ۋاڭ ي جۇڭگولىق، شەتەلدىك تىلشىلەر ءماجىلىسىن وتكىزدى
جۇڭگو جاقتىڭ تايۋان ماسەلەسىندەگى تۇرعىسىن جان - جاقتى باياندادى
شينحۋا اگەنتتىنىڭ 8 - ايدىڭ 5 - كۇنى پنومپەننەن بەرگەن حابارى (ءتىلشى ۋ چاڭۋي). جەرگىلىكتى ۋاقىت 8 - ايدىڭ 5 - كۇنى تۇستەن كەيىن مەملەكەتتىك كەڭەستىڭ مۇشەسى، قوسىمشا سىرتقى ىستەر مينيسترى ۋاڭ ي پنومپەندە شىعىس ازيا سەلبەستىگى جەلىلەس سىرتقى ىستەر مينيسترلەرى ماجىلىسىنە قاتىناسقاننان كەيىن، جۇڭگولىق، شەتەلدىك اقپارات قۇرالدارىنا باعىتتاي تىلشىلەر ءماجىلىسىن وتكىزدى.
ۋاڭ ي بىلاي دەدى: مەن تايۋان ماسەلەسى جونىندە جۇڭگو جاقتىڭ تۇرعىسىن ەگجەي - تەگجەيلى بايانداۋدى قالايمىن، امەريكا جاق جاقىندا عانا وسى جونىندە ءبىرتالاي جالعان ينفورماتسيالار مەن شىندىققا جاناسپايتىن سوزدەردى تاراتتى، مۇنى ويلاستىرعانىمىزدا، ءبىزدىڭ شىندىقتى اشىق ايتىپ، دۇرىستىققا جۇرتتىڭ كوزىن جەتكىزۋىمىز اناعۇرلىم قاجەت بولىپ وتىر.
ۋاڭ ي مىنالاردى ءبىلدىردى: امەريكا قاۋىم پالاتاسىنىڭ باستىعى پەلوسي جۇڭگو جاقتىڭ باتىل قارسى تۇرۋىن جانە قايتا - قايتا سويلەسۋىن ەلەمەستەن، ءىس جۇزىندە امەريكا ۇكىمەتىنىڭ ىرقىنا جىبەرۋىندە جانە ورنالاستىرۋىندا جۇڭگونىڭ تايۋان وڭىرىنە شىمىرىكپەستەن تىمىسكىلەپ باردى، وسى قاساقانا قاسارىسۋ جۇڭگونىڭ يەلىك ۇقىعىنا اۋىر دارەجەدە سۇعاناقتىق جاساپ، جۇڭگونىڭ ىشكى ىسىنە اۋىر دارەجەدە كيلىگىپ، امەريكا جاقتىڭ بەرگەن ۋادەسىنە اۋىر دارەجەدە قايشى كەلىپ، تايۋان بۇعازىنىڭ بەيبىتشىلىگىن، ورنىقتىلىعىن اۋىر دارەجەدە زياندادى. جۇڭگو جاقتىڭ باتىل ءۇن قاتۋى ابدەن ورىندى. ءبىزدىڭ تۇرعىمىز ورىندى، ۇيلەسىمدى، زاڭدى، ءبىزدىڭ شارامىز باتىل، پارمەندى، لايىقتى، ءبىزدىڭ اسكەري ىستەر جاتتىعۋىمىز اشىق، جاريا، كاسىبي تۇردە جۇرگىزىلدى، ەل ءىشى زاڭىنا ۇيلەسەدى، حالىقارالىق زاڭعا ۇيلەسەدى، حالىقارالىق داعدىعا ۇيلەسەدى، ماقساتى پالە شىعارۋشى ەلەمەنتتەرگە ەسكەرتۋ بەرۋ، ”تايۋاندى دەربەستەندىرۋدى“ كوزدەيتىن كۇشتەردى جازالاپ ەسكەرتۋ. ءبىز جۇڭگونىڭ يەلىك ۇقىعى مەن تەرريتوريا تۇتاستىعىن باتىل قورعايمىز، امەريكانىڭ ”تايۋان ارقىلى جۇڭگونى شاۋجايلاۋ“ قاسكۇنەمدىگىن