− اۆتونوميالى رايوننىڭ قاتىستى تاراۋلارىنىڭ جاۋاپتىلارى ءبىر قىدىرۋ ساياسات - شارالاردىڭ ناقتى، ەگجەي - تەگجەيلى تياناقتانۋ جاعدايى جونىندە ءتىلشىنىڭ سۇراۋىنا جاۋاپ بەردى
□ انار بۇلت \ شينجياڭ گازەتىنىڭ ءتىلشىسى شى شين
ەكونوميكانىڭ جالپى جاعدايىن ورنىقتىرۋ جونىندەگى مەملەكەتتىك تەلەۆيزور - تەلەفون ءماجىلىسىنىڭ رۋحىن جانە مەملەكەتتىك كەڭەستىڭ ەكونوميكانى ورنىقتىرۋ جونىندەگى ءبىر قىدىرۋ ساياسات - شارالارىن دايەكتىلەندىرىپ، تياناقتاندىرىپ، ىندەتتەن ساقتانۋ - تىزگىندەۋ مەن ەكونوميكالىق، قوعامدىق دامۋدى جوعارى ونىمدىلىكپەن ءبىر تۇتاس جوسپارلاپ، رايونىمىز ەكونوميكاسىنىڭ ورنىقتى ارتۋىن ىلگەرىلەتىپ، تۇتاس جىلدا تابىسقا جەتۋ ءۇشىن، اۆتونوميالى رايوندىق پارتكوم مەن ۇكىمەت جەدەل ىسكە كىرىسىپ، «اۆتونوميالى رايوننىڭ مەملەكەتتىك كەڭەس تاراتقان [2022 ] 12 - ءنومىرلى حۇجاتتىڭ رۋحىن دايەكتىلەندىرىپ، تياناقتاندىرىپ، ەكونوميكانىڭ ورنىقتى ارتۋىن ىلگەرىلەتۋدىڭ ءبىر قىدىرۋ ساياسات - شارالارىن» (تومەندە قىسقارتىلىپ «ءبىر قىدىرۋ ساياسات - شارالار» دەپ الىندى) جاساپ العا قويدى ءارى تاياۋدا قوعامعا اشىق جاريالادى.
6 - ايدىڭ 16 - كۇنى اۆتونوميالى رايوندىق حالىق ۇكىمەتى اقپارات كەڭسەسى اشقان اقپار جاريالاۋ ماجىلىسىندە اۆتونوميالى رايوندىق حالىق ۇكىمەتى زەرتتەۋ كەڭسەسىنىڭ، دامۋ جانە رەفورما كوميتەتىنىڭ، قازىنا مەڭگەرمەسىنىڭ، ادام كۇشى بايلىعى جانە قوعامدىق قامتاماسىزداندىرۋ مەڭگەرمەسىنىڭ، ساۋدا ىستەرى مەڭگەرمەسىنىڭ، جۇڭگو حالىق بانكەسى ءۇرىمجى ورتالىق تارماق بانكەسىنىڭ جاۋاپتىلارى «ءبىر قىدىرۋ ساياسات - شارالاردىڭ» ناقتى، ەگجەي - تەگجەيلى تياناقتانۋ جاعدايى جونىندە ءتىلشىنىڭ سۇراۋىنا جاۋاپ بەردى.
سۇراۋ: «ءبىر قىدىرۋ ساياسات - شارالاردا» ارتقان قۇن سالىعىن ىركىپ دولايلاستىرىپ، سالىق قايتارۋ ساياساتىنىڭ تەبىنىن ونان ارى ارتتىرۋ العا قويىلدى، اۆتونوميالى رايوننىڭ ارتقان قۇن سالىعىن ىركىپ دولايلاستىرىپ، سالىق قايتارۋ جالپى تۇلعالىق جاعدايى قالاي؟ تاعى قانداي شارالارمەن تياناقتاندىرۋدى ويداعىداي يگەرەدى؟
جاۋاپ: ارتقان قۇن سالىعىن ىركىپ دولايلاستىرىپ، سالىق قايتارۋدى كولەمدى اتقارۋ − ورتالىقتىڭ بيىلعى جاڭا توپتامالى ۇلگىدەگى سالىق اقى بويىنشا قولداۋ ساياساتىنىڭ نەگىزگى مازمۇنى، ماكرولىق ەكونوميكانىڭ جالپى جاعدايىن ورنىقتىرۋدىڭ شەشۋشى شاراسى، مۇندا جيىنى 13 كاسىپ، كاسىپورىن ساياسات كولەمىنە ەنگىزىلدى.
