ەسىك اشۋدىڭ الدىڭعى شەبىندە دامۋدىڭ قوزعاۋشى قۋاتىن ايگىلەدى

ىلە قازاق اۆتونوميالى وبلىسى:

ەسىك اشۋدىڭ الدىڭعى شەبىندە دامۋدىڭ قوزعاۋشى قۋاتىن ايگىلەدى

انار بۇلت \ شينجياڭ گازەتىنىڭ ءتىلشىسى لياڭ ۋي

　　7 - ايدىڭ 5 - كۇنى شەكارا اتتاعان ەلەكتروندى ساۋدا زاتتارىن تولتىرا تيەگەن جۇك اۆتوموبيلدەرى قورعاس كەشەندى باجىسىز اۋماعىنان ءوتىپ، قازاقستانعا اتتانۋ الدىندا تۇر.

□ سۋرەتتى انار بۇلت \ شينجياڭ گازەتىنىڭ ءتىلشىسى جين زوكۇن تۇسىرگەن

　　جاز ورتاسى 7 - ايدا ىلە وزەنى اڭعارىندا جۇرسەڭىز بارلىق جەر جاسىل جەلەك جامىلىپ، دامۋى جالىندى ومىرشەڭدىك تانىتىپ، باتىسقا ەسىك اشۋدىڭ جالىنداي تۇسكەنىن كورەسىز.

　　7 - ايدىڭ 6 - كۇنى تاعى ءبىر توپ تاۋار تيەلگەن اۆتوموبيلدىڭ كەدەننەن وتكىزۋ راسمياتى ءبىتىپ، قورعاس كەشەندى باجىسىز اۋماعىنان باياۋ قوزعالىپ جولعا شىقتى. ”بيىل الدىڭعى جارتى جىلدا بۇل ارادان شەكارادان شىققان تاۋار اۆتوموبيلدەرى 10 مىڭنان استى“، - دەدى قورعاس كەشەندى باجىسىز اۋماعىن باسقارۋ كوميتەتى كەڭسەسى كەدەننەن وتكىزۋدى سايكەستىرۋ ءبولىمىنىڭ باستىعى باتىر.

　　جۇگەرى، اتباس بۇرشاق تولتىرا تيەلگەن اۋىر تۇرپاتتى اۆتوموبيلدەر ىلە چۋاننيڭ بيوتەحنيكا جارنا شەكتى سەرىكتەستىگىنىڭ زاۆود اۋماعىنا تولاسسىز كىرۋدە. سەرىكتەستىكتىڭ ورىنباسار باس ديرەكتورى شىن يۇنپىڭ تانىستىرىپ بىلاي دەدى: انتيبيوتيك ارالىق ونىمدەرىن وندىرەتىن بۇل جوعارى، جاڭا كاسىپورىن ءار جىلى ىلە وزەنى اڭعارىندا وندىرىلگەن 400 مىڭ توننا جۇگەرى مەن 200 مىڭ توننا اتباس بۇرشاقتى قابىلدايدى.

　　پارتيا 18 - قۇرىلتايىنان بەرى ىلە قازاق اۆتونوميالى وبلىسى جاڭا دامۋ ۇستانىمىن تولىق، دالمە - ءدال، جان - جاقتى دايەكتىلەندىرىپ، ءونىمدى قارجى قوسۋدى كۇش سالا كەڭەيتىپ، ونەركاسىپتىڭ نەگىزىن بەكەمدەپ، ونىمدىلىگىن ارتتىرۋ مەن تيبىن وزگەرتىپ، دارەجەسىن جوعارىلاتۋدى ىلگەرىلەتىپ، جىبەك جولى ەكونوميكالىق بەلدەۋى وزەكتى رايونىنىڭ ماڭىزدى تىرەكتىك قۇرىلىسىن جەدەلدەتىپ، جوعارى ساپالى دامۋعا تىرەك بولاتىن وسى زامانعى كاسىپ سالاسى جۇيەسى مەن نەگىزدىك قۇرىلعى جۇيەسىن ورناتتى.

