شينحۋا اگەنتتىگىنىڭ تىلشىلەرى يۇي چاڭحۇڭ، جاڭ لينا، ۋي جيڭيۇي
تاڭ سارىدە العاشقى كۇن ساۋلەسى ىشكى موڭعۇل اۆتونوميالى رايونىنىڭ ەڭ شىعىسىنداعى ۇلكەن ھىنگان تاۋىنا تۇسكەندە، ەڭ باتىسىنداعى ەزەنا توراڭعى ورمانى ۇيقىدا جاتادى. شەكارا سىزىعى 4200 نەشە كيلومەترگە سوزىلعان ىشكى موڭعۇل اۆتونوميالى رايونى قايقايا شاپقان تۇلپارداي وتانىمىزدىڭ سولتۇستىك شەكاراسىن كۇزەتۋدە.
وسىناۋ كورىكتى دە كەڭ - بايتاق القاپتى باس شۋجي شي جينپيڭ باستان - اياق تەرەڭ سۇيىسپەنشىلىكپەن كوكەيىندە ساقتاپ كەلدى. پارتيا 18 - قۇرىلتايىنان بەرى باس شۋجي ىلگەرىندى - كەيىندى 2 رەت ىشكى موڭعۇلعا ىشكەرىلەي بارىپ قىزمەت تەكسەرىپ، تەكسەرۋ - زەرتتەۋ جۇرگىزىپ، ءۇرتىس 5 جىل بويى مەملەكەتتىك حالىق قۇرىلتايى ىشكى موڭعۇل ۋاكىلدەر ۇيىرمەسىنىڭ باياندامانى قاراۋىنا قاتىناسىپ، ىشكى موڭعۇلدىڭ دامۋىنا جوبا كەسكىندەپ، جول ايقىندادى. ىشكى موڭعۇلداعى ءار ۇلت كادر - بۇقاراسى باس شۋجيدىڭ تاپسىرماسىن تياناقتاندىرىپ، ءورىس اشا العا ىلگەرىلەپ، قايراتتانا ءىس تىندىرىپ، ىستەردى كۇننەن - كۇنگە كوركەيتتى.
اناردىڭ دانىندەي تىعىز ۇيىستى
2014 - جىلى قاقاعان قىس كەزىندە، باس شۋجي شي جينپيڭ قاقاعان ايازعا قاراماستان شيلينحوتتاعى مالشىلاردىڭ اراسىنا كەلىپ، كوپشىلىكپەن بىرگە بايگە كورىپ، ولەڭ تىڭداپ، ءان - ءبي تاماشالادى. ءداستۇرلى ”بەس تۇلىك، باقىت تىلەۋ“ سالتىندا ول اتسىز ساۋساعىن شيكى سۇتكە 3 رەت مالىپ شەرتىپ، كەلەر جىلى اۋا رايىنىڭ جاقسى بولۋىن، بەس تۇلىك مالدىڭ مىڭعىرا ءتۇسۋىن، حالىقتىڭ باقىتتى دا امان - ەسەن بولۋىن تىلەدى. مالشى بايسىحۇلۇڭ سول ءبىر كورىنىستى ەسكە العان سايىن ايرىقشا مەيىرىمدى سەزىنەدى: ”باس شۋجي ءبىز ءار ۇلت بۇقاراسىمەن جۇرەكتەس“.
ۋاقىت جىلجىعانىمەن، سۇيىسپەنشىلىك وزگەرمەدى.
5 جىلدان كەيىن باس شۋجي شي جينپيڭ تاعى دا ىشكى موڭعۇلعا بارىپ قىزمەت تەكسەردى. 2019 - جىلى 7 - ايدىڭ 15 - كۇنى ۇلانحاد قالاسى سۇڭشان رايونى شيڭ - ان ءمالىسىنىڭ لينحۋاڭ جيايۋان الەۋمەتتىك اۋماعىندا باس شۋجي شي جينپيڭ از ۇلتتاردىڭ كيىم - كەشەك، كەرەك - جاراق كورمەسىن كورىپ، الەۋمەتتىك اۋماق تۇرعىندارى ورىنداعان ۇلتتىق ءان - ءبيدى تاماشالادى. بۇل الەۋمەتتىك اۋماقتا 10 مىڭنان استام تۇرعىن بار، مۇنىڭ ىشىندە موڭعۇل، مانزۋ، حۇيزۋ سياقتى 12 از ۇلت تۇرعىندارى 4000 ادامعا جەتەدى.