بيىل 1 - ايدان 5 - ايعا دەيىن بۇكىل رايوندا ارتقان قۇن سالىعىن ىركىپ دولايلاستىرىپ، سالىق قايتارۋ بويىنشا 29 ميلليارد 270 ميلليون يۋان سالىق سوماسى قايتارىلىپ، 39 مىڭ كاسىپورىندى قامتىپ، قايتارۋعا تيىستىلەرىن تۇگەل قايتارىپ، دەر كەزىندە جەتكىلىكتى سومادا قايتارىپ، قىزمەت اياق الىسى بۇكىل مەملەكەت بويىنشا الدىڭعى قاتاردى يەلەپ، كاسىپورىندارعا ناقتى پايدا جەتكىزدى. جەرگىلىكتى ورىننىڭ ىركىپ دولايلاستىرىپ، سالىق قايتارۋ ساياساتىن ويداعىداي تياناقتاندىرۋىن قولداۋ ءۇشىن، 5 - ايدىڭ سوڭىنا دەيىن اۆتونوميالى رايوندىق قازىنا مەڭگەرمەسى 2 توپقا ءبولىپ، جەر - جەرگە 21 ميلليارد 68 ميلليون يۋان كومەك قاراجات بوساتىپ، قازىنا قاراجاتىنان 19 ميلليارد 765 ميلليون يۋان اجىراتتى؛ 3 - توپتاعى 8 ميلليارد 234 ميلليون يۋان قارجى تاياۋدا بوساتىلادى. اۆتونوميالى رايون دا قارجى ورنالاستىرىپ، ساياساتتى ويداعىداي تياناقتاندىرعان، اياق الىسى تەز، باجى قايتارعان مولشەرى بۇكىل رايوننىڭ ورتاشا دەڭگەيىنەن اسقان جەرگىلىكتى ورىنعا سيلىق قوسىمشا قاراجات بەرەدى.
كەلەسى قادامدا اۆتونوميالى رايوندىق قازىنا مەڭگەرمەسى قازىنالىق قۋاتتى ۇزدىكسىز تومەنگە جەتكىزىپ، قازىنا قاراجاتىمەن قامتاماسىز ەتۋدى كۇشەيتىپ، ارتقان قۇن سالىعىن ىركىپ دولايلاستىرىپ، سالىق قايتارۋ ساياساتىنىڭ شىن مانىندە تياناقتانۋىنا شىنايى كەپىلدىك ەتىپ، بازار تۇلعالارىن ورنىقتىرىپ، كاسىپورىننىڭ قيىنشىلىقتان وتۋىنە كومەكتەسەدى.
