انار بۇلت \ شينجياڭ گازەتىنىڭ ءتىلشىسى سۇي يۇنيان
لوپنۇر اۋدانى شيڭپيڭ قالاشىعىنىڭ داشي قىستاعىن ارالايتىن بولساڭىز، ”قالتا قامپايۋى، رۋح اسقاق بولۋى كەرەك“ دەگەن داشي قىستاعىنىڭ قىستاق ءتالىمىن كوپ جولىقتىراسىز. تاماشا تىلەك قازىر رەالدىققا اينالدى.
2014 - جىلى 4 - ايدا باس شۋجي شي جينپيڭ شينجياڭدا قىزمەت تەكسەرگەن كەزدە، داشي قىستاعىنىڭ وسى ءتالىمىن اۋىزعا العان ەدى. حابار تاراعاننان كەيىن، قىستاق تۇرعىندارى تەبىرەنگەن سەزىممەن باس شۋجيگە حات جازىپ، قىستاقتاعى وزگەرىستەردەن مالىمەت بەردى. 2014 - جىلى 9 - ايدا باس شۋجي داشي قىستاعىنداعىلارعا جاۋاپ حات قايتارىپ، شينجياڭدى كوركەيتۋدىڭ، شينجياڭدى ورنىقتىرۋدىڭ ءتۇيىنى نەگىزگى ساتىدا ەكەندىگىن باسا دارىپتەگەن بولاتىن.
نەگىزگى ساتى پارتيا ۇيىمىنىڭ جەتەكشىلىگىندە، داشي قىستاعى كىرىستى ارتتىرۋ شەگىن ۇزدىكسىز تالقانداپ، قىستاق بارعان سايىن بايىپ، قىستاق تۇرعىندارىنىڭ تۇرمىسى اناعۇرلىم شالقي ءتۇستى.
”ۇشكە سۇيەنەتىن“، ياعني استىقتا قايتا ساتىپ بەرۋگە، وندىرىستە قارىز اقشاعا، تۇرمىستا جاردەم بەرۋگە سۇيەنەتىن قىستاقتان قازىر ۇلتتارى ىنتىماقتى، قوعامى جاراسىمدى، وركەنيەتى دامىعان ”وڭتۇستىك شينجياڭداعى ءبىرىنشى قىستاق“ بولعانعا دەيىن داشي قىستاعىنداعى زور وزگەرىستەر شينجياڭداعى سان مىڭداعان قىستاقتىڭ جاڭا داۋىردەگى دامۋىنىڭ ىقشام كورىنىسىنە اينالدى. تيانشان الابىنداعى قالالار مەن اۋىل - قىستاقتاردا نەگىزگى ساتى پارتيا ۇيىمدارى ءار ۇلت بۇقاراسىنا جەتەكشىلىك ەتىپ وزىندىك ەرەكشەلىكتەگى دامۋ، اۋقاتتانۋ جولىنا ءتۇستى، ءار ۇلت بۇقاراسىنىڭ ۇيىسۋ قۋاتى، سەنترگە تارتۋ كۇشى بارعان سايىن كۇشەيە ءتۇستى.
پارتيا ياچەيكاسى ماگنيت ىسپەتتى اۋىلداستاردى وزىنە مىقتاپ تارتتى
داشي قىستاعىندا پارتياعا كىرۋدى ءوتىنىش ەتكەن جاستار ۇزدىكسىز كوبەيدى. 2016 - جىلى 8 - ايدا پارتيا مۇشەلەرى سانىنىڭ ارتۋىنا ساي، داشي قىستاعى پارتيا ياچەيكاسىنىڭ دارەجەسى پارتكومعا كوتەرىلىپ، پارتيا ۇيىمىنىڭ ۇيىستىرۋ قۋاتى مەن ۇندەۋ قۋاتى ۇزدىكسىز كۇشەيدى.
شينجياڭنىڭ قاي - قاي جەرىنەن قىستاق تۇرعىندارىنىڭ پارتياعا كىرۋدى بەلسەنە ءوتىنىش ەتكەن جاعدايىن كورۋگە بولادى. نەگىزگى ساتى پارتيا ياچەيكالارى بەينە ماگنيت ىسپەتتى اۋىلداستاردى وزىنە مىقتاپ تارتتى.
كونەءشار اۋدانى توققۇزاق قالاشىعى اياققى مانگان قىستاعىنداعى وتانشىلدىق تاربيە بازاسىنان 87 جاستاعى قىستاق تۇرعىنى ءيۇسۇپ ابدوللانى ۇنەمى جولىقتىرۋعا بولادى.
