تيانشان تورى
تيانشان تورى   ›   جاڭالىقتار   ›   انار گۇلى قىپ - قىزىل بولىپ اشىلدى

ءوزارا كومەكتەسىپ، قارايلاسىپ، باۋىرلاستىق سۇيىسپەنشىلىك ورناتتى

□ انار بۇلت \ شينجياڭ گازەتىنىڭ ءتىلشىسى گان شيڭحۋا، ەرىكتى ءتىلشى شۋە دي

  38 جىلدىڭ الدىندا 23 جاستاعى جياڭ حۋا جاپادان جالعىز سىچۋانداعى اۋىلىنان موڭعۇلكۇرە اۋدانى سارقوبى اۋىلىنىڭ مويىنساڭ قىستاعىنا كەلىپ جۇمىس ىستەيدى، ول بەيتانىس بالا قۋانتايدىڭ بۋى بۇرقىراعان تاعامىن العاندا، ءسوزسىز، ونىڭ جاقسىلىىعىن وتەيمىن دەپ ىشتەي انت ەتەدى. كوزدى اشىپ - جۇمعانشا 38 جىل وتە شىقتى، جياڭ حۋا قۋانتايمەن ەڭ جاقسى باۋىر بولىپ قالماستان، مويىنساڭ قىستاعىنىڭ تۇرعىندارىمەن دە ءبىر ءۇيلى جانداي بولىپ كەتتى.

  ”باۋىرىم، قاربالاسسىڭ با؟ كەشتە كەلىپ وتىرىپ قايتارسىڭ“؟ ”جارايدى! كەشتە سيىرعا جەم بەرىپ تاستاپ بارايىن“... 4 - ايدىڭ 6 - كۇنى تۇستەن بۇرىن قۋانتايدىڭ ەسىگىنىڭ الدىنان ءوتىپ بارا جاتقانىن كورىپ، جياڭ حۋا موينىن سوزىپ شاقىردى.

  سول جىلى جياڭ حۋا قىستاققا كەلە سالا 17 جاستاعى قۋانتايمەن ەجەلگى تانىسىنداي ەتەنە بولىپ كەتتى، قۋانتاي ۇنەمى ۇيىنەن ءدامدى تاعامدار اكەلىپ جياڭ حۋاعا بەرەتىن، جياڭ حۋا قۋانتايعا ۇن تارتۋدى ۇيرەتىپ، وعان اۋىلىنداعى قىزىقتى ىستەردى اڭگىمەلەپ بەرۋشى ەدى.

  سول كەزدە قىستاقتاعىلار سىرتتان كەلگەن جياڭ حۋاعا قاتتى قارايلاسۋمەن بىرگە، وعان جەر ءبولىپ بەرگەن ەدى. جياڭ حۋا قىستاق تۇرعىندارى تۇقىمدى ەككەن سوڭ، اندا - ساندا سۋارىپ قويعانى بولماسا پالەندەي باعىپ - باپتامايتىندىعىن، ءتۇسىم مولشەرىنىڭ تومەن ەكەندىگىن بايقايدى. ”باۋىرىم، كەلەر جىلدان باستاپ ماعان ىلەسىپ ەگىن ەك، سۋاراتىن كەزدە سۋار، ءبيداي مايساسى استە قۋراپ قالماسىن، ءدارى شاشاتىن كەزدە، ءسوز جوق، ءدارى شاش. وسىلاي ىستەسەڭ بولدى، ۇيلەرىڭنىڭ ءبيدايىنىڭ ءتۇسىمى، ءسوزسىز، جوعارىلايتىندىعىنا كەپىلدىك بەرەمىن“، - دەيدى. جياڭ حۋا الدىمەن ءوزىنىڭ تاجىريبەسىن قۋانتايعا ايتىپ بەردى. جياڭ حۋانىڭ جەتەكشىلىگىندە قۋانتايدىڭ ءۇيىنىڭ ءبيدايىنىڭ ءتۇسىمى اجەپتاۋىر ارتتى. قىستاقتاعىلار دا وسى جاسقا يلانا باستاپ، ۇنەمى جياڭ حۋادان ەگىمشىلىك تاجىريبەلەرىن ۇيرەنەدى.

