□ انار بۇلت / شينجياڭ گازەتىنىڭ ءتىلشىسى شى شين
كوكتەم ۇمىتكە تولى ماۋسىم، كوكتەم ارمانعا جول اشادى. 3 - ايدىڭ 17 - كۇنى بۇكىل رايوندا 2022 - جىلدىڭ ءبىرىنشى ماۋسىمىندا كەلەلى نىساندار جۇمىستى شوعىرلى قالپىنا كەلتىرىپ، باستاپ، بارىس جىلىنداعى ارتۋدى ورنىقتىرۋدىڭ شىمىلدىعىن اشتى.
نازاردى نىسانعا، كاسىپ سالاسىنا، دامۋعا شوعىرلاندىردى! ۇيرەنۋدە باسەكەلەسىپ، باسىپ وزىپ، ءوزارا ۇيرەنىپ، ءبىر - بىرىنەن ۇلگى الىپ، بار كۇشپەن ىستەدى! بۇكىل رايونداعى 4467 ءۇش دارەجەلى كەلەلى نىسان جۇمىستى شوعىرلى قالپىنا كەلتىرىپ، باستاپ، شينجياڭنىڭ ەكونوميكالىق قاۋىرت دامۋىنىڭ كوكتەمى ارشىندى قاداممەن كەلگەن كۇشتى سيگنالدى جەتكىزدى.
نىسان قۇرىلىسىندا قىزۋ ورلەۋ كوتەرىلدى
قاردان كەيىنگى تيانشان كۇمىس كورپە جامىلىپ جاتىر، تيانشان جەڭىس تۋنەلىنىڭ قۇرىلىسشىلارى جىلدىق نىسانا - مىندەتتى ورىنداۋ ءۇشىن ەكپىندەي قۇلشىنۋدا؛ ءۇرىمجى اۋەجايىندا 4000 نەشە جۇمىسشى جاڭالاپ، كەڭەيتىپ سالۋ ينجەنەرياسىنىڭ قۇرىلىس جۇمىس باسىنا ورنالاسىپ، نىسان قۇرىلىسىن بار كۇشپەن ىلگەرىلەتتى؛ قاربالاس جۇمىس ارقىلى G3018 جەلىسى جىڭنان الاتاۋ ساعاسىنا باراتىن جوعارى جىلدامدىقتى تاس جولدا 3 - ايدىڭ 17 - كۇنى ساعات نولدە اۆتوكولىك قاتىنادى... كوكتەم كەلە شينجياڭنىڭ جەر - جەرىندەگى نىسان قۇرىلىستارى جەدەلدەپ، تەز قارقىنمەن العا ىلگەرىلەدى.
نىسان قۇرىلىسى دامۋ جالپى جاعدايىنا جەتەك بولادى، دامۋ ساپاسىنا سايادى. اماليات ءبىر جەردىڭ ەكونوميكالىق دامۋى ەڭ اقىرىندا نىسان قۇرىلىسىندا ايگىلەنەتىندىگىن، كىمنىڭ نىسانى جاقسى، نىسانى كوپ بولسا، سونىڭ دامۋ ساپاسى اناعۇرلىم جوعارى، دامۋ قارقىنى اناعۇرلىم تەز بولاتىندىعىن دالەلدەدى.
”قارجى قوسۋ ەكونوميكالىق دامۋدى جەبەيتىن ’ءۇش سۇيرەگىشتىڭ‘ ءبىرى رەتىندە، بۇكىل رايون ەكونوميكاسىندا ەرەكشە ماڭىزدى تىرەكتىك رول اتقارۋدا، نىسان قۇرىلىسى ءونىمدى قارجى قوسۋدى جەبەيتىن باستى كۇش“. اۆتونوميالى رايوندىق دامۋ جانە رەفورما كوميتەتى نىسان قۇرىلىسى باسقارماسىنىڭ ورىنباسار باستىعى جاڭ يۇڭلياڭ بىلاي دەدى: قازىرگى كەزەڭدە رايونىمىزدىڭ نەگىزدىك قۇرىلعى جانە الەۋمەتتىك قىزمەت وتەۋ سالاسىندا كوپتەگەن ولقىلىقتار ساقتالۋدا، تەك وسى نەگىزدى كۇشەيتەتىن، يقۋاتتى ارتتىراتىن، ۇزاق ۋاقىتتىققا پايدالى كەلەلى نىسان قۇرىلىستارىن ويداعىداي يگەرگەندە عانا، ولقىلىقتاردى، ءالسىز تۇستاردى ءونىمدى تولىقتاپ، دامۋ سەرپىمدىلىگىن ارتتىرۋعا بولادى.
