انار بۇلت \ شينجياڭ گازەتىنىڭ تىلشىلەرى
كەزەكتە رايونىمىزدىڭ ىندەتتەن ساقتانۋ - تىزگىندەۋ جاعدايى كۇردەلى دە قاتاڭ. ىندەتتىڭ تارالۋىن تەزىرەك تىزگىندەۋ جانە ءونىمدى بوگەۋ ءۇشىن، جەر - جەر نەگىزگى ساتى پارتيالى كادرلار مەن قوعامدىق كۇشتەردى ىندەتتەن ساقتانۋ - تىزگىندەۋ قىزمەتىنە ات سالىسۋعا جىلدام ۇيىمداستىردى، مۇنىڭ ىشىندە ءار سالا، ءار كاسىپتەگى ەرىكتىلەر ايرىقشا كوزگە ءتۇستى. ولار نەگىزگى ساتىداعى پارتيالى كادرلارمەن نيەتتەس، بىلەكتەس بولىپ، ىندەتكە قارسى بىرگە اتتانىپ، مەيىر جەتكىزىپ، سەنىم جەتكىزىپ، كۇش جەتكىزىپ، وركەنيەت جەتكىزىپ، ءىس جۇزىندىك ارەكەتتەرىمەن ەرىكتى قىزمەت وتەۋ رۋحىن امالياتتا ايگىلەپ، ۇلەس قوسۋ مەن ۇلى سۇيىسپەنشىلىك ارقىلى ىندەتتەن ساقتانۋ شەپتەرىن بەكەمدەدى.
ءۇرىمجى قالاسى:
قالا ”تىنىشتىق كۇيگە ءوتتى“، ەرىكتىلەر جابال ارەكەتكە كەلدى
ءۇرىمجى قالاسىنىڭ ءتۇيىندى قالا رايوندارىندا ۋاقىتشا تىنىش كۇيدە باسقارۋ شاراسى اتقارىلعاننان كەيىن، دىر - دۋماندى قالا تىنىشتالا قالدى، دەسەدە ءبىر توپ ادام قاربالاستىققا كىرىستى، حىسۋان تەكسەرتۋدەن ۇلگى الۋ، تۇرعىنداردىڭ تۇرمىسىن قامتاماسىز ەتۋدەن اۆتوكولىك اترەتىن ۇيىمداستىرىپ ناۋقاستاردى جەتكىزۋگە، قورشاعان ورتانى زارارسىزداندىرۋعا دەيىن ولار ىندەتتەن ساقتانۋ - تىزگىندەۋدەگى ماڭىزدى كۇشكە اينالدى. مەكتەپ وقىتۋشىلارى، ىنتالى تۇرعىندار، اۋىلعا قايتقان جوعارى مەكتەپ وقۋشىلارى... سالاۋاتتارى تۇرلىشە بولعانىمەن، نىساناسى بىرەۋ، ولاردىڭ ءبارى ەرىكتىلەر.
”العاشقى كۇنى ەرىكتى قىزمەت وتەگەندە، 2 رەتكى حىسۋان تەكسەرتۋدەن ۇلگى الۋعا كومەكتەسۋدە 10 نەشە ساعات تۇردىم، وزىمشە ’تاماشا ىستەگەندەي‘ بولعان ەدىم، كەشە ۇيگە بارا سالا ۇيىقتاپ قالارىمدى ويلاماپپىن“، - دەدى 8 - ايدىڭ 11 - كۇنى ءۇرىمجى قالاسى تيانشان رايونى جاستار جولى ءمالىسى ۋشيڭلۋ باتىس الەۋمەتتىك اۋماعىنىڭ ەرىكتىسى سۇن مىڭيۋە.