سۇراۋ: «ءبىر قىدىرۋ ساياسات - شارالاردا» ۇكىمەتتىك ساتىپ الۋ ارقىلى ورتا، شاعىن كاسىپورىنداردى قولداۋ تەبىنىن ارتتىرۋ العا قويىلدى، اۆتونوميالى رايون قانداي شارالارمەن تياناقتاندىرۋدى ويداعىداي يگەرەدى؟
جاۋاپ: ۇكىمەتتىك ساتىپ الۋ ارقىلى ورتا، شاعىن، ۇساق كاسىپورىنداردىڭ دامۋىن قولداۋ ساياساتىن اناعۇرلىم ويداعىداي تياناقتاندىرۋ ءۇشىن، اۆتونوميالى رايون ءبىرىنشى، ۇكىمەتتىك ساتىپ الۋ ارقىلى ورتا، شاعىن كاسىپورىنداردىڭ دامۋىن قولداۋدى ونان ارى ارتتىرۋ جونىندە ەگجەي - تەگجەيلى اتقارۋ ەرەجەسىن جانە سايكەستى شارالاردى زەرتتەپ، جاساپ، ورتا، شاعىن، ۇساق كاسىپورىندارعا الدىن الا ۇلەس قالدىرۋ، باعاسىن ساراپتاۋدا تيىمدىلىك جاساۋ سياقتى كوپ جاقتان ورتا، شاعىن، ۇساق كاسىپورىنداردى قولداۋ ساياساتىن ويداعىداي تياناقتاندىرادى. ەكىنشى، 6 - ايدىڭ باسىندا قاتىستى قارجى قۇراۋ جوبالارىن بەلگىلەپ، باسىپ تاراتىپ، ۇكىمەتتىك ساتىپ الۋ قيمىلىندا مەردىگەرلىككە قابىلدانعان نەمەسە كەلىسكەن ورتا، شاعىن، ۇساق كاسىپورىندار ۇكىمەتتىك ساتىپ الۋ توقتامىنا سۇيەنىپ، ۇكىمەتتىك ساتىپ الۋ توقتامىنداعى قارجى قۇراۋ كاسىبىنە قاتىناسقان فينانس قۇرىلىمدارىنان ينتەرنەت جەلىسىندە قارجى قۇراۋعا ءوتىنىش بەرۋىنە بولادى، فينانس قۇرىلىمدارى ساياسات كولەم ىشىندە قامداۋشى ساۋداگەردىڭ سەنىمدىلىگىن تەكسەرۋدى جانە ۇكىمەتتىك ساتىپ الۋ سەنىمدىلىگىن نەگىز ەتىپ، مال - مۇلكىن كەپىلگە قويۋدى قاجەت ەتپەۋ، يكەمدى قارىز اقشا ءتارتىبى جانە ءتيىمدى ءوسىم بويىنشا قامداۋشى ساۋداگەرگە ءبىر بەكەتتىك قارجى قۇراۋمەن قىزمەت وتەپ، ورتا، شاعىن، ۇساق كاسىپورىنداردىڭ قارجى قۇراۋى قيىن بولۋ، قارجى قۇراۋى قىمبات بولۋ ماسەلەسىن شەشەدى. ءۇشىنشى، كەپىلدىك حاتتى ناق اقشا ورنىندا كاسىپورىندارعا ساياتىن كەپىلدىك سوما ەتىپ تاپسىرۋدى جولعا قويىپ، كاسىپورىنداردىڭ ناق اقشا اينالىمى قىسىمىن جەڭىلدەتىپ، ۇكىمەتتىك ساتىپ الۋداعى ساۋدا - ساتتىقتىڭ وزىندىك قۇنىن تومەندەتەدى.
جوعارىدا اتالعان شارالار ارقىلى بۇرىنعى كەزدەگى تۇتاس رايوننىڭ جىل سايىنعى 50 ميلليارد يۋاننان 60 ميلليارد يۋانعا دەيىنگى ۇكىمەتتىك ساتىپ الۋ كولەمىنەن الىپ قاراعاندا، ۇكىمەتتىك ساتىپ الۋ توقتامىمەن قارجى قۇراۋعا بەرۋ ارقىلى ەلەكتروندى كەپىل حاتتى جان - جاقتى ىسكە قوسىپ، تۇتاس رايونداعى ورتا، شاعىن، ۇساق كاسىپورىندار جونىنەن جەڭىلدەتىلەتىن، بوساتىلاتىن ناق اقشا اينالىمىن، از دەگەندە، 11 ميلليارد يۋاننىڭ ۇستىنە جەتكىزەدى.
