، كرەمني جاپىراقشالارى كاسىپ سالاسى تىزبەگى بەتالىسىنا قاراي ۇزدىكسىز دامۋدا.
تىزبەكتى ۇزدىكسىز ۇزارتادى، تولىقتايدى،كەڭەيتەدى، كۇشەيتەدى
اۆتونوميالى رايوننىڭ ۇكىمەت قىزمەتىنەن بايانداماسىندا: كرەمني نەگىزدى جاڭا ماتەريالدىڭ فوتوۆولت، كرەمني قوسپا مەتالى، كرەمني حيميا ونەركاسىبى، كرەمني ەلەكترون سياقتى تومەنگى بۋىنداعى كاسىپ سالالارىنا قاراي تىزبەك ۇزارتۋىن، تىزبەك تولىقتاۋىن ىلگەرىلەتۋ كەرەك، - دەپ ورتاعا قويىلدى. ونەركاسىپتىك كرەمني كاسىپ سالاسى نەگىزىن تايانىش ەتىپ، اۆتونوميالى رايون تۇراقتاندىرىلعان نىسانداردىڭ تياناقتانۋىن، سالىنۋىن، وندىرىسكە قوسىلۋىن جەدەل ىلگەرىلەتتى.
جىل باسىنان بەرى، حىشىڭ كرەمني سەرىكتەستىگى كاسىپ سالاسىنىڭ كولەمىن تومەنگى بۋىنعا ۇزارتىپ، كوپ كريستالدى كرەمنيگە مول قارجى قوستى. بيىل 3 - ايدا، 35 ميلليارد 500 ميلليون يۋان قارجى قوسىلعان كرەمني نەگىزدى جاڭا ماتەريال كاسىپ سالالارىن ءبىر تۇلعالاندىرۋ نىسانى ءۇرىمجى گانچۋانباۋ ەكونوميكالىق - تەحنيكالىق اشۋ رايونىندا قۇرىلىس باستايدى، مەجەمەن 2024 - جىلى بۇكىلدەي سالىنىپ بولىپ وندىرىسكە قوسىلادى. بۇل نىسان ونەركاسىپتىك كرەمني، كوپ كريستالدى كرەمني، كرەمني جاپىراقشاسى، فوۆولتتىق باتارەيا، فوتوۆولتتىق جابدىق بولشەكتەرى، فوتوۆولتتىق ەلەكتر شىعارۋ سياقتىلاردى قامتيدى، نىسان سالىنىپ بولعاننان كەيىن، كرەمني نەگىزدى فوتوۆولتتىق ونىمدەردى جاساۋدان فوتوۆولتتىق ەلەكتر شىعارۋدىڭ تومەنگى بۋىنىنا دەيىنگى تۇتاس كاسىپ سالاسى تىزبەگىن قامتيدى.
بيىل 6 - ايدا سالىنىپ وندىرىسكە قوسىلاتىن حىشىڭ كرەمني سەرىكتەستىگىنىڭ ءپىشانداعى 400 مىڭ توننالىق ونەركاسىپتىك كرەمني نىسانى قۇرىلىس جوسپارى بويىنشا تارتىپپەن ىلگەرىلەۋدە، 2 - مەرزىمدىك، 3 - مەرزىمدىك نىساندار وندىرىسكە قوسىلعاننان كەيىن، ورگانيكالى كرەمني ءوندىرىس مولشەرى بۇكىل ەلدە ءبىرىنشى ورىنعا شىعادى.