شينجياڭنىڭ بيىلعى ەكونوميكالىق قىزمەتىندەگى ”ماڭىزدى ىستەردى“ ويداعىداي ىستەۋ ءۇشىن، بىلتىر 12 - ايدان بەرى بۇكىل رايون نىسان قۇرىلىسىنىڭ ”قىسقى نەگىز قالاۋ ارەكەتىن“ اتقارۋدى باستاپ، ”ساياسات ارقىلى قيىنشىلىقتى شەشۋ، ماسەلەلەردى سايكەستىرۋ، نىسان قارقىنىن تەزدەتۋ، قارجى قوسۋ ونىمدىلىگىن ارتتىرۋدى“ ارقاۋ ەتىپ، ساياساتتاردى اقىلداسىپ، وي جەلىسىن كەڭەيتىپ، قيىن ماسەلەلەردى شەشىپ، قىزمەتتى ىلگەرىلەتتى.
بيىل جىل باسىنان بەرى بۇكىل رايون جوعارى مەن تومەن بولىپ ولقىلىقتاردى تولىقتاۋدى، ءالسىز تۇستاردى كۇشەيتۋدى تياناق ەتىپ، نازاردى سۋ يگىلىگى، قاتىناس، ەلەكتر كۇشى، ينفورماتسيالاندىرۋ سياقتى ءتۇيىندى سالالارعا شوعىرلاندىرىپ، كەلەلى نەگىزدىك قۇرىلعى نىسان قۇرىلىستارىن لايىقتى دارەجەدە الدىن الا ىلگەرىلەتتى.
تيانشان الابىندا قۇرىلىس جۇرگىزۋ شارت - جاعدايىنا يە بولسا بولعانى، مەيلى كۇن سايىن جاڭارىپ، اي سايىن تۇلەجىگەن كاسىپ سالاسى باقشا رايونىندا بولسىن، الدە مۇنارا كراندار ورمانداي كوپ نىسان قۇرىلىس باستارىندا بولسىن نەمەسە ماشينالار كۇركىرەگەن سەحتاردا بولسىن، بارلىق جەردەن اسقاق جىگەرمەن قايراتتانا ۇمتىلىپ بولاشاقتى بەتكە العان ءداۋىر ءۇنىن ەستيسىز.
ارتۋدى ورنىقتىرۋعا اناعۇرلىم قوزعاۋشى كۇش ۇستەدى
3 - ايدىڭ 17 - كۇنى شينجياڭ جۇندۇڭ ەكونوميكالىق - تەحنيكالىق اشۋ رايونى شيحيشان كاسىپ باقشاسىندا ءبىر ميلليارد 10 ميلليون يۋان قارجى قوسىلعان شيەشين جىلىنا 18 مىڭ توننا كوپ كريستالدى كرەمني وندىرەتىن نىسان قۇرىلىسى جاپپاي باستالدى. بۇل نىسان وندىرىسكە قوسىلعاننان كەيىن ونەركاسىپ جالپى ءونىم قۇنى ءبىر ميلليارد 800 ميلليون يۋان، ونەركاسىپ ارتقان قۇنى 720 ميلليون يۋان بولادى.