سۇراۋ: بيىل جىل باسىنان بەرى رايونىمىز فينانسىنىڭ جالپى جاعدايى قالاي؟ اۆتونوميالى رايون شىعارعان «ءبىر قىدىرۋ ساياسات - شارالارعا» قاراتا فينانس ساياساتى الدا قالاي كۇش ۇستەيدى؟
جاۋاپ: بيىل جىل باسىنان بەرى شينجياڭ فينانسىنىڭ جالپى اينالىمى ورنىقتى بولىپ، امانات اقشانىڭ ارتۋ قارقىنى ۇزدىكسىز جوعارىلاپ، قارىز اقشا جالپى مولشەرى ءبىرشاما تەز قارقىنمەن ارتۋدى ساقتادى. 5 - ايدىڭ سوڭىندا شينجياڭدا حالىق اقشاسى، شەتەل اقشاسىنىڭ ءتۇرلى امانات اقشا قالدىق سوماسى 2 تريلليون 860 ميلليارد يۋان بولىپ، سايكەس مەزگىلدەگىدەن ％3. 12 ارتىپ، ارتۋ قارقىنى 2018 - جىلدان بەرگى جاڭا ورەنى جاراتتى. 5 - ايدىڭ سوڭىندا شينجياڭدا حالىق اقشاسى، شەتەل اقشاسىنىڭ ءتۇرلى قارىز اقشاسىنىڭ قالدىق سوماسى 2 تريلليون 680 ميلليارد يۋان بولىپ، سايكەس مەزگىلدەگىدەن ％4. 12 ارتىپ، ارتۋ قارقىنى بۇكىل ەلدەن 1.7 پايىز جوعارى بولىپ، ارتۋ قارقىنى بۇكىل ەل بويىنشا 7 - ورىندا بولدى.
كەلەسى قادامدا ءبىز تومەندەگى 4 جاقتان ۇزدىكسىز كۇش سالامىز:
ءبىرىنشى، نازاردى بازار تۇلعالارىنا شوعىرلاندىرامىز. ورتا، شاعىن، ۇساق كاسىپورىندار جانە جەكە ساۋدا - ونەركاسىپشىلەرگە، جۇك اۆتوموبيل شوفەرلەرىنىڭ قارىز اقشاسى جانە ىندەت ىقپالىنا ۇشىراعان جەكەلەردىڭ تۇرعىن ءۇي جانە تۇتىنۋ قارىز اقشاسى سياقتىلارعا قارىز قايتارۋ، ءوسىمىن تولەۋ مەزگىلىن ۇزارتۋ ساياساتىن اتقارامىز. جەرگىلىكتى زاڭدىق تۇلعا فينانس قۇرىلىمدارىنا جالپىعا ءتيىمدى ۇساق، شاعىن قارىز اقشا تاراتۋداعى شابىتتاندىرۋ سەرپىنىن كۇشەيتىپ، قالدىق سومانىڭ ارتقان مولشەرىنىڭ ％2ى بويىنشا شابىتتاندىرىپ، بۇرىنعى كەزبەن سالىستىرعاندا ءبىر ەسە ارتتىرىپ، جالپىعا ءتيىمدى ۇساق، شاعىن قارىز اقشامەن قولداۋدى ارتتىرۋعا شابىتتاندىرامىز.
ەكىنشى، اقىنى ازايتۋدى، پايدا بەرۋدى، وزىندىك قۇندى تومەندەتۋدى ۇزدىكسىز ىلگەرىلەتەمىز. ەسەپتەۋگە قاراعاندا، 1 - ايدان 4 - ايعا دەيىن بانكە قۇرىلىمدارىنىڭ ناقتى ەكونوميكاعا پايدا بەرۋ مولشەرى جالپى 2 ميلليارد 440 ميلليون يۋان بولعان. كەلەسى قادامدا ءبىز قارىز اقشا بازارىنىڭ جاريالانعان ءوسىمىنىڭ（ LPR） جەتەكشىلىك رولىن جالعاستى ويداعىداي ساۋلەلەندىرىپ، فينانس قۇرىلىمدارىن LPRدى ىشكى قارجىنى اۋىستىرىپ باعا بەلگىلەۋگە（ FTP） كىرىستىرۋگە جەتەكتەپ، امانات اقشا ءوسىمىن بازار رەتتەۋ مەحانيزمىن تياناقتاندىرىپ، كاسىپورىنداردىڭ قارىز اقشا ءوسىمىنىڭ ورنىقتىلىق بارىسىندا تومەندەۋىن ىلگەرىلەتەمىز. سونداي - اق بانكە ەسەبىنە قىزمەت وتەۋ اقىسىن، حالىق اقشاسىمەن ەسەپ وتكىزۋ، اقشا اۋدارۋ اقىسىن، بانكە كارتچكاسىمەن تولەۋ اقىسىن تومەندەتۋ سياقتى ساياسات - شارالارىن قاتاڭ تياناقتاندىرىپ، بازار تۇلعالارىنىڭ تيجارات وزىندىك قۇنىن اناعۇرلىم تومەندەتەمىز.