”كاسىپ سالاسى دامىدى، قىستاق تۇرعىندارىنىڭ كىرىسى ارتتى. قىستاق جولى قانداي تەگىس، تۇرعىن ۇيلەر قانداي ادەمى، كينوحانا، گۇل دۇكەنى سياقتىلاردىڭ ءبارىن بۇرىن قالادان عانا كورۋشى ەدىك، قازىر ءوز جانىمىزدا دا بار...“ ءيۇسۇپ اقساقال تەرەڭ سەزىممەن: كوممۋنيستىك پارتيا جاقسى! پارتيا بولماسا، بۇگىنگى اياققى مانگان قىستاعى دا بولماس ەدى! - دەدى.
باس شۋجي شي جينپيڭ اياققى مانگان قىستاعىنداعى كادرلار مەن بۇقاراعا امانداسا بارعاندا ”پارتيانىڭ ساياساتىنىڭ سۇيەمەلدەۋىندە تۇرمىستارىڭىزدىڭ ونان ارى باقىتتى بولۋىن تىلەيمىن“ دەپ تىلەك ايتقان بولاتىن. 8 جىلدان بەرى ”ۇعىسۋ، تيىمدىلىك جاساۋ، توعىستىرۋ“ بويىنشا قىستاقتا تۇرعان قىزمەت اترەتىنىڭ بولەكشە كومەگىندە - سۇيەمەلدەۋىندە، قىستاق پارتيا ياچەيكاسىنىڭ جەتەكشىلىگىندە، قىستاق تۇرعىندارى العىس سەزىمدەرىن دامۋ قوزعاۋشى كۇشىنە اينالدىرىپ، بايۋ جولىنا ءتۇسىپ، اناعۇرلىم جايلى، باقىتتى، جاقسى تۇرمىسقا كەنەلدى.
2014 - جىلدان قازىرگە دەيىن اتالعان قىستاق پارتيا ياچەيكاسى پارتياعا 39 مۇشە قابىلدادى، بىلتىر 12 - ايدا پارتياعا كىرگەن ءيۇسۇپ انە سولاردىڭ ءبىرى. سول كەزدە ونىڭ تەبىرەنگەننەن كوزىنە جاس العان بەينەجازىلىمى كەڭ تارالىپ، سانسىز ادامدى اسەرلەندىرگەن ەدى.
بيىل جىل باسىندا ”پارتيا مۇشەسى زناگىن“ كورسەتكەن بەينەجازىلىممەن، اقتاۋ اۋدانى مۇجى اۋىلى مۇجى قىستاعىنىڭ مالشىسى ابدىجاپار مەڭدى ينتەرنەتتە ايرىقشا تانىمالى بولىپ كەتتى. ول باتباققا باتقان اۆتوكولىكتى شىعارۋعا كومەكتەسەدى، ساياحاتشى وعان اقى بەرمەكشى بولعاندا، ول كەۋدەسىندەگى پارتيا مۇشەسى زناگىن كورسەتىپ تۇرىپ بىلاي دەيدى: ”اقشا المايمىن، مىنانى كوردىڭ بە!“
قازىر دە ابدىجاپار پارتيا مۇشەسى زناگىن ءار كۇنى كەۋدەسىنە جارقىراتىپ تاعىپ جۇرەدى. ”پارتيا مۇشەسى زناگىن قاستەرلەگەندىك پارتيامىزدى سۇيگەندىك، وتانىمىزدى سۇيگەندىك دەپ بىلەمىن، بۇل مەنىڭ ادالدىعىمنىڭ ايعاعى“، - دەدى ول.
كادرلار جاقىن - جان اشىرلارىمىزداي، ۋايىمنان، قيىنشىلىقتان ارىلتىپ، كوركەيتۋگە تالپىندى
بيىل ونسۋ اۋدانى توپقان قالاشىعى توپقان قىستاعىنىڭ تۇرعىنى باقىتحان ءمامتيمىن جاڭعاق اتىزىنىڭ 5 مۋ جەرىنە كىرىستىرىپ ءبيداي ەگىپ، ءونىم پىسقان كەزدە جالعىز ءوزى جەتىسە الماي، قاتتى قينالادى.
اقسۋ ايماقتىق عىلىم - تەحنيكا قوعامىنان ”ۇعىسۋ، تيىمدىلىك جاساۋ، توعىستىرۋ“ بويىنشا توپقان قىستاعىندا تۇرعان قىزمەت اترەتى اترەتتەگىلەر مەن قىستاقتاعى پارتيا مۇشەلەرىن، وداق مۇشەلەرىن ءبيداي ورۋعا كومەكتەسۋگە اتتانىسقا كەلتىرەدى. 7 - ايدىڭ 4 - كۇنى نەبارى جارتى كۇندە ءبيدايدى ورىپ قامبالاپ بولادى.