شينجياڭ − مەملەكەت بەلگىلەگەن ”ءۇش بازا، ءبىر ارنا“، ال جۇندۇڭ اشۋ رايونى ەنەرگيا وزەكتى رايونى جانە ”تابيعي گازدى باتىستان شىعىسقا جەتكىزەتىن“، ”شينجياڭنىڭ ەلەكترىن سىرتقا جەتكىزەتىن“ ماڭىزدى بازا رەتىندە، مەملەكەتتىڭ كەشەندى ەنەرگيادان ۇلگى كورسەتۋ بازاسىنىڭ ماڭىزدى قۇرامداس بولىگىنە اينالدى. سول كۇنى جۇندۇڭ اشۋ رايونىندا كرەمني نەگىزدى جاڭا ماتەريالىنا، كومىر حيميا ونەركاسىبىنە جانە كومىر ەلەكترىنە، جەل ەلەكترىنە ساياتىن 11 نىسان جۇمىس باستادى.
”بۇل نىساندار جۇندۇڭ اشۋ رايونىنىڭ مول كومىر بايلىعىنا سۇيەنىپ، بايلىق باسىمدىعىن دامۋ باسىمدىعىنا اينالدىرىپ، جوعارى ساپالى دامۋعا قوزعاۋشى قۋات ۇستەدى“، - دەدى شينجياڭ جۇندۇڭ ەكونوميكالىق - تەحنيكالىق اشۋ رايونى پارتيا قىزمەتى كوميتەتىنىڭ مۇشەسى، باسقارۋ كوميتەتىنىڭ ورىنباسار مەڭگەرۋشىسى ليۋ چاۋ.
ءبىر كەلەلى نىسان − ەكونوميكانىڭ جاڭا ارتۋ ءتۇيىنى، ءبىر توپ كەلەلى نىسان جاڭا ارتۋ ۇيەگىن قالىپتاستىرادى.
بيىل اۆتونوميالى رايوننىڭ كەلەلى نىساندارى قارجى قوسۋ قۇرىلىمىن ساپالىلاندىرۋدى ارقاۋ ەتىپ، دامۋداعى تىرەكتىك قۋاتى مەن حالىق تۇرمىسىن قامتاماسىز ەتۋ قۋاتىن كورنەكتىلەندىرىپ، دامۋدىڭ سايكەستىلىگى مەن باياندىلىعىن ۇزدىكسىز كۇشەيتەدى.
”رايونىمىز سۋ يگىلىگى، قاتىناس، ەلەكتر، قالا - قالاشىق قۇرىلىسى سياقتى كەلەلى نەگىزدىك قۇرىلعىلار نىساندارىنىڭ قارجى قوسۋدى جەبەۋدەگى ’ورنىقتىرعىشتىعىن‘ جەبەۋدى ويداعىداي يگەرۋمەن بىرگە، مۇناي حيميا ونەركاسىبى، كومىر، كومىر حيميا ونەركاسىبى، جاڭاشا ەلەكتر قۋاتى، كرەمني نەگىزدى جاڭا ماتەريال سياقتى كەلەلى كاسىپ سالاسى نىساندارىنىڭ ارتۋدى ورنىقتىرۋداعى جەبەۋشى رولىن ساۋلەلەندىرۋگە ءمان بەرىپ، ءتۇيىندى كاسىپ سالاسى نىسانىنان 118ىن اتقارىپ، جيىنى 909 ميلليارد 100 ميلليون يۋان قارجى قوسىپ، تۇراقتى مال - مۇلىككە قوسىلعان قارجىدا كاسىپ سالاسىنا قوسىلعان قارجى سالىستىرماسىنىڭ ％40كە جەتۋىنە قۇلشىندى“، - دەدى جاڭ يۇڭلياڭ.
جاسىل تاۋ، تۇنىق سۋدان ۇستىرتتەگى جارقىراعان مەرۋەرتكە، تۇرپان - قۇمىل ويپاتىنان ىلە وزەنى اڭعارىنا دەيىن كەلەلى نىساندار قۇرىلىسى بۇكىل رايوننىڭ ەكونوميكاسىنىڭ باياندى، ورنىقتى ارتۋىنا جاڭا قان، جاڭا ومىرشەڭدىك كۇش، جاڭا تىرەك جانە ارتۋ ءتۇيىنىن ۇستەدى.
