تيانشان تورى
تيانشان تورى   ›   جاڭالىقتار   ›   شينجياڭ حابارلارى

تاسقىن سۋىنان جوعارى ونىمدىلىكپەن پايدالانىپ، يگىلىگىن كوردى

ەگىنجاي سۋارىلدى، توراڭعى نارلەندى

تاسقىن سۋىنان جوعارى ونىمدىلىكپەن پايدالانىپ، يگىلىگىن كوردى

  انار بۇلت \ شينجياڭ گازەتىنىڭ ءتىلشىسى ليۋ دۇڭلاي 8 - ايدىڭ 1 - كۇنى مارالباسىدان حابارلايدى. 7 - ايدىڭ 29 - كۇنى ياركەن وزەنىنىڭ نەگىزگى ارناسىنان بۋىرقانا اققان سۋ ايبىندى دا قاتاڭ ءتارتىپتى ارميا ىسپەتتى تومەنگى اعارعا قاراي جوڭكىلە اعىپ جاتتى. ”كەشە ياركەن وزەنىنىڭ تاۋلى وڭىردەگى بولىگىندە سۋ كۇرت تاسىدى، ارتاش سۋ يگىلىگى تورابى ءبىر جاعىنان، سەلدى توسسا، ەندى ءبىر جاعىنان، تومەنگە اعىزىلاتىن تاسقىن سۋ مولشەرىن كوبەيتتى. ءبىز وسى تاسقىن سۋىنان بەلسەنە پايدالانىپ، ياركەن وزەنى بويىنداعى 6 سۋ ءبولۋ تورابى ارقىلى سۋدى ەگىن شارۋاشىلىق وڭىرىنە جانە توراڭعى ورمانى وڭىرىنە قاراي ءونىمدى باستاپ، تاسقىن سۋىنىڭ جالپىلىق ونىمدىلىگىن ەڭ جوعارى شەككە جەتكىزدىك“، -دەدى تارىم وزەنى الابى قاشقار باسقارۋ مەكەمەسىنىڭ باستىعى ادىلجان نۇرمامەت.

  شينجياڭ قازىر تاسقىن مەزگىلىنە ءوتتى، وزەن سۋلارى ساي - سالالار مەن جازىقتارداعى قاينارلاردان نەگىزگى اعىنعا قاراي جوڭكىلە اعۋدا، تارىم وزەنى الابىنداعى جەر - جەر جوبا بويىنشا تاسقىننان ساقتانۋ قىزمەتىن ءتارتىپتى ورىستەتتى. ايتسەدە بيىل تاسقىن سۋىنان پايدالانۋ سالىستىرماسى وتكەن جىلدارداعىمەن سالىستىرعاندا اناعۇرلىم جوعارى بولۋدا.

  ”قازىرگى كەز ءبىزدىڭ بيىلعى تاسقىننان ساقتانۋ جۇيەسى يقۋاتىن ايگىلەيتىن ەڭ تاماشا كەزىمىز. ارتاش تاسقىننىڭ كۇشتى ەكپىنىن باسىپ، سۋدى ءتارتىپتى جىبەردى، قاشقار باسقارۋ مەكەمەسى مەن ءبىز جوباعا ساي دايىندىق قىزمەتتەردى الدىن الا جاقسى ىستەپ جاتىرمىز“. ارتاش سۋ يگىلىگى تورابىنان ياركەن اۋدانىنا قايتار جولدا ياركەن اۋداندىق سۋ يگىلىگى مەكەمەسىنىڭ ورىنباسار باستىعى جاۋ يۇڭ بىلاي دەدى: ”تاسقىن كەلگەندە وزەن الاپتارىن باسقارۋ قۇرىلىمدارى قالاي بولەدى، ءبىز قالاي قابىلدايمىز، قابىلداعاننان سوڭ قالاي بولىسكە سالىپ، پايدالانامىز، وسىلاردىڭ بارلىعىنىڭ ناقتى اتقارۋ جوباسى بار. بۇرىنعى جىلدارى تاسقىن سۋدىڭ دەنىن تومەنگى اعارعا تىكە جىبەرەتىنبىز“.

  7 - ايدىڭ 27 - كۇنى ياركەن وزەنىنەن شامال توراڭعى ورمانى وڭىرىنە جىبەرىلەتىن ەكولوگيالىق سۋ چيانحاي باس بەل توعانى ەكولوگيالىق تيەك اۋزىنا جەتكىزىلدى، بۇل ءدال ياركەن وزەنىنىڭ تاسقىن مەزگىلىندەگى سەل سۋى ەدى. ”جوسپار بويىنشا بۇل اراعا 15 ميلليون تەكشەمەترلىك ەكولوگيالىق سۋ تولىقتانۋى ءتيىس، ءبىز جالپى مولشەردى وزگەرتپەۋ جاعدايىندا تاسقىن سۋىنىڭ پوتەنتسيالدى ەنەرگياسىنان پايدالانىپ، جەتكىزىلەتىن اعىن مولشەرىن ارتتىرىپ، سۋدى ياركەن وزەنى اعارىنان توراڭعى ورمانىنا ءتىپتى دە تەز جەتكىزەمىز“، قاشقار باسقارۋ مەكەمەسى سۋ مولشەرىن رەتتەۋ ينفورماتسيا ءبولىمىنىڭ ورىنباسار باستىعى نيۋ جيانحۇڭ بىلاي دەدى: ”بۇلاي بولعاندا نەگىزگى وزەن اعارىنىڭ قىسىمى باسەڭدەۋمەن بىرگە، توراڭعى ورمانىنا سۋ تولىقتاۋ ونىمدىلىگى دە ارتادى“.