”باس شۋجي الەۋمەتتىك اۋماق نەگىزگى ساتى پارتيا قۇرىلىسى، ۇلتتاردىڭ ىنتىماعى، توعىسۋى سياقتى احۋالدارعا ەرەكشە كوڭىل ءبولىپ، الەۋمەتتىك اۋماقتىڭ ءار ۇلت بۇقاراسىنىڭ ورتاق شاڭىراعى، ۇلتتار ىنتىماعىنىڭ بەرەكەلى شاڭىراعى ەكەندىگىن باسا دارىپتەدى“. باس شۋجي شي جينپيڭنىڭ تاپسىرماسى لينحۋاڭ جيايۋان الەۋمەتتىك اۋماعى پارتكومىنىڭ شۋجيى ۋ شياۋحۋانىڭ ءار ۇلت بۇقاراسى ءبىر - بىرىنە قارايلاساتىن الەۋمەتتىك اۋماق ۇلكەن شاڭىراعىن تۇلعالاۋ سەنىمى مەن بەكىمىن اناعۇرلىم بەكەمدەي ءتۇستى.
ىشكى موڭعۇلدىڭ ءىس جۇرىندىك دامۋ شارت - جاعدايى مەن تاريحي دامۋ تامىرىن تياناق ەتىپ، ىشكەرىلەي تەكسەرۋ - زەرتتەۋ جۇرگىزۋ، وي جۇگىرتۋ ارقىلى باس شۋجي شي جينپيڭ ىشكى موڭعۇلعا ايقىن ستراتەگيالىق نۇسقاۋ كورسەتتى:
− ”ىشكى موڭعۇل جونىنەن العاندا قوعامنىڭ جاراسىمدىلىعىن، ورنىقتىلىعىن قورعاۋ ءۇشىن، ءسوز جوق، ۇلتتار ىنتىماعىنىڭ كەلەلى جاعدايىن بەكەمدەۋ جانە دامىتۋ كەرەك“؛
− ”جۇڭحۋا ۇلتى ورتاق تۇلعا تانىمىن بەكەمدەۋ سىندى نەگىزگى جەلىنى مىقتى يگەرۋ كەرەك“؛
− ”ۇلتتاردىڭ جۇڭحۋا ۇلتى ۇلى شاڭىراعىندا اناردىڭ دانىندەي تىعىز ۇيىسىپ، ۇلى وتاندى بىرگە كوركەيتىپ، تاماشا تۇرمىستى بىرگە جاراتۋىن جەبەۋ كەرەك“؛
كوڭىلگە ءتۇيىپ، كوكەيدەن شىعارماعان ىستەن، ءسوزسىز، ناتيجە شىعادى. سوڭعى جىلدارى ىشكى موڭعۇل ۇلتتىق وڭىرلىك اۆتونوميا تۇزىمىنە تاباندى بولىپ جانە ونى كەمەلدەندىرىپ، ۇلت ىستەرىن زاڭ بويىنشا باسقاردى. 2021 - جىلى 5 - ايدا ىشكى موڭعۇل ۇلتتار ىنتىماعىندا، العاباسارلىعىندا وزاتتاردان بولۋ، دامىتۋ جوباسىن جاساپ اتقارىپ، العاش رەت «ىشكى موڭعۇل اۆتونوميالى رايونىنىڭ ۇلتتار ىنتىماعىن، العاباسارلىعىن جەبەۋ ەرەجەسىن» شىعاردى. بۇكىل رايوندا مەملەكەتتە ءبىر تۇتاس قۇراستىرىلعان وقۋلىقتاردىڭ ”جالپىلاستىرۋعا تيىستىلەرىن جالپىلاستىرۋ“ جۇزەگە اسىرىلىپ، ۇلتتىق بالاباقشالار بۇكىلدەي مەملەكەتتە ءبىر تۇتاس قولدانىلاتىن تىلمەن تاربيەلەۋ، وقىتۋ جۇرگىزىپ، جۇڭحۋا ۇلتى ورتاق رۋحاني مەكەن قۇرىلىسىن پارمەندى ىلگەرىلەتتى.