باسىمدىقتى زورايتىپ، كاسىپ سالالارىن ورنالاستىردى

　　ءبىر ءتۇيىر جۇگەرىدەن قانشالىق كاسىپتى دامىتۋعا بولادى؟

　　سول جەردە وندىرىلەتىن ساپالى جۇگەرىنى شيكىزات ەتەتىن، اۋىل شارۋاشىلىعى قوسىمشا ونىمدەرىن ساتىپ الۋدى، وڭدەۋدى، ساتۋدى ءبىر تۇلعالاندىرعان ىلە حىڭحۇي كراحمال شەكتى جاۋاپكەرلىك سەرىكتەستىگى قورعاس اۋدانىنداعى 2000نان استام ەگىنشىنى جۇگەرى ەگۋگە جەتەكتەدى، ال اتالعان سەرىكتەستىكتىڭ تومەنگى اعارىندا تاعى چۋاننيڭ بيولوگيا قاتارلى كوپتەگەن كاسىپورىندار بار. ”قورعاس اۋدانىنداعى جۇگەرىنىڭ جىلدىق ءونىم مولشەرى 200 مىڭ توننا، تەك ءبىزدىڭ سەرىكتەستىكتىڭ ءوزى 180 مىڭ تونناسىن قابىلدايدى، سونىمەن بىرگە جەرگىلىكتى ورىنداعى 200 قانشا ەڭبەككۇشتى جۇمىستاندىردى“، - دەدى سەرىكتەستىكتىڭ اكىمشىلىك باسقارۋشىسى لي جيە.

　　ءبىر سيىردان قانداي ونىمدەر جاساۋعا بولادى؟

　　”ەكىنشى مەزگىلدىك نىسان 8 - ايدا وندىرىسكە قوسىلۋ جوسپارلاندى، وندا ىلەنىڭ سيىر، قوي ەتىن شيكىزات ەتكەن حوتۇيچاڭ، تۇزداما ونىمدەرى، تەز توڭازىتىلعان، تەز جەلىنەتىن ازىقتىق ونىمدەر سياقتى جوعارى دەڭگەيلى ونىمدەر شىعارىلادى“. شينجياڭ مەيشىلان ازىق - تۇلىك زاۆودىنىڭ باستىعى چىن شىميڭ تانىستىرىپ بىلاي دەدى: ىلەنىڭ مال شارۋاشىلىق كاسىپ سالاسىن تياناق ەتكەن بۇل زاۆود باعىمشىلىق، سويىس، جىنتىكتەي ءبولۋ، جىنتىكتەي وڭدەۋدى ءبىر تۇلعالاندىرعان دامۋ ۇلگىسىن قالىپتاستىرادى.

　　”سايۋاي جياڭنان“ دەگەن ادەمى اتقا يە ىلە مول جاراتىلىستىق بايلىقتى تياناق ەتىپ، كاسىپ سالاسى دامۋىنا ورنالاستىرۋ جاساپ، شارۋاشىلىق قۇرىلىمىن رەتتەپ، ەرەكشە بايلىقتىڭ تۇتاس كاسىپ سالا تىزبەگىن جەدەل جەتىلدىرىپ، دامىتىپ، ”ءبىر ءتۇيىر جۇگەرىنى“، ”ءبىر سيىردى“ كولەمدەندىرىپ، كاسىپ سالالاندىرىپ، بازارلاندىرىپ تۇلەتۋدى جۇزەگە اسىردى.

　　جىلقى شارۋاشىلىعى باسىمدىعىن كوزدەپ، ىلە وبلىسى جىلقى شارۋاشىلىق شوعىرى قۇرىلىسىن جەدەلدەتىپ، جىلقىنىڭ اسىل تۇقىمىن كوبەيتىپ جەتىلدىرۋ قۇرىلىسىنىڭ دەڭگەيىن جوعارىلاتۋ سياقتى 5 ءىرى ينجەنەريا 30 نىساندى قامتىدى. ”جىلقى شارۋاشىلىعى +“ مادەنيەت - ساياحات، دەنە تاربيە، ازىق - تۇلىك سياقتى كاسىپ سالالارىنىڭ جەدەل توعىسۋىن ىلگەرىلەتۋدە.

　　4 - ايدىڭ 17 - كۇنى جياڭسۋ لۇڭليچي بيوتەحنيكا جارناگەرلىك شەكتى سەرىكتەستىگى قارجى قوسقان ازيا - ەۆروپا مەيگۋ (قورعاس) حالىقارالىق بيوتەحنيكا باقشاسى نىسانىنىڭ قۇرىلىسى باستالدى؛ 6 - ايدىڭ 20 - كۇنى لۇڭليچيدىڭ باس دۇكەنى قورعاسقا ىرگە تەپتى.

