□ انار بۇلت \ شينجياڭ گازەتىنىڭ ءتىلشىسى چىن چياڭۋي
ءۇرىمجى كەدەنىنىڭ 9 - ايدىڭ 11 - كۇنى جاريالاعان ساناق ساندى مالىمەتىندە كورسەتىلۋىنشە، 8 - ايدا شينجياڭنىڭ سىرتقى ساۋداسى ىندەتتىڭ ءتيىمسىز جاعدايىندا دا جوعارى قارقىندى ارتۋدى ۇزدىكسىز ساقتاپ، يمپورت - ەكسپورت جالپى قۇنى 30 ميلليارد 100 ميلليون يۋان بولىپ، سايكەس مەزگىلدەگىدەن ％3. 119 ارتىپ، بۇكىل ەلدىڭ ارتۋ قارقىنىنان 7. 110 پايىز جوعارى بولىپ، ايلىق يمپورت - ەكسپورتتىڭ تاريحتاعى جاڭا ورەسىن جاراتىپ، ارتۋ قارقىنى بۇكىل ەل بويىنشا 2 - ورىندى يەلەگەن.
جاڭا تيپتى ايدارشا ۆيرۋس وكپە قابىنۋ ىندەتى الدىندا، شينجياڭنىڭ سىرتقى ساۋداسىنىڭ ارتۋ قارقىنى تومەندەگەندى قويىپ، جوعارىلادى، ونىڭ ۇستىنە ارتۋ قارقىنى بۇكىل ەلدىڭ الدىڭعى لەگىنە شىقتى، بۇل جاعدايعا قالاي قاراۋ كەرەك؟ ارتۋدىڭ استارىنان شينجياڭنىڭ سىرتقى ساۋداسىنىڭ قانداي دامۋ لوگيكالارى كورنەكتىلەندى؟
ورنىقتى بولدى: وڭتۇستىك - سولتۇستىك شينجياڭ سايكەستى دامىدى
بيىل جىل باسىنان بەرى، سىرتقى ساۋدا دامۋىنىڭ كۇردەلى دە اۋىر جاعدايىنا مەڭزەس، اۆتونوميالى رايون ىندەتتەن ساقتانۋ - تىزگىندەۋ مەن ەكونوميكالىق، قوعامدىق دامۋدى ءبىر تۇتاس جوسپارلاپ، سىرتقى ساۋدانى ورنىقتىرۋدىڭ جەلىلەس ساياساتتارىن ۇزدىكسىز شىعارىپ، سىرتقى ساۋدانىڭ ورنىقتى بولۋىن، ساپاسىنىڭ جوعارىلاۋىن ىلگەرىلەتتى.
الدىڭعى 8 ايدا، شينجياڭنىڭ سىرتقى ساۋدا يمپورت - ەكسپورت جالپى قۇنى 145 ميلليارد 580 ميلليون يۋان بولىپ، سايكەس مەزگىلدەگىدەن ％6. 49 ارتىپ، بىلتىرعى سول تۇستاعى بۇكىل ەلدىڭ ورتاشا ارتۋ مولشەرىنەن 5. 39 پايىز جوعارى بولىپ، ارتۋ قارقىنى بۇكىل ەلدە 3 - ورىندى يەلەدى. مۇنىڭ ىشىندە، شينجياڭنىڭ ەكسپورت قۇنى 120 ميلليارد 940 ميلليون يۋان بولىپ، سايكەس مەزگىلدەگىدەن ％2. 58 ارتىپ، بۇكىل ەلدىڭ ارتۋ قارقىنىنان 44 پايىز جوعارى بولدى؛ يمپورت قۇنى 24 ميلليارد 640 ميلليون يۋان بولىپ، سايكەس مەزگىلدەگىدەن ％18 ارتىپ، بۇكىل ەلدىڭ ارتۋ قارقىنىنان 8. 12 پايىز جوعارى بولدى.