”ىشكى موڭعۇل ۇلتتار ىنتىماعىنىڭ، العاباسارلىعىنىڭ الدىڭعى لەگىندە كەلەدى“. ساحاراداعى ”قىزىل ادەبيەت - كوركەمونەر جەڭىل اتتى اسكەرلەرى“ بولعان سۋنيت وڭ حوشۇنى ۇلانمۇچۇر اترەتىنىڭ باستىعى زانا وسى جەردەگى ۇلتتاردىڭ ارالاسۋ، ىشتەسۋ، توعىسۋ حيكايالارىنىڭ تاراتۋشىسى جانە كۋاگەرى، ول ماقتانىشىن جاسىرا الماي بىلاي دەدى: ”باس شۋجي نۇسقاعان جولمەن جۇرسەك، ۇلتتار ىنتىماعىنىڭ گۇلى بارعان سايىن قۇلپىرا تۇسەدى“.
ەكولوگيالىق ورتانى كوزىنىڭ قاراشىعىن قورعاعانداي قورعادى
”كوركەم جايلاۋ مەكەنىم، كوكورايدا گۇلدەر قۇلپىرعان“... ىشكى موڭعۇلدىڭ ەكولوگيالىق احۋالىنىڭ قالاي بولۋى بۇكىل رايونداعى ءار ۇلت بۇقاراسىنىڭ ءومىر ءسۇرۋى مەن دامۋىنا قاتىستى بولىپ قالماستان، ونان دا ماڭىزدىسى، سولتۇستىك جۇڭگونىڭ، شىعىس سولتۇستىكتىڭ، باتىس سولتۇستىكتىڭ، ءتىپتى بۇكىل ەلدىڭ ەكولوگيالىق حاۋىپسىزدىگىنە سايادى. بۇل باس شۋجي شي جينپيڭ باستان - اياق كوكەيىندە ساقتاعان ءىرى ءىس.
ۇلانحاد قالاسى حارچين حوشۇنى ما - انشان ورمان الاڭىنىڭ ورىنباسار باستىعى چاي شۋليڭ 2019 - جىلى سول ءبىر شىلىڭگىر جازدىڭ تۇستەن كەيىنگى ۋاقىتىن ۇنەمى ەسكە الادى.
”باس شۋجي شىجىعان كۇنگە قاراماستان ورماننىڭ ءوسۋ احۋالىن كوردى، تاعى ءبىز ورمانشىلاردىڭ قىزمەت، تۇرمىس احۋالىن ۇعىستى“. چاي شۋليڭ بىلاي دەدى: باس شۋجي وسى جاسىل القاپتى ويداعىداي قورعاۋدى تاپسىردى، وسى 3 جىلدا ءبىز ورمان وتىرعىزىلعان جالپى جەر اۋدانىن 6500 مۋدان اسىردىق.
ىشكى موڭعۇل ەلىمىزدىڭ سولتۇستىگىندەگى جەر اۋدانى ەڭ ۇلكەن، تۇرلەر ەڭ تولىق ەكولوگيالىق فۋنكتسيا ءوڭىرى، ورمان، جايلىم، سازدىق، كول، قۇمدى ءشول، قۇبا ءتۇز سياقتى كوپتەگەن تابيعي كورىنىستەر بار.
2013 - جىلدان بەرى حۇلۇن كولىن قورعاۋ، وڭاۋ قىزمەتى، الاشان امىگىنىڭ تەڭگىر ونەركاسىپ باقشا رايونىندا تۋىلعان قورشاعان ورتانىڭ لاستانۋ ماسەلەسى باس شۋجي شي جينپيڭنىڭ كوكەيىنەن شىقپاي كەلدى. ول تالاي رەت ماڭىزدى نۇسقاۋ بەرىپ، بەكىتۋ جاساپ، قاتاڭ ءبىر جايلى ەتۋدى، رەتتەپ - جونگە سالۋدى، ەكولوگيالىق ورتانى وڭاۋ مەن قورعاۋدى شىن مانىندە كۇشەيتۋدى تالاپ ەتتى.