　　لۇڭليچي شينجياڭنىڭ مول جانۋار، وسىمدىك بايلىعىن كوزدەي وتىرىپ، بيوتەحنيكاسىمەن جىتىكتەي ماي ايىراتىن زاۆودىن ىلەدە سالدى. سەرىكتەستىكتىڭ القا باستىعى شۇي جىۋي تانىستىرىپ بىلاي دەدى: لۇڭليچي شينجياڭنىڭ ءوز جەرىنىڭ ورتا، جوعارى دەڭگەيلى بيوتەحنيكا كاسىپ سالاسى شوعىرلانعان ورىندى بار كۇشپەن تۇلعالايدى.

　　ىلە وبلىستىق ساناق مەكەمەسىنىڭ ساندى مالىمەتىندە كورسەتىلۋىنشە، 2021 - جىلى ”استىقتى ورنىقتىرۋ، ماقتانى ساپالىلاندىرۋ، جەمىس شارۋاشىلىعىن كۇشەيتۋ، مال شارۋاشىلىعىن گۇلدەندىرۋ، ەرەكشە شارۋاشىلىقتى جەبەۋدى“ تياناق ەتىپ، ىلە وبلىسىنا توتە قاراستى ورىندار اۋىل شارۋاشىلىعى ەكونوميكاسىنىڭ ساپاسىن جوعارىلاتىپ، ونىمدىلىگىن ارتتىرۋدى جەدەل ىلگەرىلەتتى، وبلىسقا توتە قاراستى ورىنداردىڭ ەگىن، ورمان، مال، بالىق شارۋاشىلىعىنىڭ جالپى ءونىم قۇنى 43 ميلليارد 970 ميلليون يۋان بولىپ، سايكەس مەزگىلدەگىدەن ％12.5 ارتقان؛ تۇتاس جىلدا كولەمنەن جوعارى ونەركاسىپ كاسىپورىندارىنىڭ ارتقان قۇنى سايكەس مەزگىلدەگىدەن ％19 ارتقان.

”ەكى قورعاس، ەكى قۇلجا“ قوزعاۋشى كۇش ۇستەدى

　　قازىر ىلەدە ”ەكى قورعاس، ەكى قۇلجا“ اتى زاتىنا ساي كوپ قولدانىلاتىن ءسوز ەسەپتەلەدى.

　　2021 - جىلى 1 - ايدا اۆتونوميالى رايون ”ەكى قورعاس، ەكى قۇلجانى“ ءبىر تۇلعالاندىرۋ ستراتەگياسىن اتقارۋدى ىلگەرىلەتىپ، قورعاستى ورتالىق ەتىپ، قورعاس اۋدانىن، قۇلجا قالاسىن، قۇلجا اۋدانىن قامتىپ، جاسىل القاپ ەكونوميكاسى، تاۋلى ءوڭىر ەكونوميكاسى، ساياحات، مال شارۋاشىلىعى قاتارلىلاردى شوعىرلاندىردى.

　　قازىرگى بايلىق قاسيەتىمەن ۇشتاستىرىپ، قورعاس ەكونوميكالىق اشۋ رايونىندا ءارقايسىسى ءوز ەرەكشەلىگىنە يە سايكەسىپ، توعىسىپ دامۋ ارناسى قالىپتاسۋدا. ىلە وبلىستىق ”ەكى قورعاس، ەكى قۇلجانى“ ءبىر تۇلعالاندىرىپ دامىتۋعا باسشىلىق ەتۋ گرۋپپاسى كەڭسەسىنىڭ قىزمەتكەرى حى ۋي تانىستىرىپ بىلاي دەدى: قورعاس كاسىپ سالاسى باقشا رايونىنا گوشىڭچى ماحى، سانيوۋ فۋشين قاتارلى زور توپتاعى جابدىق جاساۋ، وسى زامانعى ينفورماتسيا، بيولوگيالىق ءدارى جاساۋ سياقتى باسىمدىققا يە كاسىپ سالالارى ءتۇيىندى تۇردە ورنالاستىرىلدى؛ شىندىقوزى كاسىپ سالاسى باقشا رايونىنا شيزى شي - اۋ، چاڭچيڭتىڭ قاتارلى اۋىل شارۋاشىلىق قوسىمشا ونىمدەرىن جىنتىكتەي وڭدەۋ، ەلەكتروندى ينفورماتسيا، جابدىق جاساۋ، جاڭا ماتەريال، ساۋدا، زات اينالىمى سىندى 5 ءىرى كاسىپ سالاسى شوعىرى ورنالاستىرىلدى؛ قۇلجا اۋدانى كاسىپ سالاسى باقشا رايونىنا جيانحۋا توقىماشىلىق، داشىڭ توقىما قاتارلىلاردى ۋاكىل ەتكەن ەڭبەك شوعىرلانعان توقىما ونىمدەرى كاسىپ سالالارى ورنالاستىرىلدى.