سۇن مىڭيۋە ءۇرىمجى قالالىق 77 - باستاۋىش مەكتەپتىڭ ماتەماتيكا وقىتۋشىسى، بيىل 26 جاستا، ارناۋلى باۋلۋ قابىلداعاندىقتان، ونىڭ ۇستىنە مەكتەپتە وقۋشىلاردىڭ حىسۋانىن تەكسەرۋ تاجىريبەسى بار بولعاندىقتان، 8 - ايدىڭ 10 - كۇنى ول قاراستى الەۋمەتتىك اۋماققا تىزىمدەلىپ حىسۋان تەكسەرتۋدەن ۇلگى الۋعا كومەكتەسۋشى ەرىكتى بولدى.
بيىل 52 جاستاعى جاۋ يۇيشيا ءۇرىمجى قالاسى ميدۇڭ رايونى كازىۋان ءمالىسى مادەنيەت جولى الەۋمەتتىك اۋماعىنىڭ تۇرعىنى. 8 - ايدىڭ 10 - كۇنى ساعات 7دە ۋيشين توبىندا شاعىن اۋماقتىڭ ەرىكتى قابىلداپ جاتقانىن بىلگەن ول ەڭ الدىمەن تىزىمدەلدى.
جاۋ يۇيشيانىڭ ەرىكتى قىزمەت وتەۋىنىڭ باستى مازمۇنى تۇراقتى ۋاقىتتا قاراستى اۋماقتاعى تۇرعىندارعا كومەكتەسىپ قاجەتتى تۇرمىستىق زاتتىق ماتەريالداردى جەتكىزىپ بەرۋ. جاسى 50دى ەڭسەرىپ قالعانىمەن، ونىڭ ارىنى جاستاردان كەم تۇسپەيدى. ”ەرەكشە مەزگىلدە كوپشىلىك جۇدىرىقتاي جۇمىلىپ، ءبىر - بىرىنە كومەكتەسۋى كەرەك“، - دەدى جاۋ يۇيشيا.
”ەرىكتى بولۋدا تاجىريبەم بار، مەن داشۋەدە جۇرگەندە حىسۋان تەكسەرتۋدەن ۇلگى الۋشى كۋالىگىن الدىم، مۇنىم اناعۇرلىم كوپ ادامعا قىزمەت وتەۋ ءۇشىن“. اۋىلعا قايتقان جوعارى مەكتەپ وقۋشىسى، ەرىكتى چياۋ جويۋە بىلاي دەدى: ”وسى بىرنەشە كۇندە عيماراتتا شىعىپ - ءتۇسىپ ءجۇرىپ اياعىم نەداۋىر شىنىقتى، شامام ءالى كەلەدى“.
چياۋ جويۋە ”99 - جىلدان كەيىن تۋعان“، فۋجيان مەديتسينا داشۋەسىنىڭ ءدارى - دارمەك جاساۋ ماماندىعىندا وقيدى، وسى رەت اۋىلعا قايتقاندا ءوزى تۇراتىن الەۋمەتتىك اۋماقتىڭ ەرىكتى قابىلداپ جاتقانىن كورىپ، دەرەۋ تىزىمدەلدى، 10 نەشە تۇرعىننىڭ ۇيىنە بارىپ حىسۋان تەكسەرتۋدەن ۇلگى الۋ قىزمەتىن وتەدى. كونە شاعىن اۋماقتىڭ تۇرعىندار عيماراتتارىندا ليفت جوق، 10 نەشە وتباسىنداعى تۇرعىن كوپتەگەن عيماراتقا بىتىراي ورنالاسقان، ەرىكتى قىزمەت وتەۋدى ويداعىداي ورىنداۋ اقىل - ويىڭدى، ونان دا ماڭىزدىسى، قاجىر - قايراتىڭدى سىنايدى.
بۇل چياۋ جويۋەنىڭ العاش رەت ەرىكتى بولۋى ەمەس، مەكتەپتەگى كەزىندە ول ۇنەمى الەۋمەتتىك يگىلىك قيمىلدارىنا قاتىناسىپ، بالالار ۇيىندەگى بالالارعا امانداسا بارىپ تۇرعان، شيپاحانادا مىندەتتى جۇمىسشى بولعان... ”الەۋمەتتىك يگىلىك ىستەرىمەن شۇعىلدانۋ ماعان قۋانىش سيلايدى“، - دەدى چياۋ جويۋە.