لاستانۋ مەن وڭاۋ بەلدەسىپ، ماسەلە مەن وراي بىرگە ءومىر ءسۇردى. ”ىلگەرىلەسە تولىق جەڭىسكە جەتىپ، ىلگەرىلەمەسە شەگىنەتىن“ تاريحي ساتتە، ىشكى موڭعۇلدىڭ ەكولوگيالىق وركەنيەت قۇرىلىسىن قالاي جۇرگىزۋ كەرەك؟
2014 - جىلى ىشكى موڭعۇلدا قىزمەت تەكسەرگەندە، باس شۋجي شي جينپيڭ بىلاي دەپ ايقىن اتاپ كورسەتتى: ”شىعار جول نەگىزىنەن ەكەۋ، ءبىرى، كەلەلى ەكولوگيالىق قالپىنا كەلتىرۋ ينجەنەرياسىن ۇزدىكسىز ويداعىداي ۇيىمداستىرىپ اتقارىپ، بەيجيڭ − تيانجين قۇمدى بورانىنىڭ قاينارىن جونگە سالۋدى، ءۇش تەرىستىك ىقتاسىن ورمانى جۇيەسى قۇرىلىسىن، ەگىستىك جەردى ورمانعا اينالدىرۋ، مال باسىن ازايتىپ، جايلىمدى قالپىنا كەلتىرۋ سياقتى ءتۇيىندى ينجەنەريالىق قۇرىلىستاردى ويداعىداي ىستەۋ؛ ەندى ءبىرى، ەكولوگيالىق وركەنيەت ءتۇزىمى قۇرىلىسىن جەدەلدەتۋگە بەلسەنە ىزدەنىس جاساۋ“.
جولدى ءدال تاپقان ىشكى موڭعۇلدىڭ ەكولوگيالىق وركەنيەت قۇرىلىسى داڭعىل جولعا ءتۇستى. نەگىزگى تۇلعالى فۋنكتسيالىق ءوڭىر ورنىن تۇراقتاندىرۋى مەن ءارقايسى امىكتەردىڭ، قالالاردىڭ بايلىعىن، ورتاسىن، ارتىقشىلىعىن ءبىر تۇتاس جوسپارلاپ ويلاستىرىپ، ەكولوگيانى قورعاۋدىڭ قىزىل سىزىعىن ۇيلەسىمدى ساپالىلاندىرىپ، رەتتەپ، بۇكىل رايوننىڭ جارتىسىنان استام مەملەكەت جەرى اۋدانىن ەكولوگيانى قورعاۋ قىزىل سىزىعىنا كىرگىزدى. ۇزدىكسىز قورعاۋ ارقىلى ىشكى موڭعۇلدىڭ ورمانمەن كومكەرىلۋ سالىستىرماسى مەن جايلىمنىڭ جالپى وسىمدىك جامىلعىسىمەن كومكەرىلۋ دارەجەسى جەكە - جەكە ％23 جانە ％45كە جەتتى، شولەيتتەنگەن جانە قۇمايتتانعان جەر اۋدانىن بىردەي ازايتۋدى جۇزەگە اسىردى.
”قورشاعان ورتانىڭ جاقسى - جاماندىعىن جىل قۇستارى الدىمەن بىلەدى. قازىر جىلىنا 6 ميلليوننان استام قۇس تۇرلەرى ۇلانسۇحادان وتەدى نەمەسە وسى جەردە ءوسىپ - ءوربيدى“. باياننۇر قالاسى ۇلانسۇحا ەكولوگيانى قورعاۋ ورتالىعىنىڭ ورىنباسار مەڭگەرۋشىسى باۋ ۋي بىلاي دەدى: ۇلانسۇحانىڭ ەكولوگيانى وڭاۋى ”كولدى وڭاۋدان“ ”الاپتى وڭاۋعا“ ويىسىپ، ەكولوگيالىق ورتاسى كورنەكتى جاقساردى.
موڭعۇل جىلقىسىنداي العان بەتىنەن قايتپادى
ءبىر ميلليون 180 مىڭ شارشى كيلومەتردەن اساتىن كەڭ - بايتاق سولتۇستىك شەكارا ءوڭىر − بۇگىنگى ىشكى موڭعۇل اۆتونوميالى رايونىنداعى 24 ميلليوننان استام ءار ۇلت باۋىرلاستار تىزە قوسا كۇرەس جاسايتىن ىرىستى توپىراق. باس شۋجي شي جينپيڭنىڭ كوڭىلىندە وسىناۋ ىرىستى توپىراقتا كورىكتى ەكولوگيانى قورعاۋمەن بىرگە باقىتتى مەكەن قۇرۋ كەرەك.