  1987 - جىلى جياڭ حۋا اقشا جيناپ العان سوڭ، ءۇي سالىپ، باس قۇراۋعا دايىندالادى. قۋانتاي جياڭ حۋادان دا قاتتى قۋانىپ، قىستاقتاعىلارمەن بىرگە وزدىكتەرىنەن بارىپ كومەكتەسەدى. كوپشىلىكتىڭ ورتاق قۇلشىنۋىندا جياڭ حۋانىڭ اقىرى ءوز ءۇيى بولدى. سودان كەيىن جياڭ حۋا تاعى نەشە ون مۋ جەردى كوتەرمەگە الدى. اق پەيىل قىستاق تۇرعىندارى ۇنەمى وزدەرىنىڭ اتتارىن ونىڭ زاتتىق ماتەريالدارىن تاسۋىنا بەرە تۇرادى، وسى ازعانتاي كومەك جياڭ حۋانى مەيىرلەندىرىپ كەلگەن بولاتىن، سونداي - اق ونى شاماسى جەتكەن كەزدە، ءسوزسىز، قىستاق تۇرعىندارىنىڭ كىرىستەرىن ارتتىرىپ بايۋىنا كومەكتەسۋگە بەل بۋدىردى.

  1995 - جىلى جياڭ حۋا قىستاقتاعى تۇڭعىش ساۋدا دۇكەنىن اشتى. ”مەن ەڭ قيىنشىلىق تارتقاندا، قۋانتاي باۋىردىڭ ۇيىندەگىلەر مەن اۋىلداستار كومەكتەسىپ، مەنى ءوز ۇيلەرىنىڭ ادامىنداي كورىپ ەدى. قازىر شارت - جاعدايىم جاقساردى، مەن دە كوپشىلىككە كومەكتەسەمىن ...“. جياڭ حۋا ايەلى جاڭ گوشيۋگە قىستاق تۇرعىندارى كومەككە ءزارۋ بولسا، ءسوزسىز، قول ۇشىن بەرۋدى تاپسىردى. وسىدان كەيىنگى نەشە ون جىلدا كىمنىڭ ۇيىندە قيىنشىلىق بولسا، كىم شۇعىل اقشا قاجەت ەتسە، شاماسى جەتسە بولعانى، جياڭ حۋا كومەكتەسۋگە پەيىل بولدى.

  ەرمەك ماحابات جياڭ حۋانىڭ كورشىسى، ۇيىندەگى ۇلكەن كىسى ۇزاق ۋاقىت ناۋقاستانعاندىقتان، ەكونوميكالىق جاعدايى ناشارلاۋ بولىپ كەلگەن ەدى. ءبىر جولى جياڭ حۋا ەرمەكتىڭ كۇنى بويى مۇڭعا باتىپ وتىرعاندىعىن كورىپ، جاعداي سۇراستىرا كەلە اكەسىنىڭ شيپاحاناعا جاتىپ قالعاندىعىن بىلەدى، سونىمەن جياڭ حۋا دەرەۋ شيپاحاناعا بارىپ قارتتىڭ كوڭىلىن سۇرايدى ءارى اكەسىنىڭ ناۋقاسىن ەمدەتۋگە ەرمەككە 10 نەشە مىڭ يۋان قارىز اقشا بەرەدى. ال، قىستاقتا مۇنداي كومەكتەسۋ جياڭ حۋانىڭ داعدىسىنا اينالعان - دى، قازىرگە دەيىن ونىڭ قىستاق تۇرعىندارىنا قارىزعا بەرگەن اقشاسىنىڭ ءوزى 200 نەشە مىڭ يۋان بولدى.

  باۋىرى جياڭ حۋانىڭ قىستاق تۇرعىندارىنا وسىنشاما بار پەيىلىن سالا كومەكتەسكەندىگىن كورگەن قۋانتاي تەبىرەنە: ”جياڭ باۋىر قىستاعىمىزعا جاڭادان كەلگەن كەزدە تۇرمىسىندا، راسىندا، توتەنشە قيىنشىلىق بار بولاتىن دا، قىستاق تۇرعىندارى وعان شىن ىقىلاسىمەن كومەكتەسكەن ەدى، ال، وسىدان كەيىنگى ونداعان جىلداردا ول دا قىستاقتاعى كوپتەگەن ادامدارعا كومەكتەسىپ كەلدى“، - دەدى.

