□ شينحۋا اگەنتتىگىنىڭ تىلشىلەرى دۇڭ رۇيفىڭ، گۋ تيانچىڭ، لي حىڭ
3 - ايدان بەرى ىندەت 29 ولكەنى شارپىپ، تۇلعالىق جاقتان تارالۋ كولەمى كەڭ، كولەمدىك ىندەت پەن بىتىراندى ىندەت قاباتتاسقان، ناۋقاستار سىرتقا جايىلعان جانە ءۇرتىس تۋىلعان ىندەت جاعدايىنىڭ كوپ بولۋداي ەرەكشەلىكتەر جارىققا شىقتى. كوپ جەر ءتۇرلى ساقتانۋ - تىزگىندەۋ شارالارىن تىعىز، قاتاڭ، ەرتە باستان، جەدەل، ەگجەي - تەگجەيلى، ناقتى تياناقتاندىرىپ، ىندەتتەن ساقتانۋ - تىزگىندەۋ قالتقىسىن بەرىك بەكەمدەدى.
ىندەت جاعدايى بەتالىسىن قايتكەندە وزگەرتۋگە كەلەدى؟ بۇقارانىڭ ەمدەلۋ ماسەلەسىن قايتكەندە ۇيلەسىمدى شەشۋگە بولادى؟ الەۋمەت كوڭىل ءبولىپ وتىرعان وسى ماسەلەلەرگە مەڭزەس، 4 - ايدىڭ 6 - كۇنى وتكىزىلگەن مەملەكەتتىك كەڭەستىڭ بىرلەسىپ ساقتانۋ، بىرلەسىپ تىزگىندەۋ مەحانيزمى اقپار جاريالاۋ ماجىلىسىندە شوعىرلى جاۋاپ قايتارىلدى.
”يكەمدى نولگە تۇسىرۋگە“ ۇزدىكسىز تاباندى بولۋدا ءارى - ءسارى بولماۋ، بوساڭسىماۋ كەرەك
مەملەكەتتىك دەنساۋلىق ساقتاۋ، سالاماتتىق كوميتەتى اۋرۋدى تىزگىندەۋ مەكەمەسىنىڭ ورىنباسار باستىعى لەي جىڭلۇڭ بىلاي دەپ تانىستىردى: 3 - ايدىڭ ورتا شەنىنەن بەرى جەر - جەردىڭ ىندەتتەن ساقتانۋ - تىزگىندەۋ شارالارىن ءونىمدى تياناقتاندىرۋىنا ساي، وسىدان بۇرىن ىندەت جاعدايى ءبىرشاما اۋىر بولعان 5 ولكەنىڭ ىشىندە گۋاڭدۇڭ، شاندۇڭ، حىبەيدە جاقسارۋ بەتالىسى جارىققا شىقتى، شاڭحاي جانە جيليننىڭ ىندەت جاعدايى ءالى دە ءورشۋ كۇيىندە تۇر.
”كوپ جەردىڭ ىندەت جاعدايىنىڭ ءونىمدى تىزگىندەلۋى، اۋاشالاۋ، باسقارۋ - تىزگىندەۋ، قۇرساۋلاۋ، تەكسەرۋ - سارالاۋ سياقتىلاردى وزەك ەتكەن شارالاردى قاتاڭ، تىعىز قولدانۋدىڭ وميكرون شتاممى تۋدىرعان جەرگىلىكتى توپتالۋ سيپاتىنداعى ىندەت جاعدايىنا توتەپ بەرۋدە ءالى دە ءونىمدى ەكەندىگىن، ’يكەمدى نولگە ءتۇسىرۋدى‘ جۇزەگە اسىرۋعا بولاتىن بەكىتىلگەن باعدار ەكەندىگىن دالەلدەدى“، - دەدى لەي جىڭلۇڭ.