5 - ايدا ۇلكەن ھىنگان ورماندى ءوڭىرىنىڭ قويناۋىنداعى اراسان قالاسىندا قار ەرىمەي جاتادى، جىپ - جىلى كوشىرىلگەن عيماراتتا وتىرعان، لاشىقتى اۋماقتان كەلگەن تۇرعىن گو يۇڭساي ەندىگارى كەشتە توڭىپ ويانامىن دەپ الاڭدامايتىن بولدى. ”باس شۋجي بۇقارانىڭ تۇرعىن ءۇي ماسەلەسىنە كوڭىل ءبولدى، قازىر ءبىز ’تاقتايعا لاي سىلاعان‘ ۇيلەرگە قوش ايتتىق، ول كىسىنى جاڭا ۇيىمە قوناققا شاقىرعىم كەلەدى“.
2014 - جىلى قاقاعان قاڭتاردا باس شۋجي شي جينپيڭ قيىنشىلىعى بار ورمانشى قىزمەتكەر گو يۇڭسايدىڭ ۇيىنە كەلىپ، قوشاڭدى سيپاپ، مەرەكەلىك بۇيىمداردى كورىپ، كاڭنىڭ ۇستىندە وتىردى. بۇقارانىڭ تۇرعىن ءۇي قيىنشىلىعى بار ەكەنىن كورىپ، ول جەرگىلىكتى كادرلارعا لاشىقتى اۋماقتاردى جەدەل جاڭالاۋدى، ۋاقىت كەستەسىن جاساپ، بۇقارانىڭ ەرتەرەك جاڭا ۇيگە كىرۋىنە مۇمكىندىك جاساۋدى تاپسىردى. 8 جىلدان بەرى اراسان قالاسى لاشىقتى اۋماقتارداعى 10 مىڭ 400 وتباسىنىڭ ءۇيىن جاڭالاپ، بارلىق لاشىقتى اۋماقتاعى تۇرعىندار تۇگەل ”لاشىقتان شىعىپ، عيماراتقا كىردى“.
باس شۋجي شي جينپيڭ از ۇلت بۇقاراسىنىڭ تۇرمىسىن جاقسارتۋ ماسەلەسىنە بارىنشا ءمان بەردى. ول كەزىندە موڭعۇل كيگىز ۇيىندە شيلينگول امىگىنىڭ مالشىسى ماجىك وتباسىمەن اڭگىمە دۇكەنىن قۇردى. اڭگىمەدە ماجىك قارت سول جەردەگى كەيبىر مالشىلاردىڭ ەلەكتردەن پايدالانۋ، ءجۇرىس - تۇرىس جاقتارىندا ءالى دە قيىنشىلىقتا وتىرعاندىعىن ايتتى، باس شۋجي شي جينپيڭ سول جەردەگى پارتكوم مەن ۇكىمەتتەن جوسپار جاساپ، قۇلشىنا شەشۋدى تالاپ ەتتى. ماجىكتىڭ ۇلى گاڭسۇعلا بىلاي دەدى: قازىر توك تارتىلدى، جول دا ەسىگىمىزدىڭ الدىنا دەيىن كەلدى.
ءۇرتىس 5 جىل مەملەكەتتىك ەكى ماجىلىستەگى ىشكى موڭعۇل ۋاكىلدەر ۇيىرمەسىنىڭ باياندامانى قاراۋىنا قاتىناسقان باس شۋجي شي جينپيڭ ”كەدەيلىكتەن ارىلتۋ - بەكەمدەۋ - ءتۇيىلىستىرۋ - گۇلدەندىرۋ“ دەگەندى وزەك ەتىپ، ىشكى موڭعۇلدىڭ كەدەيلىكتەن ارىلتۋىنا، بايۋعا بەتتەۋىنە ايقىن بەتالىس كورسەتتى؛ ”سىرتتا رەسەي جانە موڭعۇليامەن جالعاسۋ، ىشتە 8 ولكەمەن ۇلاسۋ“ سىندى وڭىرلىك ارتىقشىلىق نەگىزىندە، ىشكى موڭعۇلدىڭ بۇكىل ەلدىڭ جاڭا دامۋ ارناسىن قالىپتاستىرۋداعى ورىن تۇراقتاندىرۋىن ءدال تاپتى.