”الدىڭعى 8 ايداعى ساندى مالىمەتتەن 8 - ايدىڭ وزىندە سىرتقى ساۋدانىڭ ىندەتتىڭ قيىن جاعدايىندا ارتۋى بيىل جىل باسىنان بەرى اۆتونوميالى رايوننىڭ سىرتقى ساۋدانى ورنىقتىرۋ، ىركىلىسسىزدىكتى قامتاماسىز ەتۋ ءبىر قىدىرۋ ساياساتتارىن جولعا قويۋ جەتىستىگىنىڭ بەينەسى، بيىلعى سىرتقى ساۋدانىڭ جيناقتالۋىنىڭ تابيعي ناتيجەسى ەكەندىگىن كورۋگە بولادى“، - دەدى ءۇرىمجى كەدەنىنىڭ ورىنباسار باستعى ۋ ۋي.
شينجياڭنىڭ سىرتقى ساۋدا ساندى مالىمەتى تاعى ءبىر اناعۇرلىم ماڭىزدى سيگنالدى شىعاردى. الدىڭعى 8 ايدا ءۇرىمجى قالاسى، ىلە قازاق اۆتونوميالى وبلىسى، بۇراتالا موڭعۇل اۆتونوميالى وبلىسى سياقتى سولتۇستىك شينجياڭداعى 10 ايماق، وبلىس، قالا ءالى دە شينجياڭنىڭ سىرتقى ساۋداسىنداعى نەگىزگى كۇشى بولعان، 10 ايماق، وبلىس، قالانىڭ يمپورت - ەكسپورت قۇنى بۇكىل شينجياڭنىڭ يمپورت - ەكسپورت جالپى قۇنىنىڭ ％4. 74ىن يەلەگەن. وڭتۇستىك شينجياڭداعى قاشقار ايماعىنىڭ، اقسۋ ايماعىنىڭ، حوتان ايماعىنىڭ جانە بايىنعولين موڭعۇل اۆتونوميالى وبلىسىنىڭ سىرتقى ساۋداسىنىڭ ارتۋى كورنەكتى بولىپ، يمپورت - ەكسپورت قۇنى سايكەس مەزگىلدەگىدەن جەكە - جەكە ％5. 81، ％1. 62، ％2. 39 جانە ％1. 57 ارتقان.
”جالپى تۇلعالىق جاقتان قاراعاندا، وڭتۇستىك شينجياڭ مەن سولتۇستىك شينجياڭنىڭ سىرتقى ساۋداسىندا سايكەستى دامۋ كۇيى جارىققا شىقتى“. ۋ ۋي بىلاي دەدى: بۇرىنعى ساندى مالىمەتتەرمەن سالىستىرعاندا، وڭتۇستىك شينجياڭ ءوڭىرىنىڭ سىرتقى ساۋداسى ۇزدىكسىز تەبىندەپ، بۇكىل شينجياڭنىڭ يمپورت - ەكسپورت جالپى قۇنىندا يەلەگەن ۇلەسى الدىڭعى 7 ايداعى ％9. 24تەن الدىڭعى 8 ايداعى ％6. 25كە جوعارىلادى. بۇل ساندى مالىمەتتى وسى 2 جىلداعى بۇكىل شينجياڭنىڭ سىرتقى ساۋداسىنىڭ تۇتاس تۇلعالىق دامۋ ۇردىسىنە قويىپ قاراساق، وڭتۇستىك شينجياڭنىڭ سىرتقى ساۋداسىنىڭ ارتۋ تەبىنى كۇشتى بولعان، وڭتۇستىك شينجياڭ مەن سولتۇستىك شينجياڭنىڭ سىرتقى ساۋداسىنىڭ اراسىنداعى پارىق ۇزدىكسىز كىشىرەيگەن شىندىقتى كورۋگە بولادى، مۇنىڭ ءمانى كەلەلى.