قازىرگە دەيىن ءۇرىمجى قالاسىنداعى ءارقايسى ورگانداردا، ءىسورىندارىندا ىندەتتەن ساقتانۋ قىزمەتىن ۇستىنە الماعان 8113 قىزمەتكەر تۇگەلدەي بۇقاراعا قىزمەت وتەۋدىڭ الدىڭعى شەبىنە باردى، جيىنى 88 مىڭ 653 ەرىكتى الدىڭعى شەپتە ەرلىكپەن شايقاسىپ، قالىڭ قالا تۇرعىندارىنا ءار الۋان ەرىكتى قىزمەت وتەدى.
قۇلجا قالاسى:
ءبىر نيەتپەن ىندەتپەن شايقاسىپ، بۇقاراعا قىزمەت وتەدى
8 - ايدىڭ 10 - كۇنى ساعات 7دە ەرىكتى چي يۇڭشىڭ تىزىمدىكتى تەكسەرىپ بولعان سوڭ، قورعانۋ كيىمىن كيىپ، ەلەكترسيكلگە ءمىنىپ، تۇرعىندارعا قاجەتتى دۇنيە الۋعا شىقتى. چي يۇڭشىڭنىڭ ءۇيى قۇلجا قالاسى ازاتتىق جولى ءمالىسى ليۋشيڭجيە الەۋمەتتىك اۋماعىندا تۇرادى، ءار كۇنى تۇرعىندارعا قىزمەت وتەۋ ونىڭ وسى بىرنەشە كۇندەگى داعدىلى شارۋاسى بولدى. كوكونىس ساتىپ الۋعا، جەتكىزىپ بەرۋگە 3 ساعات ۋاقىت كەتەدى، اۋا رايى بارعان سايىن ىسىپ كەتتى، ساقتانۋ كيىمىنىڭ ىشىندەگى كيىمدەر باياعىدا تەرگە شىلقىپ كەتتى.
ساعات 14تە تۇسكى اسىن ءىشىپ وتىرعان چي يۇڭشىڭ توپتان: ”چي اعا، ۇيدەگى سۋ قۇبىرىنان كەنەت سۋ اعىپ كەتتى“، - دەگەن حابارلامانى كورەدى. چي يۇڭشىڭ ىدىس - اياعىن قويا سالىپ، جوندەۋ ساندىعىن الىپ، جارتى ساعاتقا جەتپەي ماسەلەنى شەشىم ەتتى.
بيىل 47 جاستاعى چي يۇڭشىڭ ىلە تاس جول باسقارۋ مەكەمەسى ۋنيۆەرسال عيمارات شاعىن اۋماعىنىڭ قوجالىق ديرەكتورى، وسى رەتكى ىندەت تۋىلعاننان كەيىن، ول ەرىكتى قىزمەت وتەۋگە قاتىناسۋدى ىرىقتىلىقپەن تالاپ ەتىپ، ءار كۇنى 70 وتباسىنداعى 200گە تاياۋ تۇرعىنعا قىزمەت وتەدى.
قۇلجا قالاسىنىڭ ىندەتتەن ساقتانۋ الدىڭعى شەبىندە چي يۇڭشىڭ سياقتى ءار سالا، ءار كاسىپتەن كەلگەن ەرىكتىلەر شامالارىنىڭ جەتىسىنشە ىندەتتەن ساقتانۋ - تىزگىندەۋ قىزمەتىنە ات سالىستى. ولار بەينە تامشى سۋداي جينالىپ، ىندەتتى جەڭۋدىڭ سارقىلماس كۇش قاينارىنا اينالدى.