جوعارى ساپالى دامۋدا سەنىمدى ارتتىردى
ءبىرىنشى ماۋسىمداعى كەلەلى نىسانداردىڭ جۇمىس باستاۋ، جۇمىستى قالپىنا كەلتىرۋ تىزىمدىگىنە كوز جىبەرگەندە، ”جالپى مولشەرى مول، تىرەگى كۇشتى، كاسىپ سالاسىنىڭ بايلانىسى جوعارى، باستاماشىلدىق، جەتەكتەۋ رولى كۇشتى“ سياقتى تىڭ ەرەكشەلىكتەر جارىققا شىعىپ، جوعارى ساپالى دامۋدى ىلگەرىلەتۋدىڭ كۇشتى سيگنالىن ايقىن اڭعارتتى.
ءبىرىنشى ماۋسىمدا وڭتۇستىك شينجياڭ قارجى قوسۋدىڭ دۋماندى جەرىنە اينالدى. جاڭ يۇڭلياڭ بىلاي دەپ تانسىتىردى: وڭتۇستىك شينجياڭدا 2458 نىسان جۇمىستى قالپىنا كەلتىرىپ، جۇمىس باستاپ، تەڭ جارتىسىنان استامىن ۇستاپ، ％55كە جەتتى؛ شىعىس شينجياڭدا 872 نىسان جۇمىستى قالپىنا كەلتىرىپ، جۇمىس باستادى؛ سولتۇستىك شينجياڭدا 1137 نىسان جۇمىستى قالپىنا كەلتىرىپ، جۇمىس باستادى، نىسانداردىڭ وڭىرلىك جايعاسۋى نەگىزىنەن بىركەلكى بولدى.
دەن قويا نازار سالعان ادام وسى رەتكى جۇمىستى قالپىنا كەلتىرىپ، جۇمىس باستاعان قىرۋار نىسانداردىڭ ونەركاسىپتىڭ نەگىزىن كۇشەيتىپ، ونىمدىلىگىن ارتتىرۋدى جانە تيپ وزگەرتىپ، دارەجەسىن جوعارىلاتۋدى كوزدە ۇستاعانىن بايقايدى. جەر - جەر باسىمدىققا يە كاسىپ سالاسىنىڭ تىزبەگىن ۇزارتۋدى، تىزبەگىن تولىقتاۋدى، تىزبەگىن كەڭەيتۋدى، تىزبەگىن كۇشەيتۋدى ءبىر تۇتاس جوسپارلاپ ىلگەرىلەتىپ، كاسىپ سالاسى نەگىزىن قايتالاي جاساۋ ينجەنەرياسىن اتقارىپ، كاسىپ سالاسىنىڭ شوعىرلى، توپتىق دامۋىن ىلگەرىلەتتى.
ءبىرىنشى ماۋسىمدا اۆتونوميالى رايون كرەمني نەگىزدىك جاڭا ماتەريال، وسى زامانعى كومىر، حيميا ونەركاسىبى، مۇناي، مۇناي حيميا كاسىپ سالاسى تىزبەگىن ۇزارتۋ سياقتى كاسىپ سالاسى نىساندارىنان 1372 نىساننىڭ جۇمىسىن قالپىنا كەلتىرىپ، جۇمىسىن باستاپ، جالپى 737 ميلليارد 700 ميلليون يۋان قارجى قوسىپ، كاسىپ سالاسىن شوعىرلاندىرۋ ونىمدىلىگى كورنەكتى بولدى.
جاڭا ەنەرگيا، الەۋمەتتىك قىزمەت وتەۋ، نەگىزدىك قۇرىلعى سياقتى ”ەكى جاڭا، ءبىر كەلەلى“ نىسان كوپ بولىپ، 2215كە جەتتى، ءبىر توپ جاڭا نەگىزدىك قۇرىلىس، جاڭاشا قالا - قالاشىقتاندىرۋ، قاتىناس، سۋ يگىلىگى، ەلەكتر قۋاتى سياقتى كەلەلى ينجەنەريالار قۇرىلىسىن باستادى.
ءبىر - بىرلەگەن نىساندار شينجياڭنىڭ نۇرلى بولاشاعىن كەستەلەدى. الايدا نىسانداردى قاعاز جۇزىندە تاستاپ قويماي، قولعا الىپ، تياناقتاندىرۋ ەڭ ماڭىزدى.