ىركىلىسسىز بولدى: شەكارا وتكەلدەرىنىڭ اشىلۋعا تيىستىلەرى تۇگىل اشىلدى
شينجياڭ شەكارا وتكەلى جاعىنداعى ءىرى ولكە - رايون، سالىنىپ بولعان ءارى سىرتقا اشىلىپ جۇمىس جۇرگىزىپ جاتقان شەكارا وتكەلى 17. بۇل شەكارا وتكەلدەرى شينجياڭنىڭ سىرتقى ساۋدانى دامىتۋداعى باسىمدىعى ءارى مەملەكەتتىڭ باتىسقا ەسىك اشۋداعى زات اينالىمى ۇلكەن ارناسىن ىركىلىسسىزدەندىرىپ تۇرعان تەرەزەلەر.
9 - ايدىڭ 10 - كۇنى ماشينا زاپچاستارى، ەلەكتروندى ونىمدەر، كيىم - كەشەك، ءتۇرلى بۇيىمدار تولتىرا تيەلگەن ”چۇڭچيڭ − شينجياڭ − ەۆروپا“ جۇڭگو − ەۆروپا كەزەكشى پويەزى الاتاۋ ۆوگزالىنان شەكارادان شىعىپ، پولشانىڭ مالاسەۆيچ ۆوگزالىنا قاراي اتتاندى. وسى كۇنى الاتاۋ شەكارا وتكەلىندە تەمىر جولمەن شەكارادان كىرىپ - شىعۋدا كەدەننەن تەز وتكىزۋ كاسىبى ىسكە قوسىلعانىنا ءدال ءبىر جىل بولعان ەدى.
الاتاۋ كەدەنى باقىلاۋ - باسقارۋ 2 - ءبولىمىنىڭ ورىنباسار باستىعى شۇي يۋەحىڭ مىنالاردى ءبىلدىردى: ”تەمىر جول جىلدام ارناسى“ ۇلگىسىندە، ءبىر كەزەك كەزەكشى پويەزدى شەكارا وتكەلىنەن تۇتاستاي وتكىزۋ جۇمىسىنا كەتەتىن ۋاقىت ورتا ەسەپپەن 4 ساعات ازايىپ، كاسىپورىنداردىڭ جۇمىس وزىندىك قۇنى ۇنەمدەلدى.
اۆتونوميالى رايون شەكارا وتكەلدەرىندەگى ىندەتتەن ساقتانۋعا جانە اينالىمدى، ىركىلىسسىزدىكتى قامتاماسىز ەتۋگە ايرىقشا ءمان بەردى. اۆتونوميالى رايوندىق ساۋدا ىستەرى مەڭگەرمەسى، ءۇرىمجى كەدەنى سياقتى 8 تاراۋ 17 شەكارا وتكەلىنىڭ سىرتقى ساۋدا اينالىمىنا، ىركىلىسسىزدىگىنە كەپىلدىك ەتۋمەن جاپپاي قامتۋى جونىندە تەكسەرۋ - زەرتتەۋ جۇرگىزىپ، تياناقتاندىرۋعا بولاتىن 21 ءتۇرلى شارانى ورتاعا قويدى، 4 اي مەرزىممەن شەكارا وتكەلدەرىندە اينالىمعا، ىركىلىسسىزدىككە كەپىلدىك ەتۋ ارناۋلى ارەكەتىن ورىستەتىپ، اشۋعا تيىستىلەرىن تۇگەل اشۋدى، كىرگىزۋگە تيىستىلەرىن تۇگەل كىرگىزۋدى، تەز كىرگىزىپ، تەز شىعارۋدى جۇزەگە اسىردى.