”ليۋشيڭجيە الەۋمەتتىك اۋماعى 118 پارتيا مۇشەسى مەن تۇرعىنداردان ەرىكتىلەر قوسىنىن ۇيىمداستىردى، ولار وسى رەتكى ىندەتتەن ساقتانۋ - تىزگىندەۋدە بەلسەندى رولدارىن ساۋلەلەندىردى“. قۇلجا قالاسى ازاتتىق جولى ءمالىسى ليۋشيڭجيە الەۋمەتتىك اۋماعى پارتيا ياچەيكاسىنىڭ شۋجيى يۇي يانچين بىلاي دەدى: تۇرعىندارعا تۇرمىستىق زاتتىق ماتەريالدار ازىرلەۋمەن بىرگە، ەرىكتىلەر تاعى قيىنشىلىقتاردى، تالاپتاردى سۇراستىرىپ سالالادى.
”كوپشىلىك ءبىر نيەتپەن ىندەتپەن شايقاسقاندا عانا، قۇلجا قالاسىن تەز ارادا قالىپتى كۇيگە اكەلۋگە بولادى“. قۇلجا قالاسىنداعى ەرىكتىلەردىڭ دەنى تالاي رەت ەرىكتى بولعاندار.
وسى رەتكى ىندەت تۋىلعاننان بەرى، قۇلجا قالاسى 3178 ادامدىق 255 پارتيا مۇشەلەرى ەرىكتىلەر قوسىنىن، 7612 ادامدىق 344 ەرىكتىلەر قىزمەت وتەۋ اترەتىن ۇيىمداستىرىپ، اۋىل - قالاشىققا (ءمالى)، قىستاققا (الەۋمەتتىك اۋماق) سايكەسىپ، بۇقاراعا قىزمەت كورسەتۋ، قامتاماسىزداندىرۋ قىزمەتىن ورىستەتتى.
كورلا قالاسى:
الدىڭعى شەپكە بارىپ، بار كۇشپەن قامداۋعا كەپىلدىك ەتتى
”قىزمەتىڭىز قاربالاس، ۇلكەندەرگە تاماق اپارۋىڭىز قولايسىز، ماعان تەلەفون سوعىپ ايتساڭىز بولدى، ۇلكەندەرگە مەن جەتكىزىپ بەرەيىن“.
”راقىمەت، سىزدەردى ەندىگارى اۋرەلەسەم بولمايدى“.
بۇل 8 - ايدىڭ 11 - كۇنى تۇستە كورلا قالاسىنىڭ تۇرعىنى ياڭ يۇڭحۇڭنىڭ جينكۇن فىڭساييۋان شاعىن اۋماعىندا تۇراتىن قايىن اتاسىنا تۇسكى اس اپارعالى تۇرعاندا وسى شاعىن اۋماقتا قىزمەت وتەپ جۇرگەن كورلا قالاسى يۇڭان ءمالىسى پارتيا قىزمەتى كوميتەتىنىڭ شۋجيى ما شياۋدۇڭمەن ديالوگى.
كورلا قالاسى ىندەتتەن ساقتانۋ - تىزگىندەۋ قىزمەتى قولباسشىلىق شتابى «بۇكىل قالاداعى ءار دارەجەلى پارتيا ۇيىمدارى مەن پارتيالى كادرلارعا ۇندەۋ حاتىن» تاراتىپ، قالىڭ پارتيالى كادرلاردى الەۋمەتتىك اۋماقتىڭ ىندەتتەن ساقتانۋ - تىزگىندەۋ قىزمەتىن ويداعىداي ىستەۋىنە بەلسەنە سايكەسۋگە ۇندەدى. قازىر 1200دەن استام پارتيالى كادر الدىڭعى شەپكە بارىپ، الەۋمەتتىك اۋماقتىڭ ىندەتتەن ساقتانۋ - تىزگىندەۋ قىزمەتىن ويداعىداي ىستەۋىنە سايكەستى.