بىرنەشە كۇننەن بەرى ەرىكتى قىزمەت وتەۋ اترەتىندەگىلەر ۇستىلەرىنە قىزىل كۇرمە كيىپ، مي قايناعان ىستىقتا بۇقارانىڭ ءبيداي جيۋىنا، كەپتىرۋىنە، تيەپ تاسۋىنا كومەكتەسەدى. ءسويتىپ، ”ەرىكتىلەر قىزىلى“ اتىز باسىنداعى وزگەشە كوركەم كورىنىسكە اينالدى.
شينجياڭ ”ۇعىسۋ، تيىمدىلىك جاساۋ، توعىستىرۋ“ بويىنشا قىستاقتا تۇرۋ قىزمەتىن ورىستەتكەننەن بەرى تۇتاس رايون 500 مىڭنان استام پارتيا مۇشەسى مەن كادردى 10 مىڭنان استام قىستاق - اترەتكە (الەۋمەتتىك اۋماق) ىشكەرىلەي جىبەردى، ولار نەگىزگى ساتىنىڭ ءبىرىنشى شەبىندە شايقاس جۇرگىزىپ، بۇقارانىڭ مۇڭ - مۇقتاجىن كوكەيلەرىندە ساقتاپ، بۇقارانى مازالاعان ىستەردى، ۋايىمداتقان ىستەردى، الاڭداتقان ىستەردى دەن قويا، سۇيىسپەنشىلىكپەن كۇش سالا ويداعىداي شەشىپ، ءار ۇلت بۇقاراسىنىڭ شىنايى القاۋىنا يە بولدى.
التاي قالاسى قاراشىلىك اۋىلى جالشي قىستاعىندا ءماريا ماقان چيلى بالكۇلشە دۇكەنى دەگەن ءبىر دۇكەن بار، ساۋداسى ەرەكشە كۇسەت. دۇكەن قوجايىنى ءماريا ماقان بۇرىن كۇيەۋى ەكەۋى ۇساق - تۇيەك جۇمىس ىستەپ كۇن كەشىرەتىن، قىستاق پارتيا ياچەيكاسىنىڭ شۋجيى ايان نۇرقۇماردىڭ كومەگىمەن ولار بالكۇلشە دۇكەنىن اشىپ، جىلدىق كىرىسىن 250 مىڭ يۋانعا جەتكىزىپ 3 قىستاق تۇرعىنىن جۇمىستانۋعا باستايدى.
”ءىشىنارا قىستاق تۇرعىندارىنىڭ جۇمىستانۋى قيىن، مۇنداعى سەبەپ كاسىپتىك شەبەرلىك جاعىنان كەندە، شاماسى جەتپەيدى“. قىستاق پارتيا ياچەيكاسى شۋجيى مىندەتىن اتقارعان 3 جىلدان بەرى ايان كوپ جاقتان باستاپ كىرىسىپ، قىستاق تۇرعىندارىنىڭ جۇمىستانۋ، شارۋاشىلىق قۇرۋ جولىنا تۇسۋىنە كومەك كورسەتەدى.
بالكۇلشە دۇكەنى تاجىريبەسى نەگىزىندە، ايان ”پارتيا ياچەيكاسى + سەلبەستىك كووپەراتيۆى“ ۇلگىسىن سومداپ، كەستەحانا، ناۋبايحانا سياقتى 10 نەشە دۇكەندى اشۋعا ىلگەرىندى - كەيىندى كومەكتەسەدى.
”پارتيا مەنى باۋلىدى، سوندىقتان مەن اۋىلداستارىمنىڭ جاقسى تۇرمىس كەشىرۋىنە جەتەكشىلىك ەتۋىم كەرەك“. ايان بىلاي دەيدى: قازىر بۇقارانىڭ اقشا قاپشىقتارى قامپيىپ، رۋحاني دۇنيەلەرى دە بايى ءتۇستى، - دەدى. ونىڭ جەبەۋىندە قىستاقتاعى پارتيالى كادرلار مەن بايۋ باستاماشىلارى ءان ءماتىنىن جازىپ، دومبىرامەن ورىنداۋ فورماسىمەن پارتيانىڭ ابزال ساياساتىن جىرعا قوسىپ كەڭ تاراتتى.