”’يكەمدى نولگە ءتۇسىرۋ‘ باس باعىتىنا ۇزدىكسىز تاباندى بولۋدا ءارى - ءسارى بولماۋ، بوساڭسىماۋ كەرەك، تەزدىكتى ماڭداي الدى ورىنعا قويىپ، ءتۇيىندى وڭىرلەردە تەكسەرۋگە تيىستىلەردى تۇگەل تەكسەرۋدى، جيناپ الۋعا تيىستىلەردى تۇگەل جيناپ الۋدى، اۋاشالاۋعا تيىستىلەردى تۇگەل اۋاشالاۋدى، ەمدەۋگە تيىستىلەردى تۇگەل ەمدەۋدى جەدەل ىلگەرىلەتۋ كەرەك“. مەملەكەتتىك دەنساۋلىق ساقتاۋ، سالاماتتىق كوميتەتىنىڭ اقپارات مالىمدەمەشىسى مي فىڭ مىنالاردى ءبىلدىردى: جەر - جەر اۋاشالاۋ تۇيىندەرى مەن فاڭساڭ شيپاحاناسى دايىندىعىن كۇشەيتىپ، كولەمدىك ىندەت جاعدايىن ءبىر جاقتى ەتۋ قابىلەتىن جوعارىلاتۋى، سونداي - اق بار امالدى قولدانىپ بۇقارانىڭ ءىس جۇزىندىك ماسەلەلەرىن شەشۋىنە كومەكتەسۋى كەرەك.
جۇڭگو اۋرۋدى تىزگىندەۋ ورتالىعى ەپيدەميولوگيا اۋرۋلارى عىلىمىنىڭ باس مامانى ۋ زۇنيوۋ بىلاي دەپ قارادى: كەزەكتە ىندەت جاعدايىنىڭ جالعاسۋ ۋاقىتى ساقتانۋ - تىزگىندەۋ تاكتيكالارىنىڭ، ساقتانۋ - تىزگىندەۋ شارالارىنىڭ تياناقتانۋ تەبىنىنە بايلانىستى بولىپ وتىر. ەرتە بايقاۋ، ەرتە مالىمدەۋ، ەرتە اۋاشالاۋ، ەرتە ەمدەۋ، ىندەتتەن ساقتانۋ - تىزگىندەۋ شارالارىن ءاربىر بۋىندا قاتاڭ، ناقتى تياناقتاندىرعاندا جۋىقتاعى ىندەت جاعدايىنىڭ كوپ تۇيىندە بىتىراندى تۋىلۋ بەتالىسى جاقساراتىن بولادى.
ەمدەلۋدەگى ”ەڭ سوڭعى ءبىر مەتر“ ماسەلەسىن شەشۋ كەرەك
ىندەت مەزگىلىندە بۇقارانىڭ ەمدەلۋ ماسەلەسى جۇرت نازارىن اۋداردى.
بەيجيڭ داشۋەسى 1 - شيپاحاناسى جۇقپالى اۋرۋلار ءبولىمىنىڭ مەڭگەرۋشىسى ۋاڭ گۇيچياڭ مىنالاردى ءبىلدىردى: بۇقارانىڭ ەمدەلۋىندەگى ”ەڭ سوڭعى ءبىر مەتر“ ماسەلەسىندە، جۇيەدەن،ءبىرىنشى، تۇرعىندار اۋماعىنان شىعىپ، شيپاحاناعا بارۋداعى ”كىرۋ - شىعۋىندا“ كوپ تاراۋ بىرلەسىپ ارەكەتتەنىپ، 120 قۇتقارۋ كولىگى سياقتى شۇعىل قۇتقارۋ قۇرىلىمدارىمەن سايكەسىپ، 120 قۇتقارۋ كولىگى سياقتى حالىققا قولايلى قىزمەت وتەۋلەردىڭ دەر كەزىندە ءونىمدى رول كورسەتۋىنە مۇمكىندىك جاساۋ؛ ەكىنشى، تاسىمال بارىسىندا قاتىناس قۇرالدارىن ويداعىداي ورنالاستىرىپ، بۇقارانىڭ ەمدەلۋ ماسەلەسىن شەشۋ. ”وسى ەكى جاعىندا ءارقايسى جاقتىڭ ءوزارا سايكەسۋى قاجەت، قاجەتتى كەزدە ۇكىمەت كولىگىن، ەرىكتىلەر كولىگىن پايدالانىپ، ءتۇيىن مەن ءتۇيىن اراسىندا جەتكىزۋ قىزمەت وتەۋىن جۇرگىزۋگە كەپىلدىك ەتۋ كەرەك“.