بۇكىل شينجياڭنىڭ جەر - جەرى قيىنشىلىقتى جەڭىپ، شەكارا وتكەلىنىڭ جۇمىس جۇرگىزۋىن كۇندەلىكتى قاداعالاۋ - ساقتاندىرۋدى كۇشەيتىپ، شەكارا وتكەلىنىڭ جۇمىس ۋاقىتىن ۇزارتىپ، شەكارا وتكەلىنىڭ جۇمىس جۇرگىزۋ ونىمدىلىگىن جوعارىلاتتى. الدىڭعى 8 ايدا تەمىر جول، تاس جول، اۆياتسيا سىندى 3 ءتۇرلى تاسىمال ءادىسى ارقىلى يمپورت - ەكسپورت ەتىلگەن جۇك تاسىمالى جالپى مولشەرىنىڭ جيىنتىعى 18 ميلليون 762 مىڭ 300 توننا بولىپ، 2019 - جىلعى سول تۇستاعىمەن سالىستىرعاندا ％3. 30 ارتتى. مۇنىڭ ىشىندە تەمىر جول شەكارا وتكەلىنىڭ يمپورت - ەكسپورت جۇك تاسىمالى مولشەرى 2019 - جىلعى سول تۇستاعىمەن سالىستىرعاندا ％2. 41 ارتتى. الاتاۋ، قورعاس تەمىر جول شەكارا وتكەلىنەن 8701 كەزەك جۇڭگو − ەۆروپا (ورتا ازيا) كەزەكشى پويەزى ءوتىپ، سايكەس مەزگىلدەگىدەن ％5. 6 ارتىپ، تاريحتاعى تىڭ ورەگە جەتتى.
ساپالى بولدى: سىرتقى ساۋدا قۇرىلىمى ورنىقتى قاداممەن ساپالىلاندى
”شينجياڭنىڭ سىرتقى ساۋداسىندا ءداستۇرلى بازار مەن جاڭادان گۇلدەنگەن بازاردا ساۋدا زور كولەمدە ارتۋ، كوپ ءتۇرلى ساۋدا ءادىسى جانە سىرتقا اشىق ۇستاۋ تۇعىرلارى ۇزدىكسىز كۇش سالۋ، حالىقتىق كاسىپورىنداردىڭ شينجياڭنىڭ سىرتقى ساۋداسىنىڭ دامۋىنا تىرەك بولۋ رولى كۇشەيۋ، تاۋار قۇرىلىمى ورنىقتى قاداممەن ساپالىلانۋ سياقتى جارقىن تۇيىندەر جارىققا شىقتى“، - دەدى ۋ ۋي.
الدىڭعى 8 ايدا جۇڭگو شينجياڭىنىڭ ورتا ازياداعى 5 ەلمەن يمپورت - ەكسپورت قۇنى 111 ميلليارد 160 ميلليون يۋان بولىپ، سايكەس مەزگىلدەگىدەن ％7. 54 ارتىپ، بىلتىرعى سول تۇستاعى شينجياڭنىڭ سىرتقى ساۋدا يمپورت - ەكسپورت جالپى قۇنىنىڭ ％4. 76ىن يەلەدى؛ ”ءبىر بەلدەۋ، ءبىر جول“ بويىنداعى ەلدەرمەن يمپورت - ەكسپورت قۇنى 132 ميلليارد 130 ميلليون يۋان بولىپ، سايكەس مەزگىلدەگىدەن ％7. 54 ارتىپ، شينجياڭنىڭ سىرتقى ساۋدا يمپورت - ەكسپورت جالپى قۇنىنىڭ ％8. 90ىن يەلەدى؛ RCEP (وڭىرلىك جان - جاقتى ەكونوميكالىق سەرىكتەستىك قارىم - قاتىناس كەلىسىمى) ەلدەرىمەن يمپورت - ەكسپورت قۇنى سايكەس مەزگىلدەگىدەن ％1. 27 ارتتى.