تۇرمىسىمىز بارعان سايىن جاقسارىپ، كۇنجىت گۇلىندەي جايقالدى
2020 - جىلدىڭ سوڭىندا شينجياڭ مۇلدەم كەدەيلىك تاريحىنا قوش ايتتى، تۇتاس شينجياڭداعى ءار ۇلت حالقى بۇكىل ەل حالقىمەن بىرگە جاپپاي دوڭگەلەك داۋلەتتى قوعامعا قادام تاستادى.
جۇمىسى قاربالاس زاۆود سەحتار، مول ءونىم بەرگەن التىن اتىز، كورىكتى شارۋالار اۋلاسى... باقىتتى، جاراسىمدى كورىنىستەر اۋىل - قىستاقتى گۇلدەندىرۋدىڭ ءار ۇلت بۇقاراسىنىڭ ومىرىنە الا كەلگەن تەرەڭ وزگەرىستەردى جاندى بەينەلەيدى.
ءپايزاۋات اۋدانىنىڭ اۋىزسۋ حاۋىپسىزدىگى ينجەنەرياسىنىڭ جاپپاي سالىنىپ ءبىتىپ ىسكە قوسىلۋىمەن بىرگە، ءپايزاۋات اۋدانىنداعى ءار ۇلت بۇقاراسى ”كەرمەك سۋعا“ قوش ايتتى. مۇزتاۋ شوقىسىنداعى مۇزارت، قار سۋى، 100 كيلومەتردەن استام ارالىقتاعى قۇبىر تورابى ارقىلى ءپايزاۋات اۋدان قالاسىنا جەتتى ءارى 1000 نەشە كيلومەتر تارماق قۇبىر ارقىلى اۋىل - قىستاقتارعا، ءاربىر وتباسىنا جەتكىزىلدى.
”باس شۋجيدىڭ قامقورلىعىنا راقىمەت، پارتيانىڭ ابزال ساياساتىنا راقىمەت!“ ءپايزاۋات اۋدانى جاڭا ءمالى اۋىلى لايلىق قىستاعىنىڭ تۇرعىنى پازىل ءسىلام: قالايشا قۇلشىنباسقا! نەشە ون مۋ جەردى كوتەرمەگە الىپ، شينمەي مەن قاۋىن سالعان ەدىم، بىلتىر شينمەيدىڭ وزىنەن 100 مىڭ يۋان كىرىس كىرگىزدىم، - دەدى تەبىرەنىپ.
ءار ۇلت بۇقاراسىنىڭ تۇرمىسى بارعان سايىن جاقسارىپ، كۇنجىت گۇلىندەي جايقالدى.
اقتاۋ اۋدانىنىڭ قونىس جاڭالاپ، كەدەيلەردى سۇيەمەلدەۋ بويىنشا ورنالاستىرۋ ءتۇيىنى بولعان كۇنلۇن جيايۋان الەۋمەتتىك اۋماعىندا 1665 وتباسى 6640 ادام ءومىر سۇرەدى. پارتيانىڭ حالىققا تيىمدىلىك جاساۋ ساياساتىنىڭ كومەكتەسۋىندە - سۇيەمەلدەۋىندە، مالشىلار تاۋ قويناۋىنان الەۋمەتتىك اۋماققا كوشىپ كەلىپ، قاباتقا كىرىپ، جۇمىستانىپ، شارۋاشىلىق قۇرىپ، جاڭا باقىتتى تۇرمىستارىن باستادى.
گۇلباھار احۇن بۇرىن وت باسى، وشاق قاسىنان شىقپايتىن سەميا ايەلى بولاتىن. كوشىپ كەلگەننەن كەيىن، ول كيىم - كەشەك دۇكەنىن اشىپ، بىرنەشە قىستاق تۇرعىندارىمەن بىرگە قولونەر كاسىپتىك سەلبەستىك كووپەراتيۆىن قۇرادى. ”كيىم - كەشەك دۇكەنىنە اي سايىن شامامەن 10 مىڭ يۋاننىڭ تاپسىرىسى تۇسەدى، سەلبەستىك كووپەراتيۆىنىڭ ونىمدىلىگى دە بارعان سايىن جاقسارىپ كەلەدى“، - دەدى ول.
تاۋدان كەلگەن مالشى مامەتوجى ءشيرالي شاعىن اسحانا اشىپ، ءار كۇنى قاربالاس جۇرەدى. ”كىرىستە كەپىلدىك، جۇمىستا بولاشاق، تۇرمىستا نىسانا بار، ناعىز باقىت دەگەن مىنە وسى“، - دەدى ول.