باتىل تەجەيمىز، تايۋان بيلەۋشىلەرىنىڭ ”امەريكاعا سۇيەنىپ، دەربەستىكتى كوزدەۋ“ دامەسىن باتىل تالقاندايمىز، سونىمەن بىرگە، ءبىز حالىقارالىق زاڭ مەن حالىقارالىق قارىم - قاتىناس نەگىزگى ولشەمىن، اسىرەسە، بىرلەسكەن مەملەكەتتەر ۇيىمىنىڭ ۋستاۆىندا بەلگىلەنگەن ىشكى ىسكە كيلىكپەۋ سىندى وسى ءبىر اسا ماڭىزدى حالىقارالىق ەرەجەنى قورعايمىز. ەگەر ىشكى ىسكە كيلىكپەۋ پرينسيبى ەلەپ - ەسكەرىلمەسە، كەرەكسىز ەتىلسە، بۇل الەم ورمان زاڭدىلىعىنا قايتا ورالادى، امەريكا ونان ارى ويىنا كەلگەنىن ىستەپ، باسقا ەلدەرگە، اسىرەسە، قالىڭ ورتا، شاعىن ەلدەرگە ايتىلمىس ناقتى قۋاتىنا قاراي مامىلە جاساپ، ولاردى باسىناتىن بولادى. ءبىز مۇنداي ءىستىڭ تۋىلۋىنا جول بەرمەيمىز، ءار ەل دە ىنتىماقتاسىپ، مۇنداي ءىستىڭ تۋىلۋىنا جول بەرمەۋى، ادامزات وركەنيەتى ءۇردىسىنىڭ كەرى شەگىنۋىنە جول بەرمەۋى ءتيىس.
ۋاڭ ي بىلاي دەدى: مىنە وسىلاي بولعاندىقتان، 100 نەشە مەملەكەت اشىق ورتاعا شىعىپ، ءبىر جۇڭگو ساياساتىن باتىل اتقاراتىندىقتارىن قايتالاي دارىپتەدى، جۇڭگو جاقتىڭ ورىندى تۇرعىسىن ءتۇسىندى جانە قولدادى. بىرلەسكەن مەملەكەتتەر ۇيىمىنىڭ باس حاتشىسى گۋتەرەس بىرلەسكەن مەملەكەتتەر ۇيىمىنىڭ بىرلەسكەن مەملەكەتتەر ۇيىمى جينالىسىنىڭ 2758 - ءنومىرلى قارارىنا ۇزدىكسىز تاباندى بولاتىندىعىن ايقىن باسا دارىپتەدى. مۇنداعى وزەك ءبىر جۇڭگو پرينسيبى، ياعني دۇنيە جۇزىندە تەك ءبىر عانا جۇڭگو بار، جۇڭحۋا حالىق رەسپۋبليكاسى ۇكىمەتى بۇكىل جۇڭگوعا ۋاكىلدىك ەتەتىن بىردەن - ءبىر زاڭدى ۇكىمەت، تايۋان جۇڭگونىڭ ءبىر بولىگى. مىنە بۇل ناق حالىقارالىق قوعامنىڭ ورتاق ادىلەت ءۇنى بولىپ تابىلادى.
ۋاڭ ي بىلاي دەپ باسا دارىپتەدى: امەريكانىڭ ”تايۋان ارقىلى جۇڭگونى شاۋجايلاۋى“ قيال عانا، تايۋاننىڭ وتان قۇشاعىنا ورالۋ تاريحي ۇلكەن اۋقىمىن مۇلدە تەجەي المايدى، جۇڭحۋا ۇلتىنىڭ ۇلى گۇلدەنۋگە بەت الۋ تاريحي ۇدەرىسىن مۇلدە بوگەي المايدى. ”تايۋاندى دەربەستەندىرۋدى“ كوزدەيتىن كۇشتەردىڭ ”امەريكاعا سۇيەنىپ، دەربەستىكتى كوزدەۋى“ تىپتەن قۇر قيال، تۇيىق جولعا تىرەلەتەندىگى، موينىنداعى بۇعالىعى تەك بارعان سايىن قىسا تۇسەتىندىگى داۋسىز.