ءۇشىنشى، ەرەكشە قاۋىمعا فينانس جاعىنان كومەكتەسۋدى، سۇيەمەلدەۋدى كۇشەيتەمىز. جاڭا تيپتى ايدارشا ۆيرۋس وكپە قابىنۋ ىندەتىمەن جۇعىمدالۋ سەبەبىنەن ەمحانادا جاتىپ ەمدەلگەن نەمەسە اۋاشالانعان، ىندەت ىقپالىنا ۇشىراپ، اۋاشالانىپ باقىلاۋعا الىنعان نەمەسە كىرىس كوزىنەن ايرىلعان ادامدارعا قاراتا فينانس قۇرىلىمدارى ولاردىڭ تۇرعىن ءۇي، تۇتىنۋ سياقتى قارىزدارىنا لايىقتى تۇردە قارىز قايتارۋ ۋاقىتىن ۇزارتۋ، قارىز اقشا مەرزىمىن ۇزارتۋ، قارىز اقشا نەگىزگى سوماسىن كەشەۋىلدەتىپ قايتارۋ سياقتى تاسىلدەردى يكەمدى قولدانىپ، قارىز اقشا قايتارۋ جوسپارىن رەتتەيدى. قاتىستى تالاپتار بويىنشا، ”ءتورت ءتۇرلى قاۋىمنىڭ“ امانات - قارىز اقشا كاسىبىنىڭ ۋاقىتى ءوتىپ كەتسە ەستەلىككە الىنبايدى، قاراستى اۋماقتاعى 142 امانات - قارىز اقشا قۇرىلىمدارى 601 مىڭ 300 جەكەنىڭ، 22 مىڭ 400 كاسىپورىننىڭ قارىز اقشاسىنىڭ ۋاقىتىنىڭ وتۋىنە قاراتا ەستەلىككە الۋدى رەتتەپ، ينفورماتسيا تۇلعالارىنىڭ ىندەت قيىنشىلىعىنان وتۋىنە پارمەندى سەنىم قولداۋىن كورسەتتى.
ءتورتىنشى، ءتۇيىندى سالاعا بولعان فينانس قولداۋىن كورنەكتىلەندىرەمىز. قاتىناس، زات اينالىمى، سۋ يگىلىگى، نەگىزدىك قۇرىلعى قۇرىلىسى، حالىقتىق شاعىن، ۇساق كاسىپورىندار سياقتىلارعا قارىز اقشا ۇسىنىلىمىن كۇشەيتىپ، كەلەلى نىسانداردىڭ، ءتۇيىندى سالانىڭ قارجى سۇرانىسىن قامتاماسىز ەتەمىز. كومىر قىشقىل گازىنىڭ شىعارىلۋىن ازايتۋدى قولداۋ قۇرالىنا، تازا ەنەرگيادان جوعارى ءونىمدى پايدالانۋعا ارناۋلى قايتالاي قارىز بەرۋ، عىلىم - تەحنيكادا جاڭالىق اشۋعا قايتالاي قارىز بەرۋ، قاتىناس، زات اينالىمىنا ارناۋلى قايتالاي قارىز بەرۋ سياقتى جاڭاشا اقشا ساياساتى قۇرالىنىڭ تياناقتانىپ، پايدالانىلۋىن ىلگەرىلەتىپ، ％75. 1 ءوسىم بويىنشا شارت - جاعدايعا ۇيلەسەتىن بانكەلەردى وزىندىك قۇنى تومەن قارجىمەن قامداپ، فينانس قۇرىلىمدارىن ءتۇيىندى سالاعا قولداۋ كورسەتۋىن كۇشەيتۋگە جەتەكتەيمىز.