　　”ارناۋلى، سارا، ەرەكشە، جاڭا“ شاعىن دوكەي كاسىپورىن − شينجياڭ جۇڭچاۋ جاڭا ەنەرگيا ەلەكتر قۋاتى عىلىم - تەحنيكا شەكتى سەرىكتەستىگى شىندىقوزى كاسىپ سالاسى باقشا رايونىنداعى جوعارى، جاڭا تەحنيكالىق كاسىپورىن. بۇل كاسىپورىن وندىرگەن جوعارى سەرپىمدىلىكتى اليۋمين قورىتپالى اسپالى ەلەكتر سىمى، جيىلىك وزگەرتكىش كابەلى سياقتىلار مەملەكەت ەلەكتر تورى جانە جۇڭگو مۇناي سياقتى كاسىپورىنداردى قامدايدى، جىلدىق ءونىم قۇنى 600 ميلليون يۋاننان اسادى، 2 - مەرزىمدىك نىسان سالىنىپ بولعاننان كەيىن، جاڭادان ارتقان ءونىم قۇنى ءبىر ميلليارد يۋاننان اسادى.

　　ىلە وبلىسىنىڭ مول كومىر بايلىعى كومىردەن تابيعي گاز الۋ نىسانى ارقىلى قۇبىر تورىنا تولاسسىز قۇيىلۋدا. شينجياڭ چيڭحۋا ەنەرگيا توبى كومىر قازۋ، كومىردەن تابيعي گاز الۋ، كومىردى ساپاعا ءبولىپ كەشەندى پايدالانۋدى ءبىر تۇلعالاندىرعان. ”2021 - جىلعا دەيىن چيڭحۋانىڭ سىرتقا جەتكىزگەن تابيعي گازى جيىنى 6 ميلليارد تەكشەمەتردەن استى، كوپ نەگىزدى كومىرسۋتەگى، جەڭىل كومىرسۋتەگى، وڭدەلمەگەن فەنول سياقتى 10 نەشە قوسىمشا ونىمدەرى كاسىپ تىزبەگىن قالىپتاستىرىپ، كومىردىڭ پايدالانۋعا بولاتىن قۇنىن تۇگەلدەي پايدالاندى“، - دەدى سەرىكتەستىكتىڭ ورىنباسار باس ديرەكتورى ياڭ ليشيان.

　　2021 - جىلى ”ەكى قورعاس، ەكى قۇلجا“ ءوڭىرىنىڭ ءوندىرىس جالپى قۇنى 85 ميلليارد 686 ميلليون يۋان بولىپ، ىلە وبلىسىنا توتە قاراستى ورىنداردىڭ ءوندىرىس جالپى قۇنىنىڭ ％58.26ىن يەلەپ، 2020 - جىلداعىمەن سالىستىرعاندا، 10 ميلليارد 285 ميلليون يۋان ارتتى؛ كولەمنەن جوعارى ونەركاسىپتىڭ ارتقان قۇنى 10 ميلليارد 199 ميلليون يۋان بولىپ، وبلىسقا توتە قاراستى ونەركاسىپتىڭ ارتقان قۇنىنىڭ ％50.7ىن يەلەدى؛ ساۋداگەر شاقىرىپ قارجى ەنگىزۋ بويىنشا 68 ميلليارد 936 ميلليون يۋان ورىندالىپ، وبلىسقا توتە قاراستى ورىنداردىڭ ％60.85ىن يەلەدى...