بيىل، اۆتونوميالى رايون نازاردى تيانشان شەڭبەرى ەكونوميكالىق بەلدەۋى كاسىپ سالاسىن دامىتۋ ستراتەگياسىنا شوعىرلاندىرىپ، بايلىقتى، ەنەرگيانى كادەگە جاراتۋ باسىمدىعىن ساۋلەلەندىرىپ، ءتۇيىندى سالالار مەن شەشۋشى بۋىنداردى كوزدەپ، قازىرگى كاسىپ سالاسى بازالارى مەن باقشا - رايون ورنالاسىمىن ونان ارى جاقسارتىپ، كاسىپ سالاسىنىڭ تەحنيكا تىزبەگىن، ءونىم تىزبەگىن، قامداۋ تىزبەگىن جەدەل ۇزارتىپ، تىزبەكتى ۇزدىكسىز ۇزارتىپ، تولىقتاپ، كەڭەيتىپ، كۇشەيتىپ، ەكونوميكالىق، قوعامدىق دامۋ قاجەتىن توڭىرەكتەي وتىرىپ ءبىر توپ كاسىپ سالاسى ەرەكشەلىگى ايقىن كرەمني نەگىزدى جاڭا ماتەريال كاسىپ باقشا رايوندارىن تۇلعالاپ، شينجياڭنىڭ كرەمني نەگىزدى كاسىپ سالاسىنىڭ ۇزدىكسىز جوعارى ساپالى دامۋىن ىلگەرىلەتەدى.
بولاشاقتا، اناعۇرلىم كەمەلدى بولعان كرەمني نەگىزدى كاسىپ سالاسى تىزبەگى شينجياڭنىڭ كرەمني نەگىزدى كاسىپ سالاسىن اناعۇرلىم جوعارى دەڭگەيگە كوتەرەدى.
شينجياڭ دۇڭفاڭ شي - ۋاڭ جۇندۇڭ كاسىپ باقشاسى ادام كۇشى بايلىعى جاۋاپتىسى شيە حۋا مىنالاردى ءبىلدىردى: باقشا رايونى ءوندىرىس قۋاتى قۇرىلىسىنىڭ تەبىنىن ارتتىرادى، كوپ كريستالدى كرەمني 3 - مەرزىمدىك نىسانى جابدىقتاردى ورناتۋ، سىناۋ كەزەڭىنە ءوتىپ، ماشينا جابدىقتاردى سىناپ، وندىرۋگە دايىندالدى. سونىمەن بىرگە، جابدىقتاردى وزگەرتۋ، جاپىراقشا ءوندىرىس قابىلەتىن جوعارىلاتۋ ارقىلى كرەمني نەگىزدى جاڭا ماتەريال كاسىپ تىزبەگىن ونان ارى ۇزارتتى.
بيىل، داچۋان جاڭا ەنەرگياسى عىلمي زەرتتەۋ، جاڭالىق اشۋ قابىلەتىن جوعارىلاتىپ، كوپ كريستالدى كرەمنيدىڭ ءونىم مولشەرىن 130 مىڭ توننا توڭىرەگىنە جەتكىزىپ، جوعارى تازالىقتاعى كوپ كريستالدى كرەمني سالاسىنداعى ءوندىرىس قۋاتى، تەحنيكاسى سياقتى جالپىلىق باسىمدىعىن بەكەمدەپ، ارتتىرىپ، ءوزىنىڭ جوعارى تازالىقتاعى كوپ كريستالدى كرەمني شارۋاشىلىعىن دامىتۋعا سەنىمدى دە پارمەندى بايلىق قامتاماسىزدىعىن ازىرلەيدى.
”اۆتونوميالى رايون ەل ىشىندەگى كرەمني نەگىزدى كاسىپورىنداردىڭ ءوندىرىس قۋاتىن كەڭەيتۋ ورايىن مىقتاپ يگەرىپ، كاسىپ سالاسىنىڭ ويىسۋىن ىرىقتىلىقپەن قابىلداپ، ەرەكشەلىگى ايقىن، كاسىپتىڭ شوعىرلانۋ دارەجەسى جوعارى كرەمني نەگىزدى كاسىپ بازاسىن ۇلعايتىپ، كۇشەيتىپ، كاسىپ تىزبەگى كەمەلدى، كاسىپ كولەمى ءبىرشاما زور، سايكەستى سەپتەلۋى تولىق الەمدىك دەڭگەيدەگى كرەمني نەگىزدى كاسىپ سالاسى شوعىرىن تۇلعالاۋدى ىلگەرىلەتەدى“، - دەدى گو چياڭ.