”ءبىز 210 پارتيا مۇشەلەرى اتويشىلدار اترەتىن قۇرىپ، 3100دەن استام پارتيا مۇشەلەرى اتويشىلار جۇمىس ورنىن بەلگىلەپ، پارتيالى كادرلاردى ىندەتتەن ساقتانۋ - تىزگىندەۋدە سالاۋاتتارىن ايگىلەۋگە، اتويلاپ الدا جۇرۋگە، اتويشىل بولۋعا ۇندەدىك. پارتيالى كادرلاردى نەگىزگى تۇلعا، ەرىكتىلەردى تولىقتاما ەتكەن ەرىكتى قىزمەت كورسەتۋ شاعىن اترەتىن قۇرىپ، باسقارىپ - تىزگىندەلەتىن اۋماقتاعى ىندەتتەن ساقتانۋ - تىزگىندەۋ قىزمەتىن ويداعىداي ىستەۋگە ءتۇيىندى تۇردە سەلبەستىك“، - دەدى كورلا قالالىق پارتكومنىڭ تۇراقتى مۇشەسى، ۇيىمداستىرۋ ءبولىمىنىڭ باستىعى لي يانفي.
اۋاشالاپ مەديتسينالىق باقىلاۋ ءتۇيىنى، حىسۋان تەكسەرتۋ، زاتتىق ماتەريالدارمەن قامتاماسىز ەتۋ سياقتى ءتۇيىندى جۇمىس ورىندارى مەن شەشۋشى بۋىنداردا كورلا قالاسى تاعى 14 ىندەتتەن ساقتانۋ - تىزگىندەۋ پارتيا مۇشەلەرى ەرىكتىلەرى ەكپىندىلەر اترەتىن قۇرىپ، 24 ۋاقىتشا پارتيا ياچەيكاسىن قۇردى. ”الەۋمەتتىك اۋماق قىزمەتكەرلەرى + تومەنگە تۇسكەن پارتيالى كادرلار + ەرىكتىلەر“ ءادىسىن قولدانىپ، الەۋمەتتىك اۋماقتىڭ ىندەتتەن ساقتانۋ - تىزگىندەۋ قىزمەتىن ويداعىداي ىستەۋىنە بار كۇشپەن سەلبەستى.
8 - ايدىڭ 11 - كۇنى تۇستە كورلا قالاسى بايجيايۋان شاعىن اۋماعىنىڭ قاقپاسىندا كورلا قالالىق قاتىناس - تاسىمال مەكەمەسىنىڭ كادرى حان حايلۇڭ مەن كورلا قالالىق ورمان شارۋاشىلىعى جانە جايلىم مەكەمەسىنىڭ كادرى يان چاۋ تۇرعىندارعا تۇرمىستىق بۇيىمدار جەتكىزۋمەن قاربالاس ءجۇر. سول كەزدە اۋا تەمپەراتۋراسى 38 سەلتسي گرادۋسقا جەتتى، حان حايلۇڭ قورعانۋ كيىمىمەن مىقتاپ قىمتالىپ الىپتى، ماڭدايىنان تەر سورعالاپ تۇر.
قازىر كورلا قالاسى ىندەتتەن ساقتانۋ زاتتىق ماتەريالدارىن جەتكىلىكتى ساقتادى ءارى زاتتىق ماتەريالداردى باسقارۋ جانە قامداۋعا كەپىلدىك ەتۋ ورەسىن ۇزدىكسىز قورىتىندىلاپ، جوعارىلاتىپ، شەشۋشى ساتتە ءتۇرلى ىندەتتەن ساقتانۋ زاتتىق ماتەريالدارمەن قامداي الۋعا، پايدالانا الۋعا، اقساتپاۋعا شىنايى كەپىلدىك ەتىپ، كورلا قالاسىنىڭ ىندەتتەن ساقتانۋ - تىزگىندەۋ قىزمەتىنە بەرىك قامتاماسىزدىق ازىرلەدى.