سۇراۋ: بيىل 5 - ايدا اۆتونوميالى رايون اۋىرتپالىقتى جەڭىلدەتىپ، جۇمىس ورىندارىن ورنىقتىرىپ، جۇمىستاندىرۋدى كەڭەيتۋ سياقتى جاقتاردا ءبىر قىدىرۋ ساياسات - شارالاردى شىعاردى، تاياۋدا اۆتونوميالى رايون ساياساتتىق قولداۋ سەرپىنىن اناعۇرلىم ارتتىردى، ناقتى قانداي ساياساتتار بار؟
جاۋاپ: بيىل جىل باسىنان بەرى اۆتونوميالى رايوندىق پارتكوم مەن ۇكىمەت قوعامدىق قامسىزداندىرۋ قاراجاتىن كەشىكتىرىپ تاپسىرۋ، جۇمىسسىزدىق قامسىزداندىرۋىن جۇمىس ورنىن ورنىقتىرۋ بويىنشا قايتارۋ، ءتۇيىندى قاۋىمدى جۇمىستاندىرۋعا كومەكتەسۋ - سۇيەمەلدەۋ سياقتى ساياساتتاردى شىعاردى، جۋىقتان بەرى جۇمىستاندىرۋدى ورنىقتىرىپ، حالىق تۇرمىسىن قامتاماسىز ەتۋ ءۇشىن ساياساتتىق قولداۋ سەرپىنىن اناعۇرلىم ارتتىردى.
قوعامدىق قامسىزداندىرۋ قاراجاتىن كەشىكتىرىپ تاپسىرۋ كولەمى كەڭەيتىلەدى. ءبىرىنشى، ىندەت ىقپالىنا ۇشىراپ ۋاقىتشا قيىنشىلىق تۋىلعان بارلىق ورتا، شاعىن، ۇساق كاسىپورىندار، مەكەمە فورماسىندا قامسىزداندىرۋعا قاتىناسقان جەكە ساۋدا - ونەركاسىپشىلەر قاتارلىلاردىڭ كەزەڭدىك سيپاتتى تاپسىراتىن زەينەتكەرلىك، جۇمىسسىزدىق، جۇمىس ۇستىندە جارالانعانداردى قامسىزداندىرۋ قاراجاتىنىڭ مەكەمە - ورىن تاپسىراتىن ءبولىمىنىڭ مەرزىم شەگى 2022 - جىلدىڭ سوڭىنا دەيىن بولادى. ەكىنشى، الدىڭعى مەرزىمدەگى ەرەكشە قيىنشىلىعى بار 5 كاسىپ سالاسىنىڭ قاراجاتتى كەشىكتىرىپ تاپسىرۋى نەگىزىندە، قيىنشىلىعى بار 17 كاسىپ سالاسىنا كەڭەيتىلەدى. مۇنىڭ ىشىندە زەينەتكەرلىك قامسىزداندىرۋ قاراجاتىن كەشىكتىرىپ تاپسىرۋ مەرزىم شەگى 2022 - جىلدىڭ سوڭىنا دەيىن، جۇمىسسىزدىق، جۇمىس ۇستىندە جارالانۋ قامسىزداندىرۋ قاراجاتىن كەشىكتىرىپ تاپسىرۋ مەرزىمى 2023 - جىلى 3 - ايعا دەيىن بولادى. كەشىكتىرىپ تاپسىرۋ شەكتى مەرزىمى ىشىندە ايىپ پۇل الىنبايدى.