امەريكانىڭ امەريكا قاۋىم پالاتاسى باستىعىنىڭ تايۋانعا بارۋى بۇرىن دا بولعان دەپ اقتالعانىنا مەڭزەس، ۋاڭ ي بىلاي دەپ باسا دارىپتەدى: سول جىلى امەريكا قاۋىم پالاتاسىنىڭ باستىعى كينريچتىڭ تايۋانعا بارۋى اۋىر قاتەلىك، جۇڭگو ۇكىمەتى سول كەزدە كۇشتى قارسىلىق بىلدىرگەن. امەريكانىڭ ۇقساس قاتەلىكتى تاعى قايتالاۋعا ەشقانداي ۇقىعى مەن تولىمدىلىعى جوق، وتكەندەگى قاتەلىكتى بۇگىنگى تاڭدا سول قاتەلىكتى تاعى قايتالاۋدىڭ سىلتاۋى مەن سەبەبى ەتۋىنە بولمايدى. ءسىرا، امەريكا تاريحتا ىستەگەن جاماندىعىن، ماسقارالىعىن تاعى ءبىر رەت ىستەۋى كەرەك پە؟
امەريكا جاقتىڭ جۇڭگو جاق تايۋان بۇعازىنىڭ قازىرگى جاعدايىن وزگەرتتى دەگەنىنە مەڭزەس، ۋاڭ ي مىنالاردى ءبىلدىردى: بۇل بۇكىلدەي وسەك - اياڭ جانە جالا جابۋ. تايۋان ەجەلدەن ءبىر مەملەكەت ەمەس، جۇڭگو بىرەۋ عانا، ەكى جاعالاۋ ءبىر ەلگە ءتان، مىنە بۇل تايۋاننىڭ ەجەلدەن بۇگىنگە دەيىنگى قالىپتاسقان جاعدايى. 1978 - جىلعى جۇڭگو مەن امەريكانىڭ ديپلوماتيالىق قارىم - قاتىناس ورناتۋ مازمۇنداماسىندا مىنالار ايقىن باسا دارىپتەلگەن: جۇڭحۋا حالىق رەسپۋبليكاسى ۇكىمەتى بۇكىل جۇڭگوعا ۋاكىلدىك ەتەتىن بىردەن - ءبىر زاڭدى ۇكىمەت، تايۋان جۇڭگونىڭ ءبىر بولىگى، بۇل نەشە ون جىلدان بەرى وزگەرمەگەن تايۋان بۇعازىنىڭ قازىرگى جاعدايى. الايدا وسى قازىرگى جاعداي شىنىمەن ءبۇلىنىپ وتىر. مۇنى ءبۇلدىرۋشى جۇڭگو ەمەس، قايتا امەريكا مەن تايۋانداعى بولشەكتەۋشى كۇشتەر. 2000 - جىلى امەريكا ءوز الدىنا دايىنداعان ايتىلمىس ”تايۋانمەن قارىم - قاتىناس زاڭىن“ جۇڭگو مەن امەريكانىڭ ءۇش بىرلەسكەن مازمۇنداماسىنىڭ الدىنا قويدى، بۇل قازىرگى جاعدايدى وزگەرتكەندىك ەمەس پە؟ بىرنەشە جىلدىڭ الدىندا امەريكا جاق قۇپيا ساقتاعان ايتىلمىس ”تايۋانعا قاراتىلعان 6 ءتۇرلى كەپىلدىكتى“ امەريكانىڭ ءبىر جۇڭگو ساياساتى بايانداۋىنا كوپە - كورنەۋ كىرگىزدى، بۇل قازىرگى جاعدايدى وزگەرتكەندىك ەمەس پە؟ ءبىر جۇڭگو ساياساتىن ۇڭعۋ ەمەس پە؟ امەريكانىڭ بيلىك باسىنداعىلاردىڭ ءۇش بىرلەسكەن مازمۇندامانى قايتادان الىپ شىعىپ، جاقسىلاپ كورىپ شىعۋىن ۇسىنامىن، سوندا عانا تايۋان بۇعازىنىڭ ناعىز قازىرگى جاعدايىنىڭ نە ەكەندىگىن، تايۋان بۇعازىنىڭ قازىرگى جاعدايىن كىم وزگەرتكەندىگىن بىلەر ەدى. تايۋان جاق تا وسىلاي ىستەسىن. دەموكراتيانى ىلگەرىلەتۋ پارتياسى بيلىك باسىنا شىققاننان سوڭ، ”بىرتىندەپ ىلگەرىلەۋ ۇلگىسىندەگى تايۋاندى دەربەستەندىرۋدى“ ۇزدىكسىز ىلگەرىلەتىپ، ”جۇڭگوشالانۋدى قاقپايلاۋمەن“ بارىنشا اينالىسىپ، ءتۇرلى ورىنداردا ”ەكى جۇڭگو“، ”ءبىر جۇڭگو، ءبىر تايۋان“ جاسادى، بۇل قازىرگى جاعدايدى اشىقتان - اشىق وزگەرتۋ ەمەس پە؟ ەگەر سۇن جۇڭشان مىرزا وسىنى ول دۇنيەدە بىلەتىن بولسا، ساي يىڭۋىننىڭ كوزىن شۇقىپ تۇرىپ، ونى ازعىن ۇرپاق دەپ ايتۋشى ەدى.
وسى وڭىردە امەريكا جاق اسكەري ورنالاستىرۋدى ارتتىرۋدا دەگەن حابارعا مەڭزەس، ۋاڭ ي مىنالاردى ءبىلدىردى: ءار جاقتىڭ بۇعان ايىرىقشا قىراعى بولۋىن ءۇمىت ەتەمىن، امەريكا جاقتىڭ كانىگى ءتاسىلى − الدىمەن ماسەلە تۋدىرىپ، ارتىنان سول ماسەلەدەن پايدالانىپ ءوزىنىڭ ماقساتىن جۇزەگە اسىرۋ، الايدا جۇڭگونىڭ الدىندا بۇل ارەكەت ىسكە اسپايدى! ءبىز امەريكانىڭ جەڭىلتەكتىك ىستەمەۋىن، اناعۇرلىم زور داعدارىس تۋدىرماۋىن قاتاڭ ەسكەرتەمىز.
امەريكانىڭ مەملەكەت ىستەرى حاتشىسى بلينكەننىڭ ماجىلىستە امەريكا جاق حالىقارالىق زاڭعا بويسۇنىپ، ءار ەلدىڭ مەملەكەتتىك يەلىك ۇقىعى مەن تەرريتوريا تۇتاستىعىن قورعاۋدى ءۇمىت ەتەدى دەگەندى بىلدىرگەندىگىنە مەڭزەس، ۋاڭ ي بىلاي دەدى: امەريكا جاقتىڭ مۇنداي ەمەۋرىنىن ەستىمەگەنىمىزگە ۇزاق ۋاقىت بولىپتى، امەريكا بۇگىنگە دەيىن وزگە ەلدەردىڭ يەلىك ۇقىعى مەن تەرريتوريا تۇتاستىعىنا سۇعاناقتىق جاساعان قانشاما ىستەردى ىستەدى، ەگەر شىنىمەن جاماندىقتان تيىلسا، ءبىز جىگەرلەندىرەمىز، الايدا مۇنداعى تەتىك ناقتى تياناقتاندىرۋدا. الدىمەن تايۋان ماسەلەسىندە جۇڭگونىڭ يەلىك ۇقىعى مەن تەرريتوريا تۇتاستىعىنا قۇرمەت ەتۋ ۋادەسىن ورىنداپ، جۇڭگونىڭ ىشكى ىسىنە ەندىگارى كيلىكپەۋى، ”تايۋاندى دەربەستەندىرۋدى“ كوزدەيتىن كۇشتەردى ەندىگارى ىرقىنا جىبەرمەۋى جانە قولداماۋى كەرەك.