بۇراتالا قالاسى:
سۇيىسپەنشىلىك تارتۋى مەيىرىمدىلىك سيلادى
جاڭا كوكونىس، سيىر ءسۇتى، جەمىس... 8 - ايدىڭ 11 - كۇنى بۇراتالا قالاسى چيندىل مالىسىندەگى 460 ەرەكشە قيىنشىلىعى بار بۇقارا سۇيىسپەنشىلىك تارتۋىن تاپسىرىپ الدى. وسى سۇيىسپەنشىلىك تارتۋىن الەۋمەتتىك اۋماق قىزمەتكەرلەرى مەن ەرىكتىلەر ”جەدەل جەتكىزۋشى“ بولىپ جەتكىزىپ بەردى.
”الەۋمەتتىك اۋماق قىزمەتكەرلەرى مەن ەرىكتىلەر سۇيىسپەنشىلىك تارتۋىن ۇيگە اكەلىپ بەردى، ءبىز ەرەكشە العىس ايتامىز“! - دەدى چيندىل ءمالىسى قىزىلجۇلدىز جولى الەۋمەتتىك اۋماعىنىڭ تۇرعىنى لي يۇيگاڭ.
”قازىر ەرەكشە مەزگىل، بارىمىزگە وڭاي ەمەس، ءبىز سۇيىسپەنشىلىك تارتۋى ارقىلى ءاربىر ەرەكشە قيىنشىلىعى بار بۇقاراعا جۇبانىش سيلاساق دەيمىز“. چيندىل ءمالىسى ءتارتىپ تەكسەرۋ قىزمەتى كوميتەتىنىڭ شۋجيى شيۇڭ جيان بىلاي دەپ تانىستىردى: چيندىل ءمالىسى زاتتاردى جونەلتۋ، كولىكپەن قامتاماسىزداندىرۋ، قىزمەتكەرلەردى باسقارۋ سياقتى جۇمىستاردى ۇيلەسىمدى ءبىر تۇتاس جوسپارلاپ، جەتكىزۋ قىزمەتىن ءساتتى جۇرگىزدى. قازىر 460 سۇيىسپەنشىلىك تارتۋى تۇگەلدەي تۇرعىنداردىڭ قولىنا ءتيدى.
8 - ايدىڭ 9 - كۇنىنەن بەرى بۇراتالا قالاسىنىڭ ءارقايسى مالىلەرى، اۋىل - قالاشىقتارى، كاسىپورىندارى ىندەت كەزىندە ەرەكشە قيىنشىلىعى بار قاۋىمعا كوڭىل ءبولۋ، قامقورلىق جاساۋ جانە قارايلاسۋ سەرپىنىن بارىنشا ارتتىرىپ، جالپى قۇنى 620 مىڭ يۋاننان اساتىن 14 مىڭنان استام سۇيىسپەنشىلىك تارتۋىن تاراتىپ، بۇقاراعا ۇكىمەت پەن سۇيىسپەنشىلىك كاسىپورىندارىنىڭ كوڭىل ءبولۋىن، قامقورلىعىن سەزىندىرى.
بۇراتالا قالاسى گۇلىمتۇۋ ءمالىسى العا الەۋمەتتىك اۋماعىنداعى جالعىز تۇراتىن قاريا ۋاڭ شيۋجىن دا سۇيىسپەنشىلىك تارتۋىن تاپسىرىپ الدى، ول ءبىر ۇلكەن قالتا جاس جەمىس - كوكونىستى كورگەندە قاتتى اسەرلەندى، ”الەۋمەتتىك اۋماق قىزمەتكەرلەرى مەن ەرىكتىلەرگە ەرەكشە العىس ايتامىز، پارتيا مەن ۇكىمەتتىڭ قامقورلىعىنا ءبىز بۇقارا ەرەكشە مەيىرلەندىك“، - دەدى ۋاڭ شيۋجىن.
(ءتىلشى گو چيان، قاتىناسقان تىلشىلەر ليۋ يميڭ، بارشا تەگىس، دۋ جيانحۇي، سۇڭ يا − ۋىن، ەرىكتى ءتىلشى ما چىڭلۋ)