الدىڭعى 8 ايداعى ساندى مالىمەتتەن قاراعاندا، شينجياڭنىڭ ەكسپورت تاۋارلارى، نەگىزىنەن، ەڭبەك شوعىرلانعان ونىمدەر مەن ماشينا - ەلەكتر ونىمدەرىنە شوعىرلانعان، ەكەۋىنىڭ جيىنتىعى شينجياڭنىڭ سىرتقى ساۋدا ەكسپورت جالپى قۇنىنىڭ ％6. 82ىن يەلەگەن. ەۆروپا سياقتى بازارلاردىڭ قاجەتسىنۋىنىڭ ۇزدىكسىز ارتۋىنىڭ جانە كاسىپورىنداردىڭ ورتا ازيا بازارىن اشۋىنىڭ ارقاسىندا، جاڭا ەنەرگيا كاسىپ سالالارى ەكسپورتى جىلدام ارتۋداي تاماشا كۇيدى ۇزدىكسىز ساقتادى.
”اسىرەسە، ليتي باتەريا، ەلەكترلى جولاۋشى اۆتوكولىگى، كۇن ەنەرگياسى باتارەياسى سياقتى جاڭا ەنەرگيا تاۋارلارىنىڭ ەكسپورتى زور كولەمدە ارتتى“. ۋ ۋي مىنانى ءبىلدىردى: ەكسپورت تاۋارلارىنىڭ ىشىندە جاڭا ەنەرگيالى ۇستەمە قۇنى جوعارى ونىمدەر كوبەيە باستادى، بۇل شينجياڭنىڭ جاڭا ەنەرگيا كاسىپ سالاسىنىڭ دامۋ جەتىستىكتەرىن ايگىلەيدى.
اۆتونوميالى رايون 4 كەشەندى باجىسىز اۋماق، 8 مەملەكەتتىك سىرتقى ساۋدانىڭ تيبىن وزگەرتىپ، دارەجەسىن جوعارىلاتۋ بازاسى سياقتى اشىق تۇعىرلاردى ۇزدىكسىز جەتىلدىرىپ، كەشەندى باجىسىز اۋماقتىڭ سىرتقا باعىتتالعان كاسىپ سالالارى شوعىرىن جەتىلدىرۋ، زورايتۋ يقۋاتىن ساۋلەلەندىردى. الدىڭعى 8 ايدا قاشقار، الاتاۋ، قورعاس، ءۇرىمجى كەشەندى باجىسىز اۋماعىنىڭ يمپورت - ەكسپورت جيىنتىعى 43 ميلليارد 60 ميلليون يۋان بولىپ، سايكەس مەزگىلدەگىدەن ％1. 406 ارتىپ، شينجياڭنىڭ سىرتقى ساۋدا يمپورت - ەكسپورت جالپى قۇنىنىڭ ％6. 29ىن يەلەدى.
بيىل جىل باسىنان بەرى اۆتونوميالى رايون شارۋاشىلىق - ساۋدا ورتاسىن ۇزدىكسىز ساپالىلاندىرىپ، ساياساتتىڭ پايداسىن ۇزدىكسىز جارىققا شىعارىپ، كاسىپورىنداردىڭ دامۋداعى ىشكى قوزعاۋشى كۇشىن قاۋلاتتى. الدىڭعى 8 ايدا حالىقتىق كاسىپورىنداردىڭ يمپورت - ەكسپورت قۇنى 130 ميلليارد 940 ميلليون يۋان بولىپ، سايكەس مەزگىلدەگىدەن ％8. 59 ارتىپ، بىلتىرعى سول تۇستاعى شينجياڭنىڭ سىرتقى ساۋدا يمپورت - ەكسپورت جالپى قۇنىنىڭ ％9. 89ىن يەلەدى، حالىقتىق كاسىپورىنداردىڭ شينجياڭنىڭ سىرتقى ساۋداسىنىڭ دامۋىنا تىرەك بولۋ رولى كورنەكتىلەندى. شەتەل ساۋداگەرلەرى قارجى قوسقان كاسىپورىنداردىڭ يمپورت - ەكسپورت قۇنىنىڭ ارتۋ قارقىنى دا زور كولەمدە جوعارىلاپ، سايكەس مەزگىلدەگىدەن ％9. 82 ارتتى.
