ۋاڭ ي:
امەريكا جاق تايۋان ماسەلەسىندە ءۇش جاقتان قاتەلىك وتكىزدى
شينحۋا اگەنتتىگىنىڭ 8 - ايدىڭ 7 - كۇنى داككادان بەرگەن حابارى (ءتىلشى ليۋ چۇنتاۋ). جەرگىلىكتى ۋاقىت 2022 - جىلى 8 - ايدىڭ 7 - كۇنى مەملەكەتتىك كەڭەستىڭ مۇشەسى، قوسىمشا سىرتقى ىستەر مينيسترى ۋاڭ ي بانگلادەشكە ساپارلاي بارعان كەزدە ەڭ جاڭا جاعدايعا جانە امەريكا جاقتىڭ قيسىنسىز داۋلاسۋىنا مەڭزەس، امەريكا جاقتىڭ پەلوسيدىڭ جۇڭگونىڭ تايۋان وڭىرىنە تىمىسكىلەپ بارعانىندا ءۇش جاقتان قاتەلىك وتكىزگەندىگىن اتاپ كورسەتتى.
ءبىرىنشى، جۇڭگونىڭ ىشكى ىسىنە دورەكىلىكپەن كيلىكتى. امەريكا جاق جۇڭگو جاقتىڭ قايتا - قايتا ءناسيحاتتاپ ەسكەرتۋىنە قاراماستان، ءوز بەتىمەن ىستەپ، امەريكا ۇكىمەتىنىڭ 3 - ءنومىرلى تۇلعاسىن جۇڭگونىڭ تايۋان وڭىرىنە ايتىلمىس ”ساپار“ جاساۋعا ورنالاستىردى. بىلۋگە ءتيىستى ءىس، تايۋان امەريكانىڭ ءبىر بولىگى ەمەس، قايتا جۇڭگونىڭ تەريتورياسى، امەريكا جاقتىڭ ءوزى دە اشىق ۋادە بەرگەن. امەريكا جاقتىڭ ارەكەتى جۇڭگونىڭ يەلىك ۇقىعىنا اۋىر دارەجەدە سۇعاناقتىق جاساعاندىق.
ەكىنشى، ”تايۋاندى دەربەستەندىرۋدى“ كوزدەيتىن كۇشتەردى ىرقىنا جىبەردى، قولدادى. ءارقانداي ەلدىڭ بارلىعى، ءسوز جوق، مەملەكەتتىڭ بىرلىگىن قورعاۋى ءتيىس، بارلىعى بولشەكتەۋشى كۇشتەردىڭ ويىنا كەلگەنىن ىستەۋىنە جول بەرمەيدى. تايۋان وڭىرىندە بيلىك جۇرگىزىپ وتىرعان دەموكراتيانى ىلگەرىلەتۋ پارتياسى دەربەستىككە ۇمتىلۋدى پارتيا باعدارلاماسىنا ەنگىزىپ، سوڭعى جىلدارى امالىن تاۋىپ بىرتىندەپ ىلگەرىلەۋ ۇلگىسىندەگى ”تايۋاندى دەربەستەندىرۋمەن“ شۇعىلدانىپ، ”ەكى جۇڭگو“ جانە ”ءبىر جۇڭگو، ءبىر تايۋان“ جاساماقشى بولدى. امەريكا پارلامەنتى قاۋىم پالاتاسىنىڭ باستىعى وعان اشىقتان - اشىق بولىسىپ، ەسىرتىپ، بولشەكتەۋشى كۇشتەرمەن سىبايلاس بولىپ، جۇڭگو حالقىمەن جاۋلاستى.
ءۇشىنشى، تايۋان بۇعازىنىڭ بەيبىتشىلىگىن جات نيەتپەن ءبۇلدىردى. امەريكا جاق الدىمەن ءبىر ماسەلە تۋدىرىپ، سودان كەيىن وسى ماسەلەدەن پايدالانىپ ءوزىنىڭ ستراتەگيالىق قاسكۇنەمدىگىن جۇزەگە اسىرۋعا ادەتتەنگەن. كەيبىر جايتتەر مىنانى اڭعارتادى: امەريكا جاق پەلوسيدىڭ تايۋانعا تىمىسكىلەپ بارۋىن جوسپارلاۋ ماسەلەسىندە بۇرىنعى سايقالدىعىنا باسىپ، ورايدان پايدالانىپ وڭىرلىك اسكەري ىستەر ورنالاستىرۋىن جەدەلدەتۋدە، بۇل ءارقايسى جاقتاردىڭ بارىنشا ساق بولۋى مەن باتىل قارسىلىق بىلدىرۋىنە تاتيدى.
ۋاڭ ي بىلاي دەدى: جۇڭگو جاقتىڭ بەرىك تۇرعىسى مەن قولدانعان شارالارى ورىندى، ۇيلەسىمدى، زاڭدى، قاجەتتى، اشىق، لايىقتى، جۇڭگونىڭ قاسيەتتى يەلىك ۇقىعى مەن تەرريتوريا تۇتاستىعىن قورعاپ، امەريكانىڭ ”تايۋان ارقىلى جۇڭگونى شاۋجايلاۋ“ قاسكۇنەمدىگىن تەجەپ، تايۋان بيلەۋشىلەرىنىڭ ”امەريكاعا سۇيەنىپ دەربەستىكتى كوزدەۋ“ سىندى قۇر قيالىن تالقانداپ، تايۋان بۇعازىنىڭ بەيبىتشىلىگىن، ءوڭىردىڭ ورنىقتىلىعىن شىنىمەن ويداعىداي قورعاۋدى ماقسات ەتەدى.
ۋاڭ ي مىنانى باسا دارىپتەدى: ىشكى ىسكە كيلىكپەۋ پرينسيبى مەملەكەت پەن مەملەكەت بارىس - كەلىسىنىڭ ”التىن ەرەجەسى“، وركەندەپ كەلە جاتقان ەلدەردىڭ وزىندىك يەلىك ۇقىق حاۋىپسىزدىگىن قورعاۋداعى ”ءوزىن قورعاۋ اسىلى“ بولىپ تابىلادى. ءبىز ءارقايسى ەلدەردىڭ جۇڭگونىڭ تۇرعىسىن تۇسىنگەندىگىنە جانە قولداعاندىعىنا العىس ايتامىز. سىڭار جاقتىلى زورەكەرلىك ارەكەتى تىنىمسىز زورلىق - زومبىلىق جاساپ وتىرعان بۇگىنگى تاڭدا، حالىقارالىق قوعام بۇعان اناعۇرلىم ايقىن ورتاق تانىم قالىپتاستىرۋى، اناعۇرلىم پارمەندى ءۇن قاتۋى، حالىقارالىق قارىم - قاتىناستىڭ نەگىزگى ولشەمى مەن حالىقارالىق زاڭداردى بىرگە قورعاۋى، بارلىق وركەندەپ كەلە جاتقان ەلدەردىڭ ورىندى مۇددەسىن بىرگە قورعاۋى كەرەك.