　　”ەكى قورعاس، ەكى قۇلجا“ ىلەنىڭ جوعارى ساپالى دامۋىن ىلگەرىلەتۋدەگى نەگىزگى كۇشكە اينالدى.

ءوڭىر ورنىن تياناق ەتىپ، ەسىك اشۋدى كەڭەيتتى

　　7 - ايدىڭ 5 - كۇنى شەكارالىق تەكسەرۋ زالىندا شەكارادان ءوتۋ جولحاتىن تەز بىتىرگەننەن كەيىن، ءتىلشى جۇڭگو − قازاقستان قورعاس حالىقارالىق شەكارالىق سەلبەستىك ورتالىعىنا كىردى.

　　ساعات 16دا تاعى ءبىر توپ كانتينەر ”اسپانداعى قۇرلىقتىق كوپىر“ ارقىلى جۇڭگو − قازاقستان قورعاس حالىقارالىق شەكارالىق سەلبەستىك ورتالىعىنىڭ جۇڭگو جاعىنان قازاقستان جاق اۋماعىنا جەتكىزىلدى.

　　بۇل ”اسپانداعى قۇرلىقتىق كوپىردىڭ“ ەكى باسى جەكە - جەكە جۇڭگو مەن قازاقستاننىڭ شەكارالىق سەلبەستىك اۋماقتارىن ۇلاستىرىپ تۇر. سەلبەستىك ورتالىعى ەكونوميكالىق دامۋ ءبولىمىنىڭ باستىعى جايدار الماس تانىستىرىپ بىلاي دەدى: كانتينەر ۇزىندىعى 56 مەترلىك اسپا كران ارقىلى قىسقا عانا 10 مينۋتتار شاماسىندا يمپورت - ەكسپورتتىق كەدەننەن وتكىزۋدى جۇزەگە اسىرادى.

　　جاڭا تيپتى ايدارشا ۆيرۋس وكپە قابىنۋ ىندەتى تۋىلعاننان بەرى، قورعاس شەكارا وتكەلىندە ەلەكتروندى ساۋدا قيىن جاعدايدا گۇلدەنىپ، شەتەلدىك تۇتىنۋشىلار امازون، سۋمايتۇڭ، اليبابا سياقتى حالىقارالىق شەكارا اتتاعان ەلەكتروندى ساۋدا تۇعىرلارى ارقىلى جۇڭگونىڭ تاۋارلارىن ساتىپ الاتىن بولدى.

　　گۋاڭجوۋ، شىنجىن، حاڭجوۋ قاتارلى جەرلەردەن جينالىپ كەلگەن توپ - توپ جۇڭگو تاۋارلارى قورعاس ياڭگۋاڭ جيەتۇڭ سيفرلى ساۋدا شەكتى سەرىكتەستىگىنىڭ قامباسىنا جينالۋدا. ەكسپورت ەتىلەتىن زاتتار كەشەندى باجىسىز اۋماقتىڭ ءبولۋ ورتالىعىندا شوعىرلى بىرىگۋ، كەدەنگە مالىمدەۋ، تاسۋعا جونەلتۋدى ورىنداپ، تەمىر جولدا قورعاس ەۆروپا − جۇڭگو كەزەكشى پويەزى ارقىلى، تاس جولدا ”اسپانداعى قۇرلىقتىق كوپىر“ ارقىلى، اۋەدە جۇڭگو − قازاقستان − ەۆروپا قۇرلىعى بىرلەسكەن اۋە تاسىمالى ارقىلى ەۆروپالىق قولدانۋشىلاردىڭ قولىنا تەز ارادا جەتكىزىلەدى.

　　”ياڭگۋاڭ جيەتۇڭ كەشەندى باجىسىز اۋماققا ىرگە تەپكەن العاشقى جىلدىڭ وزىندە ءبىر ميلليارد 500 ميلليون يۋان ساۋدا سوماسىن جۇزەگە اسىرعان بولاتىن. بيىل بۇل ساننان الدەقايدا اسادى“، - دەدى ياڭگۋاڭ جيەتۇڭنىڭ ورىنباسار باس ديرەكتورى رىن يالي.