  شامال توراڭعى ورمانى وڭىرىندە سۋ قالىڭ ورمان قويناۋىنا قاراي كىلكي اعىپ، توبەشىكتەردەن ءوتىپ، قۇمدى توپىراقتاردى اعىزا اقتى. ”بيىل سۋ جوڭكىلە اعۋدا“، شامال مەملەكەت مەنشىگىندەگى ورماندى باسقارۋ مەكەمەسىنىڭ ورمان قورعاۋشىسى قاۋۇل احات وزەن اعارىنىڭ شەتىندە جۇرەلەي وتىرىپ، ورمانعا بىرتىندەپ جايىلعان سۋعا كوز سالىپ: ”تەبىنى كۇشتى بولسا، ۇزاق قيىرعا جەتىپ، ءتىپتى دە كوپ توراڭعى سۋارىلاتىن بولادى“، - دەدى.

  ”بيىل تارىم وزەنى الابىن باسقارۋ مەكەمەسىنىڭ تالابىنا ساي، ءبىز بەلسەندى شارا شىعارىپ، تاسقىن سۋىنان پايدالانۋ مولشەرىن جوعارىلاتتىق“. ەكولوگيالىق سۋدىڭ شامال توراڭعى ورمانى وڭىرىنە ءساتتى جەتۋىنە شىنايى كەپىلدىك ەتكەن سوڭ، دەرەۋ اۆتوكولىكپەن ياركەنگە قايتقان نيۋ جيانحۇڭ بىلاي دەدى: ”ءبىز تاسقىننان ساقتانۋ، تاسقىن سۋىن ويداعىداي باستاۋ، تاسقىن سۋىنان ويداعىداي پايدالانۋ پرينسيبى بويىنشا تاسقىننان ءساتتى ءوتۋ شاراسىن تياناقتاندىرۋ نەگىزىندە تاسقىن سۋىن باستاۋ جوباسىن ويداعىداي ىستەدىك“.

  ”ءبىز الداعى جەردە تاسقىن سۋىنان جوعارى ءونىمدى پايدالانۋدى سۋ بايلىعىن ساپالى ورنالاستىرۋدىڭ ماڭىزدى شاراسى ەتىپ، جۇيەلى رەتتەۋ، عىلمي رەتتەۋ، دالمە - ءدال رەتتەۋ ارقىلى سۋ يگىلىگى ينجەنەرياسىنىڭ رەتتەۋ - ساقتاۋ رولىن تولىق ساۋلەلەندىرىپ، تاسقىننان ساقتانىپ، تاسقىننان ءساتتى ءوتۋ، سۋ قويماسىنا سۋ جيۋ، اۋىل شارۋاشىلىعىن سۋلاندىرۋ، ەكولوگيانى قورعاۋ سياقتى كوپ ءتۇرلى نىسانالاردى ءبىر تۇتاس جوسپارلاپ، ەڭ تەز جىلدامدىقپەن تاسقىن سۋىمەن سۋارىپ، تاسقىن سۋىمەن سۋ تولىقتاپ، تاسقىن سۋىن تومەنگە جىبەرىپ، تاسقىن سۋىمەن سۋ ساقتاپ، سۋ بايلىعىنان پايدالانۋ ونىمدىلىگىن شىنايى جوعارىلاتامىز“، - دەدى تارىم وزەنى الابىن باسقارۋ مەكەمەسى سۋ مولشەرىن رەتتەۋ، باسقارۋ باسقارماسىنىڭ باستىعى حى يۇي.

جاۋاپتى رەداكتور : الىمبەك نۇرالين

ەسكەرتۋ:

تورابىمىزداعى مازمۇنداردى پايدالانۋعا تۋرا كەلگەندە، ءسوزسىز جازباشا رۇقساتقا يە بولۋ كەرەك. مازمۇنداردى رۇقساتسىز جالعاپ تاراتۋعا، كەسىپ رەداكسيالاۋعا، وزگەرتۋگە، قىسقارتىپ قۇراستىرۋعا، باسقا ورىنعا كوشىرۋگە نەمەسە باسقا تاسىلدەرمەن كوبەيتۋگە ءارى تاراتۋعا بولمايدى، قايشى كەلگەندەردىڭ زاڭدىق جاۋاپكەرشىلىگى زاڭ بويىنشا قۋزاستىرىلادى.