”ءبىز كەڭەس الۋ قۇرىلىمدارىنىڭ بىرلەسىپ شايقاس جۇرگىزۋ ۇلگى ارتىقشىلىعىن ساۋلەلەندىرىپ، اۆتونوميالى رايوننىڭ ’التى ەلەۋلى‘ تىزىمدىگىن جاساۋ، اتقارۋ قىزمەتىن ويداعىداي ىستەپ، ونىڭ جەتەكتەۋ، باستاماشىلدىق ەتۋ رولىن ساۋلەلەندىرىپ، ورتالىقتىڭ مەجە ەسەبى ىشىندەگى قوسقان قارجىسىنان، جەرگىلىكتى ۇكىمەتتىڭ ارنايى زايوم قارجىسىنان جانە 566 ميلليارد يۋاندىق سەنىمدى امانات - قارىز قارجىسىنان تولىق، ويداعىداي پايدالانىپ، نىساننىڭ پايدالاناتىن جەر، پايدالاناتىن ورمان، پايدالاناتىن ەنەرگيا، قورشاعان ورتانى باعالاۋ سياقتى فاكتورلارىن جۇيەلى ويداعىداي جوسپارلاپ، كۇش - قۋاتتى، بايلىقتى، ساياساتتى شوعىرلاندىرىپ، نىساندى يگەرۋ، قارجى قوسۋدى جەبەۋ، ارتۋدى ورنىقتىرۋدىڭ ’N+1‘ قىزمەتتى تياناقتاندىرۋ ۇلگىسىن بەلسەنە ورناتىپ، ’10ءىرى مەحانيزمدى‘ نەگىزگى جەلى ەتىپ، نىسان قۇرىلىسىنىڭ جۇيەلىلىگىن، تۇلعالىلىعىن، سايكەسىمدىلىگىن ىلگەرىلەتۋدى ۇزدىكسىز جوعارىلاتامىز“، - دەدى اۆتونوميالى رايوندىق دامۋ جانە رەفورما كوميتەتىنىڭ مەڭگەرۋشىسى ۋاڭ كۇيران.
وسى كوكتەمدە تاعى ءبىر قىدىرۋ جاعدايلار ادامدى جەلپىندىرەدى: جەر - جەر شارۋاشىلىق - ساۋدا ورتاسىن ساپالىلاندىرۋ شاراسىن جارىسا جولعا قويىپ، ءىرى كاسىپورىندار، ءىرى توپتار جابال كەلىپ كوزدەن كەشىرىپ، قارجى قوسىپ، ادام، زات اينالىمى كورنەكتى ارتتى... وسى مەكەندە جاساپ جاتقان ادامداردىڭ شينجياڭنىڭ بولاشاعىنا دەگەن سەنىمى ءتىپتى دە نىعايا ءتۇستى.
ءبىز مىنانى دا ايقىن كورە بىلدىك: ناقتى وزگەرىسپەن سالىستىرعاندا، ادامداردىڭ يدەيا - كوزقاراسىن وزگەرتۋدىڭ مىندەتى ءتىپتى دە اۋىر، جولى ۇزاق، بازارلانعان، زاڭمەن باسقارىلاتىن، حالىقارالانعان شارۋاشىلىق - ساۋدا ورتاسىن قۇرۋدا فورماشىلدىقتى جانە تورەشىلدىكتى تۇبىرىنەن تالقانداۋ كەرەك، بۇل ءالى دە ماشاقاتتى قۇلشىنىس جاساۋدى قاجەت ەتەدى. الايدا كوكتەم كەلدى، بولاشاقتان ءۇمىت زور. جاڭا داۋىردەگى پارتيانىڭ شينجياڭدى جونگە سالۋ جالپى جوباسىنىڭ جەتەكشىلىگىندە، اۆتونوميالى رايوندىق پارتكومنىڭ پارمەندى باسشىلىعى مەن تۇتاس رايونداعى 25 ميلليوننان استام ءار ۇلت حالقىنىڭ بىرگە ىنتىماقتاسىپ، كۇرەس جاساۋىندا، شينجياڭنىڭ ەرتەڭى ءتىپتى دە كوركەم بولماق!