− ”ىشكى موڭعۇلدى ەلىمىزدىڭ سولتۇستىگىندەگى ماڭىزدى ەكولوگيالىق حاۋىپسىزدىك قالتقىسى، وتانىمىزدىڭ سولتۇستىك شەكاراسى حاۋىپسىزدىگىنىڭ، ورنىقتىلىعىنىڭ قالتقىسى ەتىپ قۇرۋ“؛
− ”مەملەكەتتىڭ ماڭىزدى ەنەرگيا جانە ستراتەگيالىق بايلىق بازاسىن، ەگىن، مال شارۋاشىلىق ونىمدەرىن ءوندىرۋ بازاسىن قۇرۋ“؛
− ”ەلىمىزدىڭ سولتۇستىككە اشىلعان ماڭىزدى كوپىر قامالىن تۇلعالاۋ“.
”وتانىمىزدىڭ سولتۇستىك بولىك شەكارا ءوڭىرى سىندى وسى كورىنىس بەلدەۋىن اناعۇرلىم كوركەم ەتىپ قۇرۋ كەرەك“. باس شۋجي شي جينپيڭنىڭ ىشكى موڭعۇلعا قويعان ايقىن جالپى تۇلعالىق دامۋ نىساناسى ساحارا ۇلاندارىنىڭ ورتاق تىلەگىنە جانە دامۋداعى قوزعاۋشى كۇشىنە اينالدى.
باس شۋجيدىڭ تاپسىرماسىن ەستە بەرىك ساقتاپ، ىشكى موڭعۇل كۇتىپ وتىرماي - اق قامشى ءۇيىرىپ العا تارتتى. 2021 - جىلى استىق وندىرىسىندە ”18 جىل بويى مول ءونىم الۋدى“، مال شارۋاشىلىعى وندىرىسىندە ”17 جىل بويى ورنىقتى ءونىم الۋدى“ جۇزەگە اسىرىپ، بۇكىل رايوننىڭ كولەمنەن جوعارى ونەركاسىپ كاسىپورىندارىنىڭ پايدا جالپى سوماسى 300 ميلليارد يۋاننان استى، وڭىرلىك ءوندىرىس جالپى ءونىم قۇنى 2 تريلليون يۋاننان استى، ”قويعا، كومىرگە، توپىراققا، گازعا“ سۇيەنۋدەن بىرتىندەپ ارىلىپ، كومىر ونەركاسىبىنە جاتپايتىن كاسىپ سالالارىنىڭ ۇستەمە قۇنى كولەمنەن جوعارى ونەركاسىپتىڭ ۇستەمە قۇنى سالىستىرماسىنىڭ 6 ۇلەسىنەن استامىن يەلەپ، ءبىر توپ 10 ميلليون كيلوۆات دارەجەسىندەگى جاڭا ەنەرگيا بازالارىن كۇش سالا تۇلعالاپ، بۇكىل ەل بويىنشا ەڭ الدىمەن جاڭا ەنەرگيانى نەگىزگى تۇلعا ەتكەن ەنەرگيامەن قامداۋ جۇيەسىن قۇرىپ، قازىندى ەنەرگياداعى ءىرى رايوننان تازا ەنەرگياداعى ءىرى رايونعا بۇرىلىس جاساۋدى جۇزەگە اسىردى.
”بىزدە ءىس تىندىرىپ، ناتيجە شىعارۋ ءۇشىن موڭعۇل جىلقىسىنداي بەلى قايىسپايتىن، العان بەتىنەن قايتپايتىن رۋح بولۋى كەرەك“. باس شۋجي شي جينپيڭنىڭ وبرازدى تەڭەۋى ىشكى موڭعۇلداعى ءار ۇلت كادر - بۇقاراسىن جىگەرلەندىردى. جاپپاي سوتسياليستىك وسىزاماندانعان مەملەكەت قۇرۋدىڭ جاڭا ساپارىندا ىشكى موڭعۇلداعى ءار ۇلت ۇلاندارى ءبىر - بىرىنە قارايلاسىپ، ءبىر - بىرىمەن ەتەنە بولىپ، موڭعۇل جىلقىسىنداي بەلى قايىسپاي، قاجىرلىلىقپەن ناقتى ىستەۋى كەرەك.
(شينحۋا اگەنتتىگىنىڭ 5 - ايدىڭ 26 - كۇنى كوكحوتتان بەرگەن حابارى)