جۇمىسسىزدىق قامسىزداندىرۋىن جۇمىس ورنىن ورنىقتىرۋ بويىنشا قايتارىپ بەرۋ تەبىنى ارتتىرىلادى. ءىرى كاسىپورىنداردىڭ قايتارىپ بەرۋ سالىستىرماسى ％30تەن ％50كە كوتەرىلەدى. جۇمىس ورنىندا قالدىرىلىپ باۋلۋعا بەرىلەتىن ءبىر رەتتىك كومەك قاراجات ورتا، شاعىن، ۇساق كاسىپورىنداردان بارلىق كاسىپورىندارعا كەڭەيتىلەدى. مالىمدەمەي - اق دەرەۋ يگىلىكتەنەتىن قوعامدىق قامسىزداندىرۋدى ءبىتىرۋ ۇلگىسى ۇزدىكسىز اتقارىلىپ، 6 - ايدىڭ سوڭىنان بۇرىن جۇمىس ورنىن ورنىقتىرۋ بويىنشا قايتارىلاتىن قارجىنى تۇگەلدەي قايتارىپ بولۋعا كۇش سالىنادى. قازىرگە دەيىن 101 مىڭ كاسىپورىنعا 832 ميلليون يۋان قايتارىپ، 2 ميلليون 200 مىڭنان استام جۇمىس ورنىن ورنىقتىردى.
ءتۇيىندى قاۋىمنىڭ جۇمىستانۋىنا كومەكتەسۋ - سۇيەمەلدەۋ ۇزدىكسىز ويداعىداي ىستەلەدى. 2022 - جىلى جوعارى مەكتەپ بىتىرگەن وقۋشىلاردى جاڭادان قابىلداپ جۇمىسقا ورنالاستىرعان، ءبىر جىلدان جوعارى ەڭبەك توقتامىنا قول قويعان ءارى زاڭ بويىنشا قوعامدىق قامسىزداندىرۋ قاراجاتىن تاپسىرعان، ونىڭ ۇستىنە 6 ايدان استام ۋاقىت ورنىقتى جۇمىسقا ورنالاستىرعان ورتا، شاعىن، ۇساق كاسىپورىندارعا قاراتا ءار ادامعا 1000 يۋان ولشەم بويىنشا ءبىر رەتتىك جۇمىسقا ورنالاستىرۋ قوسىمشا قاراجاتى بەرىلەدى؛ 2022 - جىلى كاسىپورىندار جوعارى مەكتەپ بىتىرگەن وقۋشىلاردى جاڭادان قابىلداپ، ەڭبەك توقتامىنا قول قويعان ءارى جۇمىسسىزدىق قامسىزداندىرۋىنا قاتىناسقان بولسا، جۇمىسسىزدىق قامسىزداندىرۋ قورىنان ءار ادامعا 1500 يۋان ولشەم بويىنشا ءبىر رەتتىك جۇمىس ورنىن كەڭەيتۋ قوسىمشا قاراجاتى (بۇل ساياساتتى ءبىر رەتتىك جۇمىسقا قابىلداۋ قوسىمشا قاراجات ساياساتىن قاباتتاستىرماي يگىلىكتەنۋگە بولادى) تاراتىلادى؛ 2022 - جىلى قاداعالاۋ وبيەكتىسى ەتىلگەن ەڭبەككۇشتەردى ءۇرتىس 6 ايدان ارتىق جۇمىسقا قابىلداعان جۇمىسشى ىستەتەتىن ورىندارعا قاراتا ءار ادامعا 1000 يۋان ولشەم بويىنشا ءبىر رەتتىك جۇمىسقا ورنالاستىرۋ قوسىمشا قاراجاتى بەرىلەدى؛ شارتقا ۇيلەسەتىن ءتۇيىندى قاۋىمعا بەلگىلەمە بويىنشا قوعامدىق قامسىزداندىرۋ، ءبىر رەتتىك جۇمىس ىزدەۋ، شارۋاشىلىق قۇرۋ قوسىمشا قاراجاتى، جۇمىسقا ورنالاستىرۋ قوسىمشا قاراجاتى سياقتىلار بەرىلەدى. 5 - ايدىڭ سوڭىنا دەيىن جالپى 222 مىڭ 800 ادام 509 ميلليون يۋان جۇمىستانۋ قوسىمشا قاراجاتىنان يگىلىكتەندى.