  قۋانتاي كەزىندەگى قۇلشىنعان كۇندەرىن ەسكە الىپ بىلاي دەدى: جياڭ حۋا جاپاعا توتەنشە ءتوزىمدى ءارى ويلامدى ادام، كەزىندە ەگىستىكتىڭ ءبارى تاستاق، توپىراعى قۇنارسىز بولاتىن، ءونىمدى ارتتىرۋ ءۇشىن توپىراق ساپاسىن جاقسارتۋ قاجەت، جياڭ حۋا ۇنەمى قول اربامەن ورگانيكالىق تىڭايتقىشتاردى ەكى ءۇيدىڭ جەرىنە تاسىپ اپارىپ، توپىراق ساپاسىن جاقسارتاتىن. كەيىن شارت - جاعداي جاقسارىپ، جياڭ حۋا ەكەۋىمىز سەرىكتەسىپ تراكتور ساتىپ الىپ تاسىمالمەن شۇعىلدانىپ، اعايىندى ەكەۋىمىزدىڭ تۇرمىسىمىز بارعان سايىن جاقسارا ءتۇستى.

  ”العاش كەلگەنىمدە بۇل ارانىڭ ەلىمەن، جەرىمەن بەيتانىس بولىپ، تاماق تاۋىپ جەۋىمنىڭ ءوزى قيىنعا سوققان بولاتىن، جاقسى اعايىنىم قۋانتاي ۇيىندەگىلەردىڭ كومەگىنىڭ ارقاسىندا عانا تابانداپ كەلدىم، ومىرىمدە وسىنداي اعايىنىم بولعاندىعىنا ءدان ريزامىن“، - دەدى جياڭ حۋا.

  ۋاقىت زىمىراپ ءوتىپ جاتىر، قازىر جياڭ حۋا مەن قۋانتايدىڭ نەمەرە - شوبەرەلەرى كوبەيدى. جياڭ حۋانىڭ بالالارى تۇگەلدەي سىرت جەردە وتاۋ تىگىپ، تىرشىلىك قۇرىپ جاتىر، ول كىسىنى قاسىنا اپارىپ بىرگە تۇرمىس كەشىرۋدى تالاي رەت ايتسا دا، ءبىراق جياڭ حۋا مۇنان باس تارتتى. بيىل جياڭ حۋا تاعى قىستاقتىڭ 1000 نەشە مۋ جەرىن كوتەرمەگە الىپ، قىستاقتاعى ارتىق ەڭبەككۇشتەردى باستاپ ەگىمشىلىكتى بىرگە دامىتۋدا. ول ”ەڭبەك ىستەۋگە كۇش - قۋاتىم كەلەدى ەكەن، بۇل ارانى قيىپ كەتە المايمىن! كۇن ارالاتىپ جاقسى اعايىنىم قۋانتايمەن بىرگە وتىرىپ اق شاي ءىشىپ، اڭگىمە - دۇكەن قۇرامىن، ودان اۋىلداستارمەن بىرگە ەگىمشىلىكپەن شۇعىلدانامىن، مۇنداي تۇرمىس ءمان - ماعنالى بولادى“، - دەدى.

جاۋاپتى رەداكتور : الىمبەك نۇرالين

ەسكەرتۋ:

تورابىمىزداعى مازمۇنداردى پايدالانۋعا تۋرا كەلگەندە، ءسوزسىز جازباشا رۇقساتقا يە بولۋ كەرەك. مازمۇنداردى رۇقساتسىز جالعاپ تاراتۋعا، كەسىپ رەداكسيالاۋعا، وزگەرتۋگە، قىسقارتىپ قۇراستىرۋعا، باسقا ورىنعا كوشىرۋگە نەمەسە باسقا تاسىلدەرمەن كوبەيتۋگە ءارى تاراتۋعا بولمايدى، قايشى كەلگەندەردىڭ زاڭدىق جاۋاپكەرشىلىگى زاڭ بويىنشا قۋزاستىرىلادى.