3 - ايدىڭ 22 - كۇنى مەملەكەتتىك كەڭەس بىرلەسىپ ساقتانۋ، بىرلەسىپ تىزگىندەۋ مەحانيزمى جالپىلىق گرۋپپاسى فاڭساڭ شيپاحاناسىن قۇرۋ - باسقارۋ بەلگىلەمەسىن باسىپ تاراتىپ، فاڭساڭ شيپاحاناسىنا بەلگىلى سالىستىرمادا ەمدەۋ قىزمەتكەرلەرىن، ەمدەۋ تەكسەرۋ - ولشەۋ جابدىقتارىن، شۇعىل قۇتقارۋ ءدارى - دارمەكتەرىن جانە وتتەگىن سەپتەپ، فاڭساڭ شيپاحاناسىنىڭ نەگىزگى ىندەت جاعدايىن باقىلاۋ - ولشەۋىنە جانە ەمدەۋ جۇرگىزۋىنە، سونداي - اق ىندەت جاعدايىندا وزگەرىس تۋىلعاندا اۋىستىرىپ ەمدەۋگە جىبەرۋىنە كەپىلدىك ەتۋدى ايقىن تالاپ ەتتى.
”فاڭساڭ شيپاحاناسىنا، باستىسى، تۇرمىستا وزىنە - ءوزى قاراي الاتىن، 60 جاستان تومەنگى، شۇعىل حارەكتەرلى نەگىزدىك اۋرۋى، رۋحاني اۋرۋى جوق، اۋرۋ بەلگىسى جوق جۇعىمدالۋشىلار جانە جەڭىل حارەكتەرلى ناۋقاستار قابىلدانىپ ەمدەلەدى“. ۋاڭ گۇيچياڭ بىلاي دەپ تانىستىردى: سالماقتى، جوعارى حاۋىپ - قاتەرلى اۋماقتان كەلگەن جەڭىل حارەكتەرلى ناۋقاستارعا مەڭزەس، كەيبىر ءدارى - دارمەكتىك ەمدەۋلەر، اسىرەسە، ۆيرۋسقا قارسى ەمدەۋلەر جۇرگىزۋدى ۇسىنامىز. سونىمەن بىرگە بارلىق ناۋقاستىڭ اۋرۋ وزگەرىسىن ءجىتى باقىلاپ - ولشەۋ، اسىرەسە، نەگىزدىك اۋرۋى بار، جاسى ۇلعايعان سالماقتى، جوعارى حاۋىپ - قاتەرلى اۋماقتان كەلگەن ادامدار شوعىرىنا ايرىقشا نازار اۋدارۋ، اۋرۋ جاعدايىندا وزگەرىس بولا قالعاندا، 120 كولىكتەرىنە دەرەۋ حابارلاسىپ ءتۇيىندى شيپاحانالارعا ىشكەرىلەي دياگنوز قويۋعا، ەمدەۋ جۇرگىزۋگە جەدەل جەتكىزۋ كەرەك.