سۇراۋ: قازىر حالىقارالىق ورتانىڭ جانە ىندەتتىڭ قايتا - قايتا قايتالانۋى سياقتىلاردىڭ ىقپالىنا ۇشىراعاندىقتان، رايونىمىزدىڭ سىرتقى ساۋدا، شەتەل قارجىلاندىرعان كاسىپورىندارىنىڭ تيجاراتى كەدەرگىگە ۇشىراپ، دامۋى ءالى دە ءبىرشاما زور قيىنشىلىققا ءدوپ كەلىپ وتىر. اۆتونوميالى رايون قانداي شارالار قولدانىپ، كاسىپورىندارعا كومەكتەسىپ، قيىنشىلىقتارىن جەڭىلدەتەدى؟
جاۋاپ: كەلەسى قادامدا ءبىز مىناداي قىزمەتتەردى ويداعىداي يگەرەمىز: ءبىرىنشى، شەتەل ساۋداگەرلەرىنىڭ قارجى قوسۋداعى زاڭدى ۇقىق - مۇددەسىن زاڭ بويىنشا قورعاپ، شەتەل ساۋداگەرلەرىنىڭ قارجى قوسۋىنا قاتىستى زاڭدار مەن زاڭ ەرەجەلەردى جانە سايكەستى شارالاردى تياناقتاندىرامىز. ەكىنشى، كوپ ءتۇرلى شارانى قاتار قولدانىپ، سىرتقى ساۋدانىڭ دامۋىن جەبەيمىز. ءتۇيىندى سىرتقى ساۋدا كاسىپورىندارىنىڭ ”اق ءتىزىم“ ءتۇزىمىن كەمەلدەندىرىپ، تياناقتاندىرىپ، ءتۇيىندى زاتتىق ماتەريالداردى تاسىمالدايتىن اۆتوكولىكتەردىڭ قاتىناۋ كۋالىگىن ءوتىنىش ەتىپ الۋىنا كومەكتەسىپ، قاتىناۋ ونىمدىلىگىن جوعارىلاتامىز. شەكارا وتكەلىنىڭ شەكارا اتتاعان ەلەكتروندى ساۋداسىن كۇش سالا دامىتىپ، قورعاس، شاۋەشەك، جەمەنەي سياقتى جەرلەردىڭ شەكارا وتكەلدەرىنىڭ شەكارا اتتاعان ەلەكتروندى ساۋداسىن بىرلەسىپ دامىتۋىن ۇزدىكسىز ىلگەرىلەتىپ، الاتاۋ وتكەلى سياقتى جەرلەردە شەكارا وتكەلى قامباسىن سالىپ، 8 شەكارا تۇرعىندارىنىڭ ءوزارا بازارشىلاۋ رايونىنىڭ تەز ارادا ساۋداعا قايتا كىرىسۋىن ىلگەرىلەتەمىز. شەكارا تۇرعىندارىنىڭ ءوزارا بازارشىلاۋ ساۋدا يمپورتى تاۋارلارىن سول جەردىڭ وزىندە مانەرلەۋدىڭ 2 - توپتاعى سىناق ءتۇيىنىن بەلسەنە ءوتىنىش ەتەمىز. ءۇشىنشى، كاسىپورىنداردىڭ ازيا − ەۆروپا كورمەسى سياقتى كورمە تۇعىرلارىنا قاتىناسىپ، قارجى قوسۋ جونىندە ۇگىت جۇرگىزىپ، تانىستىرۋ جاساپ جانە ونىمدەرىن كورمەگە قويىپ، كاسىپورىنداردىڭ تاپسىرىس قابىلداۋ ارناسىن كەڭەيتۋىنە قولداۋ كورسەتەمىز.