　　اۆتونوميالى رايوننىڭ ”ءبىر پورت، ەكى رايون، بەس ۇلكەن ورتالىق، شەكارا وتكەلى ەكونوميكالىق بەلدەۋى“ قۇرىلىسىن ارقاۋ ەتىپ، قورعاس ”وتكەل ەكونوميكاسىنان“ ”شەكارا وتكەلى ەكونوميكاسىنا“ جانە ”كاسىپ سالاسى ەكونوميكاسىنا“ قاراي بۇرىلىس جاساۋدى بەلسەنە ىلگەرىلەتۋدە.

　　بيىل 4 - ايدا قورعاس ەكونوميكالىق اشۋ رايونىنىڭ زەردەلى زات اينالىم پورتى قۇرىلىس نىسانى جۇمىس باستادى. زات اينالىم پورتى كولەمدى جاپپاي قولدانىلاتىن قامبا، سۋىق تىزبەكتى زات اينالىمى، تەمىر جول ارناۋلى لەنياسى، زات اينالىم ينفورماتسيا تۇعىرى سياقتى نەگىزدىك قۇرىلعىلار قۇرىلىسىن ىلگەرىلەتىپ، جۇڭگو − ەۆروپا، جۇڭگو − ورتا ازيا كەزەكشى پويەزدارىنىڭ جيناپ قۇراۋ، جيناپ تاسىمالداۋ قابىلەتىن ءوسىرىپ، اناعۇرلىم كوپ ەكسپورت سيپاتتى كاسىپورىنداردى وسىندا ىرگە تەۋىپ، ءوندىرىس جۇرگىزۋگە باۋرايدى.

　　قورعاس كەشەندى باجىسىز اۋماعىن باسقارۋ كوميتەتى كەڭسەسى جوبالاۋ - قۇرۋ ءبولىمىنىڭ باستىعى شين حايۋي بىلاي دەپ تانىستىردى: كەشەندى باجىسىز اۋماقتا ۇكىمەت قارجى قوسىپ ولشەمدى زاۆود ۇيلەرىن سالىپ دايىنداپ، كاسىپورىنداردىڭ ”سايىسقا جەڭىل اتتانۋىنا“ مۇمكىندىك جاساپ، نىساننىڭ وندىرىسكە قوسىلۋ پەريوتىن قىسقارتادى. 6 - ايدىڭ 18 - كۇنى كاڭچىن ءدارى - دارمەك سەرىكتەستىگى كەشەندى باجىسىز اۋماققا دايىن كەلىپ جايعاسىپ سىناق رەتىندە ءوندىرىس باستادى، بۇل كاسىپورىن قورعاس ءدارى - دارمەك كاسىپ سالاسى شوعىرىنىڭ ”باسشى قازى“ بولۋعا قۇلشىنۋدا.

　　جۇڭگو − ەۆروپا كەزەكشى پويەزىنىڭ قارقىنى ۇدەي ءتۇستى. بيىل الدىڭعى جارتى جىلدا قورعاس شەكارا وتكەلىنەن قاتىناعان جۇڭگو − ەۆروپا كەزەكشى پويەزىنىڭ سانى 3181 بولىپ، سايكەس مەزگىلدەگىدەن ％9.31 ارتتى.

　　6 - ۇرپاق مەملەكەت قاقپاسى شەكارا وتكەلىنىڭ دامۋىنا كۋا بولدى. 6 - ايدىڭ 14 - كۇنى 81 مىڭ شارشى مەتر كەلەتىن وسى زامانعى قورعاس شەكارا تۇرعىندارىنىڭ ءوزارا بازارشىلاۋ ساۋدا رايونى اۆتونوميالى رايوننىڭ تەكسەرىپ وتكىزىپ الۋىنان ءوتتى. 7 - ايدىڭ 8 - كۇنىنەن باستاپ قازاقستان جۇڭگو ازاماتتارىنىڭ شەكارادان 14 كۇن ۆيزاسىز كىرۋىن اتقارادى. قورعاستا ساۋدامەن شۇعىلداناتىن لي جۇن: ”جاقسى حابار ءۇستى - ۇستىنە جەتىپ جاتىر“، - دەپ كۇلدى.

　　قورعاس شەكارا سەلبەستىك ورتالىعى عيماراتى سياقتى قوس قاناتىن كەڭ جايىپ، جاڭا داۋىرگە قۇشاق جايۋدا.