جاڭا تيپتى ايدارشا ۆيرۋس ۆاكسيناسىن ”ەگۋگە تيىستىلەرىنە تۇگەل ەگۋدى“ ۇزدىكسىز ىلگەرىلەتۋ كەرەك
4 - ايدىڭ 5 - كۇنىنە دەيىن بۇكىل ەل بويىنشا جاڭا تيپتى ايدارشا ۆيرۋس ۆاكسيناسىنان جالپى 3 ميلليارد 280 ميلليون دانا - رەت ەگىلىپ، تۇتاس بارىستا ەگىلۋ مولشەرى ءبىر ميلليارد 240 ميلليون دانا - رەت بولىپ، قامتىلعان ادام سانى بۇكىل ەلدەگى جالپى جان سانىنىڭ ％90.70ىن يەلەگەندىگى مالىمدەلگەن، 60 جاستان جوعارى قارتتارعا ۆاكسينا ەگۋدىڭ قامتىعان ادام سانى 220 ميلليوننان اسقان.
”قارتتار مەن نەگىزدىك اۋرۋى بار ادامدار جونىنەن العاندا، سالماقتى ناۋقاستاردى ازايتۋدىڭ، ءولىم - ءجىتىمدى ازايتۋدىڭ ەڭ جاقسى شاراسى ءالى دە ۆاكسينا ەگۋ“. جۇڭگو اۋرۋدى تىزگىندەۋ ورتالىعى يممۋنيتەتتەندىرۋ جوباسى باس مامانى ۋاڭ حۋاچيڭ بىلاي دەدى: دۇنيە جۇزىلىك دەنساۋلىق ساقتاۋ ۇيىمىنىڭ ماماندارى جاڭا تيپتى ايدارشا ۆيرۋس ۆاكسيناسىن ”سالماقتى اۋرۋلاردىڭ الدىن الۋ مەن ءولىم - ءجىتىمنىڭ الدىن الۋدا ەرەكشە ءونىمدى“ دەپ باعالاپ وتىر. قازىر كوز الداعى ەڭ كوكەي تەستى مىندەت − تۇتاس بارىستا ۆاكسينا ەگۋ، كۇشەيتپەلى ۆاكسينا ەگۋدى جەدەل ورىنداپ، ەگۋگە تيىستىلەرگە تۇگەل ەگۋدى ورىنداۋ.
ۋاڭ حۋاچيڭ تاعى مىنالاردى ەسكەرتتى: كوكتەم ماۋسىمى گۇل توزاڭىنا اسىرە سەزىمتالدىقتىڭ ەڭ كۇشەيەتىن مەزگىلى، گۇل توزاڭىنا اسىرە سەزىمتالدىق تاريحى بولۋ جاڭا تيپتى ايدارشا ۆيرۋس ۆاكسيناسىن ەككىزبەۋدىڭ شارتى ەمەس. ەگەر گۇل توزاڭىنا اسىرە سەزىمتال ادام اسىرە سەزىمتالدىقتىڭ شۇعىل اسقىنعان كەزەڭىندە تۇرسا، اسىرەسە، گۇل توزاڭىنا اسىرە سەزىمتالدىقتان دەمىكپە قاتارلى اۋىر دارەجەلى اۋرۋ بەلگىسى پايدا بولسا، ۆاكسينا ەگۋدى كەشەۋىلدەتە تۇرۋىنا بولادى. گۇل توزاڭىنا اسىرە سەزىمتالدىق تاريحى بار، ۆاكسينا ەكتىرۋىنە بولاتىندار ۆاكسينا ەكتىرگەن كەزىندە كلينيكالىق شيپاگەرگە نەمەسە ۆاكسينا ەگۋشى شيپاگەرگە جاعدايىن ايتۋى كەرەك، سونداي - اق ۆاكسينا ەككەننەن كەيىن 30 مينۋت بايقاپ كورۋ بەلگىلەمەسىنە قاتاڭ بويسۇنۋى كەرەك.
(شينحۋا اگەنتتىگىنىڭ 4 - ايدىڭ 6 - كۇنى بەيجيڭنەن بەرگەن حابارى)
